​Suriye’nin güneyinde saldırı ve suikastler arttı

Suriye'nin güneyinde rejim kuvvetlerine ait kontrol noktası (Arşiv- Şarku'l Avsat)
Suriye'nin güneyinde rejim kuvvetlerine ait kontrol noktası (Arşiv- Şarku'l Avsat)
TT

​Suriye’nin güneyinde saldırı ve suikastler arttı

Suriye'nin güneyinde rejim kuvvetlerine ait kontrol noktası (Arşiv- Şarku'l Avsat)
Suriye'nin güneyinde rejim kuvvetlerine ait kontrol noktası (Arşiv- Şarku'l Avsat)

Suriye’nin güneyindeki Dera şehrinde, 11 Ekim tarihinde Casim-İnhil beldeleri arasındaki yolda devriye gezen Rus askeri polislerini taşıyan konvoy ile Dera-Tafas şehirleri arasındaki yol üzerinde ‘4.Fırka’ unsurlarını taşıyan otobüs patlayıcı ile hedef alındı.  Yaralanmalara neden olan bu iki patlamanın ardından şehirdeki güvenlik arttırıldı.
Bu olayların ardından, rejim güçleri çoğunlukla Casim olmak üzere bölgede gözaltı operasyonlarına başladı ve rejimin bölgedeki şehirler arasındaki kontrol noktalarında güvenlik önlemleri artırıldı.
Şarku’l Avsat’a bilgi veren yerel kaynaklar, kimliği belirsiz kişilerce Casim-İnhil beldeleri arasındaki yolda devriye gezen Rus askeri polislerini taşıyan konvoyun hedef alınmasının ardından Dera’nın batı kırsalındaki güvenlik önlemlerinin benzeri görülmemiş ölçüde güçlendirildiğini belirtti. Ancak Dera’da güvenlik önlemlerini arttıran başka gelişmeler de yaşandı.
Eski başbakanın kardeşine suikast
Eski Başbakan Vail el-Halaki’nin kardeşi Dr. Kusay Nadir el-Halaki, 16 Ekim akşamı şehir merkezindeki kliniğinde başından vurularak öldürüldü.
Bölgedeki aktivistlere göre Casim Uzlaşma Komitesi’ne üye olan el-Halaki şehirde Halk Komiteleri’nin kurulmasından sorumluydu ve rejim güçlerine çok yakın isimlerden biriydi.
El-Halaki suikasti, şehirdeki tutuklama operasyonlarının etkisiyle rejim unsurlarının öldürüldüğü bir dönemde gerçekleşti.
2 şüpheli gözaltına alındı
Cassim şehrinde, rejime bağlı Devlet Güvenlik Şubesi unsurları tarafından Rus askeri devriyesini hedef alan şüphelilerin evlerine yapılan baskında iki kişi gözaltına alındı. Bir başka şüpheli ise evine yapılan baskında kendisini patlattı. Şüphelinin kendisiyle birlikte 2 rejim unsuru öldü, birçoğu da yaralandı.
Sanameyn Devrimcileri’nden açıklama
Diğer yandan, kendilerine ‘Sanameyn Devrimcileri’ ismi veren bir grup, rejim güçlerinin Cassim şehrinde gerçekleştirdiği gözaltı operasyonlarına cevaben Sanameyn şehrinde rejim güçlerine ait bazı merkezleri hedef aldıklarını duyurdu.
Rejimden istenilenler
Cassim sakinleri de gece saatlerinde düzenledikleri protesto gösterileri sırasında şehirdeki güvenlik önlemlerinin kaldırılmasını talep etti.
Dera kampından bir grup insan da 14 Ekim’de bir gösteri düzenleyerek, gözaltı operasyonlarının durdurulmasını, gözaltındakilerin serbest bırakılmasını, ağır güvenlik önlemlerinin kaldırılmasını ve uzlaşma anlaşmasında öngörülen hizmetlerin bölgeye gelmesini istedi.
10’dan fazla suikastın ardından kaos arttı
Deralı aktivist Muhanned Abdullah, Suriye’nin güneyinde uzlaşma anlaşmasına tabi olan bölgelerde güvenlik anlamında kaosun arttığını söyledi.
Aktivistler, sadece geçen hafta, kimliği belirsiz kişilerce rejime yakın sivil kişiler, uzlaşma anlaşmasını kabul eden grup liderleri ile unsurlar, bölgedeki İran ve Hizbullah'ı destekleyen kişiler ve 4. Fırka unsurlarını hedef alan 10'dan fazla suikasti tespit etti.
Rejim güçleri tarafından uzlaşma anlaşması yapılan alanlarda yürütülen gözaltı operasyonlarının artması, askeri eylemlerin sona ermesinden sonra yaşanan göreceli istikrar nedeniyle topraklarına geri dönen siviller arasında endişeye yol açtı. Bölge halkı, yaşanan saldırı ve suikastlerin ardından uzlaşma anlaşmasının çökmesinden korkuyor.
Rejim kuvvetleri daha önce de hedef alındı
Bölgedeki kaynaklara göre bu Suriye’nin güneyindeki Rus güçlerine yönelik ilk saldırı değil. Rus kuvvetleri yaklaşık iki ay önce Dera’nın doğu kırsalında yer alan Busra eş-Şam şehrine giden yola döşenen patlayıcı ile hedef alındı.
Her ne kadar DAEŞ, sosyal medya aracılığıyla Suriye'nin güneyindeki Rus güçlerini hedef aldığını açıklasa da, uzlaşma anlaşmasını kapsayan bir bölgede Rus kuvvetlerinin hedef alınmasının birçok etkisi oldu.



