Yüzlercesi genç kız olmak üzere binlerce Yemenli, Husi cezaevlerinde 'ölümcül' koşullar altında...

Binlerce kişi, Husi cezaevlerinde “ölümcül” koşullarda yaşıyor (Sosyal paylaşım siteleri)
Binlerce kişi, Husi cezaevlerinde “ölümcül” koşullarda yaşıyor (Sosyal paylaşım siteleri)
TT

Yüzlercesi genç kız olmak üzere binlerce Yemenli, Husi cezaevlerinde 'ölümcül' koşullar altında...

Binlerce kişi, Husi cezaevlerinde “ölümcül” koşullarda yaşıyor (Sosyal paylaşım siteleri)
Binlerce kişi, Husi cezaevlerinde “ölümcül” koşullarda yaşıyor (Sosyal paylaşım siteleri)

Halud el-Halavi
Darbeci Husiler, kontrol ettiği bölge ve şehirlerin büyük bir kısmını hapishaneye ve gizli gözaltı merkezlerine dönüştürdü. Kaçırdıkları binlerce aktivisti ve muhalifi de ölümcül şartlarda bu merkezlerde alıkoyarak, onlara fiziksel ve psikolojik işkence uyguladı.
Cezaevleri, kaçırılan Yemenlilerle dolduktan sonra Husiler, çareyi kontrol ettikleri birçok polis merkezini hapishaneye dönüştürmekte buldu.
İnsan hakları araştırmalarına göre başkent Sana başta olmak üzere Husilerin kontrolü altındaki birçok alanda hapishane ve gözaltı merkezlerinin sayısında bir artış yaşandı.
Araştırmada, Husilerin 78’i resmi ve 125’i gizli olmak üzere 203 hapishaneye sahip olduğu belirtildi. Aynı şekilde milislerin, yüzlerce vatandaşı alıkoyduğu Yüksek Seçim Komisyonu binası gibi devlet kuruluşlarının bodrum katlarındaki gizli özel hücrelerin yanı sıra, 4 askeri mevziide de yüzlerce sivilin alıkoyulduğu açıklandı.
Söz konusu araştırmaya göre Husi milisler, bazı camileri, turistik alanları ve spor kulüplerini de siyasi muhalifleri, gazetecileri ve insan hakları aktivistlerini tuttuğu özel merkezler haline getirdi.
Yemen İnsan Hakları Bakanlığı, politikacılar, gazeteciler ve yazarlar da dahil Husiler tarafından kaçırılanların ve keyfi olarak gözaltına tutulanların sayısının 14 bine ulaştığını açıkladı.
Bakanlığa göre Husiler, mahkumları herhangi bir adli karar verilmeden karakollardan ve cezai soruşturma merkezlerinden gizli ve ismi olmayan hapishanelere transfer ediyor.
Ancak Husiler, mahkumların çektiği acıları sona erdirmeye çalıştıklarını ve yüzlerce tutukluyu tek taraflı olarak salıverdiklerini savunuyor.
Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi, bu ayın başlarında Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths ile bir araya geldiğini açıkladı. Ulaşılan bilgilere göre Abdulmelik el-Husi, görüşme sırasında “Sana’daki Esirler Komitesi tarafından yüzlerce esiri serbest bırakmak için atılan tek taraflı adımlar, mahkumların acılarını sona erdirmeye çalıştığımızı ispatlıyor” ifadelerini kullandı.
Rehine ticareti
Husileri kaçırma faaliyetlerini maddi zenginlik aracı olarak görüyor. Silahlı grup, evlerinden, iş merkezlerinden veya sokaklarda dolaşırken kaçırdıkları vatandaşların serbest bırakılması karşılığında büyük miktarda paralar talep ediyor.
Husiler, tutuklular meselesini ticari bir mal olarak görürken, tutukluları serbest bırakma karşılığında da oldukça yüklü miktarlarda para istiyor. Aynı şekilde herhangi bir bedel ödemeden, kaçırdıkları vatandaşları serbest bırakmayı ise kabul etmiyor.
Bu çerçevede kaçırılan çocuklarını tüm yasa ve geleneklere aykırı bir şekilde serbest bırakmak için para biriktirmek ve Husilere teslim etmek amacıyla birçok aile, mülklerini satmak ve kötü koşullar altında yaşamak zorunda kalıyor.
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Husileri tutukluları rehin almak ve haklarına karşı ciddi ihlaller işlemekle suçladı. Örgüt ayrıca, tutuklulara yönelik 16 işkence vakası belgelendiğini açıkladı.
HRW, tutukluların serbest bırakılması ve işkenceden sorumlu kişilerin yargılanması çağrısında bulundu.
Serbest bırakılan Yemenlilerin yaşadığı psikolojik hastalıklar
Husi hapishanelerindeki mahkumlar, gözaltı merkezlerindeki kötü şartlar nedeniyle çeşitli psikolojik işkencelere maruz kalıyor.
