ABD'li yetkiliden Lübnan'a Hizbullah çağrısı

Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, ABD'nin Beyrut Büyükelçisi Elizabeth Richard ve ABD Dışişleri Bakanı Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Özel Temsilcisi Joel Rayburn (NNC)
Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, ABD'nin Beyrut Büyükelçisi Elizabeth Richard ve ABD Dışişleri Bakanı Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Özel Temsilcisi Joel Rayburn (NNC)
TT

ABD'li yetkiliden Lübnan'a Hizbullah çağrısı

Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, ABD'nin Beyrut Büyükelçisi Elizabeth Richard ve ABD Dışişleri Bakanı Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Özel Temsilcisi Joel Rayburn (NNC)
Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, ABD'nin Beyrut Büyükelçisi Elizabeth Richard ve ABD Dışişleri Bakanı Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Özel Temsilcisi Joel Rayburn (NNC)

ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Yakın Doğu İşleri Müsteşar Yardımcısı David Schenker, Lübnan'ı ülke meselelerinde inisiyatifi ele alarak, Lübnan hükümeti adına hükümeti yönetmede Hizbullah’a alan açmaması konusunda uyarıda bulundu.
Schenker,  bu uyarısını, Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, Başbakan Saad Hariri ile Meclis Başkanı Nebih Beri ile görüşmeleri sırasında dillendirdi. ABD'li yetkili Lübnan ziyaretini, İsrail ile olan hava ve deniz sınır meselelerindeki gerilimi düşürmek amacıyla gerçekleştirdi.
Schenker, çalışma takvimindeki konuyla ilgilenmekle kalmadı, Lübnan içişleriyle ilgili konularda da görüşlerini belirtti.
Şarku’l Avsat’ın görüşme hakkında bilgi sahibi olan kaynaklardan edindiği bilgiye göre görüşmede, öncelikli olarak kara ve deniz sınırının çizilmesi konusu ele alındı. Ayrıca görüşmelerde, Lübnan’a ait bölgede petrol ve doğalgaz arama çalışmalarına da değinildi.
Bu bağlamda Schenker, deniz ve kara sınırlarının çizilmesi zorunluluğuna dikkat çekerken, Lübnan Meclis Başkanı Berri, ABD’nin arabuluculu olarak konuya dahil edilmesinde ısrar ediyor.
ABD yönetimi, Jammal Trust Bank ve bağlı kuruluşlarına Hizbullah'ın finansman faaliyetlerine yardım ettikleri gerekçesiyle yaptırım kararına yönelik, Lübnan Parlamentosu'nun uluslararası standartlara uygun olarak kara para aklama ile ilgili bazı yasaları değiştirdiklerinden memnun olduklarını dile getirdi. Berri, ne ekonominin ne de bankacılık sektörünün dayanamadığı Lübnan ekonomisi üzerindeki bu baskıdan dolayı şaşırdığını belirterek, Jammal Trust Bank'a yaptırım uygulamasının 400 aileye zarar verdiğini söyledi.
Görüşmede, üç Lübnanlı yönetici, Birleşmiş Milletler'in (BMGK) 1701 sayılı kararını ihlal edenin Lübnan değil İsrail olduğunu vurguladı. Kaynaklara göre Berri, toplantıda, Schenker’e “Biz savaşmak isteyen taraf değiliz. Bölgedeki sorunlar karşısında daima istikrardan yanayız” dedi. Kendisine İsrail ihlallerinin anlatılmasına rağmen Schenker, İsrail’in kendini savunma hakkı olduğunu belirtti.
Siyasi kaynaklar ABD'li yetkilinin 1701 sayılı kararın ihlali konusunda İsrail’in kendini savunma hakkına değinmekle kalmadı bu kararın Hizbullah tarafından çiğnendiğine değindi. Schenker, bu kararın tek başına İsrail tarafından değil, karşılıklı olarak ihlal edildiğini söyledi ve şu soruyu sordu;
“Hizbullah Lübnan topraklarından İsrail’e geçen tünel kazarak bu kararı ihlal etmedi mi?”
Yetkili, ayrıca  Hizbullah’ın İran’ın gelişmiş güvenlik ve askeri kolunu oluşturduğunu söyledi.
ABD'li yetkili bölgedeki terör operasyonlarının arkasında olan Hizbullah ve İran’a yönelik yaptırımlardan dönüş olmayacağını belirtti. Öte yandan Washington’ın Lübnan ordusunun silahlandırılması ve Sedir Konferansı’nın Lübnan’ın ekonomik ve finansal krizlerinden kurtulmasına yardımcı olma kararlarına verdiği desteği yineledi.



