Erdoğan, Macron'un ateşkes süresini uzatma çağrısını reddetti

Suriye'nin kuzeyindeki Tel Abyad şehrinde Türkiye'ye ait zırhlı araçlar (AFP)
Suriye'nin kuzeyindeki Tel Abyad şehrinde Türkiye'ye ait zırhlı araçlar (AFP)
TT

Erdoğan, Macron'un ateşkes süresini uzatma çağrısını reddetti

Suriye'nin kuzeyindeki Tel Abyad şehrinde Türkiye'ye ait zırhlı araçlar (AFP)
Suriye'nin kuzeyindeki Tel Abyad şehrinde Türkiye'ye ait zırhlı araçlar (AFP)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yaptığı telefon görüşmesinde, Türkiye'nin Suriye'deki ‘ateşkesi’ uzatması yönündeki önerisini reddetti.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Rusya Devlet Başkanı Putin ile yaptığı telefon görüşmesinde, Suriye’nin kuzeyinde bu akşam sona erecek olan ateşkesin uzatması gerektiğini söylemişti.
Erdoğan, Soçi Zirvesi’ne katılmak üzere yapacağı Rusya ziyareti öncesinde Ankara Esenboğa Havaalanı'nda yaptığı açıklamada, “Macron'dan şahsıma gelmiş herhangi bir teklif yok. Macron zaten bu tür şeyleri teröristlerle görüşüyor. Herhalde teröristlerin ona yaptığı teklifi de dolaylı yoldan bize iletmek istedi” diyerek tepki gösterdi.
ABD ile varılan mutabakata göre YPG’nin bölgeden çekilmesi için verilen sürenin bugün dolacağını hatırlatan Erdoğan, "Bu gece saat 22.00 itibariyle süre bitiyor. İlgili birimlerimiz süreci sahada takip ediyor. ABD’nin ülkemize verdiği sözler tutulmazsa harekatımızı kaldığı yerden bu sefer çok daha büyük kararlılıkla devam ettireceğiz” diye konuştu.
Erdoğan ve Putin, bugün Soçi’de bir araya gelerek, Suriye’deki askeri operasyonun geleceği hakkında görüşmelerde bulunacak.
Kremlin’den Erdoğan-Putin görüşmesine dair açıklama
Kremlin, Erdoğan ve Putin’in bugün Soçi’de yapacakları görüşmelerde Suriye’nin kuzeydoğusundaki durumun normalleştirilmesine odaklanacağını belirtti.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, “Putin ve Erdoğan’ın bugün konuşacakları konular olacak. Suriye’nin kuzeydoğusundaki gelişmeler ele alınacak. Görüşme, son gelişmeler hakkında Türkiye’nin planlarını daha iyi anlamamıza yardımcı olacak” dedi.
Lavrov’dan DEAŞ iddiası
Rusya Savunma Bakanı Sergey Lavrov, Putin ve Erdoğan’ın görüşmesinden bir gün önce yaptığı açıklamada, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyine yönelik askeri operasyonunun gözaltında tutulan DEAŞ unsurlarının kaçmasını sağladığını ve teröristlerin Rusya da dahil kendi ülkelerine dönebilecekleri yönünde korkuyu artırdığını dile getirdi.
ABD’li senatörlerden yaptırım çağrısı
ABD'li Senatörler, Barış Pınarı Harekatı nedeniyle Türkiye’ye yaptırım uygulama çabalarını sürdürürken, Demokratik Suriye Meclisi Eş Başkanı İlham Ahmed, ABD Başkanı Donald Trump'a Kürtlere yönelik etnik temizliği durdurma çağrısında bulundu.
Demokrat Senatör Chris Van Hollen, dün düzenlediği basın toplantısında, “Katliamı durdurmamız gerekiyor. DEAŞ’ın tekrar ortaya çıkmamasını sağlamamız gerekiyor” dedi.
Demokrat Senatör Chris Van Hollen ve Cumhuriyetçi Lindsey Graham, öncülük ettikleri Türkiye’ye yaptırım öngören karar tasarısına destek için daha fazla imza toplamaya çalışıldığını belirtti.
Graham da, “Herkesten çok Türkiye’yi suçluyorum. Türkiye’nin işgali Halifeliğin (DEAŞ) mağlubiyetini riske attı” ifadelerini kullandı.
Cumhuriyetçi Senatör, Türkiye ile Kürt unsurlar arasında uluslararası güçler tarafından izlenen silahsızlaştırılmış bir bölge görmek istediğini söyleyerek, ABD’nin, Suriye'nin güneyindeki petrol sahalarını korumak ve izlemek amacıyla Kürt unsurlarla ortaklığının devam etmesi gerektiğini belirtti. Fakat öncelikle Ankara'nın geri çekilmesi gerektiğini açıkça vurguladı.
Senatörler Lindsey Graham ve Chris Van Hollen, geçtiğimiz Perşembe günü, Suriye'nin kuzeyine düzenlediği harekat nedeniyle Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını öngören tasarıyı açıklayarak, 5 günlük ateşkes ilan edilmesine rağmen bu konuya devam edeceklerini ifade etmişti.
Ünlü Kürt siyasetçi İlham Ahmed ise, Chris Van Hollen ve Lindsey Graham ile Washington’da bir araya geldi.
Ahmed, iki hafta önce ABD birliklerini geri çekme kararından vazgeçmesi yönünde ikna etmek için ABD Başkanı Donald Trump’a telefon açtığını dile getirdi.
Kürt siyasetçi, "Bize saldırmak istiyorlar. Yüz binlerce kişiyi öldürmek istiyorlar" diye konuştu.
Demokrat Senatör Richard Blumenthal da, petrol sahaları hakkında konuşmanın ülkede devam eden insani felakete karşı dikkatleri dağıttığını söyledi.
SOHR:300 bin kişi evlerini terk etti
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) tarafından Pazar günü yapılan açıklamada, Barış Pınarı Harekatı nedeniyle 300 bin kişinin evlerini terk etmek zorunda kaldığı bildirilerek, 120 sivilin hayatını kaybettiği bilgisi verildi.
SOHR ayrıca, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) saflarında 470 kişinin öldürüldüğünü de belirtti.
Türkiye ise Barış Pınarı Harekatı kapsamında 765 ‘teröristin’ öldürüldüğünü ve hiçbir sivil kayıp olmadığını ifade etti.



