​SOHR: İran, Suriye’nin güneyi ve Fırat’ın doğusunda varlık gösteriyor

İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Suriye’nin kuzeyinde İran kuvvetlerini denetlerken (Bahrain News Agency)
İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Suriye’nin kuzeyinde İran kuvvetlerini denetlerken (Bahrain News Agency)
TT

​SOHR: İran, Suriye’nin güneyi ve Fırat’ın doğusunda varlık gösteriyor

İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Suriye’nin kuzeyinde İran kuvvetlerini denetlerken (Bahrain News Agency)
İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Suriye’nin kuzeyinde İran kuvvetlerini denetlerken (Bahrain News Agency)

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), İran güçleri ve milislerinin Suriye’nin güneyi ve Fırat’ın doğusu ile batısında “gizli bir şekilde” toplanmaya başladığını aktardı.
SOHR’un yayınladığı rapora göre İran destekli milisler, Dera’nın kuzeyi, Suvede, Dera’nın kırsal bölgeleri, Mayadin ve çevresi, Ebu Kemal ve Fırat’ın batısındaki Deyrizor kırsalında bulunuyor.
SOHR tarafından yayınlanan raporda, Suriye’nin güneyindeki gönüllü milis sayısının 3 bin 510’a yükseldiği belirtilirken, son zamanlarda bu milislere Suriyeli farklı yaş aralığında 2 bin 200 erkeğin katıldığı aktarıldı. Deyrizor kırsalındaki İran destekli milisler, Rusya destekli Ulusal Savunma Güçleri’nin bulunduğu bölgelerdeki etkisini artırarak, Ulusal Savunma Güçlerini durduruyor.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, geçtiğimiz Temmuz ayında, İran destekli grupların kendi saflarına üye çekerek Deyrizor kırsalındaki varlığını arttırmaya devam ettiğini duyurdu.
Raporda, İran milislerinin Suriye’nin doğusunda bulunan Mayadin şehrinde Ulusal Savunma Güçleri’nin kontrol noktası olan Korniş caddesini çevrelediği belirtilirken, bu kontrol noktasının Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ve rejim güçleri arasında su tekneleri ile yapılan kaçakçılıkta kullanıldığı aktarıldı. SOHR, İranlıların Ulusal Savunma Güçleri’nin hızlı bir şekilde kontrol noktasından geri çekilmelerini talep ettiğini ve unsurların karşılık göstermeden geri çekildiğini aktarılırken, daha sonra bölgeye İranlı milislerin yerleşerek bayrak açtığını aktardı.
Raporda, Deyrizor’un doğusunda bulunan Mayadin şehrindeki Ulusal Savunma Güçleri’nden onlarca unsurun İran destekli milislere katıldığı yönünde bilgiler yer alıyor. SOHR’un yayınladığı bilgilerde, Ulusal Savunma Güçleri’nden 50 unsurun habersizce Mayadin şehrindeki İran saflarına katıldığı belirtildi. Bu unsurlar beş aydır aylıklarını almadıklarını savunurken, İranlı milisler gıda ve tıbbi hizmetlere ek olarak, 150 dolarlık aylık maaş alıyor. Raporda ayrıca, Ulusal Savunma Güçleri’nin, İranlı milislerden 50 unsurun iade edilmesi için resmi talepte bulundu.



Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
TT

Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)
İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)

Sudanlı üst düzey istihbarat yetkilisi Ahmed Hasan Muhammed, ülkesinin İran’ın Kızıldeniz kıyısında bir deniz üssü kurma talebini reddettiğini söyledi.

İran’ın bu talebi kabul edilseydi, söz konusu üs, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından birinde deniz trafiğini izlemesine olanak tanıyacaktı.

