Hıçkırığa iyi gelen 7 yöntem

Hıçkırığa iyi gelen 7 yöntem
TT

Hıçkırığa iyi gelen 7 yöntem

Hıçkırığa iyi gelen 7 yöntem

Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Asım Şafak, "Uzun süre devam eden hıçkırık başka hastalıkların habercisi olabilir. Hıçkırık için buruna sirke çekmek, limon veya amonyak gibi keskin kokulu bir maddeyi koklamak, hızlı nefes alıp vermek, derin bir nefes alıp soluğumuzu tutmak, buz yutmak veya buzlu su içmek gibi yöntemler uygulanmalı" dedi. 
Hıçkırık, ansızın başlıyor ve çoğu zaman ciddi bir hastalık olarak görülmüyor. Ancak uzun sürmesi halinde rahatsız eden bir sağlık problemine dönüşebiliyor. Hıçkırık, birtakım manevralarla kolayca durdurulabilirken, bazen son derece inatçı olabiliyor. Kesik kesik ya da peş peşe duyulabilen hıçkırık krizleri uzun sürüp geçmeyebiliyor ve strese neden olabiliyor. Ayrıca 48 saati aşan ve geçmeyen hıçkırıkların altında, gırtlak hastalıkları, akciğer ve beyin tümörü ile kalp zarında enfeksiyon oluşması, beyin damarlarında tıkanma gibi ciddi hastalıkların varlığı söz konusu olabiliyor. Memorial Antalya Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Bölümü’nden Prof. Dr. Mustafa Asım Şafak hıçkırık hakkında bilgi verdi. 
Hıçkırığın solunum kaslarından diyaframın ve bazen kaburgalar arasındaki kasların ritmik kasılmalarıyla oluştuğunu ifade eden Şafak, "Ani ve hızlı bir nefes alma hareketi, ses tellerinin kapanmasıyla kesilir. Bu sırada oluşan hıçk sesi nedeniyle hıçkırık olarak isimlendirilir. Yaklaşık dakikada 4-60 kez tekrarlayarak devam edebilir. Hıçkırık tipleri sürelerine göre sınıflanır, 48 saatten kısa sürüyorsa akut hıçkırıktır, 2-30 gün sürenler inatçı ve 1 aydan uzun sürenler dayanılmaz hıçkırık olarak isimlendirilir" dedi. 
"Hayatı olumsuz etkiliyor" 
Hıçkırığın genellikle mide bağırsak sistemi ve merkezi sinir sistemi rahatsızlıkları sonucunda ortaya çıktığını dile getiren Şafak, akut hıçkırıkların genellikle çocuklarda görüldüğünü ve genellikle kendiliğinden düzeldiğini belirtti. Uzun süreli olduğunda kişinin hayatını dayanılmaz hale getirebileceğini belirten Şafak, "Yemek yemesini, uykusunu ve sosyalleşmesini önemli derecede zorlaştırır. Tanımlanmış yüzün üzerinde hıçkırık nedeni vardır ancak sürekli olan ve geçmeyen hıçkırık şikayetlerinde merkezi sinir sistemi hastalıkları düşünülmelidir. Hıçkırığı tetikleyen nedenler reflü hastalığı, midenin aşırı yemek veya gazlı içeceklerle gerilmesi, aşırı acılı beslenme, fazla alkol alımı, akciğerlerin sigara veya rahatsız edici kokularla uyarılması, aşırı coşku veya üzüntü durumu olarak sıralanabilir" diye konuştu. 
"Farklı hastalıkların habercisi olabilir" 
Devam eden hıçkırığın farklı hastalıkların habercisi olabileceğini ifade eden Şafak, "Hıçkırık tek şikayet ise akla beyin hastalıkları gelmez, beraberinde başka belirtilerin de olması gerekir. Reflü hastalığı ve mide fıtığı ilk akla gelebilecek nedenler arasında sayılabilir. Koroner arter hastalığı, perikardit ve aort anevrizması gibi kalp hastalıkları araştırılmalıdır. Burun, geniz, gırtlak hastalıkları incelenmeli, dış kulak yolu yabancı cisimleri de düşünülmelidir. Ayrıca elektrolit dengesizlikleri, üremi, hiperglisemi, zehirlenmeler veya bazı ilaçların yan etkileri olarak da hıçkırık görülebilmektedir. Ayrıca anksiyete, aşırı stres ve öfori gibi psikolojik durumlar sonucunda hıçkırık görülebilir. Ani başlayan ve kısa süreli hıçkırık tedavisi için bir takım fiziksel manevralar etkili olabilir. Bunları burun ve geniz uygulamaları, vagus sinirinin uyarılmaları ve solunum manevralarıdır. İnatçı ve dayanılmaz hıçkırık tedavisi için altta yatan hastalığın tespit edilmesi çok önemlidir. Ancak nedeni saptanamayan veya altta yatan hastalığın tedavi edilemediği durumlarda semptomatik ilaç tedavilerine başvurmak gerekebilir" şeklinde konuştu. 
Şafak, hıçkırık sırasında uygulanabilecek yöntemleri, "Buruna sirke çekmek, limon veya amonyak gibi keskin kokulu bir maddeyi koklamak, hızlı nefes alıp vermek, derin bir nefes alıp soluğumuzu tutmak, boğazda öğürme refleksini uyarmak için küçük bir kaşıkla dilin gerisine dokunmak, buz yutmak veya buzlu su içmek, yüzü soğuk suyla yıkamak veya yüze soğuk kompres uygulamak" olarak sıraladı. 



