Cezayir'de cumhurbaşkanı adayları yarışa başladı

Cezayir'de cumhurbaşkanı adayları yarışa başladı
TT

Cezayir'de cumhurbaşkanı adayları yarışa başladı

Cezayir'de cumhurbaşkanı adayları yarışa başladı

Geçici Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulkadir bin Salih, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 12 Aralık’ta yapılacağını duyurması kamuoyunda herhangi bir yankı uyandırmadı. Siyasi partiler ve toplumdaki aktörler bu konuda herhangi bir açıklamada bulunmadılar.
Seçimlerin yapılmasına destek verenler ve karşı çıkanlar olarak toplumdaki iki ayrı eğilimin olduğu önceden bilinse de seçim tarihi ile ilgili açıklamaya herhangi bir tepki verilmedi.
Yüksek Seçim Komisyonu (YSK), Anayasa Konseyi tarafından (aynı gün) anayasal bir organ olarak onaylandıktan sonra dün ülkenin 48 vilayetinde görevine başladı. Yönetim, Yüksek Seçim Komisyonu’na seçilen üyeler sebebiyle eleştiri aldı. Eski Cumhurbaşkanı Abdülaziz Buteflika döneminde iki kez adalet bakanı olarak görev yapan YSK Başkanı Muhammed Şerafi dışında üyelerin çoğu tanınmıyor.
Muhammed Şerafi ve diğer üyeler muhtelif şehirlerde seçim kurulu açma noktasında birtakım zorluklarla karşılaşabilir. Çünkü seçimlerin yapılmasını istemeyen halk kesimi; Yüksek Seçim Komisyonunu, halk hareketinin köklü değişim taleplerini aşmak için yönetim tarafından kullanılan bir araç olarak görüyorlar. Bununla birlikte, Cezayirlilerin bir bölümü yönetime ve seçimlere verdiği desteği genel olarak gizlemiyor. Söz konusu kesim seçimleri krizden çıkmanın bir yolu olarak görüyor. Onlara göre seçilecek yeni cumhurbaşkanı, ekonominin boğucu sorunlarını, özellikle de hükümetteki meşruiyet sorununu çözebilir.
Ülkenin batısındaki en büyük şehir olan Oran'da eylemciler ve profesörler, cumhurbaşkanı seçimlerini protesto etmek için şehir merkezinde bir gösteri düzenledi.
Analistlere göre, haftada bir düzenlenen öğrenci gösterilerinde atılan sloganların hedefi, Abdulkadir bin Salih’in seçim açıklaması olacak. Analistler Abdulkadir bin Salih’in en kısa zamanda görevinden ayrılmak istediğini aktarıyorlar. İstifa kararı almasının altında yatan sebep, kendisine karşı düzenlenen protestolar ve etkileri açıkça görülen hastalığının daha da artması. Abdulkadir bin Salih, geçen gün, Seçim Komisyonunu toplanmaya çağırmıştı. Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN) lideri Ali Benflis, iki gün önce yaptığı açıklamalarda, yıl sonunda yapılacak seçimlerde aday olmak istediğinin sinyallerini verdi. Eski Başbakan Benflis, daha önce, 2004 ve 2014 yıllarında gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı seçimlerine iki kez katıldı. Her iki seçimde de ikinci sırada yer aldı.
Adaylar belli oldu
Siyasi kaynaklar, hafta sonu Gelecek Cephesi Partisi başkanı Abdel Aziz Belaid’in cumhurbaşkanı seçimleri için adaylığını açıklayacağını ifade ediyor. Belaid 2014’te gerçekleşen cumhurbaşkanı seçimleri için de adaylığını açıklamıştı. Hükümete yakın Ulusal Oluşum Hareketi Genel Başkanı ve aynı zamanda eski bakan olan Abdulkadir bin Karine de seçim yarışına girecek. Sosyal medyada seçimlerin yapılmasını destekler nitelikte paylaşımlar yapan “Yeni Cezayir Cephesi” Genel Başkanı Cemal bin Abdusselam seçimlere katılacağının işaretlerini verdi. Cemal bin Abdusselam ordunun, en kısa zamanda seçim yapılması kararını destekleyenlerin başında geliyor.
Birçok siyasi güçten farklı olarak, söz konusu adayların mensup oldukları üç partinin güncel meselelerle ilgili pozisyon almamış olması ilginç. Bunlardan en önemlisi, kurulma aşamasındaki Toplumsal Demokrat Birlik Partisi  Genel Başkanı Kerim Tabu, Cezayir İşçi Partisi Genel Başkanı Louisa Hanoune ve devrimci Lakhdar Bourka gibi önde gelen politikacıların hapsedilmesidir. Her üçü de “orduya hakaret” etmekle suçlanıyor. Muhalefet partileri hapis cezası kararını kınadılar. İki emekli General Hüseyin bin Hadid (76) ve 18 Nisan'da cumhurbaşkanlığı seçimleri için adaylığını açıklayan General Ali Ghadiri de benzer suçlamalar sebebiyle hapse mahkum edildi. Cezayir halk hareketi Buteflika‘nın beşinci dönem adaylığına karşı protestolar düzenledi ve bunun sonucunda Buteflika adaylıktan çekildi.
Hanoune destekçileri, 23 Eylül'de askeri mahkemede yapılması planlanan duruşmayı protesto etmek için yarın, başkentteki, parti genel merkezinde bir miting düzenleyeceklerini açıkladılar. Hanoun, eski Cumhurbaşkanı Abdülaziz Buteflika’nın kardeşi Said Buteflika, eski istihbarat şefi Muhammed Medin ve General Beşir Tartak benzer suçlarla itham ediliyorlar. Söz konusu isimlerin yargılamaları aynı gün yapılacak.



Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
TT

Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)

Orduyla paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmaların sürdüğü Sudan'daki askeri yönetim, Rusya'yla daha yakın ilişkiler kurmak istiyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) Sudanlı yetkililere dayandırdığı habere göre, Moskova'ya Afrika'daki ilk deniz üssünü kurması teklif edildi.

Ekimde iletilen teklifin, Rusya'nın 25 yıl boyunca 300 askerini ve 4 savaş gemisini barındırabileceği bir üssü içerdiği aktarıldı.

Port Sudan ya da Kızıldeniz kıyısındaki bir başka yerde yapılabileceği bildirilen üs, bölgedeki kritik ticaret yollarına yakın olacak.

Küresel ticaretin yüzde 12'si, Avrupa-Asya alışverişinde önemli bir yere sahip olan Süveyş Kanalı üzerinden gerçekleşiyor.

WSJ, bunun Çin ve Rusya'yı kıtadaki limanlardan uzak tutmaya çalışan ABD için endişe verici bir gelişme olacağını vurguladı. 

Bu iki ülkenin Afrika'daki limanların kontrolü sayesinde buralarda savaş gemilerini tamir edip yeni silahlarla donatabileceği ve kritik denizyollarını kapatabileceği belirtildi.

Çin de denizaşırı ilk deniz üssünü 2017'de Cibuti'de kurmuştu. Kızıldeniz'i Aden Körfezi'ne bağlayan Babülmendep Boğazı'ndaki üs, bir uçak gemisinin demirleyebileceği kadar büyük.

ABD'nin Afrika'daki en büyük üssü Camp Lemonnier, Çin'inkinden yalnızca 10 kilometre uzaklıkta.

ABD'nin ayrıca Somali'de birlikleri var. 

Kremlin'in, Afrika'nın en büyük üçüncü altın üretici Sudan'dan madencilik konusunda imtiyazlar alabileceği de Amerikan gazetesinin haberinde ifade edildi. 

Sudanlı yetkililer tüm bunlar karşılığında hava savunma sistemleri gibi silahları ucuza almak istiyor.

WSJ, Sudan ordusundan bir yetkilinin, bu anlaşmanın AB ve ABD'yle aralarında sorun yaratabileceğinin farkında olduklarını söylediğini aktardı.

Bu hamlenin Moskova'yı kıtada yeniden güçlendirebileceği de haberde vurgulandı.

