Sudan Hükümeti ile Devrimci Cephe arasındaki müzakerelere ara verildi

Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri'nin (ÖDBG) saha komitesi üyesi Muhammed Osman Şerif, dün, Hartum’da basın toplantısı düzenledi (EPA)
Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri'nin (ÖDBG) saha komitesi üyesi Muhammed Osman Şerif, dün, Hartum’da basın toplantısı düzenledi (EPA)
TT

Sudan Hükümeti ile Devrimci Cephe arasındaki müzakerelere ara verildi

Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri'nin (ÖDBG) saha komitesi üyesi Muhammed Osman Şerif, dün, Hartum’da basın toplantısı düzenledi (EPA)
Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri'nin (ÖDBG) saha komitesi üyesi Muhammed Osman Şerif, dün, Hartum’da basın toplantısı düzenledi (EPA)

Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG) ve Sudan hükümeti ile Devrimci Cephe arasındaki düşmanlıkların sona erdirilmesine ilişkin anlaşmanın imzalanması pazartesi sabahına ertelendi.
ÖDBG, geçiş hükümetini desteklenmesi, devrik lider Ömer el-Beşir’in partisinin feshedilmesi ve eski rejimin simgelerinin devlet kurumlarından kaldırılmasının talep edilmesi için, bugün Hartum’da toplanılacağını duyurdu.
Geçiş hükümeti heyeti ve Devrimci Cephe’nin silahlı hareketleri arasında doğrudan müzakereler, geçtiğimiz perşembe günü Cuba' da başladı. Taraflar, müzakere gündemini belirlemek için ortak bir komite kurma kararı aldılar.
Geçiş hükümeti heyeti ve Sudan Halk Kurtuluş Hareketi- Kuzey Örgütü’nün (SPLM-N) tekrar müzakere masasına dönmesi bekleniyor. Daha önce taraflar, müzakere sürecinin seyrine ilişkin görüşlerini ortaya koydu. Müzakerelerde siyasi, insani ve güvenlik düzenlemeleri ile ilgili konular da masaya yatırılacak.
Bu arada, Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, 23-24 Ekim tarihlerinde Soçi'de gerçekleştirilecek olan Rus-Afrika Zirvesi'ne daveti edildi.
Eski rejim yanlısı öğrenciler 27 üniversite öğrencisini yaraladı. Hartum, Bahri semtindeki Ez-Zaim El-Ezheri Üniversitesi’nde silahsız öğrencilere karşı yapılan saldırıda yakın dövüş silahları kullanıldı.
ÖDBG resmi sözcüsü Vecdi Salih, geçiş hükümetinin desteklenmesi ve İslamcıların iktidardan indirilmesinin ardından devrimin hedefinin gerçekleşmesi adına önemlidir. Bu taleplerin başında Ulusal Kongre Partisi’nin feshi ve tasfiyesi geliyor.
Vecdi Salih Hartum’daki parti binasında düzenlediği basın toplantısında, “Sudan halkını öldüren, işkence eden ve yerinden eden eski rejimin mensuplarından intikam almak istemiyoruz, ancak Sudanlılara karşı suç işleyenlerin hak ettikleri adil cezayı almalarını istiyoruz.” dedi.
Salih, “Devrim karşıtı güçler, ordunun genel komutanlık karargahında kitleler halinde toplanılması için çağrıda bulundu. Bu devrimin hedefleriyle ters düşüyor. Mevcut durumda sivil hükümet bulunurken bu çağrıyı gerektirecek bir durum yok” açıklamalarında bulundu.
Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri'nin (ÖDBG) saha komitesi üyesi Şerif Osman, “Mahallelerdeki Direniş Komiteleri, Hartum’un Omdurman ve Bahri kentlerinde kalabalıkların toplanacağı bazı meydanlar belirlendi. Toplantıda, 1964 Ekim Devrimi'nin 55'inci yıldönümünü kutlanacak ve birtakım talepler dile getirilecek” dedi.
Toplantılarda devrim yürüyüşünün tamamlanması için geçiş hükümeti desteklenmeli, siyasi arenada eski rejime bağlı herhangi bir partinin veya grubun varlığı reddedilmesi mesajı verilecek. Meydanlarda hükümete ülkedeki barış sürecini tamamlama çağrısında bulunulması bekleniyor.
Saha Çalışma Komitesi, protesto yürüyüşleri sırasında herhangi saldırısının yapılmasını önlemek için gerekli güvenlik önlemlerinin alınması için ilgili makamların (asker, polis) bilgilendirildiğini açıkladı.
İlgili bağlamda, Sudan Komünist Partisi, devrim karşıtı güçlerin önlerini kesmek ve eski rejimin kalıntılarını ortadan kaldırmak hedefiyle “milyonluk yürüyüşe” geniş çapta katılım gösterilmesi çağrısında bulundu. Sudan Komünist Partisi aynı zamanda Ulusal Kongre Partisi'nin tüm mal varlıklarına el konulmasını ve suçluların devrimci mahkemelerde yargılanmasını talep ediyor.
Öte yandan Şerif, Saha Çalışma Komitesi’nin, Ez-Zaim El-Ezheri Üniversitesi’ndeki öğrencilere karşı eski rejimin milisleri tarafından bir saldırı yapılacağına dair bir gün önceden polise detaylı bilgi verdiğini ancak polisin olayı önlemek için gerekli önlemleri almadığını açıkladı.
Şarku’l Avsat’a konuşan görgü tanıkları, eski rejime mensup birtakım İslamcı öğrenci grubunun yakın dövüş silahları kullanarak, silahsız öğrencilere saldırdığını ve bu olayın öğrenciler arasında yaralanmalara neden olduğunu söylediler.
Politik Öğrenci İttifakı, kanlı olaya ilişkin yaptığı açıklamada, “Ulusal Kongre Partisi’nin öğrenci kanadının siyasi faaliyetleri üniversitede yasaklansın” ifadeleri kullanıldı.
Egemenlik Konseyi geçtiğimiz ay güvenlik makamlarına, cihatçı grupların ve eski rejimin güvenlik birimlerinin üniversitelerden uzaklaştırılması ve ellerinde bulunan tüm belgelere ve mal varlıklarına el konulması talimatını verdi.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.