Gökbilimciler Satürn'e çarpan nesneyi tanımlamak için yardım istiyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA
TT

Gökbilimciler Satürn'e çarpan nesneyi tanımlamak için yardım istiyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA

Gökbilimciler cumartesi günü Satürn'e çarpmış olabilecek gizemli bir cismin tanımlanması için yardım çağrısı yaparken bu, bir uzay cisminin gaz devine çarptığının kaydedildiği ilk örnek olabilir.

Araştırmalara göre Satürn'e ortalama her 3 bin 125 yılda bir büyük (çapı 1 kilometreden fazla) cisimler çarpıyor.

Veriler her yıl 7-8 küçük uzay taşının gezegene çarptığını gösterse de gökbilimciler bugüne kadar hiçbirini tespit edemedi.

Kozmik çarpışmalar, kayalık gezegenlerde kraterler bıraksa da Jüpiter ve Satürn gibi gaz devlerinde bu tür izlere rastlanmaz.

Ancak NASA çalışanı ve amatör gökbilimci Mario Rana'nın çektiği yeni bir görüntü, ilk kez Satürn'e bir uzay cisminin çarptığı gösteriyor gibi duruyor.

Gaz devlerinin dış katmanları hidrojen ve helyumdan oluştuğu için asteroit ya da kuyrukluyıldız çarpmaları hızla kaybolabiliyor.

Rana, Jüpiter ve Satürn'ün görüntülerini bilgisayar yazılımıyla analiz eden DeTeCt projesinde çalışıyor. Gökbilimcinin geçen cumartesi günü çektiği Satürn videolarında, görüntülerin sol tarafındaki soluk bir parıltı bir çarpma olayı gibi duruyor.

Profesyonel ve amatör gökbilimcilerden oluşan bir konsorsiyum olan Gezegensel Sanal Gözlemevi ve Laboratuvarı (Planetary Virtual Observatory and Laboratory/PVOL), alanın uzmanlarını Satürn'e olası çarpma olayını doğrulamaya ya da çürütmeye çağırıyor.

PVOL yaptığı açıklamada "Marc Delcroix, Mario Rana tarafından elde edilen bir video gözlemindeki birkaç karede yakalanan, Satürn'deki potansiyel bir çarpışmayı bildiriyor. Potansiyel çarpma çok zayıf ve doğrulanmamış" ifadelerini kullanıyor.

Çok kısa süreli çarpma parlaması Satürn'de 5 Temmuz 2025'te, evrensel saate göre 09.00'la 09.15 arasında meydana geldi. Satürn'ün o zaman diliminde çekilmiş diğer videolarını elde etmek çok önemli.

frgtyh
Satürn'e çarpması muhtemel asteroid veya kuyrukluyıldızı gösteren görüntüler (Mario Rana/PVOL)

PVOL bu zaman diliminde gözlem yapmış olabilecek gökbilimcileri de Delcroix'yla e-posta yoluyla ([email protected]) iletişime geçmeye ve ellerindeki verileri paylaşmaya çağırıyor.

Leicester Üniversitesi'nde gezegen bilimi alanında öğretim üyesi olan Leigh N. Fletcher da amatör uzay gözlemcilerine, çarpışmayla ilgili ellerinde olabilecek videoları paylaşmaları çağrısında bulunuyor.

Dr. Fletcher, BlueSky'da şöyle yazıyor:

Marc Delcroix ve ekibinin hafta sonu yaptığı çağrıyı yineliyorum: Ekip, Satürn'e 5 Temmuz'da evrensel saate göre 09.00'dan 09.15'e kadarki olası bir çarpışmayı doğrulamak/çürütmek istiyor. Amatör gözlemcilerin o saatte çektiği videolar, işin anahtarı olabilir.

Independent Türkçe