​Lübnan krizi çıkmaza girdi: Hariri, Hizbullahsız hükümet peşinde

Beyrut’ta hükümete karşıtı göstericiler (AP)
Beyrut’ta hükümete karşıtı göstericiler (AP)
TT

​Lübnan krizi çıkmaza girdi: Hariri, Hizbullahsız hükümet peşinde

Beyrut’ta hükümete karşıtı göstericiler (AP)
Beyrut’ta hükümete karşıtı göstericiler (AP)

Lübnan’da hükümet kurma anlaşmasına varma yolundaki siyasi müzakerelerin çıkmaza girdiği belirtilirken, Başbakan Saad el-Hariri’nin Hizbullah’sız bir hükümet oluşturmak istediği ifade edildi.
Üst düzey kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Başbakan Saad Hariri, Hizbullah ve müttefiki Emel Hareketi’nden üst düzey yetkililer arasındaki yeni hükümetin oluşumu ile ilgili toplantında herhangi bir ilerleme kaydedilmedi. Kaynaklar, toplantı cumartesi akşamı sona erdiğini ifade etti.
Reuters’ın haberine göre, Hariri’nin yeni hükümetin kurulmasına yönelik adımlarını yakından takip eden bir kaynak, “Kriz derinleşiyor” ifadelerini kullandı.
“Kısır döngü devam ediyor”
Hizbullah ve Emel Hareketi ile yapılan görüşmeler hakkında bilgi sahibi olan kaynak “Şuana kadar hiçbir şey değişmedi, kısır döngü devam ediyor” derken, bir diğer kaynak ise durumun hala kritik olduğunu belirtti.
Hariri, yoksulluk, işsizlik ve elektrik gibi temel hizmetlerin eksikliği sebebiyle yapılan benzeri görülmemiş protestoların ardından 29 Ekim’de istifa etmişti. Hariri, siyasetçiler olmadan bir teknokratlar hükümetine liderlik etmek isterken, Emel Hareketi, Hizbullah ve müttefiki Özgür Yurtsever Hareketi (ÖYH) teknokratları ve siyasetçileri bir araya getirecek bir hükümet oluşturmak istiyor.
Ancak Hariri, teknokrat ve politikacıları bir araya getirecek olan hükümetin Batı’dan yardım alamayacağını ve yönetimde değişiklik isteyen protestocuları kızdıracağını ifade etti. Hariri ayrıca, geçici hükümetteki Maliye Bakanı Ali Hasan Halil (Emel Hareketi mensubu) ve Hizbullah’ın kıdemli bir subayı olan Hüseyin el-Halil ile yaptığı görüşmede bu görüşünü bir kez daha yineledi.
Hizbullah’sız bir hükümet
Kaynaklardan biri, Hariri’nin yalnızca teknokrat hükümetine liderlik etmek istemesini “Teknik olarak Hizbullah olmadan bir hükümet kurmak istiyor” şeklinde yorumladı.
Kaynakların açıklamalarına göre Hariri; Hizbullah, Emel Hareketi ve ÖYH’nin, protestocular tarafından reddedilen siyasetçileri hükümete dâhil etmek istediğini düşünüyor.
Lübnan Parlamentosu çatısı altında Hizbullah üyelerinin yer aldığı ‘Direniş Bloku’ başkanı Muhammed Hasan Raad, Hizbullah üyelerinin birçok çatışmaya girdiğini ve kayıplar verdiğini ifade ederek, “Her şeye rağmen bileğimiz bükülmedi. Zaman zaman başkaları tarafından gerçekleştirilen kundakçı çatışmalar, bizi şehitlerin hedeflerine ulaşmaktan alıkoyamaz” dedi.
Ekonomi alarm veriyor
Ülkedeki siyasi belirsizlik, 1975-1990 iç savaşından bu yana derin krizlerden mustarip Lübnan ekonomisi üzerindeki baskıyı artırıyor.
Geçtiğimiz hafta yeniden açılan bankalar ise o günden bu yana, sermaye kaybını önlemeye ve döviz cinsinden para çekme konusunda kısıtlamalar getirmeye çalışıyor. Lübnan Merkez Bankası ise resmi olarak sermaye kısıtlaması getirmediğini beyan etmişti.
Lübnan’daki ekonomik kriz, büyük ölçüde, dolar kıtlığı ve Lübnan lirasının değer kaybetmesine neden olan sermaye akışındaki yavaşlamadan kaynaklanıyor.



