Cezayir'de tutuklular açlık grevine başladı

Eylemciler geçen cuma günü başkentte Cezayir bayrakları taşıdı (Reuters)
Eylemciler geçen cuma günü başkentte Cezayir bayrakları taşıdı (Reuters)
TT

Cezayir'de tutuklular açlık grevine başladı

Eylemciler geçen cuma günü başkentte Cezayir bayrakları taşıdı (Reuters)
Eylemciler geçen cuma günü başkentte Cezayir bayrakları taşıdı (Reuters)

Avukatların yaptığı açıklamaya göre Cezayir’de yaklaşık 100 vicdan mahkumu, keyfi tutuklanmalarını protesto etmek amacıyla 7 Ekim’de açlık grevine başladı. Eylemciler arasında, Genelkurmay Başkanı Ahmed Kayid Salih’e sert saldırılarının ardından geçen haziran ayında hapis cezasına çarptırılan 87 yaşındaki devrimci Lahdar Burkia da yer alıyor.
Avukatlar, 7 Ekim’de başkent Cezayir’de düzenledikleri bir basın toplantısında açlık grevi yapan mahkumların eylemlerini serbest bırakılama kadar sürdürmeye kararlı olduklarını belirtti. Söz konusu mahkumlar arasında gazeteci Fadil Bumala, siyasi aktivistler Semir Belarbi, Kerim Tabu ve yaşından dolayı hastalıklara maruz kalan, ‘siyasi mahkumların simgesi’ Burkia da var. Ailesi ve yakınları grevin, Burkia’nın sağlık sorunlarını tetiklemesinden endişeli. Avukat olan Mustafa Buşaşi, Burkia’nın konuya ilişkin aldığı bir haberin ardından derhal greve başlama kararı verdiğini vurguladı.
Medya organları ve siyasi çevreler, yargının mahkum ettiği diğer bazı tutukları ise siyasi mahkumlar olarak sınıflandırıyor. Bu çerçevede İşçi Partisi Genel Sekreteri Louisa Hanun, emekli General Ali Gadiri (18 Nisan’da iptal edilen cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olmuştu) ve emekli General Hüseyin ben Hadid (76 yaşında) söz konusu siyasi mahkumlar arasında bulunuyor. Üç isim, eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika’nın geçen nisan ayı başlarında istifasından bu yana ülkenin en güçlü adamı sayılan Genelkurmay Başkanı'na yönelik suçlamaları dolayısıyla ordu kuruluşları tarafından takip edilmişti. Geçen ay Buleyde Mahkemesi, Hanun hakkında 15 yıl hapis cezası verdi.
Halk hareketi mahkumlarının çoğu, başkent Cezayir’in doğusundaki Harraş Cezaevi'nde bulunuyor. Buteflika yönetiminin (1999- 2019) önde gelen isimlerinden eski başbakanlar Ahmed Uyahya, Abdulmelik Sellal, çok sayıda bakan ve iş adamı da söz konusu cezaevinde tutuklu.
Ülkenin batısındaki Vahran Mahkemesi soruşturma hakimi, 7 Ekim’de siyasi pozisyonu nedeniyle cezaevinde bulunan Cezayir İnsan Haklarını Savunma Birliği üyesi Said Boudour’u sorguladı. Soruşturma akşam saatlerine kadar devam ederken mahkemenin çevresi de Boudour’un serbest bırakılması için sloganlar atan eylemcilerin gösterilerine tanık oldu.
Vicdan mahkumlarının savunma avukatlarından -Abdulgani Badi, sosyal paylaşım siteleri aracılığıyla yayınladığı bir videoda bazı mahkumların “ulusal birliği baltalama”, bazılarının da “kamu düzenine zarar verici broşürler dağıtma” suçlamalarından yargılandığını söyledi. Suçlamalar, 22 Şubat’tan bu yana devam eden cuma gösterilerine katılan yüzlerce eylemciye de yöneltilmiş durumda.
Badi, halk hareketinin başlamasından bu yana hapse atılan herkesin, “yetkililer tarafından cezalandırıldığını çünkü krizi çözmek için hazırlanan plana aykırı görüş ifade ettiklerini” belirtti. Ülkenin tanık olduğu dönemin gerginlik yerine sakinliğe ihtiyaç duyduğunu vurgulayan avukat “Muhaliflerin ve aktivistlerin hapsedilmesi krizi karmaşıklaştırıyor. Rejim, gerçek çözümler aramak yerine kendisine muhalif olarak gördüğü herkese karşı tutuklama kampanyası başlattı” ifadelerini kullandı.
7 Ekim’de açlık grevi yapanların akıbetlerinin, gazeteci Muhammed Tamalt ve aktivist Kemaleddin Fehar’ın gibi olabileceğine dair uyarı yapıldı. Buteflika ve orduya karşı sert söylemleri dolayısıyla hapse atılan Tamalt, 2016 yılında iki ay süren açlık grevinin sonunda ölmüştü. Ailesi, Tamalt'ın Harraş Cezaevi'nde darp edilmesinden dolayı öldüğünü savunuyor. Kemaleddin Fehar da geçen mayıs ayının sonunda aynı şartlarda öldü.  Amazig aktivistlerinin önde gelen isimlerinden olan Fehar, Gardaya şehri hakimini eleştirmesi nedeniyle hapsedilmişti. Ailesi, cezaevi idaresinin Fehar’a tıbbi bakım hakkını vermediğini belirtiyor.



