İsrail 2018’den bu yana yüzlerce Gazzeli protestocuyu öldürdü, sadece bir asker mahkum edildi

Filistinliler, 11 yıldır süren ablukayı protesto etmek için Mart 2018'den bu yana İsrail sınırında yürüyüş düzenliyor (AP)
Filistinliler, 11 yıldır süren ablukayı protesto etmek için Mart 2018'den bu yana İsrail sınırında yürüyüş düzenliyor (AP)
TT

İsrail 2018’den bu yana yüzlerce Gazzeli protestocuyu öldürdü, sadece bir asker mahkum edildi

Filistinliler, 11 yıldır süren ablukayı protesto etmek için Mart 2018'den bu yana İsrail sınırında yürüyüş düzenliyor (AP)
Filistinliler, 11 yıldır süren ablukayı protesto etmek için Mart 2018'den bu yana İsrail sınırında yürüyüş düzenliyor (AP)

İsrail'in 2018’den bu yana Gazzeli protestoculara yönelik şiddetli müdahalesi ve bunun karşılığında faillerin cezasız kalması tepki çekiyor.
“Büyük Dönüş Yürüyüşü” kapsamında geçen yıl düzenlenen İsrail karşıtı gösterilere katılmak isteyen 14 yaşındaki Osman Hillis göğsüne açılan ateş sonucu öldürülmüş, olaydan bir ay sonra askeri başsavcı Şaron Afek soruşturma açılması emrini vermişti.
Yaşananların üzerinden bir yıldan fazla zaman geçtikten ve İsrailli askerlerin Gazzeli protestocuları öldürmesine dair Afek’in 10 ayrı soruşturma talimatı vermesinden sonra “ceza indirimi pazarlığıyla” bir karar alınmış, Hillis'in ölmesinden sorumlu asker hakkında bir ay kamu hizmeti cezası verilmiş ve bu kişinin rütbesi erbaş seviyesine düşürülmüştü.
İsrailli insan hakları kuruluşu B’Tselem’den Eyal Sagiv, +972 adlı internet sitesi için kaleme aldığı yazıda, Gazzeli eylemcilerin öldürülmesinde yalnızca bir askerin ceza aldığını, bu kararın da itiraf pazarlığıyla verildiğini ve çok daha önemlisi göstericilere ateş açan İsrail askerlerine dair düzenlemelerde kayda değer bir değişiklik yapılmadığını vurguladı.
“Önemli olan bu değil, gerçeklerdir” diyen Sagiv sözlerine şöyle devam etti:
Hillis 13 Temmuz 2018’de öldürüldüğünde yalnızca 14 yaşındaydı. Önemli olan; Gazzelilerin Mart 2018’den itibaren neredeyse her hafta sonu düzenlediği protestolar sırasında tel örgülere tırmanırken vurularak öldürülmesidir. Önemli olan; protestoların başlangıcından bu yana Independent Türkçe'nin haberine göre, İsrailli güvenlik güçlerinin ateş açıp 222 göstericiyi öldürmesi ve yaklaşık 8 bin kişiyi yaralamasıdır. Önemli olan; öldürülenlerden 45’inin küçük yaşta, 28’inin 16 yaş altı olmasıdır. Öldürülenler ya da yaralananların büyük çoğunluğunun silahsız olması ve elektronik tel örgülerin uzağında son derece iyi korunan İsrailli askerler için tehdit teşkil etmemeleridir. Gözetleme yerleri, cipler, kalabalık kontrol önlemleri ve bazen de tankları vardı. İki yüz yirmi iki kişi öldürüldü.
Yaşananları “istisnai durumlar” olarak gören İsrail ordusunun, soruşturma sözü verip göstericilere ateş açma konusunda önemli değişiklikler yapmayı reddettiğini belirten Sagiv, şimdiye dek yalnızca 11 vakanın incelenmiş olduğunu da sorguladı.
Hemşire Rezzan’ın ölümü infial yaratmıştı
Sagiv, olaylardan bazılarının kameralara yansıdığını, İsrail askerlerinin geçen yıl haziran ayında açtığı ateş sonucu yaşamını yitiren 21 yaşındaki gönüllü hemşire Rezzan Neccar'ın yanı sıra genç Muhammed Eyüp’ün öldürülmesi gibi bazı saldırıların da uluslararası düzeyde dikkat çektiğini hatırlattı. 
“Bu ‘istisnai durumları’ araştırmanın asıl amacı, gerçeği ortaya çıkarmak ya da daha fazla silahsız, tehlikeli olmayan sivillerin öldürülmemesini sağlamak değildi” diyen Sagiv, “Tam tersi: İşleyen bir adalet sisteminin sahte gösterisini ve -hiç de ‘istisna’ olmayan- yüzlerce Filistinliyi öldürmenin ve binlerce kişiyi yaralamanın meşru sayılmasına dair çarpıtılmış gerekçeyi sürdürmektir” diye ekledi.
Saydığı sebeplerden dolayı söz konusu soruşturmaların anlam ifade etmekten yoksun olduğunu belirten Sagiv, “Yine de başarılı bir aklama sistemi bile eleştirileri susturmak için bir kılıf bulma ihtiyacı duyuyor. İşte bu nedenle arada bir soruşturmalar kovuşturma ya da mahkumiyetle sonuçlanıyor. Peki neden özellikle de 14 yaşındaki Hillis’i öldüren asker oldu bu kişi? Sebebi, bu davanın sistematik komedinin bir parçası olmasıdır. Askerin, ‘taksiren’ ya da ‘ihmalen’ adam öldürmekten değil, 'insan yaşamını ve sağlığını tehlikeye sokacak şekilde otoriteyi aşmaktan' mahkum edilmesi de bu yüzden” ifadelerini kullandı.
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin doğusundaki İsrail sınırında 30 Mart 2018'den bu yana her cuma “Büyük Dönüş Yürüyüşü” adı altında gösteriler düzenliyor.
Eylemcilere sert müdahalede bulunan İsrail askerleriyse silahsız göstericilere gerçek mermi ve göz yaşartıcı gazla karşılık veriyor.



Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
TT

Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)

Filistin Enformasyon Merkezi, Gazze Şeridi'ndeki İç Güvenlik Teşkilatı yetkililerinden Yarbay Ahmed Zemzem’in bu sabah Gazze Şeridi'nin orta kesiminde yer alan Megazi Mülteci Kampı’nda silahlı kişiler tarafından düzenlenen silahlı saldırıda öldürüldüğünü bildirdi.

Gazze İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan kısa basın açıklamasında, ilgili makamların Yarbay Ahmed Zemzem suikastıyla ilgili ‘derhal soruşturma başlattığı’ ve suikasta karışan şüphelilerden birini tutukladığı, diğer şüphelilerin izini sürme çabalarının ise devam ettiği belirtildi. Açıklamada olayın arkasındaki koşulları ve nedenleri ortaya çıkarmak için çalışmaların sürdürüldüğü ifade edildi.

Olay, İsrail ordusunun dün akşam Gazze şehrinin batısındaki er-Raşid Caddesi’nde bir araca düzenlenen baskında Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları liderlerinden Raid Saad'ı öldürdüğünü açıklamasının üzerinden 24 saat geçmeden meydana geldi. İsrail, Saad'ın öldürüldüğü saldırıyla, Gazze'deki ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti.


Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
TT

Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)

Cezayir’de Kabiliye bölgesi, ayrılıkçı “MAK” hareketinin Fransa’da ilan etmeyi planladığı “bağımsız Kabiliye devleti” girişimine karşı dikkat çekici bir toplumsal mobilizasyona sahne oldu. Cezayir yönetiminin, ülkenin toprak bütünlüğünü hedef almakla suçladığı bu girişime karşı bölgede çeşitli protesto ve farkındalık faaliyetleri gerçekleştirildi.

