عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Tunus cumhurbaşkanlığı yenilgisi sonrası Nahda'da çatlak

Nahda Hareketi lideri Raşid el-Gannuşi, 15 Eylül 2019 tarihinde başkent yakınlarındaki Ben Arus ilinde Tunus Cumhurbaşkanlığı seçimleri için oy kullandı (AFP)
Nahda Hareketi lideri Raşid el-Gannuşi, 15 Eylül 2019 tarihinde başkent yakınlarındaki Ben Arus ilinde Tunus Cumhurbaşkanlığı seçimleri için oy kullandı (AFP)
    İstanbul/Şarku’l Avsat
TT
TT

Tunus cumhurbaşkanlığı yenilgisi sonrası Nahda'da çatlak

Nahda Hareketi lideri Raşid el-Gannuşi, 15 Eylül 2019 tarihinde başkent yakınlarındaki Ben Arus ilinde Tunus Cumhurbaşkanlığı seçimleri için oy kullandı (AFP)
Nahda Hareketi lideri Raşid el-Gannuşi, 15 Eylül 2019 tarihinde başkent yakınlarındaki Ben Arus ilinde Tunus Cumhurbaşkanlığı seçimleri için oy kullandı (AFP)

Necmeddin el-Akkari
Tunus siyasetinde İslamcı çizgisiyle tanınan Nahda Hareketi, Cumhurbaşkanı adayının yaşadığı yenilgi sonrası zor günler yaşıyor. 
Nahda Hareketi adayı Abdulfettah Moro, seçimlerde yüzde 12,9 oranla yalnızca 430 bin oy alırken, parti yandaşları başta Kays Said olmak üzere rakip adaylar arasında bölünmeye gitti.
Nahda’nın siyasi sahnedeki popülaritesinde yaşanan düşüş, 2011 yılında yapılan oylamada yaklaşık 1,4 milyon seçmene ulaşan seçmen sayısının, mevcut seçimlerin ilk turunda kademeli olarak 450 binin altına düştüğü Kurucu Meclis seçimlerinden bu yana kaydedilen rakamlarla da doğrulanmış oldu. Bu oran, 2014 yasama seçimlerinde hareketin kazandığı oyların yarısından daha az.
Ağır yenilgi
Independent Arabia’nın haberine göre, hareketin lideri ve akıl hocası olan Raşid Gannuşi, yaşanan bu ağır yenilginin verdiği hasarı toparlamaya çalışırken, “Sonuç, partinin, içeriden bir adayla cumhurbaşkanlığı seçimlerine katıldığı bu ilk seferde onur verici” ifadelerini kullandı. Ancak 15 Eylül seçimlerinin sonuçları dolayısıyla yaşanan siyasi deprem, hareketin içerisinde daha güçlü muhalefete neden oldu.
Nahda içerisinde 30 yıl geçirmiş olan Raşid Gannuşi’nin ofisinin Müdürü Zubeyr eş-Şahudi, seçim sonuçları üzerine siyasetten çekildiğini açıklayarak tüm görevlerinden istifa etti. Şahudi, Gannuşi’ye de “siyasetten emekli olma ve evinde oturma” çağrısı yaptı.
İstifa ve suçlamalar
Şahudi, düzenlediği basın toplantısında “Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sonuçları, Nahda liderinin zamanının tükendiğini ve partinin yeni dönüşümleri gerçekleştiremediğini gösteriyor. Neler olduğunu anlamadım. Bu yüzden seçimlerden sonra hareketin reformu için mevcut durumun tamamen gözden geçirilmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Aynı durum bir gün sonra Nahda’nın şahinlerinden üst düzey bir lider olan Muhammed bin Selman tarafından da dile getirildi. Bin Selman, “Yürütme liderliği, Abdulfettah Moro, seçim kampanyasının başarısız  olması dolayısıyla utanmalı ve hesap vermeli. Ona kampanyasını yürütmesi için yeterli kaynak sağlanmadı. Ayrıca adaylığını geç ilan etti” açıklamasında bulundu.
Derin farklar
Gannuşi ve Moro arasındaki ilişkinin güçlü olmadığı biliniyor. Hareketin özünde derin farklılıklara yol açan bir adımla Nahda, 8 Temmuz’da da hareketin üst düzey lideri olan Lutfi Zeytun’un Raşid Gannuşi’nin siyasi danışmanlığından istifa etmesiyle bir kez daha sarsıldı.
İç darbe
Bu farklılıklar, Başbakan Yusuf Şahid’in Gannuşi’ye bağlı olan tutumunun değişiminden dolayı kaynaklandı. Daha sonra hareketin liderinin parti içi muhalefete yönelik öfkesinin artmasıyla da durum, Nahda içerisinde bir darbeye neden oldu. Eski bir bakan ve milletvekili olan Abdullatif el-Mekki de dahil olmak üzere bazı yetkililerin Nahda içerisinde demokratik ve ahlaki meselelerde bir tasfiye edildiği belirtiliyor.
Nahda içinde moraller bozuk
Gannuşi, partinin zayıflamasını engellemeye çalışırken, hareketten daha devrimci olarak görülen diğer güçlere kayan gençlere yöneldi. Raşid el-Gannuşi, bu çerçevede yaptığı açıklamada hareketten bir grup gencin bu hafta ortalarında bir araya gelmesinden önce “Nahda yönetiminin, yasama seçimleri sırasında tekrar bir araya geleceğine eminiz” dedi. Gannuşi ayrıca, Allah’a, daha sonra da Nahda Hareketi’ne güvenin ve onunla gurur duyun. Tüm bunlar, devrimin başarısının, özgürlüğün korunmasının ve ülkenin ilerlemesinin asıl garantileridir” ifadelerini kullandı.
Tunus Cumhurbaşkanlığı 1. tur seçim sonuçları
Cumhurbaşkanı seçiminde yüzde 18,4 oy oranıyla bağımsız aday Anayasa Profesörü Kays Said ve yüzde 15,6 oy oranıyla tutuklu medya patronu Nebil Karvi'nin ikinci tur için yarışacağı açıklanmıştı.
Nahda Hareketi'nin adayı Abdulfettah Moro oyların yüzde 12,9'unu, Nida Tunus partisinin adayı eski Savunma Bakanı Abdulkerim ez-Zubeydi yüzde 10,7'sini elde ederek yarış dışında kalmıştı.
YSK, seçime yurt içindeki katılım oranının yüzde 45,02, yurt dışından katılımınsa yüzde 19,7 olduğunu duyurmuştu.
Tunus, 6 Ekim'de de parlamento seçimleri için sandığa gidecek.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Suriye: Gürültünün ortasında hukuk devleti talepleri

