Sudan heyeti, silahlı gruplarla müzakerelere başlamak için Juba’ya gidiyorhttps://turkish.aawsat.com/home/article/1894546/sudan-heyeti-silahl%C4%B1-gruplarla-m%C3%BCzakerelere-ba%C5%9Flamak-i%C3%A7in-juba%E2%80%99ya-gidiyor
Sudan heyeti, silahlı gruplarla müzakerelere başlamak için Juba’ya gidiyor
Londra/Mustafa Seri
TT
TT
Sudan heyeti, silahlı gruplarla müzakerelere başlamak için Juba’ya gidiyor
Sudanlı bir heyetin bugün, Devrimci Cephe ve Abdulaziz el-Hulu liderliğindeki Sudan Halkının Kurtuluş Hareketi (SPLM-N) ile Güney Kordofan, Mavi Nil ve Marfur meselelerini görüşmek için Juba’yı ziyaret etmesi bekleniyor. Sudan Başbakanı Abdullah Hamdok’un önümüzdeki Cuma günü Güney Sudan’a ziyaret gerçekleştirerek, Güney Sudan Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit ile silahlı gruplarla müzakere konusunu ele almayı planlıyor.
Güney Sudan Cumhurbaşkanı Güvenlik Danışmanı Tut Qalwak, geçiş hükümeti ile silahlı muhalif gruplar arasındaki müzakerelerin başlatılması için Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit adına Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah Burhan’a mektup gönderdi. Görüşmelere Körfez ülkeleri ve Sudan’ın komşu ülkelerinin de katılması bekleniyor.
Sudan Başbakanı Özel Temsilcisi Dr. Eş-Şefia Hazır, Güney Sudan Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit, Devrimci Cephe liderleri, SPLM-N başkanlarından Abdulaziz el-Hulu ile görüşmelerde bulunmak için Juba’ya ulaştı. Silahlı gruplar, Egemenlik Konseyi’nden bir heyetin görüşmeler için Juba’ya geleceğini söyledi.
Egemenlik Konseyi üyelerinden Şemseddin Kebaşi konuya ilişkin yaptığı açıklamada, Sudan hükümetinin, Güney Sudan Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit ile gerçekleşecek müzakerelerin başarılı olmasını istediğini belirterek, Sudan müzakere heyetinin Devrimci Cephe ve Abdulaziz el-Hulu liderliğindeki SPLM-N ile müzakere etmek için bugün Juba’ya gideceğini söyledi.
Öte yandan Sudan Başbakanı Hamdok önceki gün Güney Sudan Cumhurbaşkanı’nın danışmanı ile yaptığı görüşmeden Devrimci Cephe ve SPLM-N ile görüşmenin eski Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir’in devrilmesi ile ülkede meydana gelen değişim sürecinin bir parçası olduğunu belirterek, Güney Sudan hükümetine çabalarından dolayı teşekkür etti. Hamdok ayrıca, kapsamlı bir barış anlaşmasına ulaşmak için silahlı hareketler ile diyaloga girilmesi gerektiğini söyledi.
Güney Sudan Cumhurbaşkanı tarafından geçtiğimiz Perşembe günü kurulan beş aracılık komitesine başkanlık eden Tut Qalwak, ülkesinin Sudanlı taraflar arasında müzakerelerin başarılı olması için tüm hazırlık ve düzenlemelerini tamamladığını belirterek, Güney Sudan’ın istikrarının Sudan’ın istikrarı ile bağlantılı olduğunu vurguladı.
Şarku’l Avsat’a açıklama yapan Devrimci Cephe Koalisyonu Başkanı İdris Yahya, Koalisyon’un barış müzakerelerine katılmak için bugün Juba’da gideceğini ve burada, Egemenlik Konseyi ve geçiş hükümetinden bir heyetle görüşeceğini belirtilerek, Devrimci Cephe liderlerinin toplantıda Sudan krizini ela almak ve kapsamlı barışa ulaşmak için çalışacağını ifade etti. Egemenlik Konseyi tarafından oluşturulan heyetin ilk toplantısı Yasir el-Ata, Dr. Sıddık Tavır ve Muhammed Hasan et-Teayişi’nin gözetiminde geçtiğimiz günlerde yapılmıştı.
‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Son iki gündür Gazze Şeridi'ne ilişkin dosyada ‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’ gibi yeni isimler öne çıkmaya başladı. Bu gelişme, ABD’nin arabuluculuğu ile Arap ve uluslararası desteğe rağmen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin sekteye uğradığı bir dönemde yaşanıyor.
İsrail basınındaki haberlere göre hükümet, ABD’nin kararına boyun eğerek orduya Refah’ın doğusunda ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik saha çalışmalarına başlaması için izin verdi. İlk hazırlıklar kapsamında ağır iş makinelerinin bölgeye sokularak molozların temizlenmesi ve arazinin düzenlenmesi planlanıyor.
İsrail’in geciktirme girişimleri
İsrail medyasında yer alan bilgilere göre Tel Aviv yönetimi, bu çalışmaların henüz geçiş yapılmamış olan anlaşmanın ikinci aşamasına dahil olduğu gerekçesiyle haftalarca süren bir geciktirme çabasına girişti. Ancak Washington’un artan baskıları sonucunda İsrail, planın bir sonraki etabına yönelik hazırlıkları başlatmak zorunda kaldı.