Başkent Cezayir’in yaklaşık 250 kilometre doğusunda bulunan ve Kabiliye’nin en büyük kentlerinden biri olan Becaia (Bejaia) vilayetinde, vatandaşlar ve yerel aktörler ulusal birliğe zarar verecek her türlü projeye karşı olduklarını ortaya koyan çok sayıda inisiyatif gerçekleştirdi. Kent genelinde çok sayıda ev ve iş yerinin cephelerine Cezayir bayraklarının asıldığı gözlemlendi.

Becaia Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından “Cezayir tek ve bölünmezdir” sloganıyla düzenlenen, ulusal bayraklarla süslenmiş araçlardan oluşan bir konvoy, kent merkezinden hareket ederek çeşitli cadde ve köyleri dolaştı. Öte yandan Becaia Üniversitesi öğrencileri yayımladıkları bildiride, ayrılıkçı MAK hareketinin projesini reddettiklerini belirterek, “Cezayir’in birliği ve egemenliğine” olan bağlılıklarını vurguladı.


HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
TT

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine insansız hava aracı (İHA) ile düzenlediği bir saldırıyla şehirdeki Birleşmiş Milletler (BM) karargahını hedef aldı. Saldırıda en az altı Bangladeşli asker öldürüldü. Öte yandan şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

BM Abyei Geçici Güvenlik Misyonu (UNISFA) tarafından yapılan açıklamada, Kadugli'deki BM merkezine düzenlenen İHA’lı saldırıda ‘altı askerin öldürüldüğü ve altı askerin yaralandığı’ duyuruldu. UNISFA tüm kurbanların Bangladeşli olduğunu ekledi.

Öte yandan Bangladeş Başbakanı Muhammed Yunus, yaptığı açıklamada olaydan dolayı ‘derin üzüntüsünü’ dile getirdi.

BM Genel Sekreteri António Guterres ise Sudan'daki UNISFA askerlerine yönelik saldırıların ‘haksız ve savaş suçu niteliğinde’ olduğunu vurguladı.

Guterres, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı paylaşımda, UNISFA askerlerini hedef alanlardan hesap sorulması çağrısında bulundu.

Sudan Egemenlik Konseyi saldırıyı kınadı

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi.

Konsey tarafından yapılan açıklamada, ‘korunan bir BM tesisini hedef almanın, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanış ve suç teşkil eden bir davranış olduğu, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe saydığı’ vurgulandı.

sd
Sudan ordusu komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Saldırıdan HDK’yı sorumlu tutan konsey, BM ile uluslararası topluma BM tesislerinin korunması için ‘kararlı tutumlar ve caydırıcı önlemler almaları’ çağrısında bulundu.

HDK dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenleyerek BM karargahını hedef aldı ve en az altı sivili öldürdü. Bunun üzerine şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi. Konsey tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Korunan bir BM tesisini hedef almak, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanma ve suç teşkil eden bir davranış olup, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe sayma ve insani yardım ve uluslararası misyonların çalışmalarını doğrudan tehdit etme anlamına gelir.”

dfrgt
BM Genel Sekreteri António Guterres (Reuters)

HDK, bu saldırıyı, BM Genel Sekreteri António Guterres’in HDK’yı ‘kötü güçler’ olarak nitelendirdiği, HDK’nın ise BM'yi ‘çifte standart’ uygulamakla suçladığı açıklamasından iki sonra gerçekleşti.

Birçok kaynak, HDK'nın Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenlediğini bildirdi. Şehirde dumanlar yükseldiği görüldü. Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan bir sağlık kaynağı, BM karargahına düzenlenen İHA’lı saldırıda en az altı sivilin öldüğünü söyledi.