Trump-Sisi temaslarına ilişkin çelişkili bilgiler ilişkilerdeki ‘gerginliği yansıtmıyor’

ABD Başkanı Donald Trump, Eylül 2018'de Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nun 73’üncü oturumunun oturum aralarında Mısırlı mevkidaşı Abdulfettah Sisi ile bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
ABD Başkanı Donald Trump, Eylül 2018'de Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nun 73’üncü oturumunun oturum aralarında Mısırlı mevkidaşı Abdulfettah Sisi ile bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Trump-Sisi temaslarına ilişkin çelişkili bilgiler ilişkilerdeki ‘gerginliği yansıtmıyor’

ABD Başkanı Donald Trump, Eylül 2018'de Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nun 73’üncü oturumunun oturum aralarında Mısırlı mevkidaşı Abdulfettah Sisi ile bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
ABD Başkanı Donald Trump, Eylül 2018'de Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nun 73’üncü oturumunun oturum aralarında Mısırlı mevkidaşı Abdulfettah Sisi ile bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ile ABD'li mevkidaşı Donald Trump arasındaki temaslar iki ülke arasındaki ilişkilerde gerginlik endişesi yaratırken, Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Kahire ile Washington arasındaki ilişkilerin herhangi bir değişiklikten etkilendiğini yalanladı.

Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlar, Mısır ile ABD başkanları arasındaki ‘temaslar’ hakkında ortaya çıkan tartışma ve bilgilerin ‘iki ülke arasındaki ilişkilerde bir gerginliği yansıtmadığı, aksine iki taraf arasında olumlu ve sürekli bir iletişime işaret ettiği’ konusunda hemfikir.

Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Temim Hallaf, Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, “Mısır ile ABD arasındaki ilişkiler istikrar ve süreklilik ile karakterize edilir… ABD ile kırk yılı aşan köklü bir stratejik ortaklığımız var” dedi.

Hallaf, Mısır ile ABD arasındaki ilişkilerin ‘askeri, siyasi, güvenlik ve ekonomik alanlarda yakın iş birliğine, her iki taraf için de karşılıklı fayda sağlayan bir ortaklığa tanık olduğunu ve bu nedenle bu bağlamla çelişen herhangi bir konuşmanın iki ülke arasındaki yakın ilişkilerin gerçekliğini yansıtmadığını’ belirtti.

Mısır Cumhurbaşkanlığı cumartesi akşamı Sisi'nin Trump'tan ikili ilişkiler ve bir dizi konuyu ele alan bir telefon aldığını açıklarken, Beyaz Saray da Trump'ın Sisi'den, ABD Başkanı'nın Ortadoğu'da barışın sağlanmasındaki rolüne övgü içeren bir telefon aldığını duyurdu.

Trump geçen hafta Washington'da gazetecilere yaptığı açıklamada, Sisi'yi aradığını ve onunla Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden Mısır ve Ürdün'e taşınması önerisi hakkında konuştuğunu söylemiş, ancak Kahire böyle bir görüşmenin gerçekleştiğini yalanlamıştı.

Washington'daki Ortadoğu Çalışmaları Enstitüsü'nden Prof. Dr. Hasan Muneymine, “Çelişkili bilgi ve veriler açısından yaşananlar ABD ile Mısır arasında özel bir gerilim olarak görülemez. Zira Trump göreve geldiğinden bu yana ABD'nin pek çok ülkeyle ilişkileri, bazılarının düşmanca bulduğu politikaları ve diğer ülkelere bir oldubittiyi dayatma arzusu nedeniyle gerginleşti” ifadelerini kullandı.

Muneymine sözlerini şöyle sürdürdü: “Mısır Cumhurbaşkanlığı tarafından yayınlanan açıklama gerçeğin bir yansıması olarak görülmelidir. Gerçekte yaşananlar, ülkeler arasında eşitliğe dayanan diplomatik normlara uygundur. Ancak Trump liderliğindeki ABD yönetimi her şeyi Amerikan üstünlüğünün, daha doğrusu herkesin kendisine boyun eğmesi gerektiği fikrine dayanan Trumpçı üstünlüğün bir parçası olarak yayınlıyor. Dolayısıyla ABD'nin açıklamaları bu arzunun etkisiyle gerçekte olandan farklı görünmektedir.”

