Afganistan, Venezuela, İran ve Kuzey Kore dosyaları… Bolton'ın görevden alınmasının perde arkası

Eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton (arşiv)
Eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton (arşiv)
TT

Afganistan, Venezuela, İran ve Kuzey Kore dosyaları… Bolton'ın görevden alınmasının perde arkası

Eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton (arşiv)
Eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton (arşiv)

ABD Başkanı Donald Trump, Salı günü, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'ı birçok konuda fikir ayrılıkları yaşadıkları gerekçesiyle görevden aldı.
Trump, Twitter’dan yaptığı açıklamada, "Dün akşam John Bolton'a, Beyaz Saray'daki hizmetlerine artık ihtiyaç kalmadığını söyledim. Yaptığı önerilerin birçoğuna hiç katılmıyordum" dedi. John Bolton İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı katı tutumları ile biliniyordu.
Trump ile Bolton arasındaki fikir ayrılıkları Bolton’ın göreve gelmesinden 7 ay sonra gün yüzüne çıktı. ABD’de yayın yapan National Public Radio’nun (NPR) internet sitesinde yer alan habere göre Trump bu yılın başından bu yana John Bolton ile birçok ulusal güvenlik meselesinde fikir ayrılığı yaşadı. 
Ortadoğu krizi
Trump, çoğu kez eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Bolton ile yaşadıkları fikir ayrılıklarını sakin karşılarken, ABD Başkanı’nın bu tutumu Bolton’ın görevde kalması için yeterli olmadı. Bolton’ın görevden alındığı Twitter açıklamasıyla duyuruldu. John Bolton‘ın Ortadoğu’daki bazı meseleler karşısında katı bir tutumu olduğunu söyleyen Trump, “Özellikle Ortadoğu ve Irak konusundaki fikirlerine katılmıyorum. Bolton, Irak'a askeri müdahalede bulunulmasını destekledi ve ben bunun ciddi bir hata olduğunu düşünüyorum. Bu konuda haklı olduğum ortaya çıktı. Irak’a askeri müdahalede bulunulmasına her zaman karşı çıktım” dedi.
Trump, Bolton’ın görevi boyunca çok iyi bir iş çıkardığını, ancak genel olarak meselelere karşı katı bir tutum benimsediğini söyleyerek, “Bolton, tüm meselelerde son sözün kendisine ait olduğunu düşünüyordu” dedi.
Afganistan meselesi
Afganistan'daki barış görüşmeleri, Trump ve Bolton arasındaki tartışmalı konuların başında geliyordu. Trump, Bolton’ı Afganistan meselesinde kenara itti ve bu meseleyi kendisi ele almaya karar verdi. NPR’in aktardığı habere göre, John Bolton’ın Afganistan ile ilgili toplantılara katılmasına izin verilmezken, Afganistan’daki savaş, Bolton’ın stratejisinin öncelikleri arasında yer alıyordu.
Trump'ın Taliban yetkilileri ile 16 Ağustos'ta New Jersey'deki golf sahasında yaptığı toplantıya birçok üst düzey yetkili katılırken , John Bolton toplantıda yer almamıştı. ABD yakın zamanda Taliban ile yürütülen barış görüşmelerinin iptal edildiğini açıklarken, Katar’ın başkenti Doha’da Taliban temsilcileri ile 9 ayrı oturumda gerçekleştirilen toplantılarda anlaşma sağlanamadı.
Trump yönetimi, Taliban ile barış anlaşması imzalanmasını ve ABD askerlerinin büyük bir bölümünün veya hepsinin Afganistan’dan çekilmesini istiyordu. Bu konuda Bolton ise, Afganistan ile anlaşmaya varılamamasının nedenlerinden biriydi. Trump ve yönetimi bu konuda kendisine güvenmiyordu.
ABD'nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad, Bolton’a toplantının yapıldığı salondan anlaşma taslağının bir nüshasını alması için izin vermedi. Bu da Bolton’a karşı duyulan güvensizliği ortaya koyuyordu.
Venezuela, İran ve Kuzey Kore dosyaları
Trump ve eski danışmanı arasındaki anlaşmazlık ABD’nin İran, Venezuela ve Kuzey Kore’ye karşı izlediği politikalarda kendini gösteriyordu. Bolton, Trump ile Kuzey Kore lideri Kim Jong-un arasında yapılacak bir anlaşmanın bozulmasındaki baş aktördü. Kitle imha silahları konusunda yapılan görüşmelerde Bolton, Kim'den geniş kapsamlı tavizler almak için ısrar etmiş bu da anlaşmanın bozulmasına neden olmuştu.
Kuzey Koreli yetkililer daha önce, ülkeleri ile ABD arasındaki bir anlaşmayı engellemesi sebebiyle Bolton'ı "basiretsiz" olarak nitelendirmişlerdi.
Trump ve Kim Jong-un, ilk kez Haziran 2018'de Singapur'da bir araya geldi. Kore Yarımadası’nın nükleer silahlardan arındırılması konusunda ABD ile Kuzey Kore yönetimi arasında kapsamlı bir anlaşma imzalandı. Şubat ayında Vietnam’da liderler arasında ikinci bir toplantı yapılırken, Pyongyang, Kuzey Kore’ye yönelik yaptırımların kaldırılmasını talep ettiği için taraflar arasında anlaşma sağlanamadı.
Trump yönetimindekiler, Bolton'un vizyonu ve birçok konudaki adımları nedeniyle Trump'ın endişeli olduğunu dile getirdi. Washington ve Pekin arasında ticaret müzakereleri de dâhil olmak üzere birçok konuda müzakereler donduruldu.
JOHN BOLTON GÖREVDEN ALINDI