Lübnan muhalefeti: Beşli Komite’nin açıklaması Fransa’nın girişimini etkisizleştirdi

Milletvekili Kerami, Müftü Deryan ile görüştü (NNA)
Milletvekili Kerami, Müftü Deryan ile görüştü (NNA)
TT

Lübnan muhalefeti: Beşli Komite’nin açıklaması Fransa’nın girişimini etkisizleştirdi

Milletvekili Kerami, Müftü Deryan ile görüştü (NNA)
Milletvekili Kerami, Müftü Deryan ile görüştü (NNA)

Beşli komite ülkeleri, Lübnan'da cumhurbaşkanı seçilmesini engelleyenlere karşı ‘önlem’ almakla tehdit ederken, Lübnanlı milletvekillerinden anayasal sorumluluklarını yerine getirmelerini ve ülke için bir cumhurbaşkanı seçmeye devam etmelerini talep etti.

Açıklama, Mısır, Fransa, Katar, Suudi Arabistan ve ABD temsilcilerinin katıldığı Doha'da yapılan toplantı sonrası yapıldı. Fransa'nın Lübnan Özel Temsilcisi Jean-Yves Le Drian’ın katıldığı toplantıda Lübnan liderliğinin, vatandaşlarına karşı sorumluluklarını yerine getirmek için cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılmasını hızlandırmaya ve gerekli ekonomik reformları uygulamaya yönelik acil ihtiyacı tartışıldı.

Toplantıda, ‘ekonomiyi kurtarmak ve Lübnan halkı için daha müreffeh bir geleceği güvence altına almanın Lübnan liderliğinin ne yapacağına bağlı olduğu’ belirtildi. Toplantıya katılanlar, Lübnanlı milletvekillerinin anayasal sorumluluklarını yerine getirmelerinin ve ülke için bir cumhurbaşkanı seçmeye devam etmelerinin önemini vurguladı.

Lübnan’daki siyasi güçler ise Beşli Komite tarafından yayınlanan nihai bildiriyi yorumlama konusunda farklılık gösteriyor. Muhalefet, diyalog konuşmalarını görmezden gelerek, dolaylı da olsa, Cihad Azur’u desteklemeye devam ederken iktidar kanadı ise Marada Hareketi lideri Süleyman Fraciyye’ye destek veren Fransız girişimine bel bağlıyor.

(Maruni Hristiyan) Özgür Yurtsever Hareket (ÖYH) kaynakları, komite tarafından yayınlanan açıklama hakkında yorum yapmaktan kaçınırken, daha sonra içerik hakkında bir açıklama yapılacağına dikkat çekti. (Maruni Hristiyan) Lübnan Kuvvetleri Partisi (LKP) Milletvekili Giyas Yazbek, nihai açıklamayı ‘muhalefetin yürüttüğü siyasi mücadeleye öncelik, hak ve meşruiyet veren iyi bir adım’ olarak nitelendirdi. Şarku’l Avsat’a konuşan Yazbek, “Açıklama, talep ettiğimiz anayasal çözümü krizden çıkış için bir yol haritası olarak ortaya koydu ve bu ülkelerin gerçek duruşunu gösterdi. Ayrıca karşı taraf her şeyi bir bütün olarak kendi çıkarına göre değerlendiriyor” dedi.