Paralı asker şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeni Prigojin'in 2023'teki ölümünün ardından Rusya'nın Afrika planları sekteye uğradı.

Rusya Savunma Bakanlığı'na bağlı Afrika Kolordusu, Wagner'in operasyonlarını devralsa da kıtadaki yerini doldurmakta zorlandığı bildiriliyor.

General Abdülfettah Burhan'la işbirliği yapan General Muhammed Hamdan Dagalo, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin soykırımla suçladığı Ömer el Beşir'i 2019'da devirmişti. 

Ülkeyi sivil yönetime döndürme ve 100 bin kişilik paramiliter kuvvet HDK'yi ordu bünyesine dahil etme süreci nedeniyle iki general anlaşmazlığa düşmüş, 2023'te yeniden iç savaş patlak vermişti. 

Yeniden başlayan çatışmaların başlarında Moskova, Dagalo'ya bağlı HDK'yi destekliyordu. 

Başkent Hartum'dan HDK güçlerinin atılmasındaysa Ukrayna rol oynamıştı. 

WSJ, Rusların desteğini yetersiz bulan HDK'nin Kiev'e yanaştığını ve bunun üzerine Moskova'nın da Burhan'a bağlı orduyla ittifak kurduğunu aktarıyor.

Amerikan gazetesinin haberinde İran, Mısır ve Türkiye'nin Sudan ordusuna drone sağladığı da öne sürüldü.

Tahran'dan gelen deniz üssü kurma önerisinin, ABD ve İsrail'in tepkisiyle karşılaşmaktan korkan Hartum yönetimi tarafından geçen sene reddedildiği bildirildi. 

Diğer yandan ABD ve BM, Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) HDK'yi silahlandırmakla suçluyor. BAE ise bu iddiaları reddediyor.

Independent Türkçe, WSJ, AP


Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria’da İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövdü

Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
TT

Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria’da İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövdü

Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)

Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria'daki İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövüp eşyalarını çaldı.

Guardian'ın aktardığına göre pazar sabahı yaşanan olayda radikal sağcı yerleşimciler, Eriha bölgesindeki Ayn el-Duyuk köyüne baskın düzenledi. 

Yerleşimcilerin, Filistinlileri korumak için köyde bulunan İtalyan ve Kanadalı gönüllülere de saldırdığı belirtildi.

Filistin Ulusal Yönetimi'nin resmi haber ajansı WAFA, üç İtalyan ve bir Kanadalı gönüllünün hastaneye kaldırıldığını aktardı. 

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan Kanadalı kadın, sabaha karşı düzenlenen saldırıda yaşadıklarını şöyle anlattı: 

10 maskeli yerleşimci gece nöbetinden sonra uyuduğumuz eve baskın yaptı. İkisinin üzerinde ordu tarafından verilen tüfeklerden vardı. Bizi yaklaşık 15 dakika boyunca dövdüler. Kafama, kaburgalarıma, kalçama ve uyluk bölgeme defalarca tekme attılar. Bize Arapça hakaretler yağdırdılar ve orada bulunmaya hakkımız olmadığını söylediler.

Gönüllü, Yahudi yerleşimcilerin bölgede artan saldırılarına dikkat çekerek, "Mesele bizimle ilgili değil. Biz 15 dakika dayak yedik ama buradaki Filistinliler bu şiddeti her gün, her saat, binlerce kez yaşıyor" dedi.

Kanada Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "aşırılıkçı yerleşimcilerin işlediği şiddet eylemlerinin kınandığı" bildirildi. Kanada yönetiminin "Filistin topraklarının ilhakına yönelik her türlü eyleme ve söyleme karşı olduğu" hatırlatıldı. 

Diğer yandan İtalyan gönüllülerden birinin ağır yaralandığı ve Ramallah'ta tedavisinin sürdüğü belirtiliyor. İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, olaya ilişkin açıklamasında "Bu saldırganlıktan bıktık. Yerleşimcilerin haklarını bu şekilde savunmaları doğru değil" ifadelerini kullandı. 

