İran hava savunma sistemi ve gerçekler

İran kısa sürede füze savunma sistemlerini tanıtarak hava savunmasını hızlandırıyor (AFP)

İnci Atvan
İran ile ABD arasındaki gerilim devam ederken, ABD ve İngiltere  Ortadoğu’daki deniz ve hava varlıklarını güçlendirdi.  Bu gelişmeler karşısında İran, gelişmiş füze savunma sistemlerini tanıtarak hava savunmasını güçlendirme konusunda hızlı davrandı. Bu dışardan güç gösterisi gibi görünse de içerden İran’ın ABD’nin askeri saldırı başlatma kararıyla ilgili büyük bir endişe taşıdığını ortaya koyuyor.
22 Ağustos’ta İran uzun menzilli Bavar-373 hava savunma sistemini tanıtmıştı. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ülkenin Milli Savunma Endüstrisi Günü’nde katıldığı açılış töreninde füze savunma sistemini basına duyurmuştu.
Füze sisteminin ismi bazı savunma güvenliği uzmanlarının dikkatini çekerken, ABD’li ‘The National Interest’ dergisi yeni İran savunma sisteminin Rus mevkidaşına daha yakın olup olmadığı hakkında sorular yöneltti.
Independent Arabia'nın haberine göre Georgetown Üniversitesi’nden araştırmacı Sebastien Roblin’in dergide yayınlanan bir makalesinde, “Geçtiğimiz günlerde tanıtımı yapılan İran füze sisteminin sayısı 300 ila 400 arasında, muhtemelen S-300'den daha güçlü ve S-400'e çok yakın” ifadelerini kulandı.
Sürekli tanıtım
İran, bombardıman, jet ve planör uçaklarının yanı sıra seyir ve balistik füzeler gibi değişen hedeflere karşı koyabilecek olan Bavar-373 füzelerine ilişkin görüntüleri de yayınladı.
Tahran, sistemin ‘her türlü hava koşulunda etkili olmaya devam ettiğini, nükleer, biyolojik ve kimyasal tehditlere karşı koyabileceğini’ iddia etti.
İran açısından asıl askeri tehdit ABD, İsrail ve Suudi Arabistan'dan hava ve füze saldırısı ihtimalinden kaynaklanıyor.
Geriye dönecek olursak İran’ın 9 Haziran’da ‘Khordad 15’ olarak bilinen yeni bir karadan havaya füze sistemi tanıttığını görürüz.
Platform, yedi yıl önce 2012'de tanıtılan Bavar 373 modeline ait bir dizi orijinal platformunun en yenisiydi.
‘Military Watch’ dergisine göre Khordad 15, her ne kadar diğer platformların hareket kabiliyeti ve füze karşıtı yetenekleri eksik gözükse de rolü ve katılım düzeyi bakımından Rus S-350 ve Güney Koreli KM-SAM'a benziyor.
İran'ın Kuzey Kore füze teknolojilerini edinme ve bunları yerli sistemlere entegre etme tarihi göz önüne alındığında Khordad 15’in, 2017’de Kuzey Kore silahlı kuvvetlerinin seri üretimine giren KN-06 karadan havaya füze sisteminden en azından kısmen etkilenmesi muhtemel görünüyor.
National Interstate, İran’ın ilk defa 2007 yılında Rus hava savunma sistemleri S-300PMU-1’in beş pilini ithal etmek istediğini bildirdi. Bu da 93 mile kadar uçaklara eşlik etme imkanı tanıyor. 2010 yılında Rusya Devlet Başkanı Dmitry Medvedev, Tahran'ın nükleer araştırma programına cevaben uygulanan uluslararası yaptırımların bir parçası olarak satışları yasakladı.
Bir yıl sonra, İran bunun yerine S-300'den ilham alan sistemini geliştireceğini açıklayarak Bavar 373'ü piyasaya sürdü. Rusya, her biri dört fırlatma aracı ve iki radar aracı olan dört adet S-300PMU2 pili teslim etmeye devam etse de, 2015 nükleer anlaşması (JCPOA) kapsamında yaptırımların hafifletilmesinden sonra İran güç sistemlerini geliştirmeye devam etti.
Geliştirilmesi gerekiyor
‘Military Watch’ dergisine göre İran elindeki hava harp yeteneklerini geliştirmeye çalışıyor. 17 hava kuvvetleri savaş uçağı filosundan sadece ikisinde uzun menzilli havadan havaya füzeler bulunuyor. Ayrıca, ‘Rusya veya Kuzey Kore'dekilere benzer hava savunma araçları için korunaklı yerler’ de bulunmuyor. Modern hava savunma yetenekleri sağlayabilen az sayıda S-300PMU-2 pile sahip.
 Bavar 373'ün aynı anda on iki füze ile 155 mil uzakta bulunan altı hedefi hedeflemesi bekleniyor. National Interstate’e göre, Bavar -373'ün kağıt üzerinde muazzam yetenekleri var. Ancak Tahran'ın kabarık ve utanç verici siciline bakıldığında iddialarına güvenmek zor.
Bavar-373 Tahran'ın iddia ettiği yeteneklere sahip olsa bile hava savunmasını ortadan kaldırmak için İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) yöntemleri ile geniş çapta uygulanan ABD hava bombardımanı kampanyası karşısında zafer kazanmak için mücadele etmek zorunda kalacak.
National Interstate’e göre, İran hava savunma sistemi ile ABD’ye karşı direnebilir, ancak savaşı kazanamaz.