Bu çerçevede Husiler tarafından serbest bırakılanların bir kısmı, gördükleri işkenceler ve aşağılamalar nedeniyle psikolojik açıdan krizler yaşıyor.
İnsan Hakları Bakanı Dr. Muhammed Askar, Independent Arabia’ya yaptığı açıklamada, Husilerin uygulamaları nedeniyle kalıcı sakatlıktan ve zor psikolojik koşullardan mustarip binlerce kişinin olduğuna dikkati çekti. Askar, Husi hapishanelerinin de şu an çeşitli işkencelere maruz kalan mahkumlarla dolu olduğunu vurguladı.
Sağlık durumu kritik
Sana’daki Husi hapishanelerinde bulunan onlarca mahkum, salgınların kolayca yayılmasına neden olan koşullar, fiziksel işkenceler ve kasıtlı ihlaller dolayısıyla çeşitli hastalıklardan mustarip. Aynı şekilde mahkumların ailelerinin, hapishanelere ilaç, yiyecek ve para götürmeleri ise yasak.
ABD merkezli Associated Press (AP) ajansı, Husi hapishanelerindeki mahkumlara karşı oldukça acımasız işkencelerin uygulandığına dikkati çekti.
AP’ye göre tutuklular, elbiseleri tamamen çıkarıldıktan sonra kırbaçlarla dövülüyor, yanıcı kimyasal maddeler de dahil, çeşitli şekillerde işkenceye uğruyor.
İşkenceler sonucunda ölüm
Husi hapishanelerinde, onlarca tutuklu darp edilmelerinin ve işkence görmelerinin sonucu olarak ya ölüyor ya da ciddi sakatlıklara veya psikolojik hastalıklara maruz kalıyor.
Husi hapishanelerindeki mahkumların çoğu, başlarına ve vücutlarının çeşitli yerlerine coplarla darbe alıyor, ellerinden veya ayaklarından zincirlerle tavana asılıyor ya da asit yanıklarına maruz kalıyor.
İnsan Hakları Bakanı, Husi hapishanelerinde 200’den fazla tutuklunun işkenceler dolayısıyla öldüğünü ve milislerin, ölenlerin ailelerini çocuklarını gizlice gömmeye zorladıklarını açıkladı. Bakan ayrıca milislerin, çoğu ölen tutukluyu da ailelerini bilgilendirmeden gömdüğünü kaydetti.
Kız kaçırma
Husiler, kız kaçırma, darp etme ve elektrik işkencesi yapma da dahil olmak üzere mahkumlara çeşitli işkenceler yapmaya devam ediyor.
Kaynakların Independent Arabia’ya yaptığı açıklamaya göre Husiler, birçok şehirdeki Yemenli yetkililere finansal açıdan baskı uygulamak ve şantaj yapmak üzere kızlarını kaçırıyor.
Bu çerçevede başkent Sana’da Husiler tarafından kaçırılan bir grup genç kız, hapishanede tutuldukları süre boyunca Husi liderler tarafından tecavüze uğradı.
Öte yandan Husiler, kaçırdıkları kızları serbest bıraktıktan sonra ise haklarında namusla ilgili suçlamalar yapıyor. Öyle ki serbest bırakılan bir genç kızın ailesi, kızını serbest bırakıldıktan yardım saat sonra öldürdü.
Yemen İnsan Ticaretiyle Mücadele Kuruluşu tarafından yayınlanan bir açıklamaya göre, Sana’da kaçırılan genç kızların sayısı 120’ye ulaştı. Kaçırılanların Anneleri Derneği ise, kadınlara yönelik 144 ihlalin ve kaçırma vakasının kaydedildiğini belirtti.
Uyuşmazlık
Tüm çağrı ve uyarılara rağmen Husiler, uluslararası kuruluşlara ve insani çağrılara yanıt vermemeyi sürdürerek, işkence ve kötü muameleye devam ediyor.
Husiler, politikacılar ve askeri personeller de dahil, bazı yetkilileri ise ev hapsinde tutuyor. Aynı şekilde milisler birçok yetkilinin mallarına el koydu, evlerinden çıkmalarını ve akrabalarını ziyaret etmelerini yasakladı.



Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
TT

Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)

Fas'taki Z kuşağı protestolarında gözaltına alınan gençlere kötü muamele edilmesi tepki çekti.

Guardian'ın irtibata geçtiği aile ve avukatlar, gözaltındaki gençlerin polis merkezlerinde dövüldüğünü, saatlerce yiyecek ve su verilmeden tutulduğunu ve bazı durumlarda kendilerine zorla ifade imzalatıldığını savunuyor.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan bir anne, 18 yaşındaki oğlunun protestolara katılmamasına rağmen iki aydan uzun süredir gözaltında tutulduğunu söylüyor:  

Oğlum bir eyleme bile katılmamıştı. Bir büfede yemek yerken gözaltına alındı. Tutuklanırken o kadar kötü dövüldü ki bazı dişleri kırıldı.

