Netanyahu'dan Gantz'a 'acil güvenlik hükümeti oluşturma' önerisi

Dün Ramallah’ın kuzeyinde bir yerleşim yeri kurulmasını protesto eden Filistinliler ile İsrail güvenlik güçleri arasında çıkan çatışma (AFP)
Dün Ramallah’ın kuzeyinde bir yerleşim yeri kurulmasını protesto eden Filistinliler ile İsrail güvenlik güçleri arasında çıkan çatışma (AFP)
TT

Netanyahu'dan Gantz'a 'acil güvenlik hükümeti oluşturma' önerisi

Dün Ramallah’ın kuzeyinde bir yerleşim yeri kurulmasını protesto eden Filistinliler ile İsrail güvenlik güçleri arasında çıkan çatışma (AFP)
Dün Ramallah’ın kuzeyinde bir yerleşim yeri kurulmasını protesto eden Filistinliler ile İsrail güvenlik güçleri arasında çıkan çatışma (AFP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile görüşme arifesinde, Mavi-Beyaz İttifakı’na “acil güvenlik hükümeti oluşturma” önerisinde bulundu.
Netanyahu müttefiki olduğu sağcı parti başkanları ile yaptığı görüşme sırasında, İsrail’in son derece hassas güvenlik sorunları ile karşı karşıya kaldığını belirterek, daha geniş bir işbirliğine ihtiyaç duyulduğunu söyledi. İsrail Başbakanı açıklamasında, bölgede yaşanan son gelişmelerden sonra İsrail’in güvenliğine ilişkin Mavi Beyaz İttifakı liderlerine görüşme önerisi sunduğunu belirtti.
Başbakan önceki akşam, Mavi Beyaz İttifakı liderleri ve İsrail Savunma Kuvvetleri 89. Komando Tugayı Komutanı Albay Avi Blut’un huzurunda, eski Genelkurmay Başkanı Gabi Ashkenazi ile bir araya geldiğini ve son güvenlik gelişmelerinin İsrail’e yansımaları hakkında görüştüğünü belirtti. İki gün önce Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Aviv Kochavi arasında geçen görüşmeye atıfta bulunan yetkililer, Başbakan Netanyahu’nun Suriye’nin kuzeyinde yaşanan Türk harekâtının sonuçları ve İran ile olan çatışmaya yönelik güvenlik gelişmeleri hakkında bilgi aldığını belirtti.
Netanyahu’ya yakın kaynaklar, İran’ın Irak’tan Suriye’ye, Lübnan’dan Yemen’e kadar süren füze savaşı, Suriye’deki Türk operasyonu, ABD’nin birliklerini Suriye’den geri çekmesi gibi konular için güçlü bir İsrail stratejik eylem planı hazırlanması gerektiğini belirtiler. Bir kaynak açıklamasında, bu gelişmelere dikkat çeken İsrail güvenlik birimleri liderlerinin İsrail’de istikrarlı bir hükümetin yokluğundan mustarip olduğunu, gerekli karar ve eylemler için istikrarlı bir hükümete duydukları ihtiyacı vurguladıklarını söyledi.
İsrail Başbakanlık Ofisi’nden dün akşam yapılan açıklamada, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun Türkiye’den Tel Aviv’e gittiği duyuruldu. Pompeo’nun İsrail Başbakanı ile görüşmelerde bulunarak Suriye’nin kuzeyinde gerçekleştirilen Türk harekâtı ile ilgili son gelişmeler ve oluşan yeni durum karşısında İran’ın etkilerinin masaya yatırması planlanıyor.
Kaynaklar, İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin’in üç hafta içerisinde oluşturacağı yeni duruma göre, Netanyahu ve Gantz'ın birlik hükümetinin önümüzdeki günlerde şekilleneceğini aktardı. Netanyahu açıklamasında, bazı siyasi müttefiklerinin sevmedikleri Mavi-Beyaz İttifakı’ndan Yair Lapid ile bir arada olmayı kabul etmek zorunda kalacaklarını belirterek, Gantz ve Lapid’in yeni hükümete katılmasının bazı şartlardan vazgeçilmesi anlamına gelebileceğini ifade etti.
Başbakanlık dönüşümü şu şekilde olabilir. Netanyahu iki yıl Başbakanlık koltuğuna oturacak, ardından da iki yıl boyunca ülkenin Başbakanlık makamında iki yıl boyunca da Gantz bulunacak. Ancak Netanyahu’nun aleyhinde olan yolsuzluk davası ile ilgili karar verilirse Netanyahu Başbakan olarak kalabilir ancak tüm yürütme yetkilerini Gantz’a devretmesi gerekir.
Mavi Beyaz İttifakı, ayrıntılı bir hükümet çalışmasına karar vermeden önce Netanyahu ile görüşmeyi reddetmişti. Netanyahu, hükümet önerisini müttefiki olduğu parti başkanlarına anlatırken, çözüm ile ilgili ayrıntıları paylaştı.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.