Şarku’l Avsat’ın Wall Street Journal gazetesinden aktardığına göre Muhammed konuya ilişkin açıklamasında şunları söyledi;

“İran, Sudan ordusuna isyancılara karşı mücadelede kullanılmak üzere silahlı insansız hava araçları (SİHA) sağladı. Tahran, üssü inşa etme izni karşılığında, Sudan’a helikopter taşıyan bir savaş gemisi de dahil olmak üzere gelişmiş silahlar teklif etti. İranlılar üssü istihbarat toplamak için kullanmak istediklerini söyledi. Oraya savaş gemileri de yerleştirmek istediler. Ancak Hartum, İran’ın bu teklifini reddetti.”

Muhammed gazeteye yaptığı açıklamada, “Sudan İran’dan SİHA satın aldı. Çünkü insan kaybını azaltmak ve uluslararası insancıl hukuka saygı göstermek için daha isabetli silahlara ihtiyacımız vardı” diye ekledi.

Kızıldeniz’deki bir deniz üssü, Yemen’deki Husilerin ticari gemilere saldırı başlatmasına yardımcı olurken, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından biri üzerindeki hakimiyetini artırmasına olanak tanıyabilir.

İran destekli Husiler, Kızıldeniz’deki saldırıları Gazze’de savaşan İsrail ve müttefiklerini cezalandırma amacıyla gerçekleştirdiklerini ifade ediyor.

sddeb
Yemen televizyonu tarafından yayınlanan bir görüntüde, Husi saldırısından sonra batan bir İngiliz kargo gemisi görülüyor (EPA)

Sudan’ın, devrilen eski Devlet Başkanı Ömer El Beşir döneminde, İran ve Filistin’deki müttefiki Hamas ile yakın ilişkileri vardı.

Beşir'in 2019 darbesiyle devrilmesinin ardından, ülkenin askeri cuntasının başı olan Orgeneral Abdulfettah el Burhan, uluslararası yaptırımları sona erdirmek amacıyla ABD ile yakınlaşma başlattı.

Ayrıca İsrail ile ilişkileri normalleştirmek için harekete geçti.

İran’ın deniz üssünü inşa etme talebi, bölge ülkelerinin Sudan’da 10 aydır devam eden iç savaştan faydalanarak, Ortadoğu ile Sahra Altı Afrika ülkeleri arasında stratejik bir kavşak noktası olan ülkede yer edinmeye çalıştıklarını gösteriyor.

Burhan liderliğindeki Sudan ordusu, Nisan ortasından bu yana Orgeneral Muhamed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri ile savaşıyor.

Çatışma on binlerce insanın ölümüne, milyonlarca Sudanlının yerinden edilmesine ve dünyanın en kötü insani krizlerinden birine neden oldu.

Çatışmaları takip eden bölge yetkilileri ve analistlere göre, Sudan’ın İran’dan aldığı SİHA’lar, Hızlı Destek Kuvvetleri nedeniyle ordunun uğradığı kayıpların ardından, Burhan’ın bir miktar başarı elde etmesine yardımcı oldu.

Son haftalarda hükümet, Hartum ve Omdurman’daki önemli bölgelerin kontrolünü yeniden ele geçirdi.

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, hem Sudan ordusunu, hem de Hızlı Destek Kuvvetleri’ni savaş suçu işlemekle suçladı.

Washington ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Sudan’ın batısındaki Darfur bölgesinde cinayet, tecavüz ve etnik temizlik de dahil olmak üzere insanlığa karşı suçlar işlemekle itham etti.

Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri, Sudan ordusunu, sivillerin yerleşimleri havadan hedef almak ve Sudanlı sivilleri çaresizce ihtiyaç duydukları insani yardımdan mahrum bırakmakla eleştirdi.

BM kuruluşları ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Darfur’da etnik amaçlı saldırılar da dahil olmak üzere zulüm yapmakla suçladı.

Çatışmanın tarafları olan Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri, ABD ve BM’nin suçlamalarını reddetti.

ABD Şubat ayında yaptığı açıklamada, İran’ın Sudan ordusuna silah sevkiyatıyla ilgili endişelerini dile getirdi.

ABD’nin Hartum Büyükelçisi John Godfrey, İran’ın Hartum’a yardım ettiğine ilişkin haberlerin ‘son derece rahatsız edici’ olduğunu söyledi.