Caca: Hizbullah Lübnan’ın en büyük sorunudur

Lübnan Kuvvetleri Partisi lideri Samir Caca, partinin 2025 genel konferansına katıldı (LK)
Lübnan Kuvvetleri Partisi lideri Samir Caca, partinin 2025 genel konferansına katıldı (LK)
TT

Caca: Hizbullah Lübnan’ın en büyük sorunudur

Lübnan Kuvvetleri Partisi lideri Samir Caca, partinin 2025 genel konferansına katıldı (LK)
Lübnan Kuvvetleri Partisi lideri Samir Caca, partinin 2025 genel konferansına katıldı (LK)

(Maruni Hristiyan) Lübnan Kuvvetleri Partisi (LK) lideri Samir Caca, Hizbullah'ın askeri kanadının Lübnan'ın en büyük sorunu olduğunu söylerken Hizbullah’ın askeri yapısının tasfiyesini geciktirmek için hiçbir neden olmadığını savunuyor.

Caca, LK’nin ilk genel konferansında, Cumhurbaşkanı Joseph Avn ve Başbakan Nevvaf Selam'a açık bir mesaj göndererek şunları söyledi:

“Hizbullah'ın askeri kanadının, yaşadığımız büyük sorunun merkezinde olduğu artık açıkça ortada. Herkes, bu sorunun çözülmesinin mali durumu hafifletmek için bir ön koşul olduğu konusunda hemfikir.”

Caca ayrıca, önümüzdeki bahar için planlanan parlamento seçim yasası ile ilgili olarak Meclis Başkanı Nabih Berri'ye bir mesaj gönderdi. Ona, iç düzenlemelerin uygulanmak için oluşturulduğunu, partizan amaçlara ulaşmak, parlamentonun işleyişini bozmak ve parlamento seçimlerini sekteye uğratmaya çalışmak için kullanılmak üzere oluşturulmadığını söyledi.


Hamas yetkilisi: Silahların "dondurulması veya depolanması" konusunu görüşmeye hazırız

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan, (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan, (AP)
TT

Hamas yetkilisi: Silahların "dondurulması veya depolanması" konusunu görüşmeye hazırız

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan, (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan, (AP)

Hamas'tan üst düzey bir yetkili dün yaptığı açıklamada, hareketin İsrail ile varılan ateşkes anlaşması kapsamında silah cephaneliğinin "dondurulması veya depolanması" konusunu görüşmeye hazır olduğunu belirtti. Yetkili, böylece ABD arabuluculuğundaki anlaşmanın en karmaşık konularından birini çözmek için olası bir formül önerdiğini söyledi.

Hareketin siyasi büro (karar alma organı) üyesi Basem Naim'in açıklamaları, tarafların anlaşmanın ikinci ve daha karmaşık aşamasına geçmeye hazırlandığı bir zamanda geldi.

Naim, hareket liderlerinin çoğunun bulunduğu Katar'ın Doha kentinde Associated Press'e (AP) verdiği demeçte, "Daha fazla gerilimi veya daha fazla çatışma veya patlamayı önlemek için kapsamlı bir yaklaşım benimsemeye açığız" ifadelerini kullandı.

Naim, Hamas'ın "direnme hakkını" koruduğunu, ancak hareketin Filistin devleti kurma sürecinin bir parçası olarak silah bırakmaya hazır olduğunu ifade etti. Naim, bunun nasıl uygulanacağı konusunda ayrıntı vermese de müzakerelere olanak sağlamak için beş ila on yıllık uzun vadeli bir ateşkes önerdi.