İran geniş çaplı füze tatbikatlarına başladı

Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.
Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.
TT

İran geniş çaplı füze tatbikatlarına başladı

Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.
Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.

İran medyası, ülke genelindeki çeşitli illerde füze denemelerinin başladığını bildirdi.

İran Devrim Muhafızları'na bağlı Fars Haber Ajansı, görgü tanıklarının ifadelerine ve vatandaşlardan gelen haberlere dayanarak, İran genelinde çeşitli yerlerde füze denemelerinin yapıldığını belirtti.

Haberlere göre, füzeler Loristan eyaletinin başkenti Hürremabad'da, Batı Kürdistan eyaletinin (batı) Mahabad şehrinde, İsfahan'da, Tahran'da (merkez) ve ülkenin kuzeydoğusundaki Horasan eyaletinin başkenti Meşhed'de görüldü.


Sarı hattı etkisiz hale getirmek... Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını tehdit eden bir pazarlık kozu

Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
TT

Sarı hattı etkisiz hale getirmek... Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını tehdit eden bir pazarlık kozu

Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)

ABD’nin Miami kentinde yapılan Gazze anlaşması çerçevesindeki dörtlü arabuluculuk toplantısının sonuçları, haftalar sürebilecek istişarelere işaret ediyor. İsrail kaynaklarından sızan bilgiler, Gazze Şeridi’nin kontrol altındaki alanının yüzde 50’sinden fazlasını kapsayan ve Hamas’ın bulunmadığı bölgede silahsızlandırma olasılığına dair ipuçları veriyor.

Sızıntılar, sarı hat bölgesinde ikinci aşamadan bağımsız kısmi bir yeniden imar planının hazırlandığını öne sürüyor. Uzmanlar, bu hamleyi, arabulucular ve Hamas üzerinde baskı kurmak için bir araç olarak değerlendiriyor; amaç, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerde silahlarını bırakmasını sağlamak.

