Hanehalkı tüketim harcaması bölgesel verileri açıklandı

Hanehalkı tüketim harcaması bölgesel verileri açıklandı
TT

Hanehalkı tüketim harcaması bölgesel verileri açıklandı

Hanehalkı tüketim harcaması bölgesel verileri açıklandı

Konut ve kira harcamasına en yüksek payı 2018 yılında İstanbul Bölgesi ayırdı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2018 yılı hanehalkı tüketim harcaması (bölgesel) verilerini açıkladı. Buna göre; hanehalkı bütçe araştırmasının 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ait verilerinin birleştirilmiş sonuçlarına göre; toplam tüketim harcamalarının büyük bölümünü konut ve kira, gıda ve alkolsüz içecekler ile ulaştırma harcamaları oluşturdu. Konut ve kira harcamalarına en yüksek payı ayıran bölge yüzde 29,5 oranıyla TR1 İstanbul Bölgesi iken en düşük payı ayıran bölge yüzde 21,4 ile TRA Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi oldu.
Gıdaya en yüksek payı Güneydoğu Anadolu Bölgesi ayırdı
Tüketim harcamaları içinde gıda ve alkolsüz içecek harcaması payının en yüksek olduğu bölge yüzde 26,9 ile TRC Güneydoğu Anadolu Bölgesi iken, en düşük olduğu bölge yüzde 15,6 ile TR1 İstanbul Bölgesi oldu.
Ulaştırma harcamalarına Batı Anadolu ve Batı Karadeniz Bölgesi en yüksek payı ayırdı
Ulaştırma harcamalarına en yüksek payı yüzde 19,9 oranıyla TR5 Batı Anadolu ve TR8 Batı Karadeniz Bölgesi ayırırken, en düşük payı ayıran bölge yüzde 16,2 ile TRB Ortadoğu Anadolu Bölgesi oldu.
Eğitime ayrılan pay İstanbul Bölgesi'nde en yüksek oldu
Tüketim harcamaları içinde eğitime yüzde 3,5 oranıyla en yüksek payı İstanbul Bölgesi ayırırken, Doğu Karadeniz Bölgesi yüzde 1 ile en düşük payı ayıran bölge oldu. Sağlık harcamalarına en yüksek payı yüzde 2,7 ile TR2 Batı Marmara Bölgesi, en düşük payı ise yüzde 1,2 ile TRB Ortadoğu Anadolu Bölgesi ayırdı.
Tüketim harcamalarının dörtte biri İstanbul Bölgesi'nde gerçekleşti
Araştırma sonuçlarına göre; Türkiye'deki toplam tüketim harcamalarının yüzde 24,4'ü TR1 İstanbul Bölgesi'nde oturan hanehalkları tarafından gerçekleştirildi. İkinci sırada yüzde 14,9 ile TR3 Ege Bölgesi yer alırken, bunu izleyen TR4 Doğu Marmara ve TR6 Akdeniz Bölgesi'nin payı yüzde 11,2 oldu.
Tüketim harcamalarında en düşük payı TRA Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi aldı
Türkiye'deki toplam hanehalkı tüketim harcamalarında en düşük payı yüzde 1,7 ile TRA Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi aldı. Bu bölgeyi yüzde 2,9 oranıyla TRB Ortadoğu Anadolu Bölgesi izledi.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.