Astronomlardan çığır açan keşif: Yeni bir kara delik sınıfı bulundu

Kara delikler öyle büyük bir çekim kuvvetine sahip ki ışık dahil hiçbir şey onlardan kaçamıyor (NASA)
Kara delikler öyle büyük bir çekim kuvvetine sahip ki ışık dahil hiçbir şey onlardan kaçamıyor (NASA)
TT

Astronomlardan çığır açan keşif: Yeni bir kara delik sınıfı bulundu

Kara delikler öyle büyük bir çekim kuvvetine sahip ki ışık dahil hiçbir şey onlardan kaçamıyor (NASA)
Kara delikler öyle büyük bir çekim kuvvetine sahip ki ışık dahil hiçbir şey onlardan kaçamıyor (NASA)

Bilim insanları mümkün olduğu düşünülenden daha küçük bir kara delik sınıfı keşfetti. 
Astronomlar yıllardır, kara deliklerin Güneş kütlesinin en az 5 katı olması gerektiğine inanıyordu. Ancak,'in kütlesinin 3,3 katı bir kara delik keşfettiler. Bu kütle onu Samanyolu'nun bilinen en küçük kara deliği yapıyor. 
Ohio Eyalet Üniversitesi'nden astronomi profesörü Todd Thompson, “Bu ipucuyla birlikte, kara delik arayışında henüz gerçekten incelemediğimiz başka bir popülasyon olduğunu gösterdik” diye konuştu.
“İnsanlık süpernova patlamalarını, süper kütleli kara deliklerin nasıl patladığını, elementlerin süper kütleli yıldızlarda nasıl oluştuğunu anlamaya çalışıyor" diyen Thompson, sözlerini şöyle sürdürdü:
Eğer yeni bir kara delik popülasyonunu ortaya çıkarabilirsek, bize hangi yıldızların patladığını, hangilerinin patlamadığını, hangilerinin kara delikleri ve hangilerinin nötron yıldızlarını oluşturduğunu söyler. Yeni bir çalışma alanı açar.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, kara delikler öyle büyük bir çekim kuvvetine sahip ki ışık dahil hiçbir şey onlardan kaçamıyor. Yıldızların ölmesi, büzülmesi ve ardından patlamasıyla oluşuyorlar. Kara deliklerden daha hafif nötron yıldızlarıysa yıldızların ölmesi ve içine çökmesiyle ortaya çıkıyor. 
Gökbilimciler yıllardır, yalnızca Güneş kütlesinin 5-15 katı kara delikleri biliyordu. Nötron yıldızlarının Güneş kütlesinin 2,5 katına çıktığı durumda bir kara deliğe çökececeğine inanıyordu. 
Astronomlar 2017'de, 1,8 milyar ışık yılı uzaklıktaki galakside birleşen iki kara deliği tespit etmek için Lazer İnterferometre Kütle Çekim Dalga Gözlemevi (LIGO) kullandı. Bu kara deliklerden biri Güneş'in kütlesinin 31 katı, diğeriyse 25 katıydı. 
Bu da kara deliklerin daha önce kaydedilenden daha büyük kütlelere sahip olabileceğini gösterdi.
Araştırmacılar böylece, boyutları en küçük kara delikle en büyük nötron yıldızı arasında olan kara delikler keşfedebileceklerini düşünmeye başladı. 
Science dergisinde yayımlanan makaleye göre astronomlar, Samanyolu'ndaki yaklaşık 100 bin yıldızdan ışık spektrumları toplayan Apache Point Gözlemevi'nin Galaktik Evrim Deneyi'nden gelen verileri inceledi ve Güneş'in 3,3 katı kütledeki düşük kütleli bir kara delik keşfetti. 
Profesör Thompson, “Burada yaptığımız şey, kara delik araştırmaları için yeni bir yöntem bulmaktı. Fakat aynı zamanda, gökbilimcilerin hiç bilmediği, yeni bir düşük kütleli kara delikler sınıfının ilk örneğini (potansiyel olarak) keşfettik" diye konuştu.
Nesnelerin kütleleri, oluşumları ve evrimi hakkında bilgi verir; bize doğalarını anlatır.

 


İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

İnternetin büyük bölümüne güç sağlayan internet altyapısı şirketi Cloudflare, "internetin kurallarını değiştirdiğini" söylüyor. 

Şirket, yapay zeka firmalarının internetten veri toplamasını engellemek amacıyla yapay zeka tarayıcılarını doğrudan engelleyecek.

ChatGPT gibi büyük dil modelleri, performanslarını artırmak için muazzam miktarda eğitim verisine ihtiyaç duyuyor. Bu şirketlerin çoğu, sistemleri eğitmek adına farklı internet sayfalarına erişip içeriklerini depolayan  tarayıcılar kullanıyor.

Artık Cloudflare, bu yapay zeka tarayıcılarının doğrudan engelleneceğini söylüyor. Bu, sözkonusu otomatik sistemlerin "izin veya ücret" olmaksızın sayfalara erişemeyeceği anlamına geliyor.

Bu internet sitelerinin yayıncıları, yapay zeka tarayıcılarına sitelerine erişim izni verebilecek. Cloudflare, yapay zeka şirketlerinin ödeme yapıp yapmamayı seçebileceği bir "taramaya göre ödeme" ücreti seçeneği ekleyeceğini söylüyor.

Yapay zeka sistemlerini eğitmek için çevrimiçi yazıların kullanılması, süregelen yapay zeka çağının en bölücü konularından biri haline geldi. Birçok yayıncı, içeriklerinin sistemleri eğitmek amacıyla izinsiz kullanıldığını öne sürerek yapay zeka şirketlerine karşı hukuki yollara başvurdu.

Bu çatışma 2023'te artarken Cloudflare, ilk başta internet sayfalarına özel bir etiket ekleyerek yapay zeka sitelerinden erişmemesini istemesine izin vereceğini söylemişti ancak bu uygulanamazdı. Geçen yıl, bu tür yapay zeka botlarını tespit eden bir teknoloji geliştirerek internet sitelerinin bunları otomatik olarak engellemesine imkan tanımaya başladı.

Artık ikinci araç varsayılan olarak açık hale gelecek.

Cloudflare CEO'su Matthew Prince, New York Times'a, "Cloudflare'ın internetin kurallarını tamamen değiştirdiğini" söyledi. Prince bu hamlenin, yapay zeka şirketlerinin interneti kazıyarak içeriğe serbestçe erişmesinin, insanların yeni yazılar ya da diğer içerik türlerini yayımlamaya teşvik edilmesini engelleyeceği endişesinden kaynaklandığını söyledi.

Independent Türkçe