Tunus'taki siyasi gelenekleri temelden sarsan Kays Said kimdir?

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

Necmeddin el-Akari
Tunusluların önemli bir bölümünü şaşırtarak Kartaca Sarayı’na bir adam daha yaklaşan Kays Said, hala gizemini koruyor. Tunuslular, herhangi bir partinin desteğini almayan Said’in arkasında kimin olduğunu bilmiyor. Said, cumhurbaşkanlığı seçim yarışında Tunus’un iktidar partisi ‘Yaşasın Tunus’ tarafından desteklenen Başbakan Yusuf Şahid, Tunus’un en güçlü partisi gözüyle bakılan ‘Nahda Hareketi’ tarafından desteklenen Abdulfettah Moro ve dört merkez partisi ile geniş bir elit kesim tarafından desteklenen eski Savunma Bakanı Abdulkerim ez- Zubeydi’yi geride bıraktı.
Sade ve tek
Anayasa profesörü olan 61 yaşındaki Said, geçtiğimiz yıl üniversitedeki öğretim üyeliği görevinden emekli oldu. Yalnızca sadeliği ve kendine özgü ders verme metodunu seven öğrencileri tarafından tanınıyordu. İnsanlarla fasih (klasik) Arapça kullanarak iletişim kuran Said, konuşmalarında ammiceye (halk ağzı) başvurmamasıyla biliniyor.
Anayasa Profesörü Said’in 2011 devrimi öncesine dair siyasi bir geçmişi ya da herhangi bir parti ile ilişkisi yok. Ne Habib Burgiba ne de Zeynel Abidin Bin Ali rejimine karşı çıktı. Ancak devrimden sonra, devrimci gençlerin zafer kazanmasıyla birlikte İslamcıları o dönem iktidara taşıyan süreci dayatan Kasbah 1 ve 2 oturmalarına katıldı.
Said’in çevresini, Bin Ali'nin yönetimine karşı çıkan marjinalleşmiş ve ezilen gençler sarmıştı. O da Nahda Hareketi gençleriyle işbirliği yaparak zaferini güvence altına aldı.
Öte yandan Tunus ve yabancı kamuoyu yoklamalarında zafere emin adımlarla ilerlediği görülen Said’in Kartaca yarışının ön saflarında yer alması şaşırtıcı değildi. Ancak asıl sürpriz, onun büyük bir seçim kampanyası yürütmeden tüm bunları başarmış olmasıydı. Sadece halkın yoğun olarak bulunduğu kahvehane ve çarşı gibi yerlerde yaptığı birebir görüşmeler, halktan büyük takdir topladı. Seçimler için hazineden destek almayı reddeden Said, sosyal medya üzerinden de seçim kampanyası yürütmedi. Teknoloji konusunda ‘cahil’ olduğunu Facebook, Twitter ve Instagram gibi sosyal medya sitelerinde hesapları olmadığını söylese de destekçileri bu alandaki boşluğu doldurdular.
Kamu özgürlüklerini kısıtlamakla suçlanıyor
Muhalifleri onu, halkın ve bireysel özgürlüklerin düşmanı olmak, ölüm cezasının uygulanmasını desteklemek, erkek ile kadının eşit miras hakkına sahip olmalarını reddetmek ve eşcinselliğin suç olmadığı eğilimine karşı çıkmakla suçluyor.
Şarku'l Avsat'ın Independet Arabia kaynaklı haberi göre, Tunusluların büyük çoğunluğu karizmatik olmadığını ve net bir programının bulunmadığını düşünüyor. Alçakgönüllülüğünü eleştiriyor ve yapmacık buluyorlar. Herhangi bir araca binmeyip her yere yürüyerek giden, kahvehanelerde oturan ve sanki başka bir dünyadan gelmiş gibi fasih Arapça konuşan biri olarak görüyorlar. Bununla birlikte muhalifleri arasında Said’e sivil devleti reddeden ve hilafetin kurulmasını isteyen İslamcı siyasi parti Hizb-ut Tahrir’in adayı gözüyle bakılıyor.
1970’lerin sonu 80’lerin başlarında üniversite eğitimi alan Said’in okul arkadaşları onu ‘Ne hareketli ne de düzenliydi. Derinlerde bir yerde Arap milliyetçisi ve Nasırcıydı. Başta Muhammed Ammara ve İsmet Seyfu’d-devle olmak üzere milliyetçi yazarları çok severdi. Müslüman Kardeşler (İhvan) ideolojisinden ve teşkilatından uzaktı” diye tanımlıyorlar.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turundan zaferle çıkan Said’in ikinci turda alacağı oyu tahmin etmek zor. Ancak Kartaca Sarayı'na giden yolda adaylar arasındaki en güçlülerden biri olmaya devam ediyor. Çünkü 2011'den sonra iktidara gelen başarısız yönetim sistemine kızan gençlerin yanı sıra tüm İslamcıların adayı haline gelmiş durumda.
Said eğer saraya girerse, cumhurbaşkanının anayasal yetkilerinin sınırlı olmasına rağmen, önümüzdeki dönmede ülke yönetimine radikal cevaplar verecektir. Çünkü Said, 6 Ekim'de yapılacak yasama seçimleri sonucunda oluşacak parlamento ve parlamento çoğunluğu tarafından kurulacak hükümetle görüşleri kesişebilecek devrimci bir sosyal vizyona sahip.