Sudan'da ilk kadın yargıtay başkanı atandı

Sudanlı kadınlar uzun süre yargı reformları konusunda düzenlenen protestolarda ön sıralarda yer aldı (Reuters)
Sudanlı kadınlar uzun süre yargı reformları konusunda düzenlenen protestolarda ön sıralarda yer aldı (Reuters)
TT

Sudan'da ilk kadın yargıtay başkanı atandı

Sudanlı kadınlar uzun süre yargı reformları konusunda düzenlenen protestolarda ön sıralarda yer aldı (Reuters)
Sudanlı kadınlar uzun süre yargı reformları konusunda düzenlenen protestolarda ön sıralarda yer aldı (Reuters)

Sudan’da geçiş dönemi boyunca ülkeyi yönetecek olan Sudan Egemenlik Konseyi, pazartesi günü, yaptığı açıklamada ülke tarihinde ilk kez Yargıtay başkanı olarak bir kadının atandığını bildirdi.
Konsey, Nimet Abdullah’ı Yargıtay Başkanı, Tac es-Sir el-Habr'ı da Başsavcı olarak atadı. Egemenlik Konseyi ayrıca çıkarttığı cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Güvenlik ve Savunma Konseyi’ni kurdu. Güvenlik ve Savunma Konseyi’nin görevleri arasında savaş ve anayasa belgesinin hükümlerine göre tamamen veya kısmen seferberlik ilan etmek yer alıyor.
Sudan Egemenlik Konseyi Sözcüsü Muhammed el-Faki Süleyman, basına yaptığı açıklamada Yargıtay Başkanı ve Başsavcı atamalarının anayasa belgesinin hükümleri uyarınca yapıldığını ve Adalet Bakanlığı’nın söz konusu atama kararlarının resmi gazetede yayımlandığını belirtti. El-Faki sözlerine şöyle devam etti:
“Yargıtay Başkanı ve Başsavcı önümüzdeki dönemde bu iki kuruma başkanlık yapacak kişiyi belirlemek için Yargı ve Savcılık Konseyi’ni  kurmak üzere çalışmalara başlayacak. Yargı ve Savcılık Konseyi, belirli bir zaman dilimi içerisinde yolsuzluk dosyalarını ve eski rejim döneminde işlenen suçları ele alacak. Sudan'ın devrik lideri Ömer el Beşir döneminde yargıda meydana gelen ihlallerin ortadan kaldırılması amacıyla anayasa belgesinin, Egemenlik Konseyi’ne verdiği ayrıcalık sayesinde Yargıtay Başkanı ve Başsavcı atamaları yapıldı. Egemenlik Konseyi normal şartlar altında Yargıtay Başkanı ve Başsavcı atamalarına müdahale etmez. Ancak ülke zor günlerden geçiyor ve anayasa belgesi bu durumu gözeten maddeleri içeriyor.”
Nimet Abdullah, Sudan’da ve Arap dünyasında yargıya başkanlık eden ilk kadın. Nimet Abdullah, yargının hükümet karşıtı protestolara katılmaları halinde hakimler hakkında cezai önlemler alınacağı yönündeki tehditlere rağmen hakimlerin devrime destek vermek için gerçekleştirdiği protestolarda yer almıştı.
Sudan’da Askeri Geçiş Konseyi feshedilerek yerine Egemenlik Konseyi kurulmadan önce Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’nin (ÖDBG) Yargıtay Başkanlığı için gösterdiği aday Abdulkadir Muhammed Ahmed ve Başsavcılık için gösterdiği aday Muhammed Abdulhafız seçilmedi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Güvenlik ve Savunma Konseyi ilk toplantısını tüm üyelerinin katılımıyla önümüzdeki perşembe günü gerçekleştirecek. Toplantıda ülkedeki güvenlik politikaları ele alınacak.
Güvenlik ve Savunma Konseyi’ne Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan başkanlık ederken Egemenlik Konseyi’nin tüm üyeleri Güvenlik ve Savunma Konseyi’ne üye oluyor. Aynı şekilde Başbakan, Silahlı Kuvvetler Komutanı, Savunma Bakanı, İçişleri Bakanı, Adalet Bakanı ile Maliye ve Ekonomik Planlama Bakanı da Konsey’in üyeleri arasında yer alıyor.
Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin 7’inci maddesine göre Güvenlik ve Savunma Konseyi, savunma ve güvenlik politikalarını hazırlamak ve ülkenin güvenliği ve toprak bütünlüğü ile ilgili tüm devlet organları için bağlayıcı kararlar almakla sorumlu. Güvenlik ve Savunma Konseyi aynı zamanda ulusal güvenlikle ilgili anlaşmaları onaylayarak dış politika ve uluslararası iş birliği alanlarında savunma ve güvenliğe ilişkin konularda yönlendirmelerde bulunma yetkisine sahip.
Güvenlik Konseyi’nin görevleri arasında planlama ve savunma politikaları geliştirmek, ihtiyaçları karşılamak, Silahlı Kuvvetler ve diğer kurumların kaynaklarını temin etmek ve halkın moralini yüksek tutacak politikalar geliştirmek de bulunuyor.
Sudan – Etiyopya ilişkileri
Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk, Etiyopyalı mevkidaşı Abiy Ahmed ile ikili ilişkileri ile bölgesel ve uluslararası ortak meseleleri görüşmek için Etiyopya’yı ziyaret etti. İki gün sürmesi beklenen ziyarette Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’da silahlı grupların liderleri ile yoğun toplantılar gerçekleştirilecek. Bu toplantı Juba’da gerçekleştirilecek barış görüşmeleri öncesi hazırlık niteliğinde olacak.
Hükümetin, barışın sağlanması yönünde adım atacağını duyuran Egemenlik Konseyi üyesi Muhammed Hasan et-Tayşî, hükümet tarafından onaylanan anayasa belgesinin halkın kapsamlı ve adil bir barış süreci isteğini yansıttığını belirtti.



