عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Sudan heyeti, silahlı gruplarla müzakerelere başlamak için Juba’ya gidiyor

Sudan heyeti, silahlı gruplarla müzakerelere başlamak için Juba’ya gidiyor
    Londra/Mustafa Seri
TT
TT

Sudan heyeti, silahlı gruplarla müzakerelere başlamak için Juba’ya gidiyor

Sudan heyeti, silahlı gruplarla müzakerelere başlamak için Juba’ya gidiyor

Sudanlı bir heyetin bugün, Devrimci Cephe ve Abdulaziz el-Hulu liderliğindeki Sudan Halkının Kurtuluş Hareketi (SPLM-N) ile Güney Kordofan, Mavi Nil ve Marfur meselelerini görüşmek için Juba’yı ziyaret etmesi bekleniyor. Sudan Başbakanı Abdullah Hamdok’un önümüzdeki Cuma günü Güney Sudan’a ziyaret gerçekleştirerek, Güney Sudan Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit ile silahlı gruplarla müzakere konusunu ele almayı planlıyor.
Güney Sudan Cumhurbaşkanı Güvenlik Danışmanı Tut Qalwak, geçiş hükümeti ile silahlı muhalif gruplar arasındaki müzakerelerin başlatılması için Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit adına Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah Burhan’a mektup gönderdi. Görüşmelere Körfez ülkeleri ve Sudan’ın komşu ülkelerinin de katılması bekleniyor.
Sudan Başbakanı Özel Temsilcisi Dr. Eş-Şefia Hazır, Güney Sudan Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit, Devrimci Cephe liderleri, SPLM-N başkanlarından Abdulaziz el-Hulu ile görüşmelerde bulunmak için Juba’ya ulaştı. Silahlı gruplar, Egemenlik Konseyi’nden bir heyetin görüşmeler için Juba’ya geleceğini söyledi.
Egemenlik Konseyi üyelerinden Şemseddin Kebaşi konuya ilişkin yaptığı açıklamada, Sudan hükümetinin, Güney Sudan Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit ile gerçekleşecek müzakerelerin başarılı olmasını istediğini belirterek, Sudan müzakere heyetinin Devrimci Cephe ve Abdulaziz el-Hulu liderliğindeki SPLM-N ile müzakere etmek için bugün Juba’ya gideceğini söyledi.
Öte yandan Sudan Başbakanı Hamdok önceki gün Güney Sudan Cumhurbaşkanı’nın danışmanı ile yaptığı görüşmeden Devrimci Cephe ve SPLM-N ile görüşmenin eski Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir’in devrilmesi ile ülkede meydana gelen değişim sürecinin bir parçası olduğunu belirterek, Güney Sudan hükümetine çabalarından dolayı teşekkür etti. Hamdok ayrıca, kapsamlı bir barış anlaşmasına ulaşmak için silahlı hareketler ile diyaloga girilmesi gerektiğini söyledi.
Güney Sudan Cumhurbaşkanı tarafından geçtiğimiz Perşembe günü kurulan beş aracılık komitesine başkanlık eden Tut Qalwak, ülkesinin Sudanlı taraflar arasında müzakerelerin başarılı olması için tüm hazırlık ve düzenlemelerini tamamladığını belirterek, Güney Sudan’ın istikrarının Sudan’ın istikrarı ile bağlantılı olduğunu vurguladı.
Şarku’l Avsat’a açıklama yapan Devrimci Cephe Koalisyonu Başkanı İdris Yahya, Koalisyon’un barış müzakerelerine katılmak için bugün Juba’da gideceğini ve burada, Egemenlik Konseyi ve geçiş hükümetinden bir heyetle görüşeceğini belirtilerek, Devrimci Cephe liderlerinin toplantıda Sudan krizini ela almak ve kapsamlı barışa ulaşmak için çalışacağını ifade etti. Egemenlik Konseyi tarafından oluşturulan heyetin ilk toplantısı Yasir el-Ata, Dr. Sıddık Tavır ve Muhammed Hasan et-Teayişi’nin gözetiminde geçtiğimiz günlerde yapılmıştı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.