Anne, oğlunun polis merkezinde ifade tutanaklarını imzalamayı reddettiği için yeniden dövüldüğünü de sözlerine ekledi. 

Sivil toplum kuruluşu (STK) Fas İnsan Hakları Derneği (AMDH) de bazı kadın protestocuların taciz, hakaret ve cinsiyetçi söylemlere maruz kaldığını aktarıyor.  

Haberde, Agadir yakınlarındaki Lqliaa kasabasında 1 Ekim'de düzenlenen gösterilerde üç protestocunun güvenlik güçleri tarafından vurularak öldürüldüğü iddiası da paylaşılıyor. 

Olayda 12 yaşındaki çocuklar da dahil 14 protestocunun yaralandığı belirtiliyor. Yetkililerse bir grup eylemcinin polis karakoluna saldırdığını, ekiplerin de buna karşılık verdiğini savunuyor. 

Uluslararası Af Örgütü'ne göre şimdiye dek protestolarla bağlantılı olarak 2 bin 400'den fazla kişi hakkında hukuki işlem başlatıldı. 

AMDH, duruşmalarda avukatların bulunmadığına, soruşturmaların yetersiz yürütüldüğüne ve masumiyet karinesinin uygulanmadığına dikkat çekiyor. Onlarca kişiye 15 yıla varan hapis cezaları verildiği aktarılıyor. Çocuklar da dahil birçok göstericinin davası sürüyor.

STK'nin Marakeş şubesinden Mustapha Elfaz, "Gençlerin polis gözetiminde işkence gördüklerine dair korkunç tanıklıklar duyduk" diyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden Ahmed Benchemsi şunları söylüyor: 

Hükümet açıkça korktu ve herhangi bir muhalefet biçimine müsamaha göstermeyecekleri yönünde güçlü bir mesaj vermek için böyle bir baskıya başvurdu.

Eylülde patlak veren eylemlerde halk, en az 11 kentte yolsuzluğu protesto etmek için sokaklara dökülmüştü.

Göstericiler, Rabat yönetiminin sağlık ve eğitimi önemsemeyip uluslararası spor organizasyonlarına para akıttığını savunuyor. İspanya ve Portekiz'le birlikte 2030 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapmaya hazırlanan ülkede "Stadyumlar burada, hastaneler nerede?" sloganları duyulmuştu. 

Z Kuşağı 212 ve Fas Gençliğinin Sesleri gibi örgütlerin liderlik ettiği protestolar barışçıl başlasa da güvenlik güçleriyle çatışmalar nedeniyle üç kişi yaşamını yitirmiş, 600'den fazla kişi yaralanmıştı.

Independent Türkçe, Guardian, News International


İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
TT

İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun aylarca beklettikten sonra Mısır ile yapılan en büyük doğal gaz anlaşmasına onay vermesi, iki lider arasında olası bir zirveye ilişkin İsrail basınında yeni iddialar doğurdu. Ancak Kahire cephesi sessizliğini koruyor.

Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığı bilgilere göre Netanyahu ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi arasında ABD’de bir görüşme düzenlenmesi gündemde. Ancak sürece yakın Mısırlı bir kaynak, böyle bir buluşmanın kolay olmayacağını belirterek, “Gaz anlaşması tek başına bunu sağlamaz. İsrail’in Gazze anlaşmasını uygulamada ilerleme göstermesi ve Mısır’ın güvenliğini garanti etmesi gerekir. Bölgedeki tansiyon bitmiş değil ve ekonomik çıkar niteliğindeki bir gaz anlaşması bu durumu değiştirmez” değerlendirmesinde bulundu.

CNN’e konuşan bir İsrailli kaynak, Netanyahu’nun gaz anlaşmasına yönelik ilanının “olası Netanyahu–Sisi görüşmesi için hazırlıkların bir parçası” olduğunu aktardı.

Netanyahu’nun bu ay içinde ABD’ye giderek Başkan Donald Trump ile Florida’daki Mar-a-Lago’da görüşmesi bekleniyor. Aynı kaynaklara göre, İsrail hükümeti anlaşmaya resmi onayı aylarca geciktirdikten sonra, sonunda Trump yönetiminin baskısıyla onay verdi. Washington yönetimi, Netanyahu ile Sisi’yi bir araya getirerek bölgesel barış girişimlerini ve “İbrahim Anlaşmaları”nın kapsamını genişletmek istiyor.