Fotoğraf: SANA
Fotoğraf: SANA
TT
TT

Suriye: Gürültünün ortasında hukuk devleti talepleri

Fotoğraf: SANA
Fotoğraf: SANA

Aliya Mansur

Yeni Suriye ulusal logosunun (görsel kimlik) lansman töreni, Suriye'deki her etkinlik gibi Suriyeliler arasında geniş çaplı bir tartışmanın eşlik ettiği, etkileyici ve güzel bir etkinlikti. Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'nın katıldığı Halk Sarayı'ndaki görkemli törene, “Suriye Demokratik Güçleri”nin kontrolü altındaki Rakka ve Haseke hariç olmak üzere Suriye'nin çeşitli bölgelerinde aynı anda düzenlenen kutlamalar eşlik etti. Gösteriler ve sloganlar Suriye devriminden sahneleri çağrıştırdı.

Şara'nın tören sırasında yaptığı etkileyici konuşma Suriye'nin birliğinin ve çeşitliliğinin altını çizdi ama daha tören bitmeden önce Suriyeliler arasında şu tartışma başlamıştı; bu ulusal logo gerçekten Suriyeli mi yoksa başka ülkelerden “ilham mı” alındı? Bazıları bunun bir alkollü içecek şirketnin ticari logosu olduğunu söyleyecek kadar şüphelerinde ileri gittiler.

Suriye şahininin “çalıntı” olduğu suçlamaları - ki bu kesinlikle doğru değil - ve bunlara verilen karşılıklar arasında meselenin özü neredeyse kayboldu. Oysa meselenin özü şu: Nasıl bir Suriye istiyoruz? Hukuk devleti olan bir Suriye mi yoksa halkın ruh hallerinin dalgalanmalarına tabi bir Suriye mi?

