Tunus'ta yaklaşan seçim mi yoksa endişe mi?

Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu’nun kurulmasını devrimin başarılarından biri olarak görüyor (AFP)

Basil Turceman
Tunus’ta 15 Eylül’de yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerine sayılı günler kala, seçim kampanyalarında “dolandırıcılık ve gücün kötüye kullanılması” gibi bir takım endişeler hâkim.
Endişenin odak noktası ise, Başbakan ve Savunma Bakanı’nın cumhurbaşkanı adaylığını açıklaması ile birlikte seçimlerin adaletli olup olmayacağı meselesi. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde olduğu gibi 6 Ekim 2019 yapılacak olan genel seçimlere de Yaşasın Tunus ve Nahda Hareketi’nden 7 bakan katılacak.
Cumhurbaşkanlığına Safi Said’i aday gösteren Halk Hareketi Genel Başkanı Zuheyr el-Megzavi, Tunus’taki genel havanın gergin olduğunu söyledi. Bu gerginliğin ise dört nedeni var. Birincisi; Yusuf eş-Şahid seçim kampanyası sırasında hükümet ve kurumların potansiyelini kullanıyor. İkincisi; birkaç adayın bazı partilerden yasadışı elde ettiği paraların kullanımı. Üçüncüsü; medyayı, tehlikeli bir kontrolle kamuoyunu yönlendirmek için kullanmak. Dördüncü ise; Bağımsız Seçim Komisyonu’nun kendisini yalnızca teknik ve lojistik seçim hazırlığı ile ilişkilendirmek. Tüm bunların yanı sıra mali harcamalar ve medyanın bazı adayların siyasi söylemini sömürdüğünü de unutmamak gerekiyor.
Büyük Güç
Tunus Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu üyelerinden Hüsna bin Süleyman, komisyonun 7 milyonu aşkın seçmenin kaydını düzenlemek için büyük çaba sarf ettiğini belirterek, listelerin daha sonra çeşitli bölgelere yayıldığını ifade etti. Bunun adalet ve şeffaflık için bir ön şart olduğunu söyleyen Süleyman, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin şeffaf bir şekilde yapılması gerektiğini ve diğer tüm seçimlere örnek olması gerektiğini ifade etti.
Hüsna bin Süleyman açıklamasında, komisyonun sandık noktalarında gerekli önlemleri aldığını belirterek, seçim görevlilerinin yasaları ihlal edenleri haklarında tutanak tutarak güvenlik güçlerine teslim edeceğini ifade etti. Süleyman 26 adayın yarıştığı cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yaklaşık 4 bin Tunuslu gözlemcinin yanı sıra 400 yabancı gözlemcinin yer alacağını belirtti.
Kuşku ve güven eksikliği
Independent Arabia'nın haberine göre sivil toplum aktivistlerinden Refik el Helevani, Zeynel Abidin Bin Ali rejimin yıkılmasının ardından bağımsız bir seçim komisyonu kurulmasının her zaman öncelikli talepleri arasında olduğunu ve bunun devrimin kazanımlarından biri olduğunu ifade etti.
Helevani komisyonun kuruluşundan bu yana birçok partinin bunu kurumsallaştırmaya çalıştığını ancak komisyonun en son teknolojiyi kullanan ve yönetmeliklere uyan anayasal bir organ haline geldiğini belirtti.
Komisyonun 2011 ve 2014 yıllarından düzenlenen seçimleri başarılı bir şekilde organize ettiğini vurgulayan Refik, “Komisyon Başkanı Şefik Sarsar’ın istifası sonrası sorunlar çıktı. O dönemden bu yana çalışmaların sürdürülmesi konusunda bazı şüpheler meydana geldi. Komisyon, eski tarzda faaliyet göstermeye başladı ve meclis üyeleri arasında sorunlar yaşandı” dedi.
Siyasi güçlere, seçimlere ve komisyona duyulan şüphe iklimine ek olarak sosyal medyada yer alan yanlış haberlere de değinen aktivist, seçmenlerin bu süreçte iradeli olması gerektiğini dile getirdi.
Gerçek tehlike
Öte yandan seçim döneminde, yasaklanan “şüpheli anketler”, seçimlerin bütünlüğüne önemli bir tehdit oluşturuyor.
Bağımsız Seçim Komisyonu üyelerinde Muhammed el-Arusi, komisyonun Tunuslu ve yabancı gözlemcilerin seçim çalışmalarını takip etmeleri için en iyi yolları aradığını söyledi.