Guardian, Batı Şeria'daki İsrailli yetkililerin yorum taleplerine yanıt vermediğini yazıyor. Gazetenin irtibata geçtiği köylüler ve aktivistler, polisin yerleşimcilerin saldırılarını durdurmak veya karargahlarını dağıtmak için harekete geçmediğini söylüyor.

Batı Şeria'daki Filistin köylerini korumak için yabancı gönüllüler toplayan Faz3a örgütünden aktivist Manal Tamimi, radikal sağcı yerleşimcilerin iki ay önce köyün yakınlarına karakol inşa ettiğini ve adam devşirdiğini söylüyor. Gönüllülerin saldırılara karşı Filistinlilerin yanında durmasının çok değerli olduğunu belirtiyor.

Kanadalı gönüllü de köydeki varlıklarının halkı güçlendirdiğini söylüyor: 

Biz oradayken köylüler daha dirençli oluyordu. Çocuklar özgürce oynuyordu. İnsanlar gece boyunca uyuyabiliyorlardı. Sırf bu bile bizim orada olmamızı değerli kılıyordu.

Birleşmiş Milletler'in rakamlarına göre İsrailli yerleşimciler ve güvenlik güçleri son iki yılda Batı Şeria'da 233'ü çocuk olmak üzere binden fazla Filistinliyi öldürdü. 

Independent Türkçe, Times of Israel, Guardian


Mısır ve Katar, Gazze ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçmeyi umuyor

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’na mensup bir savaşçı, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) personeli ve Hamas mensupları Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini ararken alanda nöbet tutuyor. (EPA)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’na mensup bir savaşçı, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) personeli ve Hamas mensupları Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini ararken alanda nöbet tutuyor. (EPA)
TT

Mısır ve Katar, Gazze ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçmeyi umuyor

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’na mensup bir savaşçı, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) personeli ve Hamas mensupları Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini ararken alanda nöbet tutuyor. (EPA)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’na mensup bir savaşçı, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) personeli ve Hamas mensupları Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini ararken alanda nöbet tutuyor. (EPA)

Mısır ve Katar, Gazze'deki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasının yakında uygulanacağına dair umutlarını dile getirdiler.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati bugün yaptığı açıklamada, ülkesinin ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze Şeridi için hazırladığı planın ilk aşamasını tamamlamak üzere olduğunu ve ikinci aşamanın yakında başlayacağını umduğunu belirtti.

Abdulati, Mısır'ın Gazze halkının ihtiyaçlarını karşılamak için daha fazla insani yardımı daha büyük miktarlarda ve kısıtlama olmaksızın Gazze Şeridi'ne ulaştırmayı umduğunu söyledi. Ülkesinin Gazze'nin yeniden inşası konulu bir konferansın tarihini belirlemek için ABD ile koordinasyon içinde olduğunu açıklayan Abdulati, konferansın Mısır ve ABD'nin eş başkanlığında gerçekleştirileceğini ifade etti.

Güvenlik desteği konusuna da değinen Abdulati, bölgede istikrar ve güvenliği teşvik etme çabalarının bir parçası olarak, Mısır'ın Filistin polisinin eğitimine katılım konusunda Avrupa ülkeleriyle istişareye hazır olduğunu bildirdi.

Katar ise Hamas ve İsrail'in ‘çok yakında’ ikinci aşama görüşmelerine başlamasını umduğunu ifade etti.

Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, Doha'da düzenlediği basın toplantısında, ABD'nin önerisiyle ulaşılan ve 10 Ekim'den beri yürürlükte olan Gazze ateşkes anlaşmasına atıfta bulunarak, “İki tarafı mümkün olan en kısa sürede ikinci aşamaya geçmeye zorlamamız gerektiğine inanıyoruz” dedi.

Ensari, görüşmelerin Gazze Şeridi'nin güneyinde İsrail kontrolündeki bir bölgede bulunan tünellerde mahsur kalan Hamas savaşçılarının akıbeti gibi çetrefilli konuları da içereceğini kaydetti.