Eleştirel bölümden dolayı sansürlenen South Park yazarları Çin'den alaylı özür diledi

Winnie the Pooh'nun resimleri 2018'de Çin'de engellenmişti (Reuters)
Winnie the Pooh'nun resimleri 2018'de Çin'de engellenmişti (Reuters)
TT

Eleştirel bölümden dolayı sansürlenen South Park yazarları Çin'den alaylı özür diledi

Winnie the Pooh'nun resimleri 2018'de Çin'de engellenmişti (Reuters)
Winnie the Pooh'nun resimleri 2018'de Çin'de engellenmişti (Reuters)

South Park'ın yaratıcıları, komedi televizyon dizisi ülkede defalarca sansürlendikten sonra alaylı bir şekilde özür diledi.
Özür, "Band in China" (Grup Çin'de) isimli, ABD kültürünün Çin sansür yasalarını kabullendiğini göstermeyi amaçlayan bölümde şu sözler de vardı:
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, Çin'in ülkemin sanatını kontrol ettiği bir dünyada yaşamaya değmez.
Bölüm aynı zamanda Randy Marsh karakterinin kenevir işlerini büyütmeye çalışıp sonunda tutuklanıp hapishaneye atılmasını, zorla çalıştırılmaya ve yeniden eğitilmeye maruz kalmasını ele alıyor.
Randy Marsh, Winnie the Pooh ve Piglet'le karşılaştığı kalabalık hücreye atılmadan önce bir muhafızın mahkumu kafasından vurduğunu görüyor.
2018'de halk Winnie the Pooh'yu Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'e benzettiği için çizgi film karakterinin resimleri Çin'de engellenmişti.
"Bazıları Pooh'nun Çin Başkanı'na benzediğini söylüyor bu yüzden artık Çin'de yasa dışıyız" diye açıklıyor Piglet.
"Nasıl bir tımarhane bu?" diye soruyor Randy.
Bölüm ABD'de yayınlandıktan sonra Çin internet sitesi Weibo, South Park aramalarına dair "ilgili bir sonuç bulunamadı" ifadesini gösteriyor. Dizi aynı zamanda Youku, Bililbili ve IQiyi gibi çeşitli Çin video sitelerinden de kaldırıldı. 
South Park'ın yaratıcıları bölüm için diledikleri "özürde", Twitter'da yaptıkları paylaşıma "Trey Parker ve Matt Stone'dan Çin'e resmi özür" başlığını ekleyerek "NBA'de olduğu gibi, Çinli sansürleri evlerimize ve kalbimize davet ediyoruz" ifadelerini kullandı.
NBA örneği ABD'de basketbol koçluğu yapan Daryl Morey'in Hong Kong protestocularını destekleyen tweet'inden geri adım atmasının ardından verildi.
Morey'in tweet'i, takımı Houston Rockets'ın maçlarının Çin televizyonundan kaldırılmasına ve Çin sponsorların desteğini çekmesine sebep oldu.
NBA, Morey'in yorumlarının "üzücü" olduğunu söylerken Rockets oyuncusu James Harden, "Özür dileriz. Çin'i seviyoruz" dedi.
South Park'ın bildirisi şöyle devam etti:
Biz de parayı özgürlük ve demokrasiden daha çok seviyoruz. Şi, Winnie the Pooh'ya hiç de benzemiyor. Bu çarşamba saat 10.00'da 300'üncü bölümümüzü izleyin! Çok yaşa Yüce Çin Komünist Partisi! Sonbaharın sorgum hasadı bol olsun! Şimdi aramız iyi mi Çin?



İlk kez "eceline susamış bir gezegen" keşfedildi

HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)
HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)
TT

İlk kez "eceline susamış bir gezegen" keşfedildi

HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)
HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)

Bilim insanları ilk kez "eceline susamış bir gezegen" keşfetti. İlk kez bir gezegenin, yıldızını bu şekilde etkilediği gözlemlendi. 

Dünya'dan yaklaşık 400 ışık yılı uzaktaki HIP 67522 adlı yıldız ve yörüngesindeki iki gezegen uzun zamandır takip ediliyor. Sadece 17 milyon yaşındaki yıldız, 4,5 milyar yaşındaki Güneş'e kıyasla daha büyük ancak daha soğuk. 