İsrail, Hamas tarafından teslim edilen kalıntı örneklerini aldı

Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
TT

İsrail, Hamas tarafından teslim edilen kalıntı örneklerini aldı

Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)
Geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli bir rehinenin cesedini almak için hasarlı binaların önünden geçen Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracı (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi bugün, İsrail’in Hamas tarafından Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracılığıyla teslim edilen kalıntı örneklerini teslim aldığını duyurdu. Örneklerin adli tıp laboratuvarına gönderilmesi planlanıyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre bir Hamas lideri, hareketin bugün Gazze Şeridi'nde kalan iki cesetten birini teslim edeceğini açıklamıştı.

İsrailli rehine Ran Gvili ve Taylandlı rehine Sudthisak Rinthalak'ın cesetleri halen Gazze'de bulunuyor.

Bu gelişme, İsrail güçlerinin bugün Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’nda bir Filistinliyi öldürmesi ve Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde evlerin yıkılması ve bombardımanların devam etmesi ile birlikte gerçekleşti.

Filistin resmi haber ajansı WAFA, ‘işgal güçlerinin kuzeydeki Cibaliye Mülteci Kampı’na yoğun hava saldırıları düzenlediğini ve kuzey Gazze’de bazı konut binalarını yıktığını’ bildirdi. Ayrıca İsrail’e ait insansız hava araçları (İHA) et-Tuffah mahallesindeki es-Senafur kavşağı yakınlarında Filistinlilerin evlerine bombalar attı ve eşzamanlı olarak yoğun ateş açıldı.


Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
TT

Sudan'dan Rusya'ya cazip teklif: ABD ve AB kızabilir

Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)
Ordunun başındaki General Abdülfettah Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetiyor (AP)

Orduyla paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmaların sürdüğü Sudan'daki askeri yönetim, Rusya'yla daha yakın ilişkiler kurmak istiyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) Sudanlı yetkililere dayandırdığı habere göre, Moskova'ya Afrika'daki ilk deniz üssünü kurması teklif edildi.

Ekimde iletilen teklifin, Rusya'nın 25 yıl boyunca 300 askerini ve 4 savaş gemisini barındırabileceği bir üssü içerdiği aktarıldı.

Port Sudan ya da Kızıldeniz kıyısındaki bir başka yerde yapılabileceği bildirilen üs, bölgedeki kritik ticaret yollarına yakın olacak.

Küresel ticaretin yüzde 12'si, Avrupa-Asya alışverişinde önemli bir yere sahip olan Süveyş Kanalı üzerinden gerçekleşiyor.

WSJ, bunun Çin ve Rusya'yı kıtadaki limanlardan uzak tutmaya çalışan ABD için endişe verici bir gelişme olacağını vurguladı. 

Bu iki ülkenin Afrika'daki limanların kontrolü sayesinde buralarda savaş gemilerini tamir edip yeni silahlarla donatabileceği ve kritik denizyollarını kapatabileceği belirtildi.

Çin de denizaşırı ilk deniz üssünü 2017'de Cibuti'de kurmuştu. Kızıldeniz'i Aden Körfezi'ne bağlayan Babülmendep Boğazı'ndaki üs, bir uçak gemisinin demirleyebileceği kadar büyük.

ABD'nin Afrika'daki en büyük üssü Camp Lemonnier, Çin'inkinden yalnızca 10 kilometre uzaklıkta.

ABD'nin ayrıca Somali'de birlikleri var. 

Kremlin'in, Afrika'nın en büyük üçüncü altın üretici Sudan'dan madencilik konusunda imtiyazlar alabileceği de Amerikan gazetesinin haberinde ifade edildi. 

Sudanlı yetkililer tüm bunlar karşılığında hava savunma sistemleri gibi silahları ucuza almak istiyor.

WSJ, Sudan ordusundan bir yetkilinin, bu anlaşmanın AB ve ABD'yle aralarında sorun yaratabileceğinin farkında olduklarını söylediğini aktardı.

Bu hamlenin Moskova'yı kıtada yeniden güçlendirebileceği de haberde vurgulandı.

Paralı asker şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeni Prigojin'in 2023'teki ölümünün ardından Rusya'nın Afrika planları sekteye uğradı.

Rusya Savunma Bakanlığı'na bağlı Afrika Kolordusu, Wagner'in operasyonlarını devralsa da kıtadaki yerini doldurmakta zorlandığı bildiriliyor.

General Abdülfettah Burhan'la işbirliği yapan General Muhammed Hamdan Dagalo, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin soykırımla suçladığı Ömer el Beşir'i 2019'da devirmişti. 