Gazze anlaşmasının ihlalleri arabulucuların önündeki engelleri artırıyor

İsrail'in dün Gazze'nin batısındaki eş-Şati Mülteci Kampı’na düzenlediği hava saldırısının ardından yıkılan binaların enkazı arasında duran Filistinliler (EPA)
İsrail'in dün Gazze'nin batısındaki eş-Şati Mülteci Kampı’na düzenlediği hava saldırısının ardından yıkılan binaların enkazı arasında duran Filistinliler (EPA)
TT

Gazze anlaşmasının ihlalleri arabulucuların önündeki engelleri artırıyor

İsrail'in dün Gazze'nin batısındaki eş-Şati Mülteci Kampı’na düzenlediği hava saldırısının ardından yıkılan binaların enkazı arasında duran Filistinliler (EPA)
İsrail'in dün Gazze'nin batısındaki eş-Şati Mülteci Kampı’na düzenlediği hava saldırısının ardından yıkılan binaların enkazı arasında duran Filistinliler (EPA)

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes anlaşmasına rağmen İsrail'in yeni saldırıları çok sayıda Filistinlinin hayatını kaybetmesine neden oldu. Washington bu saldırıları, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümetinin anlaşmanın istikrarını etkilemeyen kabul edilebilir bir tepkisi olarak değerlendirdi. Ancak Hamas bu değerlendirmeyi taraflı buldu.

Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlar, tekrarlanan İsrail ihlallerinin ABD'nin yeşil ışığıyla devam edeceğini ve 10 Ekim'de yürürlüğe giren anlaşmanın çökmesine neden olmadan arabulucular ve garantörlerin karşılaştığı engelleri artıracağını düşünüyor. Uzmanlar, Washington’un anlaşmayı sürdürme konusundaki kararlılığına dikkat çekerek, ikinci aşamaya geçişin geleceğinin ABD Başkanı Donald Trump’ın tutumuna ve anlaşmanın uygulanmasının devamına yönelik iradesine bağlı olduğunu ifade etti.

su7
Gazze şehrinde İsrail'in hava saldırısı sonrasında meydana gelen yıkımı izleyen Filistinliler, 29 Ekim 2025 (EPA)

Katar dün, arabulucuların anlaşmayı sürdürmek için temas halinde olduklarını açıkladı. Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, “Gazze Şeridi'ndeki ateşkese yönelik zorlukları izliyoruz... Anlaşmanın sürdürülmesini sağlamaya odaklandık” ifadelerini kullandı.