Yıldızın HIP 67522 b adlı gezegeni, şaşırtıcı derecede yakın bir yörüngede dönüyor. Ötegezegen yıldızın etrafındaki bir turunu sadece 7 günde tamamlıyor; yani gezegende bir yıl, Dünya zamanıyla sadece bir hafta sürüyor.

Hollanda Radyo Astronomi Enstitüsü'nden Ekaterina Ilin, "Daha önce HIP 67522 gibi bir sistem görmemiştik; gezegen bulunduğunda, yıldızının yörüngesinde 10 günden daha kısa bir sürede döndüğü bilinen en genç gezegendi" diyor.

Ilin ve ekip arkadaşları bu nedenle NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu (Transiting Exoplanet Survey Satellite / TESS) ve Avrupa Uzay Ajansı'nın ötegezegen uydusu CHEOPS'u kullanarak sistemi daha yakından incelemeye karar verdi. 

Araştırmacılar HIP 67522 b'nin yıldızıyla  kurduğu sıkı etkileşim nedeniyle kendi sonunu hazırladığını tespit etti. 

Devasa plazma topları olan yıldızların yüklü parçacıkları, yüzeydeki hareketleriyle güçlü manyetik alanlar yaratıyor. Manyetik alan çizgileri birbirini kesemediğinden, bazen bunlar düğümlenip aniden koparak güneş patlamaları adı verilen radyasyon patlamalarına yol açıyor.

Bilim insanları, Dünya gibi pek çok gezegenin de manyetik alanı olduğu için yıldızına yakın gezegenlerin, yıldızlardaki manyetik alan patlamalarını tetikleyip tetiklemediğini merak ediyordu. 

HIP 67522 sistemini inceleyen ekip, yıldızdaki patlamaların gezegen onun önünden geçerken sıklaştığını saptadı. Araştırmacılar bu nedenle patlamaları gezegenin tetiklediği sonucuna vardı. 

Normalde yıldızların, yörüngelerindeki gezegenlerden etkilenmediği düşünülüyordu. Ancak araştırmacılar HIP 67522'nin yaşı nedeniyle ve güçlü bir manyetik alanı olması durumunda bunun mümkün olduğunu söylüyor.

Bulguları hakemli dergi Nature'da dün (2 Temmuz) yayımlanan çalışmaya göre gezegen yakın yörünge dönüşü sırasında enerji biriktiriyor ve bunun bir kısmını, yıldızın manyetik alan çizgileri boyunca bir kırbaç misali, dalgalar halinde geri gönderiyor. Bu şok dalgası, manyetik alandan yıldızın yüzeyine geçtiğinde muazzam bir patlama yaşanıyor.

Ancak bu güçlü kozmik ışınların büyük bir kısmı uzaya savrulmak yerine gezegene geri dönüyor. Bilim insanları HIP 67522 b'nin bugüne kadar bulunan ilk "eceline susamış gezegen" olduğunu söylüyor. 

Ilin "Gezegen özellikle enerji yüklü patlamaları tetikliyor gibi görünüyor" diyerek ekliyor: 

Gezegenin, yıldızın manyetik alan çizgileri boyunca gönderdiği dalgalar belirli anlarda patlamaları başlatıyor. Ancak patlamaların enerjisi dalgaların enerjisinden çok daha yüksek. Dalgaların oluşmaya hazır patlamaları tetiklediğini düşünüyoruz.

Araştırmacılar halihazırda yaklaşık Jüpiter büyüklüğündeki HIP 67522 b'nin, 100 milyon yıl içinde Neptün'e yakın bir boyuta geleceğini tahmin ediyor.

Bilim insanları sistemi incelemeye devam ederek patlamalarda ne tür enerji salındığını anlamayı umuyor. Ayrıca bu türden benzer sistemlerin var olup olmadığını araştırmak için çalışmalarını genişletmeyi planlıyorlar.

Ilin, "Aklımda milyonlarca soru var çünkü bu tamamen yeni bir fenomen, dolayısıyla ayrıntılar hâlâ net değil" diyor.

Independent Türkçe, Popular Science, Live Science, NASA, Nature