Esed rejimi, İdlib'de sivillerin tahliyesi için güvenli koridor açarken, Türk gözlem noktasına ateş açıldı

İdlib’in güneyinde yer alan Han Şeyhun’daki yıkılmış binalar (AFP)
İdlib’in güneyinde yer alan Han Şeyhun’daki yıkılmış binalar (AFP)
TT

Esed rejimi, İdlib'de sivillerin tahliyesi için güvenli koridor açarken, Türk gözlem noktasına ateş açıldı

İdlib’in güneyinde yer alan Han Şeyhun’daki yıkılmış binalar (AFP)
İdlib’in güneyinde yer alan Han Şeyhun’daki yıkılmış binalar (AFP)

Suriye Dışişleri Bakanlığı tarafından bugün yapılan açıklamada, ülkenin kuzeybatısında bulunan İdlib’de aylardır devam eden operasyonların yoğunlaşması sebebi ile bölgedeki sivillerin tahliyesi için güvenli koridor açıldığı belirtilirken, Suriye hükümetine bağlı güçler, Türkiye'nin 8. gözlem noktasına ateş açtı.
Suriye haber ajansı SANA’nın haberine göre, Dışişleri Bakanlığı’ndan bir kaynak, terörist grupların uygulamaları nedeniyle vatandaşların güvenli noktalara geçişi için Hama kırsalındaki Soran bölgesinde insani koridor açılmasına karar verildiğini belirterek, İdlib’in güneyi ve Hama’nın kuzeyindeki sivillerin çatışma bölgesinden çıkmasının amaçlandığını ifade etti.
İdlib’in güney kırsalında çatışmalar devam ederken rejim güçleri, Hama'nın kuzeyinde kalan savaşçıların etrafındaki çemberi daraltmak için askeri takviyelerini sürdürüyor.
Muhalefetin kontrolündeki şehir ve kasabalardaki pek çok kişi, rejim tarafından tutuklanma korkusu ya da zorunlu askerlik hizmeti konusunda endişeliler.
Şam yönetiminin insani koridor açtığı duyurusu, rejim güçlerinin İdlib’in stratejik Han Şeyhun’un kontrolünü yeniden ele geçirmesinden bir gün sonra geldi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), rejim güçlerinin şehrin güneyinden İdlib sınırındaki Hama kırsalına kadar geniş bir alanı kuşattığını bildirdi.
Türkiye ve Rusya arasında geçtiğimiz Eylül ayında Soçi’de Suriye’nin kuzeydoğusundaki ‘Gerginliği Azaltma Bölgesi’ne ilişkin anlaşmaya vardı. Anlaşmaya göre, Ankara’nın İdlib’de birkaç kontrol noktasına konuşlanacağı kararlaştırılırken, SOHR, geçtiğimiz Nisan ayından bu yana bölgede devam eden bombardımanda 900 sivilin hayatını kaybettiğini bildirdi.
Türk gözlem noktası rejim güçlerinin ateşi altında kaldı
Öte yandan Suriye güçlerinin ülkenin kuzeybatısındaki Türkiye’ye ait 8. askeri gözlem noktasına ateş açtığı belirtildi. Konuyla ilgili açıklamayı iki Türk yetkili Reuters haber ajansına yaptı.
Bu sıcak gelişmeden önce ise yine Suriye’deki silahlı gruplar, pazartesiyi salıya bağlayan gece İdlib’in güneyindeki stratejik Han Şeyhun ilçesinden ve Hama’nın kuzey kırsalından çekilirken, Moskova ile Ankara arasında yapılan anlaşma uyarınca bölgede kurulan Türk gözlem noktası rejim güçlerinin ateşi altında kalmıştı.
Ankara, Han Şeyhun’un güneyindeki Türk gözlem noktasına giden askeri konvoya yönelik hava saldırısı düzenlendiğini açıklamasının ertesinde Şam’a ‘ateşle oynama’ uyarısında bulundu. Moskova ise silahlı grupları ‘provokasyon’ yapmakla suçladı.
Son yaşanan gelişmelere karşın Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu dün Şam'a ‘ateşle oynama’ uyarısında bulundu. Çavuşoğlu gazetecilere yaptığı açıklamada, “Daha önce de söylediğimiz gibi, ordumuzun ve gözlem noktalarımızın güvenliğini sağlamak için gereken her şeyi yapacağız” ifadelerini kullandı.
Zırhlı araçlar, zırhlı personel taşıyıcıları ve lojistik araçların yanı sıra en az 5 tankın bulunduğu yaklaşık 50 araçtan oluşan askeri konvoy Morek’e ulaşamadı ve pazartesi günü öğleden sonra yaşanan hava saldırısından bu yana Han Şeyhun’un kuzeyindeki Maar Hattat köyü mevkiinde durmak zorunda kaldı.
Rus ve rejim güçlerinin saldırıları
Rusya ve Suriye savaş uçakları, Suriye’nin kuzeybatısındaki çeşitli alanlara saldırılarına devam ederken, uzmanlar, Moskova’nın Şam’ı, İdlib’i kontrol altına almak için “yanmış toprak” politikası izlemeye itmesinden endişe duyuyor. Bu durumun on binlerce Suriyelinin Türkiye sınırına göç etmesine yol açabileceği belirtildi.
SOHR tarafından dün yapılan açıklamada, Rus ve rejime ait savaş uçaklarının Maarat el-Numan'ın doğu kırsalındaki Tel Mennis ilçesini ve şehirdeki El Rahme hastanesine 4 kez saldırı düzenlediği aktarıldı.
Ancak hastane yönetimi, hastane hedef alınmadan saatler önce tıbbi ekipmanları ve personeli tahliye etmişti. Bombardıman binada büyük yıkıma ve çevresinde ağır tahribata neden oldu. Rejime ait savaş uçakları Tel Mennis’in hayati noktalarını bombalamaya devam ederken Şam - Halep uluslararası karayolunun batısına doğru ilerleyen Türk askeri konvoyu İdlib'in doğusunda es-Surman yönünden gelen ilçe merkezinden geçiyordu.
Diğer yandan Gerginliği Azaltma Bölgesi’nde Nisan ayı sonlarında başlayan çatışmalar nedeniyle şuana kadar 3 bin 706 kişi hayatını kaybetti.



İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
TT

İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)

Lübnan’ın resmî haber ajansı Ulusal Haber Ajansı (NNA), bugün (Cuma) Güney Lübnan’daki Vezzani ve Mecidiye çevresinin İsrail topçuları tarafından hedef alındığını bildirdi.

Ajansa göre, İsrail’e ait bir insansız hava aracı Ras el-Nakura bölgesinde bir balıkçı teknesinin yakınına ses bombası bıraktı; olayda yaralanan olmadı. Aynı bölgede İsrail’e ait bir savaş botu da ülkenin kara sularına doğru makineli tüfekle ateş açtı.


İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
TT

İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)

Filistinli kaynaklar, İsrail’in iki gündür öne sürdüğü, İslami Cihad Hareketi’nin Hamas ile iş birliği yapmayı reddettiği ve ateşkesin ikinci aşamasına geçilmeden önce elindeki son İsrailli esirin cesedini teslim etmediği yönündeki iddiaları yalanladı.

İsrail’in Maariv gazetesinin güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Hamas ile İslami Cihad arasında, Ran Gafeli isimli son esirin cesedinin teslim edilmemesi konusunda gerilim yaşandığı iddia edildi. İsrail, Gafeli’nin kaçırılmasında İslami Cihad mensuplarının doğrudan rol aldığını düşünüyor.

İslami Cihad’ın askeri kanadı Saraya el-Kudüs, günler önce yaptığı açıklamada tüm esirleri teslim ettiklerini ve ateşkes anlaşmasına tamamen uyduklarını belirtti. Hareketten Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Gafeli’nin cesedinin kendi ellerinde bulunmadığını, cesedin Hamas’ın kontrolünde olduğunu ifade etti. Kaynaklar, Hamas ile koordinasyonun “mükemmel seviyede” olduğunu ve İsrail basınında yer alan gerilim iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

dsvf
İslami Cihad savaşçıları ve Mısırlı işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arıyor (Arşiv - AP)

Hamas kaynakları da Şarku’l Avsat’a, cesedin Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye ve Zeytun mahallelerinde 3 veya 4 farklı noktada bulunmuş olabileceği yönünde şüpheler olduğunu aktardı. Ancak bu noktalarda yürütülen aramalarda cesede ulaşılamadığı, esir alma ve gömülme süreçlerine dahil olan saha sorumluları ve militanların tamamının çeşitli saldırılarda öldüğü için kesin yer tespiti yapmanın zorlaştığı bildirildi. Kaynaklar ayrıca yoğun bombardıman ve bölgenin tamamen yıkılması nedeniyle tespit çalışmalarının daha da güçleştiğini belirtti.

Yediot Aharonot gazetesine göre İsrail, arabulucular aracılığıyla Hamas’a, cesedin yerinin belirlenmesine yardımcı olabilecek kişilere ilişkin bilgiler ve bölgenin olası konumunu gösteren uydu görüntüleri iletti. Hamas kaynakları, bu dosya ve diğer konularla ilgili arabulucularla temasın sürdüğünü söyledi.

Yeni videonun ortaya çıkardığı soru işaretleri

Bu gelişmeler, İsrailli esir ailelerinin yayımladığı görüntülerle eş zamanlı yaşandı. Videolarda, Ağustos 2024’te Refah’taki bir tünelde cesetleri bulunan altı esirin, tünelde birlikte yaşarken Hanuka’yı kutladıkları, 2024 yeni yılına girdikleri, konuşup saç tıraşı oldukları ve tünel içinde farklı noktalara hareket ettikleri görülüyor.

dfgh
Hamas militanları, 20 Şubat 2025'te Han Yunus'ta İsrailli rehinelerin cesetlerinin Kızılhaç'a teslimi sırasında tabutlardan birini taşıyor (DPA)

Görüntüler, İsrail ordusunun söz konusu altı kişinin tünele ulaşımdan iki gün önce Hamas tarafından öldürüldüğü yönündeki açıklamalarına dair soru işaretleri doğurdu. Hamas bu iddiayı reddederek, esirlerin bölgeyi hedef alan İsrail bombardımanında öldüğünü söyledi.