‘Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi sürdürmek için her iki tarafla yoğun iletişim kurulduğunu’ belirten Al Sani, “Gazze Şeridi'nde yaşananlar üzücü. Biz bu süreci kontrol altına almak için çalışıyoruz. Washington da anlaşmaya bağlılığını sürdürüyor” dedi.

‘İhlal’ suçlamalarının karşılıklı olarak dile getirilmesi

İsrail ordusu dün yaptığı açıklamada, önceki gün Gazze Şeridi'nin güneyinde çıkan çatışmalarda bir askerin öldürüldüğünü belirtti. Bu olay, ABD Başkanı Donald Trump'ın 9 Ekim'de İsrail ile Hamas arasında arabuluculuk yaptığı ve ertesi gün yürürlüğe giren kırılgan anlaşmanın son sınavı oldu.

xsdfrt
İsrailli askerler, dün Kudüs'te düzenlenen cenaze töreninde Gazze Şeridi'nde öldürülen bir meslektaşlarının tabutunu taşıyor. (AP)

Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılar, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisinin, Hamas'ın anlaşmayı ihlal etmesi nedeniyle ‘şiddetli saldırı’ emri verdiğini belirten bir açıklama yayınlamasının ardından gerçekleşti. Hamas yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentinde İsrail güçlerine düzenlenen saldırıdan sorumlu olmadığını bildirdi ve anlaşmaya bağlılığını yineledi.

Gazze Şeridi’ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü'ne göre, İsrail'in saldırılarında çocuklar ve kadınlar da dahil olmak üzere onlarca Filistinli hayatını kaybetti. İsrail ordusu ise yaptığı açıklamada, saldırıların ardından ateşkese geri döneceğini duyurdu.

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları salı günü, İsrail'in ateşkesi ihlal ettiğini gerekçe göstererek, teslim edilmesi gereken bir rehinenin cesedinin teslimini erteleyeceğini açıkladı.

Gazze cephesinin Lübnanlaştırılması

Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi ve eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Reha Ahmed Hasan, İsrail'in ihlallerinin arabulucuların önündeki engelleri artırdığına inanıyor.

Hasan, “İsrail'in amacı, cesetler konusundaki krizi bahane ederek ikinci aşamaya geçişi ve yeniden inşa sürecinin başlamasını engellemek ve mevcut karmaşıklıkların sorumlusu olmasına rağmen, istediği zaman hedef almayı tekrarlayarak Lübnan'ın güneyindeki politikalarını Gazze Şeridi’nde de uygulamak” dedi.

r
Gazze şehrine yönelik İsrail saldırısında öldürülen bir yakınlarının cenazesinin önünde oturan Filistinli kadınlar, 29 Ekim 2025 (AP)

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal, İsrail'in ihlallerinin ‘anlaşmanın başlangıcından beri devam ettiğini ve son olmayacağını, ayrıca arabulucuları zor durumda bıraktığını’ doğruladı. Nazzal, İsrail’in ‘Gazze cephesini Lübnanlaştırmak, Güney Lübnan’da olduğu gibi saldırılarını sürdürmek ve ateşkesi gri bir bölgede tutarak ne geri çekilmek ne de anlaşmanın ikinci aşamasındaki yükümlülüklerini yerine getirmek istemediğini’ belirtti.

Öte yandan, Hamas konusunda uzman Filistinli siyasi analist İbrahim el-Medhun, Facebook sayfasında yaptığı paylaşımda, Netanyahu’nun ‘Gazze Savaşı’nı sona erdirme anlaşmasını baltalamaya çalıştığını ve anlaşmayı tam olarak uygulamadan yalnızca ilk aşamayla sınırlamaya uğraştığını’ kaydetti. Ayrıca, ‘istediği zaman bombardıman, suikast ve kara harekâtı yapma özgürlüğünü sağlayacak bir çatışma düzeni oluşturmaya çalıştığını’ ifade etti.

El-Medhun, Netanyahu'nun ‘ablukayı sürdürmeye ve sınır geçişlerini (özellikle de Refah Sınır Kapısı) kapatmaya devam ederek, Gazze Şeridi dışındaki kişilerin geri dönüşünü engellediğini, yardımların girişini kısıtladığını ve ekonomik ve insani açıdan boğucu baskıyı sürdürdüğünü’ bildirdi.

