Nahda Barajı müzakereleri tıkandı

Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati (AFP)
Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati (AFP)
TT

Nahda Barajı müzakereleri tıkandı

Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati (AFP)
Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati (AFP)

Mısır tarafından dün yapılan açıklamada, Etiyopya’nın katı tutumu nedeniyle Nahda (Rönesans) Barajı müzakerelerinin çıkmaza girdiği belirtildi.
Mısır yönetimi tarafından yapılan açıklamada, devam eden müzakerelerde ABD’nin de rol oynamasının beklendiği ifade edildi. Ayrıca Kahire'nin haklarını korumak için gerekli politikayı izlemeye devam ettiği belirtildi.
Mısır tarafından yapılan açıklamanın öncesinde, Hartum’da Etiyopya ve Sudan’ın da dahil olduğu üç ülkenin Sulama Bakanları arasında bir müzakere gerçekleştirmişti. Kahire, Addis Ababa temsilcilerinin, Hartum toplantısında, Mısır'ın su çıkarlarını gözeten tüm tezleri reddettiğini açıkladı
Kahire’nin müzakerelerin çıkmaza girdiğini açıklamasının ardından Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, Facebook hesabından yaptığı açıklamada, olumlu bir sonucun çıkmadığı sulama bakanları arasında düzenlenen üçlü toplantının sonuçlarını yakından takip ettiğini ifade etti. Mısır devletinin tüm kurumlarıyla birlikte Nil sularındaki su haklarını korumaya kararlı olduğunu söyleyen Sisi, bu hakları korumak için siyasi düzeyde ve uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde gerekli önlemleri almaya devam edeceğini belirtti.
Mısır, Nahda Barajı’nın su tutması sırasında Nil debisinde yaşanacak düşüşten endişe ediyor. Baraj dolum süresinin 7 yıla yayılmasını talep eden Kahire, aksi takdirde 1 milyon kişinin işsiz kalacağını ve Mısır ekonomisine vereceği zararın da 1.8 milyar dolar civarında olacağını belirtiyor. Ayrıca Mısır, 300 milyon dolar değerinde elektrik kaybı yaşayacağını dile getiriyor.
İlk aşamanın ardından Mısır'ın önerisi yıllık olarak en az 40 milyar metreküp baraj suyu girişi gerektirirken, Etiyopya 35 milyar metreküp su girişi öneriyor.
Addis Ababa hükümeti, 6 bin megawatt elektrik üreterek, Afrika'daki en büyük enerji ihracatçısı olmak amacıyla 2011 yılında 4 milyar dolara mal olacak barajın inşasına başladığını açıklamıştı. Ocak ayında, Etiyopya Su ve Enerji Bakanı, barajın 2020 sonuna kadar üretime başlayacağını ve 2022 yılına kadar tamamen faaliyete geçeceğini söylemişti.
Geçtiğimiz günlerde Sudan Sulama Bakanı Yasir Abbas, Etiyopya Sulama Bakanı Seleshi Bekele ve Mısır Sulama Bakanı Muhammed Abdulati arasında kapalı kapılar ardında yapılan görüşmelerden basına sızan bilgilere göre Mısır, üçlü müzakerelere, 'uluslararası bir tarafın’ dahil edilmesi konusunda yeni bir öneride bulunmuştu.



Microsoft karbon ayak izi sorununu insan dışkısıyla çözecek

Vaulted Deep'in ortak kurucusu Omar, Hutchinson sahasının açılış töreni sırasında ekip liderlerini yönlendiriyor (Vaulted Deep)
Vaulted Deep'in ortak kurucusu Omar, Hutchinson sahasının açılış töreni sırasında ekip liderlerini yönlendiriyor (Vaulted Deep)
TT

Microsoft karbon ayak izi sorununu insan dışkısıyla çözecek

Vaulted Deep'in ortak kurucusu Omar, Hutchinson sahasının açılış töreni sırasında ekip liderlerini yönlendiriyor (Vaulted Deep)
Vaulted Deep'in ortak kurucusu Omar, Hutchinson sahasının açılış töreni sırasında ekip liderlerini yönlendiriyor (Vaulted Deep)

Microsoft, insan atıklarını yeryüzünün yaklaşık 1500 metre altına pompalayarak muazzam seviyedeki karbon ayak izini azaltmaya çalışıyor.

