عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Sudan mahkemesi Ömer el-Beşir’in yeniden ifade verme talebini reddetti

Eritre Cumhurbaşkanı Isaias Afewerki, Hartum’da Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan tarafından karşılandı (EPA)
Eritre Cumhurbaşkanı Isaias Afewerki, Hartum’da Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan tarafından karşılandı (EPA)
    Hartum/Ahmed Yunus
TT
TT

Sudan mahkemesi Ömer el-Beşir’in yeniden ifade verme talebini reddetti

Eritre Cumhurbaşkanı Isaias Afewerki, Hartum’da Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan tarafından karşılandı (EPA)
Eritre Cumhurbaşkanı Isaias Afewerki, Hartum’da Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan tarafından karşılandı (EPA)

Sudan Mahkemesi, Ömer el-Beşir’in itiraflarını gözden geçirerek, yeniden ifade verme ve kendisini savunma talebini reddetti.
El-Beşir, 11 Nisan’da görevden alınmasının ardından evinde 7 milyon euro ve 5 milyon Sudan poundu bulunması nedeniyle yolsuzluk ve yasa dışı olarak döviz bulundurma suçlarından 10 yıldan fazla hapis istemiyle yargılanıyor.
Mahkeme Hakimi Sadık el-Faki, sanığın savunma ekibinin, itirafların yeniden gözden geçirilmesi talebini, azledilen eski liderin mahkemede tüm bu itiraflarını kabul etmesi nedeniyle reddetti. El-Faki ayrıca, el-Beşir’in savunma ekibi üzerinden yargının bağımsızlığını sorgulamasını da eleştirdi.
Hakim, el-Beşir'in 5 milyon Mısır pounduna sahip olmasıyla ilgili suçlamayı kaldırmayı kabul ederken, Askeri Geçiş Konseyi’nin (AGK) 1 milyon cuneyhten fazla yerel para biriminin saklanmasına ilişkin acil durum emirlerini iptal ettiğini dile getirdi.
Öte yandan, el-Beşir’in eski ofis müdürü ve akrabası Hatim Hasan Bahit, suç ortağı olduğu yönündeki suçlamalara itiraz etti.
Bahit’in katılmadığı bir önceki duruşmada kendisine suçlama yöneltilmişti. Bahit saklanmadığını ve ülkeden kaçmadığını dile getirerek, mahkemede tanıklık etmediği için ‘kötü muamele ve tehdide’ maruz kaldığını iddia etti.
Bahit, adres ve telefonunu vermesine rağmen, kaçtığını öne süren savcılığı eleştirerek, elindeki yaralanma nedeniyle duruşmaya katılamadığını söyledi.
Beşir’e hediye olarak verilen 25 milyon doların yer aldığı çantayı teslim aldığını söyleyen Bahit, Beşir’e çantayı aldığını söyledikten sonra kendisine sadece “İyi” diyerek yanıt verdiğini dile getirdi.
Para dolu çantayı eski cumhurbaşkanının evinde bırakarak oradan ayrıldığını aktaran Bahit, paranın harcanma şekli veya bundan sonra yapılan finansal işlemler hakkında bilgi sahibi olmadığını belirtti.
Öte yandan Eritre Cumhurbaşkanı Isaias Afewerki, Hartum’da Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan ile Başbakan Abdullah Hamduk ile görüşmede bulundu.
Görüşmede ikili ilişkiler ve iki ülke arasındaki işbirliğinin artırılmasının yanı sıra Afrika Boynuzu'ndaki güvenliği de içeren ortak konular ele alındı.
Afewerki'nin Hartum ziyareti, Sudan’ın Eritre’yi ‘sınırda askeri seferberlik ve Beşir döneminde Sudan rejimine muhalif olanları barındırma’ suçlaması nedeniyle iki ülke arasında yaşanan sessiz krizi sona erdirdi. İki ülkenin ortak sınırı neredeyse iki yıldır kapalıydı. Sudan ve Eritre arasındaki ilişkiler Beşir'in azledilmesinden sonra yeniden başladı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Yıkıntılar arasında Hartum... Hayata çekingen bir dönüş

Hartum'daki bir çarşıda yanmış dükkanlarının önünde oturan dükkan sahipleri (Şarku’l Avsat)
Hartum'daki bir çarşıda yanmış dükkanlarının önünde oturan dükkan sahipleri (Şarku’l Avsat)
TT
TT