Bölge sakinleri kaçıyor

Sudan merkezli bir haber sitesi, HDK'ya bağlı Sudan Kurucu İttifakı’nın (Te’sis) perşembe günü Kadugli sakinlerine askeri çatışma ve operasyon bölgelerini terk etmeleri çağrısında bulunduğunu aktardı. Haberde, bu çağrının bölge sakinleri tarafından geniş çapta dikkate alındığı, bu göç dalgasının savaşın patlak vermesinden bu yana en büyük dalga olduğu ve bölgeden kaçanların çoğunluğunun kadınlar, çocuklar ve yaşlılar olduğu belirtildi.

Al Sudania News sitesi, Sudan Kurucu İttifakı liderinin yaptığı açıklamada, ittifakın ‘sivilleri korumaya ve Kadugli'den gönüllü tahliyeleri kolaylaştırmaya tam olarak kararlı olduğunu’ söylediğini aktardı.

İttifak lideri, ‘tüm vatandaşlara hayatlarını korumak için çatışmalardan uzak durmaları çağrısını’ yineledi.

Bu gelişmeler yaşanırken Güney Kordofan eyaletinde askeri çatışmalar daha fazla bölgeye yayılıyor ve bunların sivillerin insani durumuna etkisi konusunda endişeler artıyor.

Sudan Ordusu, Güney Kordofan eyaletindeki Kadugli, Dilling ve Abu Jubayhah olmak üzere son üç şehri kontrol ediyor.

Sudan Kurucu İttifakı, geçtiğimiz temmuz ayında, Muhammed Hasan et-Taişi liderliğinde paralel bir hükümetin kurulduğunu açıklayan HDK'nın da dahil olduğu bir siyasi ittifak.

Hartum'da kitlesel gösteriler düzenlendi

Öte yandan dün binlerce Sudanlı, başkent Hartum ve ülkenin diğer şehirlerinde kitlesel gösteriler düzenleyerek, HDK'ya karşı savaşan orduyu destekledi. HDK ise, ülkedeki savaşı sona erdirmek için gösterdiği çabaları boşa çıkarmak amacıyla uluslararası toplumun önünde vatandaşları istismar etmemesi konusunda uyarıda bulundu.

Yürüyüşler, Sudan ordusu ile birlikte savaşan silahlı gruplar ve İslamcı hareketlerle koordineli olarak Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi’nin çağrısı üzerine düzenlendi.

efrgt
Cumartesi günü Port Sudan'da ordu yanlısı yürüyüş (AFP)

Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi lideri Korgenereal Beşir Mekki el-Bahi, geçtğimiz ay, Kordofan’ın tüm cephelerinde orduyu desteklemek için genel seferberlik ilan edildiğini ve bazı eyaletlerde eğitim kamplarının açıldığını duyurdu.

Bahi, komite tarafından yayınlanan açıklamasında şunları söyledi:

“Bu yaygın halk ayaklanması, Sudan halkının gerçek iradesini yansıtıyor ve ulusal devlet kurumlarının üzerinde hiçbir meşruiyet olmadığını teyit ediyor.”

Şarku’l Avsat, aralarında Hartum, Port Sudan, Medeni, Dongola, Sennar ve Halfa’nın bulunduğu, Sudan ordusunun kontrolündeki eyaletlerin başkentlerinde düzenlenen yürüyüşleri yerinde takip etti.

HDK'nın yaygın ihlallerine tanık olan El Cezire eyaletinin merkezindeki onlarca belde ve küçük köyde de dayanışma gösterileri düzenlendi.

Protestocular, Sudan ordusuna destek çağrısı yapan pankartlar açarken ‘Tek ordu, tek halk’ sloganları attı. Bazı protestocular ise HDK'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması çağrısında bulunan sloganlar attı.

Öte yandan başta Sivil Demokratik Devrimci Güçler İttifakı (Sumud) olmak üzere savaş karşıtı güçler, ‘Barışa ve demokrasiye evet. Savaşa, askeri yönetime hayır’ sloganıyla sosyal medyada yaygın olarak paylaşımların yapıldığı bir kampanya başlattı.