Maariv'den gazeteci Miki Levine, esirlerin “Nisan ayında anlaşma sağlanmış olsaydı hayatta olabileceklerini” belirten bir değerlendirme yayımladı. Levine, Başbakan Netanyahu ile bakanlar Smotrich ve Ben-Gvir’in “tam zafer” stratejisinde ısrar etmelerinin, Refah’a girilmesinin esirleri tehlikeye atacağı yönündeki uyarıları göz ardı ettiklerini yazdı.

İsrail devlet televizyonu da, esirlerin öldürülmesinden birkaç gün önce müzakerelerin tıkanma noktasına gelmesinin, Tel Aviv’in Filadelfi Koridoru’nun kontrolünü şart koşmasından kaynaklandığını; o aşamada anlaşma imzalansaydı altı esirden beşinin serbest bırakılacağını aktardı.

Hamas kaynakları ise Şarku’l Avsat’a, esirlerin topçu ve hava bombardımanında öldüğünü, saldırı sırasında bazı esir gardiyanlarının da yaşamını yitirdiğini teyit etti. Kaynaklar, savaş boyunca İsrail güçleri esirlere yaklaşırsa “tehlike durumunda esirin öldürülmesi” yönünde talimat bulunduğunu da belirtti.7Tünelin Refah’ın batısındaki Tel Sultan’da bulunduğu, İsrail ordusunun sonraki incelemelerinde esirlerin “bölgedeki yoğun askeri baskı nedeniyle hayatını kaybettiğini” kabul ettiği bildirildi.

Ekim 2024’te İsrail, Hamas’ın eski siyasi büro şefi Yahya es-Sinvar’ı, Tel Sultan’daki bir evde, yanında silahlı bir grupla bulunduğu sırada öldürmüştü. Kasım ayında Hamas kaynakları, Muhammed es-Sinvar’ın oğlu İbrahim’in de Refah’taki bir tünelde hava saldırısında öldüğünü açıklamıştı. DNA bulgularının, aynı tünelde Hamas mensuplarının bulunduğuna işaret ettiği belirtildi. Esirlerin, İbrahim es-Sinvar’ın öldüğü saldırıda hayatını kaybetmiş olabileceği değerlendiriliyor.

Hamas kaynakları, İsrailli esirlere ilişkin talimatların çok sıkı olduğunu ve hayatta kalmaları için tüm imkânların seferber edildiğini vurguladı.


Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
TT

Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)

Gazze Şeridi'ni 24 saatten kısa bir süre içinde vuran fırtına ve derin alçak basınç sistemi, birçok evin çökmesi ve bölge genelinde çadırların sular altında kalması sonucu 11 Filistinlinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına yol açtı.

Filistin Haber Ajansı'na (WAFA) göre yerel kaynaklar, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'nın Bir el-Naja bölgesinde, yerinden edilmiş kişilerin barındığı bir evin çökmesi sonucu 5 Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

 Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın ulaştığı kaynaklar, bugün şafak vakti Gazze şehrinin batısındaki el-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarının üzerine büyük bir duvarın çökmesi sonucu 2 vatandaşın öldüğünü, Gazze şehrinde aşırı soğuktan bir çocuğun, el-Şati kampında ise bir bebeğin hayatını kaybettiğini belirtti. Dün de el-Şati kampında bir duvarın çökmesi sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Dün el-Amadi bölgesindeki Ebu Cebel kampında bir çadırın çökmesi sonucu iki çocuk yaralandı; Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki mülteci çadırında ise bir bebek aşırı soğuktan hayatını kaybetti.

Sivil savunma ekipleri, son birkaç saat içinde en az 10 evin çöktüğünü, son olarak da el-Kerame ve Şeyh Rıdvan mahallelerinde 2 evin yıkıldığını bildirdi.

Bu olumsuz hava koşulları ayrıca Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki kampların tamamının sular altında kalmasına, Deyr el-Belah'taki el-Bassa ve el-Baraka'nın geniş alanlarının, Nuseyrat'taki Merkez Pazarı'nın ve Gazze Şehri'ndeki Yermuk ve liman bölgelerinin hasar görmesine yol açtı.

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), dün yaptığı açıklamada, şiddetli yağmur ve ıslak çadırların, aşırı kalabalık Gazze Şeridi'ndeki kötüleşen sağlık ve yaşam koşullarını daha da kötüleştirdiğini belirterek, soğuk hava, yetersiz sanitasyon ve hijyen eksikliğinin salgın hastalık riskini artırdığını vurguladı. UNRWA, insani yardıma erişimin acilen kolaylaştırılması çağrısında bulundu.