Yıkıntılar arasında Hartum... Hayata çekingen bir dönüş

Hartum'daki bir çarşıda yanmış dükkanlarının önünde oturan dükkan sahipleri (Şarku’l Avsat)
Hartum'daki bir çarşıda yanmış dükkanlarının önünde oturan dükkan sahipleri (Şarku’l Avsat)

Ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında iki yılı aşkın süredir devam eden şiddetli savaşın ardından, Sudan'ın başkenti Hartum'da ticari faaliyetler ve günlük yaşam yavaş yavaş normale dönmeye başladı. Modernliğin ve güzelliğin sembolü olan şehir, bugün yıkımın enkazı üzerinde duruyor ve yeniden ayağa kalkmaya çalışıyor. Binlerce yıkık bina, başkentte Mehdi Devrimi’nden bu yana ilk kez yaşanan savaşın şiddetini gözler önüne seriyor.

uı8o9
Sudan Merkez Bankası binası ve yakınındaki bir otelde meydana gelen hasarın izleri (Şarku’l Avsat)

Savaşın izleri binalarda ve sokaklarda halen açıkça görülüyor. Başkentin birçok simgesel yapısı tamamen veya kısmen yakıldı ya da yıkıldı, binaların duvarlarında kurşun delikleri var. Bankalar ve devlet daireleri kapısız ve penceresiz hale geldi; içlerinden yangın ve is kokusu yayılıyor.

Toplu taşımaya temkinli dönüş

Hartum'un merkezindeki ana ulaşım istasyonu olan ve Jackson durağı olarak bilinen istasyonda, toplu taşıma araçları eyaletin şehirlerinden ve ilçelerinden vatandaşları taşımaya yeniden başladı, ancak Hartum'un en ünlü pazarlarından biri olan Arap Pazarı’na ulaşmak için halen yürüyerek veya özel araçlarla gitmek gerekiyor.

Yetmişli yaşlarında bir adam yorgun adımlarla pazara doğru yürüyordu. Yürümekten yorgun düşen adam, başındaki takkesini kaldırarak terini sildi. Şarku’l Avsat’a eski dükkanını kontrol etmek ve 200 bin Sudan cüneyhi (73 dolar) değerinde mal ve eşya satın almak istediğini söyledi. Şehrin en büyük ve en ünlü ticaret merkezi olan Vaha Hartum’u çevreleyen yıkıma işaret eden yaşlı adam, gözlerinden umut ışığı saçarak, “Bu yıkım yeniden inşa edilecek, önemli olan dersimizi almamız” dedi ve sonra sessizliğe büründü.

Altınlar nereye gitti?

Yanan Vaha Hartum'un yakınında arabalar hareket ediyor ve insanlar dolaşıyor, ancak dükkanlar henüz açılmadı. Bazıları sadece mallarını kontrol etmekle yetiniyor, diğerleri ise el-Fercabi Eczanesi yazan tabelanın altında arabalarının bakımını yapmaya devam ediyor.

frgthyuı
Savaşın izlerini taşıyan yıkık bir ticaret merkezi (Şarku'l Avsat)

Bir zamanlar Sudan'ın en büyük altın ticaret merkezlerinden biri olan Altın Binası, yangına rağmen halen ayakta duruyor. Öte yandan, Hartum Valisi ile şirket sahipleri arasında bölgedeki altın ticaretini canlandırmanın yollarını görüşmek üzere bir toplantı yapılacağı konuşuluyor.

Hartum Ulu Camii

1901 yılında Hidiv Abbas Hilmi Paşa tarafından açılan ve tarihi bir mimari eser olan Hartum Ulu Camii, savaştan nasibini aldı ve çevresi ile birlikte büyük hasara uğradı. Bakım çalışmaları tamamlanmak üzere olan caminin birkaç gün içinde ibadete açılması planlanıyor. Savaştan önce Hartum Ulu Camii, ibadet etmek ve ders halkalarına katılmak için Hartum'un dört bir yanından gelenlerden yoğun ilgi görüyordu.

yjuı
Başkentin merkezindeki bir ticaret merkezinde meydana gelen yıkımdan (Şarku'l Avsat)

Saray Caddesi

Hartum'un merkezindeki ana caddelerden biri olan Saray Caddesi, adını, güney kapısında bulunan Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndan almıştır. Çatışmalar sırasında büyük bir savaş alanı olan cadde, son dönemde yeniden hareketlendi; özellikle Cumhuriyet Caddesi ile kesiştiği noktada özel araçların gelip gittiği görülüyor.

gthyujı
Cumhuriyet Caddesi'nin çukur kısımlarındaki su birikintileri (Şarku'l Avsat)

Diğer caddelerin aksine Saray Caddesi her iki yanında küçük su birikintileri olmasına rağmen en temiz cadde olarak kabul ediliyor. Seyyid Abdurrahman Caddesi ile kesiştiği noktada ise el-Ehli Bankası binasında bakım çalışmaları başladı; bankanın faaliyetlerine yeniden başlaması için hazırlıklar yapılıyor.

