Suudi Arabistan'da toplumsal ahlakı ihlal cezaları yenilendi

Suudi Arabistan’ın Kuzeybatısında bulunan El-Ula antik kentini ziyaret ediliyor (SPA)
Suudi Arabistan’ın Kuzeybatısında bulunan El-Ula antik kentini ziyaret ediliyor (SPA)
TT

Suudi Arabistan'da toplumsal ahlakı ihlal cezaları yenilendi

Suudi Arabistan’ın Kuzeybatısında bulunan El-Ula antik kentini ziyaret ediliyor (SPA)
Suudi Arabistan’ın Kuzeybatısında bulunan El-Ula antik kentini ziyaret ediliyor (SPA)

Suudi Arabistan, insanların mahremiyetine saygı göstererek Suudi toplumunun değer ve geleneklerini korumayı, toplumun ilkelerini ve kimliğini yansıtmayan davranışlarda bulunanları cezalandırmayı amaçlayan ‘kamu davranış kuralları’ yönetmeliğinin yürürlüğe girdiğini duyurdu.
Suudi Arabistan İçişleri Bakanı Prens Abdulaziz bin Suud bin Nayef bin Abdulaziz’in çıkardığı yönetmelikte, ihlal edenlerin 50 bin ila 3 bin Suudi Arabistan Riyali/SAR (76 bin ila 4 bin 500 TL)  arasında para cezalarına çarptırılacağı 19 farklı yasak bulunuyor. Hukuk Danışmanı Doktor İbrahim el-Abadi’nin topluma zarar veren davranışlardan oluştuğunu ifade ettiği yasaklar, aynı kişi tarafından tekrarlandığı takdirde ödenecek miktar artıyor.
Kamu davranış kuralları yönetmeliği, Turizm ve Ulusal Miras Genel Otoritesi tarafından Suudi Arabistan’a turizm vizesi almak isteyenler için çeşitli dillerde hazırlanmış özel bir web sitesinde yayınlandı. Yönetmelikte asgari para cezası 50 SAR (75 TL) olarak belirlendi. İlgili makamlarca belirlenen istisnai durumlar hâriç, halka açık yerlerde bekleme sıralarını ihlal etmenin cezası olan bu miktar, yönetmelikteki diğer cezalar gibi tekrarlandığı taktirde iki katına çıkıyor.
Evcil hayvan atıklarının sahipleri tarafından kaldırılmaması, kamusal alanlarda uygunsuz olmakla beraber üzerinde ahlaka aykırı ifade, yazı ve şekil, ırkçı veya provokasyonlara neden olabilecek semboller bulunan kıyafetlerin giyilmesi, kamusal alanlarda lazer ve benzeri araçların kullanılması, halka açık alanlarda uygunsuz sözler sarf edilmesi, taşıma araçlarında ve duvarlarda uygunsuz resimler veya yazılar bulundurulması, yasadışı maddelerin kullanımına teşvik edilmesi, halka açık yerlerde ruhsatsız afişler veya ticari broşürler dağıtılması veya yapıştırılması, özel olarak tahsis edilmemiş alan ve bahçelerde ateş yakılması gibi yasakların ihlal edilmesi 100 SAR (150 TL) üstünde para cezasına sebep oluyor.
Yaşlılar ve özel ihtiyaçları olan insanlar için tahsis edilen koltuk ve alanların işgal edilmesi 200 SAR (300 TL); yaşam alanlarında yüksek sesle müzik dinlemek, çöpleri tahsis edilen yerlerin dışına atmak ve engelleri çiğneyerek halka açık yerleri ihlal etmek ise karşılığında 500 SAR (755 TL) ceza ödenecek yasaklar arasına giriyor.
Yönetmelik, daha önceden alınmış olan elektronik vize sisteminin geliştirilmiş halini de kapsıyor. Söz konusu web sitesinde ziyaretçilerin dikkat etmesi gereken kıyafet kuralları da yer alıyor. Suudi Arabistan’ın geleneksel siyah abayasını (tek parça pardesü) giymek zorunda olmayan kadın turistlerin kamu ahlakına uygun kıyafetler giymeleri gerekiyor. Ziyaretçiler bu konudaki kurallara uyulmadıkları takdirde 100 SAR (150 TL) para cezası ödemek zorunda kalacak.
Ezan ve namaz vakitlerinde müzik açmak, kişilerin, cinayetlerin ya da trafik kazalarının fotoğrafını çekip izinsiz olarak yayınlamak 1000 SAR (1500 TL) ceza ödenmesine sebep olurken; cinsel içerikli davranışların da dâhil olduğu uygunsuz hareketler 3000 SAR (4500 TL) para cezasına sebep olacak.
Para cezaları, polis memurları tarafından tahsil edilecek ve söz konusu yönetmelikte bulunmayan davranışlar için ceza kesilmesi yasak olacak.
Yasakları ihlal eden kişiler aynı zamanda varsa ihlallerin sebep olduğu zararları da karşılayacak. İhlalden etkilenen şahıslar ise kendi haklarını talep edebilecek. Birden fazla suçlunun bulunması durumunda her şahıs ayrı ayrı para cezası ödeyecek. Tüm bunlarla beraber, hakkında para cezası verilen kişi, yetkili idare mahkemelerinde Kamu Davranış Kuralları Davaları Dairesi huzurunda itirazda bulunabilecek.