Konuya ilişkin yorumunda Anayasa Bildirgesi Taslağı Komitesi üyesi Dr. Ahmed el-Karbi, resmi logoların kabulü tartışılırken yasal temellere dayanmanın gerekliliğini vurguladı. Anayasa Bildirgesi'nin 5. maddesinde açıkça “devletin logosu kanunla belirlenir” ifadesinin yer aldığına ve hukuka dayalı bir devletin anayasal çerçevelere uygun olarak onaylanmamış bir logoya indirgenemeyeceğine işaret etti.

Suriye'deki tartışma ve çekişmenin özü bu olmak yerine, bazı Suriyeliler binlerce yıllık Suriye anıtlarına kazınmış olan Suriye şahininin kökeni ve sembolizmiyle ilgili suçlamalarda bulunmakla meşgul oldular.

Esed rejiminin devrilmesinden ve Şara'nın yönetime gelmesinden bu yana, Suriye halkı hükümetin, özellikle de Başkan Şara'nın her eylemini mutlak biçimde destekleyenler ile hükümetin yaptığı her eylemi veya açıklamayı mutlak biçimde reddedenler arasında bölündü. İki grup arasında, bir şeyleri düzeltmek amacıyla eleştirenlerin ve teşvik etmek amacıyla destekleyenlerin sesleri kayboldu.

Esed rejiminin devrilmesinden bu yana 7 ay geçti ve yeni otoritenin en belirgin özelliği Suriyelilerle ilişkilerinde şeffaf olmamak

Şarku'l Avsat'ın Al Majalla'dan aktardığı analize göre Esed rejiminin devrilmesinden bu yana yedi ay geçti ve yeni otoritenin en belirgin özelliği Suriyelilerle ilişkilerinde şeffaf olmamak. Bu da yorumlara kapıyı açıyor ve Suriye halkının doğasını ve doğruluğunu bilinmediği söylentilerin yayılmasına katkıda bulunuyor.

17 Mayıs'ta Suriye Cumhurbaşkanlığı, eski rejim tarafından işlenen ihlallerle ilgili gerçekleri ortaya çıkarmak, sorumlularından hesap sormak, mağdurlara tazminat ödemek ile görevli bir geçiş adaleti komisyonu kurulacağına dair bir kararname yayınladı. Kararname, Abdulbasıt Abdullatif'in komisyon başkanı olarak atanmasını ve duyuru tarihinden itibaren 30 günü geçmeyecek bir süre içinde bir çalışma grubu oluşturma ve iç yönetmelikler hazırlama görevini üstlenmesini öngörüyordu.

Bu kararnamenin yayınlanmasının üzerinden yaklaşık bir buçuk ay geçti, yani komisyonun kurulması için öngörülen 30 günlük süre geçti. Peki bu komisyon hangi aşamada? Cevap yok. Bu sadece şeffaflığın eksik olduğunu değil, aynı zamanda hükümetin kendi yayınladığı kararnamelere ve mevzuata, örneğin Anayasa Bildirgesi'nin 5. maddesine bağlı olmadığının da bir örneği.

İşte meselenin özü de budur: Nasıl bir Suriye istiyoruz?

Hukuk ve kurumlar devleti Suriye'nin sesi, iki grubun kopardığı gürültü arasında neredeyse duyulmuyor. Bir tarafta destekçiler var ve bunların çoğu Suriyelilerin “Aralık 2024 devrimcileri” olarak adlandırdığı, devrimin 14 yılı boyunca önemli bir rol veya sese sahip olmayan, şimdiyse hükümetin sağ tarafında yer alan kişiler. Diğer taraftaki hükümetin muhalifleri arasındaysa, hükümetin her türlü eylemini çarpıtmakla meşgul olan, çoğunluğu eski rejim kalıntısı ve solcu olan sesler bulunuyor. İkisi arasında aklın sesi kayboluyor.

Suriye'nin istikrarı sadece Suriye için değil, bölge için de bir öncelik. İstikrarlı bir Suriye, komşu ülkelerin istikrarının başlangıcıdır ve bir vatandaşlık devleti ve hukukun üstünlüğünün inşası, Suriyelilerin onlarca yıllık geleceğinin temel taşıdır. Sağlam olmayan temeller üzerine inşa edilen her yapı, özellikle Suriye'nin düşmanları hâlâ pusuda beklediğinden, çökme riski altındadır. Hukukun üstünlüğü, adalet, özgürlük, vatandaşlık ve şeffaflık, istediğimiz devleti inşa etmek için önceliklerdir.