Netanyahu çarşamba gecesi yaptığı televizyon konuşmasında, “İsrail tarihindeki en büyük gaz anlaşmasına onay verdim. Anlaşmanın değeri 112 milyar şekel (34.7 milyar dolar). Bunun 58 milyar şekeli (18 milyar dolar) devlet hazinesine girecek” açıklamasını yaptı ve anlaşmanın Amerikan Chevron şirketi ile İsrailli ortaklar üzerinden Mısır’a gaz ihracatını içerdiğini söyledi.

wscf
Deyr el-Belah’taki geçici Filistinli kampından bir kare (AFP)

İsrail ve Mısır, 1979’da barış anlaşması imzalamış olsa da iki lider yaklaşık on yıldır kamuoyu önünde görüşmedi. Kahire’den ise söz konusu iddialara ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı.

Mısırlı düşünür Abdülmünim Said, olası zirveye dair, “Benim için geçerli olan sadece Kahire’den gelen açıklamalardır” diyerek, gaz onayının barış sürecini canlandırıp canlandıramayacağının belirsiz olduğunu ifade etti. Said, “Bu durum sadece ekonomik bir anlaşma olarak kalabilir ve siyasi sonuç doğurmayabilir” dedi.

İsrail medyası ise iddiayı güçlendiren haberlerle çıktı. İsrail Kamu Yayın Kurumu, anlaşmanın Netanyahu ile Sisi arasında bu ay sonunda Florida’da bir görüşme ihtimalini doğurduğunu yazdı. Yedioth Ahronoth ve Kanal 12 de anlaşmanın Netanyahu–Trump–Sisi üçlü zirvesinin önünü açabileceğini aktardı; ayrıca Mısırlı tarafın, görüşmeye katılmak için anlaşma onayını şart koştuğunu belirtti.

Haberlere göre iki lider savaşın başlangıcından bu yana kamuoyuna açık şekilde konuşmadı ve taraflar arasındaki ilişkiler oldukça gergin. Kanal 12, Sisi’nin Temmuz ayında iç ve dış eleştirilere rağmen anlaşmayı kabul ettiğini, ancak İsrail hükümetinin beş ay boyunca süreci geciktirdiğini yazdı.

Aynı kaynaklara göre Mısır, Gazze’deki ateşkes sürecinde ilerleme sağlanmadan ve İsrail’in Gazze–Mısır sınır hattı olan Filadelfi Koridoru’ndan ve Nitsarim bölgesinden çekilmeden zirveye sıcak bakmıyor. Jerusalem Post da, gaz anlaşmasının üçlü zirve için gerekli siyasi tavizlerden yalnızca biri olduğunu kaydetti.

Mısırlı parlamenter Mustafa Bekri ise, gaz anlaşması ile olası liderler zirvesi arasında bağ kurulmasını reddetti. Bekri, İsrail kaynaklarından gelen iddialara itibar edilmemesi gerektiğini, esas olanın resmi Mısır tutumu olduğunu belirterek, “Mısır’ın pozisyonu nettir: Filistin halkının haklarının korunması ve Mısır’ın güvenliğinin garanti altına alınması vazgeçilmezdir” dedi.


Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
TT

Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)

Suriye hükümeti ile Ana omurgasını YPG’nin oluşturduğu Kürtlerin liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında yürütülen entegrasyon görüşmelerine ilişkin kaynaklar, tarafların yıl sonunda dolacak süre öncesinde tıkanan anlaşmayı ilerletmek için yoğun çaba gösterdiğini aktardı.

Şarku'l Avsat'ın sürece yakın Suriyeli, Kürt ve Batılı kaynaklardan edindiği bilgilere göre taraflar son günlerde temaslarını yoğunlaştırdı. Ancak görüşmelerdeki gecikmelerin yarattığı memnuniyetsizlik dikkat çekiyor. Kaynaklar, mevcut şartlarda anlaşmayı ileriye taşıyacak büyük bir sıçrama beklentisinin zayıf olduğunu belirtiyor.

Beş farklı kaynağa göre, geçici Suriye hükümeti, kuzeydoğu bölgesini kontrol eden Kürt güçlerine bir öneri sundu. Kaynaklar Şam yönetiminin söz konusu öneride, yaklaşık 50 bin savaşçıdan oluşan SDG’nin üç ana tümen ve daha küçük birlikler halinde yeniden yapılandırılmasına kapı araladığı bilgisini verdi.

Öneriye göre SDG, komuta zincirinin bir bölümünden vazgeçecek ve kontrol ettiği bölgeleri Suriye ordu birliklerine açacak.

Ancak kaynaklar, bu planın hayata geçip geçmeyeceğinin belirsiz olduğunu vurguladı. Birçok yetkili, yıl sonuna kısa süre kalmışken kapsamlı bir anlaşmaya varma ihtimalinin zayıf olduğunu, daha fazla müzakereye ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.