Gazze ateşkesi: Katar-İsrail tartışması, müzakereleri canlandırma çabalarına ilişkin soru işaretleri yaratıyor

Gazze şehrinde yerinden edilmiş kişilerin kaldığı bir kampın girişinde oynayan Filistinli çocuklar (AFP)
Gazze şehrinde yerinden edilmiş kişilerin kaldığı bir kampın girişinde oynayan Filistinli çocuklar (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Katar-İsrail tartışması, müzakereleri canlandırma çabalarına ilişkin soru işaretleri yaratıyor

Gazze şehrinde yerinden edilmiş kişilerin kaldığı bir kampın girişinde oynayan Filistinli çocuklar (AFP)
Gazze şehrinde yerinden edilmiş kişilerin kaldığı bir kampın girişinde oynayan Filistinli çocuklar (AFP)

Katar ile İsrail arasında Hamas konusunda yaşanan tartışma, Doha'nın altı ay önce benzer gerginliklerin ardından arabuluculuk faaliyetlerini bir süreliğine askıya almasını hatırlatıyor ve durma noktasına gelen müzakereleri canlandırma çabalarına etkisi konusunda soru işaretleri yaratıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlar, Netanyahu'nun bu eleştirilerle arabulucuların çabalarını engelleme girişimlerinin, özellikle Katar'ın Gazze Şeridi'ndeki savaşı durdurmak için arabuluculuğa devam edeceğini yinelemesi ve ABD Başkanı Donald Trump'ın bölgeyi ziyaret etmek üzere olması nedeniyle Washington'dan beklenen baskıyla birlikte yine başarısız olacağına inanıyor. Uzmanlar, Trump'ın ziyareti sırasında sunulacak savaşı sona erdirici bir yol haritası ile işlerin yakın zamanda müzakerelere ve bir ateşkese gitmesini bekliyor.

Dün bir açıklama yapan Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, ‘Netanyahu'nun ofisi tarafından yayınlanan kışkırtıcı açıklamaları kategorik olarak reddettiklerini’ ifade ederek, bunları ‘en düşük düzeyde siyasi ve ahlaki sorumluluktan yoksun (...) ve İsrail’in Filistinlilere karşı işlediği suçları meşrulaştırmaya yönelik sahte sloganlar’ olarak nitelendirdi.

“En az 138 esir, sözde askeri operasyonlar sayesinde mi yoksa şu anda haksızca eleştirilen arabuluculuk sayesinde mi serbest bırakıldı?” diye soran el-Ensari, “Yanlış beyanlar ve siyasi baskı kampanyaları Katar'ı caydırmayacaktır. Katar derhal ateşkes sağlanması için Mısır ve ABD ile iş birliği içinde çalışmaya devam edecektir” ifadelerini kullandı.

fgbrhyjukı
İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırıların yol açtığı yıkımı inceleyen Filistinliler (AFP)

Katar'ın tutumu, Netanyahu'nun ofisinin Gazze Şeridi'ndeki ateşkes görüşmelerinde arabuluculuk yapan Doha'ya ‘belirsiz konuşmalarla iki tarafa da oynamayı bırakması ve medeniyetin tarafında mı yoksa Hamas'ın vahşetinin tarafında mı duracağına karar vermesi’ çağrısında bulunmasının ardından geldi.