Netanyahu'nun ‘yeniden inşayı engellemek ve sarı hat olarak bilinen bölgede kuvvetlerinin konuşlandırılmasını sürdürmek için çalıştığını ve gelecekte bu bölgeyi genişletmeyi planladığını’ belirten el-Medhun şu ifadeleri kullandı: “Bu politikaları meşrulaştırmak için, henüz teslim edilmemiş cesetler gibi çeşitli bahaneler kullanmaya devam edecek ve bu konuları medyada ve siyasi gündeminde tutarak, yeni bahanelere ihtiyaç duyduğunda bunları koz olarak kullanacak. Ayrıca, saldırının devamını haklı çıkarmak için Refah veya başka yerlerdeki belirsiz veya uydurma olayları kullanmaya devam edecek.”

ABD'nin tutumu

Buna karşılık Washington, İsrail'in saldırılarına rağmen anlaşmanın geçerliliğini koruduğunu açıkladı. Geçen hafta bir dizi ABD yönetim yetkilisiyle birlikte İsrail'i ziyaret eden ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Gazze Şeridi'ndeki ateşkes anlaşmasının son dönemdeki gerginliğe rağmen geçerliliğini koruduğunu söyledi.

Trump dün yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi hiçbir şey tehdit edemez. Bir İsrail askerini öldürdüler, bu yüzden İsrailliler karşılık verdi ve karşılık vermek zorundaydılar. Böyle bir durumda karşılık vermek zorundalar” dedi.

scfrgt
Gazze şehrindeki Şifa Hastanesi yakınlarında İsrail'in gece saldırılarında öldürülen oğlunun yasını tutan Filistinli bir kadın (AFP)

Wall Street Journal, bir ABD yetkilisine dayandırdığı haberinde, Washington’un İsrail saldırıları konusunda önceden bilgilendirildiğini ve bu saldırıların hedefe yönelik sınırlı operasyonlar olmasının beklendiğini aktardı. Yetkili ayrıca, İsrail’in ateşkesi baltalama niyetinde olmadığını ifade etti.

Hamas dün yaptığı açıklamada, ‘Gazze’de halkımıza yönelik bu haince tırmanışın, ateşkes anlaşmasını baltalamaya ve güç yoluyla yeni dengeler dayatmaya yönelik açık bir İsrail niyetini ortaya koyduğunu; bunun da Amerikan iş birliğiyle gerçekleştiğini’ belirtti. Açıklamada, ‘Netanyahu’nun faşist hükümetine, suçlarını sürdürmesi için siyasi bir kalkan sağlandığı’ ifade edildi. Hamas, Washington’un tutumunu ‘taraflı’ olarak nitelendirerek, arabuluculara ve garantör ülkelere, İsrail’e katliamlarını durdurması ve anlaşmanın tüm maddelerine tam olarak uyması yönünde derhal baskı yapılması çağrısında bulundu.

Hasan, krizin nedeninin Trump’tan gelen ‘yeşil ışık’ olduğunu belirterek, anlaşmanın dayanıklılığının ve 2026 yılı gelmeden ikinci aşamaya geçilmesinin, ABD Başkanı’nın önümüzdeki dönemdeki tutumuna bağlı olduğunu ifade etti. Öte yandan Nazzal, Washington’un İsrail’e bahaneler sunduğunu düşündüğünü ve bu nedenle birinci aşamanın birkaç ay daha devam etmesini beklediğini söyledi.


SDG, Halep'in doğusundaki bir askeri karakolu hedef aldığı iddialarını yalanladı

Şam'ın dış mahallelerinden Derayya'da yıkılmış binaların önünde motosikletleriyle geçen insanlar, 28 Ekim 2025 (AFP)
Şam'ın dış mahallelerinden Derayya'da yıkılmış binaların önünde motosikletleriyle geçen insanlar, 28 Ekim 2025 (AFP)
TT

SDG, Halep'in doğusundaki bir askeri karakolu hedef aldığı iddialarını yalanladı

Şam'ın dış mahallelerinden Derayya'da yıkılmış binaların önünde motosikletleriyle geçen insanlar, 28 Ekim 2025 (AFP)
Şam'ın dış mahallelerinden Derayya'da yıkılmış binaların önünde motosikletleriyle geçen insanlar, 28 Ekim 2025 (AFP)

SDG dün, Suriye Savunma Bakanlığı'nın, Halep’in doğusundaki Tişrin Barajı yakınlarındaki bir askeri karakolu hedef aldığı ve bu olayda iki askerin öldüğü yönündeki kendisine yöneltilen suçlamaları reddetti.