Yazbek, açıklamasında (Şii) Hizbullah ve müttefikleri tarafından gündeme getirilen diyalog konusunu göz ardı ederken, “Genel olarak muhalefet ve özel olarak LKP olarak, uluslararası hareketten duyduğumuz ve okuduğumuz her şeyin haklı olduğumuzu teyit ettiğini vurguluyoruz. Ayrıca bu koşullar, devrimci normlar kategorisine giren her şey ve devleti devlet üzerinde kontrol altına alma girişimleri karşısında anayasaya bağlılığımızı desteklemektedir” ifadelerini kullandı.

(Dürzi) İlerici Sosyalist Parti (İSP), Beşli Komite’nin açıklamasının Fransız girişimini desteklemediğine inanıyor. Dolayısıyla İSP’de Milletvekili Bilal Abdullah’a göre cumhurbaşkanının belirlenmesinde dış taraflar yer almıyor. Abdullah’ın ifadelerinden, Fransız girişiminin feshedildiği anlaşılırken, Şarku’l Avsat’a konuşan Bilal Abdullah, “Açıklamada, Fransız girişiminin bir nevi düzeltme ve tasfiyesi yer almış, liyakatin içeride elde edilmesinin önemi üzerinde durulmuştur. Açıklama, rejim değişikliği ile ilgili diğer konulardan uzakta cumhurbaşkanlığı seçimlerine odaklandı ve böylece Taif Anlaşması’na bağlılığını ortaya koydu” ifadelerini kullandı.

Marada lideri Süleyman Franciyye’nin adaylığını destekleyen Hizbullah ve müttefiklerine ilişkin olarak ise bu kanat, öyle görünüyor ki açıklamadan sonra atılacak pratik adımları sabırsızlıkla bekliyor. Öyle ki Meclis Başkanı Nebih Berri başkanlığındaki meclisteki Kalkınma ve Kurtuluş bloğundaki parlamenter kaynaklar, açıklamadaki mesajı kendi siyasi gruplarına yönelik veya aleyhte değerlendirmeyi reddetti. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Açıklama neleri içerirse içersin ve diyalog çağrısını alt üst eden yorumlar ne olursa olsun kesin olan şu ki, Lübnan’daki ilgili tüm güçlere yetkinin Lübnan’ın olması gerektiğine dair bir mesajdır. Bu nedenle eğer samimi niyet ve irade varsa, Lübnanlıların çözüm üretmesi için bir teşvik olmalıdır” şeklinde konuştu. Kaynaklar ayrıca, bu açıklamayı takip edecek pratik adımların beklenmesi çağrısında bulundu.

Berri’nin dış hareketten ne sonuç çıkacağını bekleme çağrısı yapması sonrasında yakın zamanda bir oturum çağrısı yapıp yapmayacağına ilişkin bir soruya yanıt olarak ise kaynaklar, gelecek hafta beklenen bir hareketten bahsederken, bunu cumhurbaşkanı seçmek için bir oturum çağrısının izleyebileceğine dikkati çekti.

Öte yandan Marada Hareketi liderlerinden Kerim er-Rasi, Fransız girişiminin sona erdiğini söylemekten kaçınıyor. Şarku’l Avsat’a konuşan Rasi, “Açıkçası, açıklama iki şeyi gösterdi; Fransız girişiminin devrilmedi, ancak öte yandan diyalog çağrısında bulunulmayacak” dedi. Kerim er-Rasi, “Paris, başladığı yoldan geri adım atmayacak. Ama iç ve dış engellerle çözüm çok uzakta olabilir” ifadelerini kullandı.

Milletvekili Faysal Kerami ise Başmüftü Şeyh Abdullatif Deryan ile görüşmelerinin ardından yaptığı açıklamada, “Doha toplantısının hepsi mantıklı olan, devlete başvurma ve cumhurbaşkanı seçimini hızlandırma çağrısı yapan tavsiyelerini okudum. Ancak her şeyden önce karar, Lübnanlıların ve Temsilciler Meclisinin elinde. Lübnanlı politikacılar ve parlamenterlerin bir cumhurbaşkanı seçmek için bir araya gelmeleri gerekiyor. Bu mümkün değilse, kamu işlerinde ve kurumlarda düzeni yeniden sağlayabileceğimiz bir çözüm üretmek için diyaloga geçelim” açıklamasında bulundu.