Netanyahu, nisan ayı sonunda verdiği bir röportajda Doha'nın ‘Amerikan üniversitelerindeki İsrail karşıtı hareketin aktif bir tarafı’ olduğunu söyledi. Katar Dışişleri Bakanlığından Sorumlu Devlet Bakanı Muhammed bin Abdulaziz el-Halifi AFP'ye verdiği demeçte söz konusu açıklamaları ‘sadece gürültü’ olarak nitelendirerek, ‘Doha'nın Gazze müzakere sürecinin yavaş ilerlemesinden duyduğu hayal kırıklığına rağmen, zorluklara rağmen Gazze Şeridi'ne ilişkin anlaşmayı canlandırmak için çalıştığını’ vurguladı.

Mart sonundan bu yana İsrail'de ‘Katargate’ olarak bilinen ve Netanyahu'nun danışmanlarının Katar'ın imajını düzeltmek için bu ülkeden para aldığı iddialarını içeren bir soruşturma yürütülürken, Katarlı bir yetkili o dönemde Reuters'a yaptığı açıklamada suçlamaları reddetmiş ve bunu ülkesine yönelik bir ‘karalama kampanyasının parçası’ olarak değerlendirmişti.

El-Ensari 9 Kasım 2024'te “Katar'ın Hamas ile İsrail arasındaki arabuluculuk çabalarını, bu turda bir anlaşmaya varılamaması halinde askıya alacağını taraflara bildirdiğini” açıklamış, ardından yaklaşık bir hafta içinde bölgeyi ziyaret etmesi beklenen ABD Başkanı’nın araya girmesiyle geçtiğimiz ocak ayında yeni bir anlaşmaya öncülük etmişti.

Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi ve eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhammed Hicazi, Netanyahu'nun açıklamalarının Katar'a karşı kışkırtıcı olduğunu ve iktidarda kalmak için izlediği savaş rotasıyla çelişen görüşmeleri engellemeyi amaçladığını düşünüyor. Hicazi, Katar'ın Mısır ve ABD ile birlikte yeni bir anlaşma için baskı yapmaya devam edeceğini umuyor.

Ürdünlü yazar ve siyasi analist Dr. Salah el-İbadi, Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamaların Katar tarafını kışkırtmak ve arabuluculuk çabalarını askıya almaya zorlamak için geldiğine inanıyor. El-İbadi, Doha'nın, Hamas ve İsrail'in uzlaşmaz olduğu ilk seferden farklı olarak arabuluculuk rolünü sürdürmesini bekliyor.

Beyaz Saray tarafından daha önce yapılan açıklamaya göre Katar ile İsrail arasındaki anlaşmazlık, Trump'ın 13-16 Mayıs tarihleri arasında Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne (BAE) yapacağı ziyaret için geri sayım sürerken müzakerelerin durduğu bir döneme denk geldi.

İsrail devlet televizyonu, Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın İsrail bombardımanında yaralandığını söylediği bir esirin fotoğrafını yayınlamasının ardından, İsrail Güvenlik Kabinesi’nin dün toplanarak Gazze Şeridi'ne yönelik askeri saldırının genişletilmesini ve yeni askerlerin çağrılmasını onaylamayı görüşeceğini duyurdu.

Cumartesi akşamı binlerce İsrailli ellerinde esirlerin fotoğraflarıyla Tel Aviv'de toplanırken 64 yaşındaki Aruna Maskell şunları söyledi: “Esirlerin evlerine dönmesini istediğimiz için buradayız. Bugün Gazze Şeridi'ndeki savaşın haklı olduğunu düşünmüyoruz.”

İsrail polisi dün yaptığı açıklamada, Yemen'den fırlatıldığı tespit edilen bir füzenin Tel Aviv’deki Ben Gurion Havaalanı yakınlarına ‘düştüğünü’ duyurdu. İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz füzeyi fırlatan tarafı tehdit ederek, “Kim bize saldırırsa, biz de ona yedi katıyla karşılık veririz” dedi.

Netanyahu'nun ‘eylemlerinin şiddetini artırma yönünde devam edeceğini, Gazze Şeridi'ndeki acımasız savaşı tamamlayacağını ve esirleri feda ederek siyasi hayatta kalmasını sağlamak için yeni askerler çağıracağını’ düşünen Hicazi, “Trump'ın yakın zamanda yapacağı ziyaretle birlikte insani amaçlı bir ateşkes ve ateşkes anlaşmasına varmayan sınırlı bir insani eylem çerçevesinde yardımların ulaştırılması beklenebilir” dedi.

Trump'ın Ortadoğu ziyaretinden önce bir ateşkese varılması ihtimalini düşük gören el-İbadi, “ABD Başkanı'nın ziyareti sırasında Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirmek için belirli bir yol haritası sunması ihtimal dışı değil” ifadesini kullandı.