Naim, "bu sürenin ciddi ve kapsamlı bir şekilde kullanılması gerektiğini" vurgulayarak, Hamas'ın silahlarıyla ilgili mevcut seçeneklere "çok açık" olduğunu belirtti. Naim, "Filistin'in ateşkes veya müzakere süresince silahların hiçbir şekilde kullanılmayacağına dair garanti vermesiyle, silahların dondurulması, depolanması veya imha edilmesi hakkında konuşabiliriz" ifadesini kullandı.

Ateşkes, ABD Başkanı Donald Trump'ın ekim ayında sunduğu ve "garantör devletler" olarak hareket eden uluslararası tarafların da katılımıyla hazırlanan 20 maddelik bir plana dayanıyor. Naim, "planın çok fazla açıklığa kavuşturulması gerektiğini" belirtti.

Uluslararası bir istikrar gücünün konuşlandırılması şu anda en acil endişeler arasında.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre en önemli konulardan biri, bu gücün Hamas'ı silahsızlandırmaktan sorumlu olup olmayacağı.

Naim, bunun Hamas için kabul edilemez olduğunu ve hareketin, söz konusu gücün anlaşmanın uygulanmasını izlemesini beklediğini vurguladı. Naim, "Ateşkes anlaşmasını izlemek, ihlalleri bildirmek ve olası bir gerilimi önlemek için sınıra yakın bir BM gücünün bulunmasını memnuniyetle karşılıyoruz" dedi. "Ancak, bu güçlere Filistin topraklarında silahsızlanma veya bu tür eylemlerde bulunma yetkisi verilmesini kabul etmiyoruz" diye ekledi.

Naim, ilerlemenin bir işareti olarak, Hamas ve rakibi Filistin Yönetimi'nin, Gazze'deki günlük işleri yönetecek yeni teknokrat komiteyi kurma konusunda ilerleme kaydettiğini açıkladı.

Yönetim ve Hamas'ın, Batı Şeria'da ikamet eden ancak aslen Gazzeli olan Filistin hükümetinden bir bakanın komiteye başkanlık etmesi konusunda anlaştıklarını söyledi.


Netanyahu, ikinci aşamanın Hamas iktidarının sona ermesine bağlı olduğunu ileri sürüyor

Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'nın el Halil kentinde dün İsrail tarafından öldürülen bir işçinin cenazesini taşıyor (AFP)
Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'nın el Halil kentinde dün İsrail tarafından öldürülen bir işçinin cenazesini taşıyor (AFP)
TT

Netanyahu, ikinci aşamanın Hamas iktidarının sona ermesine bağlı olduğunu ileri sürüyor

Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'nın el Halil kentinde dün İsrail tarafından öldürülen bir işçinin cenazesini taşıyor (AFP)
Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'nın el Halil kentinde dün İsrail tarafından öldürülen bir işçinin cenazesini taşıyor (AFP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze'deki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin yakın olduğunu öngörmesine rağmen, bunu Hamas'ın iktidarının sona ermesine bağladı.

Netanyahu, dün İsrail'de Almanya Başbakanı Friedrich Merz ile düzenlediği basın toplantısında, "Kimse Trump'ın rehineleri serbest bırakması için Hamas'a baskı yapmasını beklemiyordu ama başardık. Şimdi ikinci aşama, Hamas'ı ve Gazze'yi silahsızlandırmak" ifadelerini kullandı.

Merz'in İsrail ziyareti, Netanyahu'nun Gazze Savaşı'nın ardından yaşadığı göreceli Avrupa izolasyonuna son verdi. Merz, Tel Aviv'in yanında durmanın "Almanya politikasının ayrılmaz ve temel bir parçası olduğunu ve öyle kalacağını" belirtti, ancak Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Netanyahu ve eski savunma bakanı Yoav Gallant hakkında Gazze'de işlendiği iddia edilen savaş suçları nedeniyle çıkardığı tutuklama emrine atıfta bulunarak, Netanyahu'ya Berlin'i ziyaret daveti göndermeyi reddetti.