Bu çalışmalar; işgal altındaki topraklarda Refah’ın doğusunda bir insani bölge ve yeni bir kent inşasını içeriyor. Washington yönetimi, söz konusu adımla Filistinlilere ‘umut şehri’ modelini sunmayı ve ‘Hamas’ın kontrolündeki eski, yıkılmış ve karanlık Gazze’nin’ karşısına ‘yeni, modern ve gelişen bir Gazze’ örneği koymayı hedefliyor.
İsrail, planın ikinci aşamasında atılacak bu tür adımların Refah Sınır Kapısı’nın açılmasına yol açacağı, ayrıca Gazze Şeridi’nin başka bölgelerinden çekilmeyi ve yerlerine uluslararası güçlerin konuşlanmasını gerektireceği gerekçesiyle itiraz etti. Söz konusu ülkeler, İsrail’in taleplerini karşılamanın zorluğu ve bölgedeki işgal koşulları nedeniyle kuvvet göndermeyi reddetti.
Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in bu tutumu üzerine Washington yönetimi Tel Aviv’i süreci oyalamakla suçladı ve çok uluslu güce katılmaktan çekilen ülkelerin sorumluluğunu İsrail’e yükledi. Bu baskının ardından İsrail geri adım atarak yeni kentin inşasına başlanmasını kabul etti.
İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, İsrail’in ‘gelecek hafta bölgede geniş çaplı moloz temizliği başlatmak üzere ağır iş makinelerini Refah’a sokmaya hazırlandığını’ ve bunun ‘Hamas unsurlarından arındırılmış yeni insani bölgenin oluşturulması’ amacıyla yapıldığını bildirdi.
Silahlı milislerden destek
Habere göre İsrail ordusu, ‘İsrail’le koordineli çalışan silahlı milislere’ atılacak adımlar konusunda bilgi verdi. ABD planına göre bir sonraki aşama, ‘İsrail’in kısmen kontrol ettiği bölgelerde yabancı bir askeri gücün faaliyete geçmesini’ öngörüyor.
i24NEWS ise İsrail ordusunun Refah’ın doğusunda Filistinliler için ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik geliştirme çalışmalarına fiilen başladığını bildirdi. Kanal, bölgede gelecek hafta kapsamı genişletilecek hazırlıkların sürdüğünü, bunların ‘moloz ve patlayıcı kalıntılarının temizlenmesini’ içerdiğini aktardı.
Gazze Şeridi'nin Refah kentindeki İsrail askerleri (Arşiv – Reuters)
Maariv gazetesinin haberine göre, Refah’ta faaliyet gösteren Yaser Ebu Şebab milisleri, söz konusu yeni kentin bulunduğu bölgede İsrail güçlerinin temsilcileriyle ve ayrıca İsrail’in güneyindeki Kiryat Gat’ta bulunan ABD komuta merkezi adına bölgede bulunan sivil temsilcilerle birlikte görülmeye başladı.
Kabinede itirazlar
Siyasi kaynaklar, İsrail’in bu adımına kabinenin büyük bölümündeki bakanların karşı çıktığını, hatta tepkinin öfkeye dönüştüğünü aktardı. Bakanların, İsrail’in ‘sarı hat üzerinde inşaat yaparak Gazze çevresindeki yerleşimleri tehlikeye atmaması gerektiğini’ savunduğu belirtildi. Bazı sağ görüşlü medya organları haberi ‘utanç’ başlığıyla duyurdu.
Başbakan Netanyahu ise kararını savunarak hazırlık çalışmalarının ‘tünellere büyük miktarda beton dökme ve geniş bölgeleri izole etme’ işlemlerini içerdiğini söyledi. Netanyahu, söz konusu adımların ‘Hamas’ın askeri altyapısını yok etme yönündeki İsrail çıkarlarına hizmet ettiğini’ ifade etti.
Başbakan Binyamin Netanyahu, Ocak 2025'te İsrail kabine toplantısına başkanlık ediyor. (DPA)
Netanyahu, uluslararası güce katılmaktan vazgeçen Arap ve İslam ülkelerinin tutumunun Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in ABD yönetiminin taleplerine yanıt vermesi ve Washington’la çatışmaya girmemesi gerektiğini kaydetti.
Filistin Yönetimi ve Hamas’ın itirazları
Filistin Yönetimi, İsrail’in ‘Gazze’yi yeniden inşa’ başlığı altında yürüttüğü çalışmalara karşı çıkıyor. Yönetim, farklı düzeylerde yaptığı açıklamalarda bu dosyadaki rolünü korumakta kararlı olduğunu ve Arap planına desteğini sürdürdüğünü vurguluyor.
Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa, perşembe günü bir İtalyan heyetini kabul ederken yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi için bir yeniden imar ve toparlanma planımız var. Bu planın bir icra programı bulunuyor ve Arap ile İslam ülkeleri tarafından benimsendi. Uluslararası toplum da New York Bildirgesi aracılığıyla destek veriyor. Kardeş Mısır’la birlikte Kahire’de bir yeniden imar ve toparlanma konferansı düzenlemek için çalışıyoruz” dedi.
