Bilim insanları Antarktika'daki milyon yıllık buzulu delmeye hazırlanıyor

1,5 milyon yıllık olduğuna inanılan buzulun derinliklerine hapsolmuş gaz kabarcıkları, bilim insanlarına geçmişin atmosferi hakkında ipuçları verecek (NASA)
1,5 milyon yıllık olduğuna inanılan buzulun derinliklerine hapsolmuş gaz kabarcıkları, bilim insanlarına geçmişin atmosferi hakkında ipuçları verecek (NASA)
TT

Bilim insanları Antarktika'daki milyon yıllık buzulu delmeye hazırlanıyor

1,5 milyon yıllık olduğuna inanılan buzulun derinliklerine hapsolmuş gaz kabarcıkları, bilim insanlarına geçmişin atmosferi hakkında ipuçları verecek (NASA)
1,5 milyon yıllık olduğuna inanılan buzulun derinliklerine hapsolmuş gaz kabarcıkları, bilim insanlarına geçmişin atmosferi hakkında ipuçları verecek (NASA)

Antarktika'nın derinliklerindeki milyon yıllık buzul, gezegenin geçmişi hakkında çok önemli bilgiler saklıyor olabilir ve iklim tahminlerine yardım edebilir.
Avustralya Antarktika Bölümü'yle (AAD) çalışan bilim insanları da bu bilgileri "yüzeye çıkarmaya" bir adım daha yaklaştı.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, araştırmacılar Pazartesi günü donmuş kıtanın yüzeyinin üç kilometre altına ulaşmak için tasarlanmış matkabı tanıttı.
Buzul bilimci Tas van Ommen “Önümüzdeki birkaç yıl içinde üstleneceğimiz görev iklim biliminin en son ve en büyük sorunlardan birini çözmek” dedi.
Birçok uluslararası araştırma projesi 1,5 milyon yıllık olduğuna inanılan buzula ulaşmayı hedefliyor.
Van Ommen “Buzulun içine bakacağız ve oradaki kar taneleri arasında sıkışan minik kabarcıkları göreceğiz. Bu küçük kabarcıklar geçmişteki atmosfer için zaman kapsülleri. Buzuldan parça almak, bu zaman kapsüllerini analiz etmek ve iklimin değiştiği yaklaşık bir milyon yıl önceki dönemde karbondioksidin (CO2) ne yaptığını anlamak istiyoruz” dedi.
Yaklaşık 1 milyon yıl önce Dünya'nın 40 bin yıllık bir buz devri döngüsünden 100 bin yıllık bir döngüye geçtiğini söyleyen Van Ommen sözlerini şöyle sürdürdü:
CO2 bu değişimle bağlantılı ve geçmişteki buz devirlerinin işleyiş şeklini etkiliyor. Bıraktığımız CO2'nin Dünya için gelecekte uzun vadeli sonuçları olup olmayacağını anlamamız gerekiyor.
Paslanmaz çelik, alüminyum bronz ve titanyumdan yapılmış matkap, uluslararası teknolojinin ve Avustralya teknolojisinin ortak üretimi ve -55 dereceye kadar dayanabiliyor.
Ancak yer altındaki buzula ulaşmak kolay ve hızlı elde edilebilecek bir başarı değil. Sondajın 2021'de başlaması ve toplamda 4 yıl sürmesi bekleniyor.
500 tonluk bir mobil taban, ekipmanı Antarktika sahilinden bin 200 kilometre içerideki çalışma alanına taşıyacak.
AAD Direktörü Kim Ellis “Erkekleri ve kadınları Dünya'nın en uzak, en uç ortamına gönderiyoruz. Bu gerçekten de zor bir macera” dedi. 



Meta, yapay zekâ ihtiyaçları için nükleer enerjiye yöneliyor

Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
TT

Meta, yapay zekâ ihtiyaçları için nükleer enerjiye yöneliyor

Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)

Meta, Constellation Energy'den nükleer enerji satın almak için 20 yıllık bir anlaşma imzalayarak, teknoloji devlerinin veri merkezlerinin artan enerji ihtiyaçlarını karşılamak için sektörle iş birliği yapma eğilimini sürdürdü.

Meta, Haziran 2027'den itibaren Constellation'ın Illinois'deki Clinton Temiz Enerji Merkezi'nden yaklaşık 1,1 gigavat güç satın alacak. Bu, tesisin tek nükleer reaktörünün toplam çıktısını temsil ediyor.