Hürriyet Caddesi

Hürriyet Caddesi, Hartum'un batı kesiminde, elektrikli ev aletleri mağazalarının bulunduğu bölgede yer alıyor. Esnaflardan bazıları dükkanlarına geri döndü; yetkililerin bölgeyi güvenli hale getirecekleri ve yıl sonuna kadar devlet vergilerinden muaf tutacakları sözü vermeleri üzerine, caddede nispeten canlanma başladı.

Dükkân sahipleri kurban kesip, şeker ve meyve suyu dağıttılar. Özgürlük Caddesi'ni Sudan bayraklarıyla süslediler ve hoparlörlerden milli marşlar çalarak Hartum'un ticaret merkezinde hayatın normale döndüğünü ilan ettiler.

jukılo
Başkent Hartum’un batısındaki Hürriyet Caddesi'nde hareketlilik yaşandı. (Şarku'l Avsat)

40 yıldır elektrikli ev aletleri satıcısı olan Babekir Hasan, “Bu dönüş, Hartum'da hayatın normale döndüğü anlamına geliyor. Tüm esnafı geri dönmeye çağırıyorum, çünkü durum şu anda istikrarlı” diyerek mutluluğunu dile getirdi. Bir diğer esnaf Salah Surkti ise, mallarını makul fiyatlarla satabilmek için vergilerin düşürülmesini talep etti ve savaş sırasında 200 milyon Sudan cüneyhi (73 bin dolar) kaybettiğini belirterek, “Tüccar kaybını üzülerek günlerini geçirmemeli, ayağa kalkıp yeniden başlamalı” dedi.

dvfgbh
Başkent Hartum'da işlerine geri dönen dükkanlar (Şarku'l Avsat)

Devlet ayağa kalkmaya çalışıyor

Başkent Hartum’daki yeni boyanmış binalar, istikrara dönüşün işaretlerini yansıtıyor. Öte yandan Hartum genelindeki birçok devlet kurumunda restorasyon çalışmaları başladı. Hartum Yasama Konseyi'ndeki (eyalet parlamentosu) hasara rağmen, bazı çalışanlar elektrik ve su olmadan çalışıyor. Yakındaki Elektrik İdaresi binası ise tamamen yanmış gibi görünüyor.

hyjuk
Başkent Hartum’da yaşanan savaş nedeniyle onlarca dükkân ve alışveriş merkezi yıkıma uğradı. (Şarku'l Avsat)

Bir çalışan, hizmetlerin yeniden sağlanmasının yakın olduğunu, ancak ‘en önemli konunun güvenliğin sağlanması’ olduğunu vurguladı.

Nil Nehri'nin iki kolunun birleştiği nokta, Hartum'un Omdurman'a açılan kapısı

El-Mukran bölgesi, adını Beyaz ve Mavi Nil nehirlerinin kesiştiği noktadan alıyor. Hartum ve Omdurman arasında yoğun trafik hareketliliğine sahne olan bu bölge, Omdurman'a giriş kapısı olmasının yanı sıra, Sudan Merkez Bankası Başkanlığı, Zain Telekomünikasyon Şirketi binaları, oteller, Sudan Müzesi ve diğer büyük kurumların da bulunduğu bir bölgedir. Ancak bu bölge de yıkım ve tahribattan nasibini aldı.

sdfghy
Başkent Hartum’daki bir çarşıda dükkanının yıkıntıları önünde duran bir esnaf (Şarku'l Avsat)

Büyük kayıplara ve geniş çaplı yıkıma rağmen Hartum yavaş ama emin adımlarla yeniden ayağa kalkmaya başladı. Dükkanların ve çarşıların yeniden açılması, camilerin ve devlet binalarının onarılması, savaşın yaralarını yaşayan bu şehrin, halkının desteği ve azmiyle yeniden ayağa kalkabileceğinin işaretleri.