Tayvan, ada çevresinde 7 askeri uçak ve 8 Çin gemisi tespit etti

Tayvan çevresinde icra edilen askeri tatbikatlarda, Shandong uçak gemisinden kalkışa hazırlanan Çin savaş uçağı (Arşiv – AP)
Tayvan çevresinde icra edilen askeri tatbikatlarda, Shandong uçak gemisinden kalkışa hazırlanan Çin savaş uçağı (Arşiv – AP)
TT

Tayvan, ada çevresinde 7 askeri uçak ve 8 Çin gemisi tespit etti

Tayvan çevresinde icra edilen askeri tatbikatlarda, Shandong uçak gemisinden kalkışa hazırlanan Çin savaş uçağı (Arşiv – AP)
Tayvan çevresinde icra edilen askeri tatbikatlarda, Shandong uçak gemisinden kalkışa hazırlanan Çin savaş uçağı (Arşiv – AP)

Tayvan Savunma Bakanlığı, son 24 saatte Çin’in ait yedi askeri uçak ve sekiz geminin ada çevresinde görüldüğünü duyurdu.

Bakanlığın açıklamasına göre, tespit edilen uçaklardan beşi Tayvan Boğazı’ndaki orta hattı geçerek ülkenin kuzey ve güneybatı Hava Savunma Tanımlama Bölgesi’ne girdi. Şarku’l Avsat’ın Taiwan News’ten aktardığı habere göre Tayvan ordusu bu hareketliliğe karşı deniz ve hava unsurlarını görevlendirerek sahil füze sistemleri de bölgede hazır konuma getirildi.

Tayvan, bu ay şu ana kadar Çin ordusuna ait uçakları 235, gemileri ise 148 kez tespit etti. Çin, Eylül 2020’den bu yana Tayvan çevresindeki askeri uçak ve gemi faaliyetlerini kademeli şekilde artırarak gri bölge taktiklerini yoğunlaştırmış durumda.

Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi (CSIS), gri bölge taktiklerini, “Bir devletin doğrudan ve yoğun güç kullanımına başvurmadan güvenlik hedeflerine ulaşmasını amaçlayan çaba veya çabalar bütünü” olarak tanımlıyor.


Avustralya Başbakanı Albanese’den Bondi saldırısının ardından güvenlik alarmı

Bondi sahilinde 21 Aralık’ta kurban ve yaralıları anma töreni öncesi, maskeli ve silahlı bir görevli çatı üstünde nöbet tutarken görüntülendi (AP)
Bondi sahilinde 21 Aralık’ta kurban ve yaralıları anma töreni öncesi, maskeli ve silahlı bir görevli çatı üstünde nöbet tutarken görüntülendi (AP)
TT

Avustralya Başbakanı Albanese’den Bondi saldırısının ardından güvenlik alarmı

Bondi sahilinde 21 Aralık’ta kurban ve yaralıları anma töreni öncesi, maskeli ve silahlı bir görevli çatı üstünde nöbet tutarken görüntülendi (AP)
Bondi sahilinde 21 Aralık’ta kurban ve yaralıları anma töreni öncesi, maskeli ve silahlı bir görevli çatı üstünde nöbet tutarken görüntülendi (AP)

Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, geçen hafta Sydney’in Bondi sahilinde Yahudi bir bayram kutlaması sırasında meydana gelen ve 15 kişinin ölümüne, çok sayıda kişinin yaralanmasına neden olan saldırının ardından, ülkenin güvenlik mimarisinin yeniden değerlendirileceğini duyurdu. Albanese, emniyet ve istihbarat birimlerinin yetkilerinden işbirliği düzenlerine kadar tüm unsurlarının kapsamlı bir incelemeden geçirileceğini söyledi.

Albanese, bugün yaptığı açıklamada, eski Avustralya istihbarat örgütü başkanlarından birinin yöneteceği incelemenin; federal polis ve istihbarat birimlerinin “Avustralyalıların güvenliğini sağlamak için gerekli yetkilere, yapılara, prosedürlere ve işbirliği düzenlemelerine sahip olup olmadığını” değerlendireceğini söyledi.

Saldırı sonrasında, silah ruhsatı değerlendirme süreçleri ile kurumlar arası bilgi paylaşımında ciddi açıkların bulunduğu ortaya çıkmıştı.

fvg
Bondi Pavilion’da güvenlik birimleri, 14 Aralık’taki saldırının kurbanları ve yaralılarını anmak için düzenlenecek tören öncesi konukları aramadan geçiriyor (AP)

Başbakan Albanese, açıklamasında, “Geçen pazar günü DEAŞ’tan ilham alınarak gerçekleştirilen vahşi eylem, ülkemizdeki güvenlik ortamının hızla değiştiğini gösteriyor. Güvenlik kurumlarımızın, bu duruma en güçlü şekilde yanıt verebilecek kapasitede olması gerekiyor” dedi.

İncelemenin Nisan ayı sonuna kadar tamamlanması planlanıyor.

Albanese ayrıca bugün Sydney ve Melbourne’de düzenlenen göçmen karşıtı yürüyüşleri kınadı. Başbakan, “Geçen pazar günü yaşanan antisemitik terör saldırısının ardından toplumu bölmeyi amaçlayan bu yürüyüşlere ülkemizde yer yok. Yapılmamalı ve katılım sağlanmamalıdır” ifadelerini kullandı. Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre öğle saatlerinde Sydney’deki yürüyüşte yaklaşık 50 kişinin bulunduğu görüldü.

Albanese, güvenlik incelemesinin; federal güvenlik ve istihbarat kurumlarının halkı korumak için gerekli yetki ve kapasitelere sahip olup olmadığını ortaya koyacağını belirterek, raporun Nisan ayında kamuoyuna açıklanacağını kaydetti.

Bugün, Sydney’in ünlü Bondi sahilinde iki saldırganın kalabalığa ateş açarak 15 kişiyi öldürdüğü ve onlarca kişiyi yaraladığı saldırının üzerinden bir hafta geçti.


Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
TT

Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)

Başkan Donald Trump, geçen cumartesi günü Suriye çölündeki Palmira'da bir aşırılıkçı tarafından düzenlenen saldırıda üç Amerikalının (iki asker ve bir tercüman) öldürülmesinin ardından DEAŞ'a karşı misilleme tehdidini yerine getirdi. ABD hava saldırıları, cuma sabahı erken saatlerde Deyrizor, Hums ve Rakka çöllerindeki 70 DEAŞ mevzisini hedef aldı. Yaklaşık beş saat süren baskınlara uçaklar, helikopterler ve HIMARS roketatarları katıldı. Ürdün de uçaklarının saldırıya katıldığını açıkladı.

Trump cuma günü “çok güçlü bir misilleme saldırısı”ndan bahsederken, ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, “ABD güçleri, DEAŞ savaşçılarını, altyapısını ve silah depolarını ortadan kaldırmak için Suriye'de Hawkeye Operasyonuna başladı” diyerek, operasyonu üç Amerikalının ölümüne yol açan Palmira saldırısının ardından “misilleme ilanı” olarak nitelendirdi.

Şarku’kul Avsat’ın görüştüğü Şam'daki Suriye Savunma Bakanlığına yakın kaynaklar, ABD saldırılarının süresiz olabileceğini ve günlerce devam edebileceğini söyledi.