İsrail, FHKC liderini tutukladı

Halide Carar
Halide Carar
TT

İsrail, FHKC liderini tutukladı

Halide Carar
Halide Carar

İsrail, yaklaşık 4 ay önce Dolev yerleşim biriminde 1 yerleşimcinin öldüğü saldırıyla ilgili olarak Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) liderlerine ve aktivistlerine uzanan bir tutuklama kampanyası başlattı.
Bu çerçevede İsrail, geçtiğimiz Şubat ayında serbest bırakılan FHKC’nin önde gelen bir lideri ve eski Filistin Yasama Meclisi üyesi Halide Carar’ı tutukladı. İsrail ayrıca, Ramallah, Nablus ve Beytüllahim’de de FHKC’ye mensup bazı yetkilileri gözaltına aldı. Tutuklama kampanyaları sırasında İsrail ordu güçleri, Dolev yerleşim birimine yönelik saldırıyla ilgili olarak, FHKC’ye mensup bazı üyelerin evlerini yıkmak amacıyla çevrede inceleme yaptı.
Filistin Esirler ve Serbest Bırakılanlar Heyeti, 31 Ekim’de 56 yaşındaki Carar’ın yeniden tutuklanmasını kınadı. Hamas Hareketi de tutuklama olayının ardından bir bildiri yayınlayarak, “Carar’ın tutuklanması, halkımızı işgale karşı direnmekten, topraklarını, haklarını ve kutsallarını savunmaktan caydırmayacak” açıklamasında bulundu. Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ise İsrail’e FHKC yetkilisi Halide Carar’ı serbest bırakma çağrısında bulundu. FKÖ Genel Sekreteri Saib Ureykat, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Filistin’in siyasi, toplumsal ve kadın aktivistlerinden biri olan Halide Carar’ın derhal serbest bırakılması çağrısı yapıyoruz. Uluslararası toplumu, Carar’ı derhal serbest bırakması için İsrail hükümetine baskı yapmaya çağırıyoruz” dedi. Açıklamada ayrıca, “Halide Carar’ın tutuklanması, işgal makamı (İsrail) tarafından uygulanan yeni bir kaçırma eylemidir” denildi.
FKÖ Yürütme Komitesi üyesi Hanan Aşravi, Filistin şehirlerindeki yıkım kampanyaları, siyasi lider ve eski milletvekili Halide Carar’a ve yazar Ali Ceradat’a kadar uzanan tutuklama faaliyetleri de dâhil olmak üzere tüm İsrail ihlallerini kınadı.
Aşravi, 31 Ekim’de yaptığı yazılı açıklamada, “Filistin halkının liderlerine ve Carar da dâhil siyasi aktivistlere yönelik devam eden tutuklama faaliyeti, siyasi tutuklama ve işgal devletinin Filistin’in iç durumunu sarsma amaçlı planı çerçevesinde gerçekleşiyor. Bu faaliyetler, tüm uluslararası yasaların da açık ve kasıtlı olarak ihlalidir” ifadelerine yer verdi.
Aşravi ayrıca, Cenevre Anlaşması’nın tarafları, Birleşmiş Milletler (BM), BM İnsan Hakları Konseyi ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi de dahil uluslararası topluma ve insan hakları kuruluşlarına hukuki ve siyasi sorumluluklarını yerine getirme, İsrail’e baskı uygulama, esirleri serbest bırakmaya zorlama, devam eden kasıtlı ihlalleriyle ilgili hesap vermeleri için acil olarak müdahale çağrısında bulundu.



Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
TT

Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)

Kritik öneme sahip Maya kenti Caracol'un ilk hükümdarı olduğu düşünülen birine ait mezar keşfedildi. Mezarda bulunan eserler dönemin büyük kentleri arasındaki ilişkiye ışık tutuyor.

Maya dünyasının en büyük ve en önemli şehirlerinden Caracol'un nüfusunun zirve döneminde 100 bine ulaştığı tahmin ediliyor. Ancak diğer pek çok Maya şehrinde olduğu gibi, bilinmeyen nedenlerle MS 900 civarında çöküşe geçti.