Uzmanlar, tek taraflı girişimlerin, Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını aksatabileceğini ve İsrail’in bölgeyi bölme ve tamamen çekilmeme hedeflerine hizmet edebileceğini belirtiyor. İlk aşaması 10 Ekim’de uygulamaya konulan barış planının maddeleri de bu olasılıklara işaret ediyor.

İsrail Kanal 12 televizyonuna konuşan bir güvenlik kaynağı, ordunun sarı hat bölgesinde silahsızlandırma çalışmalarını tamamlamak üzere olduğunu belirtti. Kaynağa göre, söz konusu bölge Gazze Şeridi’nin doğusunda yer alıyor ve toplam alanın yaklaşık yüzde 52’sini kapsıyor.

Ekim ayında imzalanan Gazze anlaşmasından bu yana, sarı hat içinde faaliyet gösteren altı tugay, yer üstü ve yer altındaki altyapının onlarca kilometresini yok etti. Aynı kaynak, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerde silahsızlandırmanın önemine dikkat çekti.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel’den aktardığına göre İsrail ordusu cumartesi günü, Han Yunus’un güneyinde sarı hattın İsrail tarafında Hamas’a ait tünellerin patlatıldığını ve yıkıldığını gösteren görüntüler paylaştı.

Bu adımlar, Yedioth Ahronoth gazetesinin yaklaşık bir hafta önce aktardığı habere göre, Tel Aviv’in, ABD talebi üzerine Gazze Şeridi’nde enkaz kaldırma maliyetlerini karşılamayı ve geniş çaplı mühendislik çalışmalarını üstlenmeyi ilk etapta kabul etmesinin ardından geldi. Haberde, Refah bölgesinde yeniden imar için bir alanın boşaltılmasının planlandığı ifade edildi.

Buna karşılık Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati cumartesi günü yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi’nde yeniden imar çalışmalarının acilen başlatılması gerektiğini vurguladı. Abdulati, tek taraflı çözümleri veya Filistin topraklarının demografik ve coğrafi yapısını değiştirme girişimlerini reddettiklerini ve Filistin halkının topraklarından zorla çıkarılmasına izin verilmeyeceğini belirtti.

dcfr
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hattı temsil eden beton blok (AFP)

Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi ve İsrail konularında uzman akademisyen Ahmed Fuad Enver, sarı hattın silahsızlandırılmasıyla ilgili açıklamaların İsrail tarafından yapılan belirsiz ve baskı amaçlı beyanlar olduğunu belirtti. Enver, bu adımların ikinci aşamayı etkilemeyi amaçladığını vurguladı.

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal ise sızıntıları, arabulucular ve Hamas üzerinde ‘doğrudan baskı’ kurma girişimi olarak nitelendirdi. Nazzal, Hamas’ın silahsızlandırılmasının zaman alacağını ve uygulanmasının zorluklar içereceğini, ayrıca İsrail içinde sahte zafer algısı yaratmayı hedeflediğini ifade etti.

Söz konusu tartışmalar, Miami’de yapılan toplantının sonuçlarıyla eş zamanlı olarak gerçekleşti. Mısır, Katar, Türkiye ve ABD’yi temsil eden arabulucuların açıklamasına göre, ABD’nin gönderdiği diplomat Steve Witkoff’un X hesabından aktardığı mesajda, ikinci aşama görüşmelerinde Gazze’de birleşik otorite altında sivil ve kamu düzeninin korunmasını sağlayacak bir yönetim organının güçlendirilmesine vurgu yapıldığı belirtildi. Arabulucular, geçiş sürecinde sivil ve güvenlik alanları ile yeniden inşayı yönetmek üzere Barış Konseyi’nin kurulması ve aktif hale getirilmesine destek verdiklerini açıkladı.

xscdfg
Gazze Şeridi’ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü mensupları, 2023 yılında er-Rimal mahallesinde yıkılan bir binanın enkazı arasında ceset arıyor. (AFP)

Arabulucular, tüm taraflara yükümlülüklerini yerine getirme, itidal gösterme ve denetim mekanizmalarıyla iş birliği yapma çağrısında bulundu. Ayrıca ikinci aşamanın uygulanmasını ilerletmek amacıyla önümüzdeki haftalarda görüşmelerin devam edeceği açıklandı.