Beyaz Saray'dan Trump ile Sisi arasında cumartesi günü gerçekleşen telefon görüşmesine ilişkin yapılan açıklamada, “Mısır Cumhurbaşkanı, Başkan Trump'ın liderliğinin Ortadoğu'da altın bir barış çağı başlatabileceğine olan inancını dile getirdi” denildi.

Mısır'ın eski dışişleri bakan yardımcılarından Büyükelçi Seyyid Şelbi, ‘Sisi ve Trump'ın temaslarıyla ilgili çelişkili bilgilerin, konuların karmaşıklığından, çatışmanın yoğunluğunun artmasından ve bölgedeki olayların akışından kaynaklandığını, ancak dile getirilen her şeyin her iki tarafın da bu sorunları çözmek için sürekli ve karşılıklı diyalog arzusunu gösterdiğini’ söyledi.

Şelbi’nin tahminine göre, ‘Mısır yönetimi şu anda Trump yönetiminin Filistin meselesinin çözümüne ilişkin olumlu, ciddi ve adil bir tutum takınmasına ve Etiyopya (Rönesans Barajı) krizinin çözümüne yönelik arabuluculukta ilk döneminin bitiminden önce başlattığı rolü sürdürmesine güveniyor.’

Donald Trump yönetimi 2021'deki ilk döneminin sona ermesinden önce Mısır, Etiyopya ve Sudan arasındaki Rönesans Barajı müzakerelerine doğrudan müdahale etmiş ve barajın rezervuarlarını doldurmadan önce ilgili taraflar arasında bir anlaşmaya varılması gerektiği çağrısında bulunan resmi bir açıklama yayınlamıştı.

ABD gözetiminde ve Dünya Bankası'nın katılımıyla yürütülen müzakereler, Etiyopya'nın ABD'nin barajın doldurulma süresi ve işletme yöntemine ilişkin kurallar konusunda taraflara sunduğu girişimi reddetmesinin ardından çıkmaza girmişti.

İlginçtir ki Sisi ile Trump arasındaki telefon görüşmesine ilişkin Beyaz Saray açıklamasında Rönesans Barajı konusunun ele alındığı belirtilirken, Mısır'dan yapılan açıklamada doğrudan barajdan bahsedilmedi; sadece su güvenliği konusunun görüşüldüğüne atıfta bulunuldu.

Mısır'ın eski dışişleri bakan yardımcılarından Büyükelçi Rauf Saad, ‘Sisi ile Trump arasındaki telefon görüşmesiyle ilgili olarak gündeme getirilen her şeyin usule ve şekle ilişkin konular olduğunu, öze ilişkin bir anlaşmazlık bulunmadığını ve bir başkanın arayıp diğerinin yanıt vermesinin her iki tarafın da diyalog kurmak ve vizyon alışverişinde bulunmak istediği anlamına geldiğini’ vurguladı.

Saad, “Her iki taraf da çağrı ya da toplantıyla ilgili açıklamayı kendi vizyonuna ve çıkarlarına hizmet edecek şekilde hazırlar. Bu bir uzlaşmaya varmak için yapılan ortak bir açıklama değil. Örneğin Washington, Rönesans Barajı meselesini benim tahminime göre Mısır'ın çıkarlarına olan düşkünlüğünün bir göstergesi olarak sundu. Mısır ise Gazze ve ateşkes meselesini sundu, çünkü bu ulusal güvenliğini tehdit eden acil bir mesele” şeklinde konuştu.

Mısır ve ABD'den yapılan açıklamalarda, iki başkan arasındaki telefon görüşmesinde son günlerde yerel ve uluslararası medyanın gündeminde olan ‘Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden çıkarılması’ önerisinin ele alındığı belirtilmedi.

Mısır Dışişleri Konseyi Üyesi Büyükelçi Reha Ahmed Hasan, ‘telefon görüşmeleri ve toplantılarla ilgili resmî açıklamaların görüşülen her şeyi içermediğini, daha ziyade her iki tarafın bakış açısına göre en önemli noktaların bir özeti olduğunu’ söyledi.

Hasan, “Sisi ile Trump arasındaki telefon görüşmesinde Filistinlilerin yerlerinden edilmesi konusuna değinildiği kesin. Mısır Cumhurbaşkanı'nın bu konunun halk, ordu, Arap ve uluslararası kamuoyu tarafından reddedildiğini vurguladığı da kesin. Görüşmeyle ilgili resmî açıklamalarda konuya ilişkin herhangi bir açıklama yapılmadı, böylece konuyla ilgili tartışmayı ve çekişmeyi artıracak resmi bir malzeme ortaya çıkmadı. Kesin olan husus, iki lider bir araya geldiğinde konunun enine boyuna tartışılması konusunda mutabık kalındığıdır” ifadelerini kullandı.