Sudan'da ilk kadın yargıtay başkanı atandı

Sudanlı kadınlar uzun süre yargı reformları konusunda düzenlenen protestolarda ön sıralarda yer aldı (Reuters)
Sudanlı kadınlar uzun süre yargı reformları konusunda düzenlenen protestolarda ön sıralarda yer aldı (Reuters)
TT

Sudan'da ilk kadın yargıtay başkanı atandı

Sudanlı kadınlar uzun süre yargı reformları konusunda düzenlenen protestolarda ön sıralarda yer aldı (Reuters)
Sudanlı kadınlar uzun süre yargı reformları konusunda düzenlenen protestolarda ön sıralarda yer aldı (Reuters)

Sudan’da geçiş dönemi boyunca ülkeyi yönetecek olan Sudan Egemenlik Konseyi, pazartesi günü, yaptığı açıklamada ülke tarihinde ilk kez Yargıtay başkanı olarak bir kadının atandığını bildirdi.
Konsey, Nimet Abdullah’ı Yargıtay Başkanı, Tac es-Sir el-Habr'ı da Başsavcı olarak atadı. Egemenlik Konseyi ayrıca çıkarttığı cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Güvenlik ve Savunma Konseyi’ni kurdu. Güvenlik ve Savunma Konseyi’nin görevleri arasında savaş ve anayasa belgesinin hükümlerine göre tamamen veya kısmen seferberlik ilan etmek yer alıyor.
Sudan Egemenlik Konseyi Sözcüsü Muhammed el-Faki Süleyman, basına yaptığı açıklamada Yargıtay Başkanı ve Başsavcı atamalarının anayasa belgesinin hükümleri uyarınca yapıldığını ve Adalet Bakanlığı’nın söz konusu atama kararlarının resmi gazetede yayımlandığını belirtti. El-Faki sözlerine şöyle devam etti:
“Yargıtay Başkanı ve Başsavcı önümüzdeki dönemde bu iki kuruma başkanlık yapacak kişiyi belirlemek için Yargı ve Savcılık Konseyi’ni  kurmak üzere çalışmalara başlayacak. Yargı ve Savcılık Konseyi, belirli bir zaman dilimi içerisinde yolsuzluk dosyalarını ve eski rejim döneminde işlenen suçları ele alacak. Sudan'ın devrik lideri Ömer el Beşir döneminde yargıda meydana gelen ihlallerin ortadan kaldırılması amacıyla anayasa belgesinin, Egemenlik Konseyi’ne verdiği ayrıcalık sayesinde Yargıtay Başkanı ve Başsavcı atamaları yapıldı. Egemenlik Konseyi normal şartlar altında Yargıtay Başkanı ve Başsavcı atamalarına müdahale etmez. Ancak ülke zor günlerden geçiyor ve anayasa belgesi bu durumu gözeten maddeleri içeriyor.”
Nimet Abdullah, Sudan’da ve Arap dünyasında yargıya başkanlık eden ilk kadın. Nimet Abdullah, yargının hükümet karşıtı protestolara katılmaları halinde hakimler hakkında cezai önlemler alınacağı yönündeki tehditlere rağmen hakimlerin devrime destek vermek için gerçekleştirdiği protestolarda yer almıştı.
Sudan’da Askeri Geçiş Konseyi feshedilerek yerine Egemenlik Konseyi kurulmadan önce Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’nin (ÖDBG) Yargıtay Başkanlığı için gösterdiği aday Abdulkadir Muhammed Ahmed ve Başsavcılık için gösterdiği aday Muhammed Abdulhafız seçilmedi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Güvenlik ve Savunma Konseyi ilk toplantısını tüm üyelerinin katılımıyla önümüzdeki perşembe günü gerçekleştirecek. Toplantıda ülkedeki güvenlik politikaları ele alınacak.
Güvenlik ve Savunma Konseyi’ne Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan başkanlık ederken Egemenlik Konseyi’nin tüm üyeleri Güvenlik ve Savunma Konseyi’ne üye oluyor. Aynı şekilde Başbakan, Silahlı Kuvvetler Komutanı, Savunma Bakanı, İçişleri Bakanı, Adalet Bakanı ile Maliye ve Ekonomik Planlama Bakanı da Konsey’in üyeleri arasında yer alıyor.
Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin 7’inci maddesine göre Güvenlik ve Savunma Konseyi, savunma ve güvenlik politikalarını hazırlamak ve ülkenin güvenliği ve toprak bütünlüğü ile ilgili tüm devlet organları için bağlayıcı kararlar almakla sorumlu. Güvenlik ve Savunma Konseyi aynı zamanda ulusal güvenlikle ilgili anlaşmaları onaylayarak dış politika ve uluslararası iş birliği alanlarında savunma ve güvenliğe ilişkin konularda yönlendirmelerde bulunma yetkisine sahip.
Güvenlik Konseyi’nin görevleri arasında planlama ve savunma politikaları geliştirmek, ihtiyaçları karşılamak, Silahlı Kuvvetler ve diğer kurumların kaynaklarını temin etmek ve halkın moralini yüksek tutacak politikalar geliştirmek de bulunuyor.
Sudan – Etiyopya ilişkileri
Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk, Etiyopyalı mevkidaşı Abiy Ahmed ile ikili ilişkileri ile bölgesel ve uluslararası ortak meseleleri görüşmek için Etiyopya’yı ziyaret etti. İki gün sürmesi beklenen ziyarette Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’da silahlı grupların liderleri ile yoğun toplantılar gerçekleştirilecek. Bu toplantı Juba’da gerçekleştirilecek barış görüşmeleri öncesi hazırlık niteliğinde olacak.
Hükümetin, barışın sağlanması yönünde adım atacağını duyuran Egemenlik Konseyi üyesi Muhammed Hasan et-Tayşî, hükümet tarafından onaylanan anayasa belgesinin halkın kapsamlı ve adil bir barış süreci isteğini yansıttığını belirtti.



Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.


İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.


Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.