Ahmed Fuad Enver, ikinci aşama için geri sayımın başladığını belirterek, “İsrail’in bu aşamaya girmesi için zorunlu bir süreç olacak… Ocak ayında bunu görebiliriz” dedi.

Nizar Nazzal ise Miami toplantısının ikinci aşamanın ana hatlarını çizdiğini, Barış Konseyi, Gazze Yönetim Komitesi ve istikrar güçlerinin oluşturulmasının uygulamaya konduğunu söyledi. Nazzal, buna bağlı olarak İsrail’in, silahsızlandırma ve saldırıların devamı gibi engellere rağmen ABD baskısı altında ikinci aşamaya katılmak zorunda kalacağını ifade etti.


İran: Füze programımız savunma amaçlıdır ve müzakere konusu değildir

Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)
Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)
TT

İran: Füze programımız savunma amaçlıdır ve müzakere konusu değildir

Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)
Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi bugün yaptığı açıklamada, İran’ın füze programının savunma amaçlı olduğunu ve müzakere edilemeyeceğini belirtti.

Bekayi, “İran'ın saldırganları caydırmak için tasarlanmış savunma yetenekleri hakkında hiçbir koşulda tartışma yapılmasına yer yoktur” dedi.

Amerikan medyasında yer alan haberlere göre, ABD Başkanı Donald Trump’ın, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’dan İran’ın balistik füze programındaki herhangi bir genişlemenin hızlı bir müdahaleyi gerektirebilecek bir tehdit oluşturduğunu belirten bir brifing alması bekleniyor.

sdf
İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO), ülkenin güneyindeki Hürmüz Boğazı'nda düzenlenen askeri tatbikat sırasında füze ateşledi. (EPA)

İsrailli güvenlik kaynakları, İran’ın nükleer programını yeniden canlandırma yönünde adımlar atmaya başladığına dair bir dizi işaret bulunduğunu, ancak uranyum zenginleştirmeyi henüz yeniden başlatmadığını açıkladı. Şarku’l Avsat’ın Maariv gazetesinden aktardığına göre, son haftalarda İsrail ve ABD’nin önceki saldırılarında tahrip edilen nükleer reaktörler çevresinde sürekli bir hareketlilik gözlemleniyor.

Kaynaklar, ayda ortalama 3 bin balistik füze üretimi için yoğun çabalar sarf edildiğini belirtti. Bu füzeler eski nesil ve düşük isabetli olmasına rağmen, hedeflerine ulaşanlar ciddi yıkıma yol açabiliyor.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise dün yaptığı açıklamada, Tahran’ın ‘yeni bir saldırı olasılığını göz ardı etmediğini’, ancak ülkenin ‘tam anlamıyla ve öncesine göre daha fazla’ hazır olduğunu belirtti. Arakçi, bu hazırlığın amacının savaşı önlemek olduğunu, savaş istemek olmadığını vurguladı ve İran’ın haziran ayındaki saldırılarda zarar gören altyapıyı yeniden inşa ettiğini kaydetti.

fgt
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ve ekibi, 12 Nisan'da Maskat'ta Amerikan heyetiyle yapılan dolaylı görüşmelerin ardından gerçekleştirilen ilk tur görüşmelerin arasında (Arşiv – AFP)

Nükleer tesislerine yönelik saldırılardan önce İran, uranyumu yüzde 60 oranında zenginleştiriyordu. Bu oran, askeri kullanım seviyesine yakın kabul ediliyor. UAEA, savaşın başlaması sırasında İran’ın yaklaşık 441 kilogram bu düzeyde zenginleştirilmiş uranyuma sahip olduğunu bildirmiş, ancak 13 Haziran’dan bu yana stokları doğrulamanın mümkün olmadığını açıklamıştı.

Batılı ülkeler, bu seviyede zenginleştirmenin sivil bir ihtiyaç olmadığını savunurken, UAEA İran’ın yüzde 60 oranında uranyum zenginleştiren, nükleer silaha sahip olmayan tek ülke olduğunu belirtiyor.