Güney Lübnan seçimlerinde Hizbullah'ın rakibi el-Halil kimdir?

Avukat Buşra el-Halil (Şarku'l Avsat)
Avukat Buşra el-Halil (Şarku'l Avsat)
TT

Güney Lübnan seçimlerinde Hizbullah'ın rakibi el-Halil kimdir?

Avukat Buşra el-Halil (Şarku'l Avsat)
Avukat Buşra el-Halil (Şarku'l Avsat)

Güney Lübnan bölgesindeki Sûr ilinde düzenlenecek milletvekili seçiminde Hizbullah'ın karşısında bir kadın adayın olması tartışma yarattı. Bu durum Lübnan çevrelerinde, özellikle de ülkede Hizbullah’In kalesi olarak bilinen bölgede kargaşaya neden oldu.
Geçen temmuz ayında Hizbullah Milletvekili Nevvaf el-Musevi’nin ailevi nedenlerden dolayı istifa etmesinin ardından boşalan koltuğun doldurulması için düzenlenecek parlamento seçimlerine adaylık süresi sona erdi. Birçok adayın geri çekilmesinin ardından listede yalnızca iki isim kaldı. Bu isimler Hizbullah’ın adayı Hasan İzzeddin ve Buşra el-Halil.
Emekli bir avukat olan Halil, parlamento seçimlerinde ilk kez aday olmadığını, daha önce 1992-2005 yılları arasında da 4 kez adaylığını koyduğunu belirtti. Buşra Halil, Şarku'l Avsat’a yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Lübnan'daki yeni orantılı seçim yasası karmaşık. Adayları bir listede rekabet etmek zorunda bırakıyorlar. Bu durum herhangi bir listeye ikna olmam nedeniyle 2018’de ilgimi çekmemişti. Musevi’nin istifası bağımsız aday olmamıza olanak sağladı. Bu şekilde adımı cesur bir şekilde ve güven için adaylar arasına yazabildim. Çünkü Sûr'da büyük bir popülerliğe sahibim.”
Halil, anketlerin yüzde 61 oranında oy alacağını gösterdiğine işarette bulundu. ABD’li profesyonel anket şirketlerinden birinin Sûr’da yaklaşık 15 bin kişiyi kapsayan bir kamu yoklaması yaptığını söyleyen Halil, “Yüzde 61’inin Musevi’ye halef olarak beni seçeceği gözlendi” diye konuştu.
Halil, ülkenin güneyinde Hizbullah’ın geniş bir popülariteye sahip olmasıyla ilgili olarak da şu değerlendirmede bulundu:
“İnsanlar değişime muhtaç. Partiyi destekleyenlerin büyük bir çoğunluğu destek vererek teşvikte bulunuyor. Çünkü insanlar partinin tüm Lübnan halkının çektiği zor ekonomik ve politik duruma katkısının bulunduğunu düşünüyor.”
İsrail işgaline karşı direnişi savunduğunu söyleyen Halil, Hizbullah’ın politik olarak birçok hata yaptığını belirtti. “Keşke Hizbullah sadece İsrail işgaline direnmekle meşgul olup siyaseti ehline bıraksa” diye konuştu.
Buşra Halil, genel olarak Lübnan, özellikle de Sûr (Tire) ilinde ‘Lübnan’ın ekonomik olarak kötüleşmesi gibi önemli konularla’ ilgileniyor. Kazanırsa, çözüm getirebilecek stratejik planlar geliştirerek yolsuzluk, çevre, göç ve diğer dosyaları da ele almayı hedefliyor.
Adaylıktan çekilmesi yönünde büyük bir baskıya maruz kaldığını söyleyen Halil “Sonu ne olursa olsun bu mücadeleye gireceğim” ifadesini kullandı.
Lübnan İçişleri Bakanlığı bir süre önce yaptığı açıklamada ara parlamento seçimlerinin 15 Eylül’de gerçekleştirilmesine karar vermişti.
Lübnan'ın güğneyin Akdeniz kıyısında yer alan tarihi liman kenti Sûr'da 200 bin kişi yaşıyor.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.