İki şirket, uzun vadeli anlaşmanın santralin devam eden işletimini ve yeniden lisanslanmasını destekleyeceğini doğruladı.

Şarku’l Avsat’ın CNBC'den aktardığına göre Meta'nın taahhüdü olmadan santral, 2017'den bu yana kullandığı emisyonsuz kredinin süresi dolduğunda kapanma riskiyle karşı karşıyaydı.

Constellation Başkanı ve CEO'su Joe Dominguez, “Meta ile ortaklık yapmaktan gurur duyuyoruz... Meta, mevcut santrallerin yeniden lisanslanmasını ve genişletilmesini desteklemenin yeni enerji kaynakları bulmak kadar etkili olduğunu fark etti” ifadelerini kullandı.

Clinton Centre'ın üretimini de 30 megawatt artıracak olan anlaşmanın şartları açıklanmadı. Santral doğrudan Meta'nın veri merkezlerini beslemeyecek; teknoloji devinin yüzde 100 temiz enerji üretme hedefine katkıda bulunurken bölgesel şebekeye güç sağlamaya devam edecek.

Bu duyuru, büyük teknoloji şirketleri ile nükleer endüstri arasında yapılan bir dizi anlaşmanın sonuncusu. Eylül ayında Constellation, Three Mile Island'ı yeniden çalıştıracağını ve 20 yıllık bir anlaşma kapsamında Microsoft'a enerji satacağını duyurmuştu.

Google geçtiğimiz yıl küçük modüler nükleer reaktörler (SMRs) geliştiren Kairos Power ile yaptığı iş birliğinin ardından üç yeni nükleer tesisin geliştirilmesini finanse etme sözü verdi. Amazon ise ekim ayında bu reaktörlerin geliştirilmesi için 500 milyon dolardan fazla yatırım yaptı ve Mart 2024'te Susquehanna Nükleer Santrali’nde faaliyet gösterecek bir veri merkezi kompleksi satın aldı. Amazon, Google ve Meta gibi teknoloji devleri mart ayında Dünya Nükleer Birliği öncülüğünde 2050 yılına kadar nükleer enerjinin küresel olarak üç katına çıkarılması çağrısında bulunan bir taahhüdü imzaladılar.

Ancak Constellation ile yapılan anlaşma, Meta'nın nükleer enerji sektörüne ilk resmi girişi anlamına geliyor. Şirket aralık ayında, ABD'de bir ila dört gigawatt arasında yeni nükleer kapasite ekleme arzusunu belirterek, ortak olacak nükleer enerji geliştiricileri bulmak için bir teklif talebinde bulundu. Gelişmiş nükleer enerjiye odaklanan bu teklif halen değerlendirme aşamasında ve şirketin Clinton tesisine verdiği destekten farklı.

Meta Küresel Enerji Başkanı Urvi Parekh şunları söyledi: “Yapay zekâ hedeflerimizi ilerletmeye devam etmek için temiz ve güvenilir enerjiyi güvence altına almak şart. Clinton tesisinin önümüzdeki yıllarda da faaliyet göstermesine katkıda bulunmaktan ve bu tesisin ABD'nin enerji liderliğini ilerletmenin önemli bir parçası olduğunu göstermekten gurur duyuyoruz.”

Başkan Donald Trump kısa bir süre önce, 2050 yılına kadar ABD'nin nükleer kapasitesini dört katına çıkarma hedefiyle nükleer enerjinin yaygınlaştırılmasını hızlandırmayı amaçlayan dört kararname imzaladı. Bu kararnameler, diğer hususların yanı sıra, Nükleer Düzenleme Komisyonu'nun elden geçirilmesini ve yerli bir nükleer yakıt tedarik zinciri kurulmasını öngörüyor.

Beyaz Saray ayrıca, küçük modüler reaktörler de dahil olmak üzere reaktörlerin düzenleyici onayının hızlandırılması çağrısında bulundu. Geçmişte nükleer projeler yüksek ön maliyetlerden ve uzun inşaat programlarından mustaripti. Sektör, küçük nükleer reaktörlerin nükleer enerjiyi genişletmek için daha uygun maliyetli bir yol olacağını umuyor. Şu anda ABD'de faaliyette olan küçük nükleer reaktör bulunmuyor.

Diğer yandan Constellation dün yaptığı açıklamada, Clinton sahasında küçük bir nükleer reaktör inşa etme olasılığı için Nükleer Düzenleme Komisyonu'ndan yeni bir lisans almayı değerlendirdiğini duyurdu.