Kalıntıları Belize'de yer alan antik kentin harabelerindeki kazılar en az 40 yıldır sürüyor. Fakat bugüne kadar yapılan çalışmalarda hiçbir kraliyet üyesine ait mezara rastlanmamıştı. 

Kazılara liderlik eden Houston Üniversitesi arkeologları Diane ve Arlen Chase, etkileyici bir keşifle bu durumu değiştirdi. 

İlk kez Caracol'da bir kraliyet mezarı ortaya çıkaran ekip, bunun kentin bilinen ilk hükümdarına ait olduğunu düşünüyor.

Houston Üniversitesi'nden yapılan açıklamaya göre Te K'ab Chaak adlı kralın mezarı yaklaşık MS 350'ye tarihlendi. Araştırmacılar tahta 331'de çıkan Te K'ab Chaak'ın hanedanının en az 460 yıl varlığını sürdürdüğünü söylüyor.

Field Museum'dan arkeolog Gary Feinman, yer almadığı çalışmanın bulguları hakkında "Çok erken bir döneme ait hükümdar buldular, ki bu çok önemli ve bir hanedanın kurucusu olduğu iddia ediliyor" diyerek ekliyor: 

Bu büyük bir bulgu.

Araştırmacılar mezarda bulunan kalıntılara dayanarak Te K'ab Chaak'ın 1,7 metre boyunda ve öldüğünde dişi olmayan yaşlı bir adam olduğunu tespit etti.

Chase çifti kalıntılarla birlikte gömülen seramik kapların tarzından mezarın son derece eski olduğu sonucuna vardı. Kırmızı zincifre mineraliyse, çok yüksek statüye sahip birine ait olduğunu anlamına geliyordu.

Arlen Chase "Eşyalar zincifreyle kaplanmışsa kraliyet ailesinin en üst seviyedeki kişileri sözkonusu demektir" diye açıklıyor.

Ekip mezarda yeşim taşından yapılmış üç set kulak süsü de buldu. Maya elitlerinin kullandığı bu değerli eşyalara pek sık rastlanmıyor. 

ghyjudcfv
Çömlek kaplar üzerinde daha önce görülmeyen tasvirler bulundu (Houston Üniversitesi)

Ayrıca mozaik bir ölüm maskesi de keşfeden araştırmacılar bunun çok daha nadir olduğunu belirtiyor. Chase çifti daha önce sadece bir adet ölüm maskesi bulmuştu.

Arkeologlar mezarda gördükleri çömleklerin de etkileyici olduğunu ifade ediyor. Bu kaplarda Mayaların ticaret tanrısı, bir sinek kuşu ve mızrak tutan bir hükümdarla ona adak adayan kişiler resmedilmişti. Bazılarında maymun, baykuş ve nasua gibi hayvanlar tasvir edilmişti. 

Arlen Chase bazı tasarımlar için "Bunları daha önce hiç görmemiştik" diyor.

Araştırmacılar mezardaki bazı eserlerin, yine MS 350'lere tarihlenen diğer iki Caracol mezarındakilere çok benzediğini söylüyor. Bunlar arasında Meksika'nın orta kesiminden gelen yeşil obsidyen bıçaklar ve mızrak fırlatmak için kullanılan bir alet de vardı. 

Ekip bu aletlerin genellikle Caracol'un 1200 kilometre uzağındaki Teotihuacán kentiyle ilişkilendirildiğini belirtiyor. 

Chase çiftine göre bu durum iki kent arasındaki büyük mesafelere rağmen erken Maya halkının, Orta Meksika topluluklarıyla sanılandan onlarca yıl önce ilişki kurduğuna işaret ediyor. Te K'ab Chak zamanında Teotihuacán'dan Caracol'a yürümek muhtemelen en az 150 gün sürüyordu.

İkili, ellerindeki bulgulara dayanarak kentler arasında ticari ve diplomatik ilişkiler kurulduğunu düşünüyor. Öte yandan bazı uzmanlar net çıkarımlar yapmadan önce daha net kanıtlara ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.

Independent Türkçe, Live Science, New York Times, Smithsonian Magazine, Houston Üniversitesi