Ülkeyi sivil yönetime döndürme ve 100 bin kişilik paramiliter kuvvet HDK'yi ordu bünyesine dahil etme süreci nedeniyle iki general anlaşmazlığa düşmüş, 2023'te yeniden iç savaş patlak vermişti. 

Yeniden başlayan çatışmaların başlarında Moskova, Dagalo'ya bağlı HDK'yi destekliyordu. 

Başkent Hartum'dan HDK güçlerinin atılmasındaysa Ukrayna rol oynamıştı. 

WSJ, Rusların desteğini yetersiz bulan HDK'nin Kiev'e yanaştığını ve bunun üzerine Moskova'nın da Burhan'a bağlı orduyla ittifak kurduğunu aktarıyor.

Amerikan gazetesinin haberinde İran, Mısır ve Türkiye'nin Sudan ordusuna drone sağladığı da öne sürüldü.

Tahran'dan gelen deniz üssü kurma önerisinin, ABD ve İsrail'in tepkisiyle karşılaşmaktan korkan Hartum yönetimi tarafından geçen sene reddedildiği bildirildi. 

Diğer yandan ABD ve BM, Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) HDK'yi silahlandırmakla suçluyor. BAE ise bu iddiaları reddediyor.

Independent Türkçe, WSJ, AP


Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria’da İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövdü

Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
TT

Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria’da İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövdü

Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)
Sınır bölgelerinde örgütlenen Yahudi yerleşimciler, Filistinlilere ait tarım alanlarına ve bağlara saldırıları artırıyor (Reuters)

Yahudi yerleşimciler, Batı Şeria'daki İtalyan ve Kanadalı gönüllüleri dövüp eşyalarını çaldı.

Guardian'ın aktardığına göre pazar sabahı yaşanan olayda radikal sağcı yerleşimciler, Eriha bölgesindeki Ayn el-Duyuk köyüne baskın düzenledi. 

Yerleşimcilerin, Filistinlileri korumak için köyde bulunan İtalyan ve Kanadalı gönüllülere de saldırdığı belirtildi.

Filistin Ulusal Yönetimi'nin resmi haber ajansı WAFA, üç İtalyan ve bir Kanadalı gönüllünün hastaneye kaldırıldığını aktardı. 

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan Kanadalı kadın, sabaha karşı düzenlenen saldırıda yaşadıklarını şöyle anlattı: 

10 maskeli yerleşimci gece nöbetinden sonra uyuduğumuz eve baskın yaptı. İkisinin üzerinde ordu tarafından verilen tüfeklerden vardı. Bizi yaklaşık 15 dakika boyunca dövdüler. Kafama, kaburgalarıma, kalçama ve uyluk bölgeme defalarca tekme attılar. Bize Arapça hakaretler yağdırdılar ve orada bulunmaya hakkımız olmadığını söylediler.

Gönüllü, Yahudi yerleşimcilerin bölgede artan saldırılarına dikkat çekerek, "Mesele bizimle ilgili değil. Biz 15 dakika dayak yedik ama buradaki Filistinliler bu şiddeti her gün, her saat, binlerce kez yaşıyor" dedi.

Kanada Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "aşırılıkçı yerleşimcilerin işlediği şiddet eylemlerinin kınandığı" bildirildi. Kanada yönetiminin "Filistin topraklarının ilhakına yönelik her türlü eyleme ve söyleme karşı olduğu" hatırlatıldı. 

Diğer yandan İtalyan gönüllülerden birinin ağır yaralandığı ve Ramallah'ta tedavisinin sürdüğü belirtiliyor. İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, olaya ilişkin açıklamasında "Bu saldırganlıktan bıktık. Yerleşimcilerin haklarını bu şekilde savunmaları doğru değil" ifadelerini kullandı. 

Guardian, Batı Şeria'daki İsrailli yetkililerin yorum taleplerine yanıt vermediğini yazıyor. Gazetenin irtibata geçtiği köylüler ve aktivistler, polisin yerleşimcilerin saldırılarını durdurmak veya karargahlarını dağıtmak için harekete geçmediğini söylüyor.

Batı Şeria'daki Filistin köylerini korumak için yabancı gönüllüler toplayan Faz3a örgütünden aktivist Manal Tamimi, radikal sağcı yerleşimcilerin iki ay önce köyün yakınlarına karakol inşa ettiğini ve adam devşirdiğini söylüyor. Gönüllülerin saldırılara karşı Filistinlilerin yanında durmasının çok değerli olduğunu belirtiyor.

Kanadalı gönüllü de köydeki varlıklarının halkı güçlendirdiğini söylüyor: 

Biz oradayken köylüler daha dirençli oluyordu. Çocuklar özgürce oynuyordu. İnsanlar gece boyunca uyuyabiliyorlardı. Sırf bu bile bizim orada olmamızı değerli kılıyordu.

Birleşmiş Milletler'in rakamlarına göre İsrailli yerleşimciler ve güvenlik güçleri son iki yılda Batı Şeria'da 233'ü çocuk olmak üzere binden fazla Filistinliyi öldürdü. 

Independent Türkçe, Times of Israel, Guardian