SDG tarafından yazılı olarak açıklamada, “Güçlerimiz söz konusu bölgede herhangi bir operasyon gerçekleştirmedi. Elimizdeki saha verilerine göre olay Şam hükümetinin askeri karakolunun yakınlarında bir mayının infilak etmesi sonucu meydana geldi. Güçlerimizin bu olayla hiçbir ilgisi yoktur” denildi.

SDG, ‘gerginliğin azaltılması ve temas bölgelerinde istikrarın korunması ilkesine bağlılığını ve çeşitli unsurların halkın güvenliğine ve emniyetine yönelik tehditlere karşı ulusal çabaları sürdürme taahhüdünü’ bir kez daha vurguladı.

Suriye Savunma Bakanlığı dün sabah, SDG’nin Halep'in doğusundaki Tişrin Barajı yakınlarında ordunun konuşlandığı noktalardan birini hedef aldığını ve iki askerin öldüğünü açıkladı.

SDG'nin güdümlü füze saldırısında üçüncü bir askerin de yaralandığını belirtti.

Suriye Savunma Bakanı Tümgeneral Murhef Ebu Kasra, bu ayın başlarında, başkent Şam'da SDG lideri Mazlum Abdi ile görüştüğünü ve ülkenin kuzey ve kuzeydoğusundaki tüm cephelerde ve askeri konuşlanma noktalarında derhal kapsamlı bir ateşkes üzerinde anlaşmaya vardıklarını duyurmuştu.


Sudan, HDK’nın terör örgütü olarak ilan edilmesini talep etti

HDK’nın kontrolüne geçen el-Faşir'den kaçan yerinden edilmiş kişiler, önceki gün yakınlardaki Tavila beldesine ulaştı (AFP)
HDK’nın kontrolüne geçen el-Faşir'den kaçan yerinden edilmiş kişiler, önceki gün yakınlardaki Tavila beldesine ulaştı (AFP)
TT

Sudan, HDK’nın terör örgütü olarak ilan edilmesini talep etti

HDK’nın kontrolüne geçen el-Faşir'den kaçan yerinden edilmiş kişiler, önceki gün yakınlardaki Tavila beldesine ulaştı (AFP)
HDK’nın kontrolüne geçen el-Faşir'den kaçan yerinden edilmiş kişiler, önceki gün yakınlardaki Tavila beldesine ulaştı (AFP)

Sudan hükümeti, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) üyelerinin, Sudan ordusu ve müttefik güçleriyle uzun süren çatışmaların ardından bu kontrolü yeniden ele geçirdiği Kuzey Darfur Eyaleti'nin yönetim şehri el-Faşir’de ve Kuzey Kordofan Eyaleti'nin Bara şehrinde işledikleri ağır ihlaller ve katliamlar karşısında, uluslararası topluma HDK'yı caydırmak ve terör örgütü olarak sınıflandırmak için acil önlemler alması çağrısında bulundu.

Sudan Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin el-Emin, dün geçici başkent Port Sudan'da düzenlenen basın toplantısında, el-Faşir'de yaşananları ‘cezasızlığın açık bir örneği’ olarak nitelendirdi. Emin, uluslararası topluma, ‘kaosu körükleyen ve milislerin daha fazla suç işlemesine olanak tanıyan’ HDK'yı destekleyen ülkeleri caydırma çağrısında bulundu.

Öte yandan HDK Komutanı Muhammed Hamdan Dagalu (Hamideti), el-Faşir'de meydana gelen ihlalleri soruşturmak üzere bir komite kurulduğunu doğruladı ve failleri sorumlu tutmaya ve soruşturma sonuçlarını herkese açıklamaya tam olarak kararlı olduğunu ifade etti. El-Faşir'in güvenli olacağını söyleyen Hamideti, Sudan'ı ‘ya barış ya da savaş yoluyla’ birleştireceğine söz verdi.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) dün el-Faşir’deki Suudi Doğum Hastanesi’nde 460'tan fazla kişinin öldürüldüğü haberlerinin ardından Sudan'da acil ateşkes çağrısında bulundu.