Teknoloji devi yapay zeka alanındaki girişimleriyle daha da artan devasa karbon ayak izini, alışılmadık bir sera gazı giderme stratejisi kullanarak dengelemeyi umuyor.

Microsoft perşembe günü Vaulted Deep'ten 4,9 milyon metrik tonluk dayanıklı karbondioksit giderme kredisi satın almak üzere bir anlaşma yaptığını duyurdu. Şirket, insan ve çiftlik atıklarının karışımından oluşan "biyolojik gübre kompostu"nu, karbon kredileri karşılığında yeraltının derinliklerine enjekte ediyor.

Microsoft'un aldığı karbon kredisi gelecek yıldan başlayarak 12 seneye yayılacak. Yeraltının derinliklerine gönderdikleri her 1 ton karbon için bir karbon giderme kredisi alacaklar.

Vaulted Deep'in kurucu ortağı ve CEO'su Julia Reichelstein, Wall Street Journal'a yaptığı açıklamada "Farklı türlerde organik atıklar alıyoruz" diyor.

Reichelstein "Bugün yeryüzünde sorunlara yol açan, çamurumsu ve genellikle kirli organik atıkları alıp kalıcı karbon giderimi için yerin çok derinlerine gönderiyoruz" diye ekliyor.

Vaulted Deep'in kullandığı atık genellikle bulamaç oluyor; tam olarak katı, sıvı veya gaz değil. Geleneksel olarak işlenmesi zor olan bu tür atıklar, sıklıkla arazilerde bırakılarak besin kirliliğine ve PFAS diye bilinen "sonsuz kimyasalların" su sistemlerine yayılmasına yol açıyor.

Ancak Vaulted Deep, bulamacı alıp doğal kaya oluşumlarının derinliklerine aktarıyor. Şirket daha sonra toprağın altında depoladığı karbon miktarına göre karbon kredisi satıyor. Habere göre bu kredilerin bir metrik tonu halihazırda yaklaşık 350 dolardan satılıyor.

2020'den 2024'e kadar 75,5 milyon ton CO2 salan Microsoft gibi şirketler, organik atıkları yerin binlerce metre altında depolamanın emisyon hedeflerine ulaşmalarına katkı sağlamasını umuyor.

Microsoft'un 2030'a gelindiğinde karbon negatif olma hedefi var ve kuruluşundan bu yana yaydığından daha fazla sera gazını 2050'ye kadar ortadan kaldırmayı umuyor.

Microsoft bugüne kadar çok sayıda karbon giderme kredisi satın aldı. Habere göre Vaulted Deep'le anlaşmasının dışında, bu yıl şimdiye kadar 59 milyon tonu satın alınmış olmak üzere 83 milyon tondan fazla karbon giderme kredisi edindi.

Teknoloji devinin enerji ve karbon gideriminden sorumlu kıdemli direktörü Brian Marrs, Vaulted Deep'e yapılan yatırımın her iki taraf için de faydalı olduğunu dile getiriyor.

Marrs "Esasen biyokatıları alıyorlar ve bugün bunların çoğu arazilere yayılıyor" diyor. 

Su havzalarında besin [kirliliğine] ve diğer kirleticilerin yayılmasına neden olabilir ve bu biyokatıları çevreye rahatsızlık veremeyeceği, karbonu atmosfere geri göndermeyeceği bir yerde izole etme yaklaşımı, bu ortak fayda yaklaşımı bizim için çok ama çok ilgi çekici.

Independent Türkçe