Hamas, söz konusu projeyi ‘İsrail’in ateşkes anlaşmasını açık biçimde ihlal etmesini gerekçelendirmeye yönelik yeni bir aldatmaca’ olarak nitelendirdi. Hareket, yayımladığı açıklamada, “İsrail’in anlaşmayı çiğnediğini ve günlük ihlallerle daha ilk aşamayı ortadan kaldırdığını” belirtti.
Geçtiğimiz salı günü konuya ilişkin bilgi veren Mısırlı bir kaynak, Gazze’nin erken toparlanması ve yeniden inşasına yönelik Kahire Konferansı’nın kasım ayı sonunda yapılmasının planlandığını ancak toplantının erteleneceğini söyledi. Kaynak, “Konferans ay sonunda düzenlenmeyecek; biraz gecikmesi muhtemel. Özellikle şu anda paralel bir çaba yürütülüyor. Görünen o ki ABD, Refah’la ilgili kendi özel girişimini planlıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu açıklama, İsrail’in kontrolündeki bölgelerde oluşturulması öngörülen ‘yeşil bölgeye’ işaret olarak yorumlandı.
Gazze İnsan Hakları Merkezi, ateşkesin başlamasından bu yana geçen 47 günde İsrail tarafından işlenen ihlallerde 350 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Ölenler arasında 130 çocuk ve 54 kadın bulunuyor.
Merkez, aynı dönemde günlük ortalama 11’i aşan 535 ihlal kaydettiğini bildirerek ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk andan itibaren ihlallerin sürdüğünü vurguladı.
Açıklamada, İsrail’in insani yardım girişlerini kısıtladığı, günde yalnızca 211 kamyonun geçişine izin verdiği, oysa 600 kamyona izin verildiği yönünde iddialarda bulunduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’in üzerinde mutabık kalınan çekilme haritasına uymadığı ve sivil bölgelere yönelik ateş kontrolünü sürdürerek zaman zaman bölgeye girdiği belirtildi.
İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldühttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5213697-i%CC%87srail%E2%80%99den-suriyenin-beyt-cin-kasabas%C4%B1na-bask%C4%B1n-en-az-ki%C5%9Fi-9-%C3%B6ld%C3%BC
İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Suriye kaynakları, İsrail devriyesinin bölgeye girmesi sonrası çatışma çıktığını; hava saldırılarının ardından yoğun sivil göç yaşandığını bildirdi.
Suriye medyası, Şam’ın güneyindeki Beyt Cin kasabasına düzenlenen İsrail baskının ve hava saldırısının ayrıntılarını açıkladı. Suriye kaynakları, saldırılarda en az 9 kişinin öldüğünü aktardı.
Suriye’nin “El-İhbariyye” kanalı, kasabanın İsrail savaş uçaklarının yoğun bombardımanına hedef olduğunu, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu bildirdi.
Açıklamalara göre olay, İsrail’e ait bir askeri devriyenin bölgeye kara yoluyla girmesi, sakinlerle çatışma yaşanması ve devriyenin geri çekilmesi sonrası hava saldırılarının başlamasıyla tırmandı. Bölge üzerinde İsrail uçaklarının yoğun şekilde uçtuğu belirtildi.
Saldırıların ardından Beyt Cin’de büyük bir sivil göç hareketi yaşandı; çok sayıda kişi çevre kasabalara yöneldi.
Washington milislere: Irak'ta yeriniz yokhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5213691-washington-milislere-irakta-yeriniz-yok
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
aIrak'ın kuzeyindeki Süleymaniye'de bir doğalgaz sahasının insansız hava aracıyla (İHA) bombalanması öfkeli tepkilere yol açtı ve ABD'nin silahlı gruplara uyarıda bulunması ve hükümetin faillerin yakalanması için harekete geçmesiyle sonuçlandı.
Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne göre çarşamba akşamı Dana Gas tarafından işletilen Khor Mor gaz sahasını hedef alan bir İHA saldırısı, elektrik santrallerine gaz arzının tamamen kesilmesine neden oldu. ABD'nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya, saldırıyı "düşmanca dış amaçlarla hareket eden yasadışı grupları" gerçekleştirmekle suçladı.
Savaya, Bağdat'ı "bu saldırının sorumlularını tespit etmeye ve adalete teslim etmeye" çağırdı ve "tam egemen bir Irak'ta bu tür silahlı gruplara yer olmadığını" vurguladı.
Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur Barzani ise Washington'a "sivil altyapıyı korumak için gerekli savunma ekipmanını sağlama" çağrısında bulundu. Barzani, "Bu tür saldırıların faillerinin geçmişte olduğu gibi cezadan kaçmaması gerektiğini" vurguladı.
Saldırıyı henüz üstlenen olmadı ancak Irak yetkilileri dün saldırıyı araştırmak üzere bir komite kurulduğunu duyurdu ve askeri bir sözcü de saldırıda yer alanların "cezalandırılacağına" söz verdi.
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
