​Lübnan krizi çıkmaza girdi: Hariri, Hizbullahsız hükümet peşinde

Beyrut’ta hükümete karşıtı göstericiler (AP)
Beyrut’ta hükümete karşıtı göstericiler (AP)
TT

​Lübnan krizi çıkmaza girdi: Hariri, Hizbullahsız hükümet peşinde

Beyrut’ta hükümete karşıtı göstericiler (AP)
Beyrut’ta hükümete karşıtı göstericiler (AP)

Lübnan’da hükümet kurma anlaşmasına varma yolundaki siyasi müzakerelerin çıkmaza girdiği belirtilirken, Başbakan Saad el-Hariri’nin Hizbullah’sız bir hükümet oluşturmak istediği ifade edildi.
Üst düzey kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Başbakan Saad Hariri, Hizbullah ve müttefiki Emel Hareketi’nden üst düzey yetkililer arasındaki yeni hükümetin oluşumu ile ilgili toplantında herhangi bir ilerleme kaydedilmedi. Kaynaklar, toplantı cumartesi akşamı sona erdiğini ifade etti.
Reuters’ın haberine göre, Hariri’nin yeni hükümetin kurulmasına yönelik adımlarını yakından takip eden bir kaynak, “Kriz derinleşiyor” ifadelerini kullandı.
“Kısır döngü devam ediyor”
Hizbullah ve Emel Hareketi ile yapılan görüşmeler hakkında bilgi sahibi olan kaynak “Şuana kadar hiçbir şey değişmedi, kısır döngü devam ediyor” derken, bir diğer kaynak ise durumun hala kritik olduğunu belirtti.
Hariri, yoksulluk, işsizlik ve elektrik gibi temel hizmetlerin eksikliği sebebiyle yapılan benzeri görülmemiş protestoların ardından 29 Ekim’de istifa etmişti. Hariri, siyasetçiler olmadan bir teknokratlar hükümetine liderlik etmek isterken, Emel Hareketi, Hizbullah ve müttefiki Özgür Yurtsever Hareketi (ÖYH) teknokratları ve siyasetçileri bir araya getirecek bir hükümet oluşturmak istiyor.
Ancak Hariri, teknokrat ve politikacıları bir araya getirecek olan hükümetin Batı’dan yardım alamayacağını ve yönetimde değişiklik isteyen protestocuları kızdıracağını ifade etti. Hariri ayrıca, geçici hükümetteki Maliye Bakanı Ali Hasan Halil (Emel Hareketi mensubu) ve Hizbullah’ın kıdemli bir subayı olan Hüseyin el-Halil ile yaptığı görüşmede bu görüşünü bir kez daha yineledi.
Hizbullah’sız bir hükümet
Kaynaklardan biri, Hariri’nin yalnızca teknokrat hükümetine liderlik etmek istemesini “Teknik olarak Hizbullah olmadan bir hükümet kurmak istiyor” şeklinde yorumladı.
Kaynakların açıklamalarına göre Hariri; Hizbullah, Emel Hareketi ve ÖYH’nin, protestocular tarafından reddedilen siyasetçileri hükümete dâhil etmek istediğini düşünüyor.
Lübnan Parlamentosu çatısı altında Hizbullah üyelerinin yer aldığı ‘Direniş Bloku’ başkanı Muhammed Hasan Raad, Hizbullah üyelerinin birçok çatışmaya girdiğini ve kayıplar verdiğini ifade ederek, “Her şeye rağmen bileğimiz bükülmedi. Zaman zaman başkaları tarafından gerçekleştirilen kundakçı çatışmalar, bizi şehitlerin hedeflerine ulaşmaktan alıkoyamaz” dedi.
Ekonomi alarm veriyor
Ülkedeki siyasi belirsizlik, 1975-1990 iç savaşından bu yana derin krizlerden mustarip Lübnan ekonomisi üzerindeki baskıyı artırıyor.
Geçtiğimiz hafta yeniden açılan bankalar ise o günden bu yana, sermaye kaybını önlemeye ve döviz cinsinden para çekme konusunda kısıtlamalar getirmeye çalışıyor. Lübnan Merkez Bankası ise resmi olarak sermaye kısıtlaması getirmediğini beyan etmişti.
Lübnan’daki ekonomik kriz, büyük ölçüde, dolar kıtlığı ve Lübnan lirasının değer kaybetmesine neden olan sermaye akışındaki yavaşlamadan kaynaklanıyor.



ABD, Hizbullah'ı yeniden silahlanmaya çalışmakla suçladı

Hizbullah üyeleri, Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında (DPA
Hizbullah üyeleri, Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında (DPA
TT

ABD, Hizbullah'ı yeniden silahlanmaya çalışmakla suçladı

Hizbullah üyeleri, Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında (DPA
Hizbullah üyeleri, Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında (DPA

Lübnan hükümetinin ordunun Litani Nehri'nin güneyindeki bölgeyi tamamen silahsızlandırma planını uygulamaya yakın olduğunu açıklamasından bir gün sonra, Cumhuriyetçi ABD Senatörü Lindsey Graham dün Hizbullah'ı yeniden silahlanmaya çalışmakla suçladı.

İsrail ziyaretinde, "Hizbullah'ın daha fazla silah üretmeye çalıştığını görüyorum... ve bu kabul edilemez" dedi. Bu arada, savaş ve İsrail'in ateşkes anlaşmasını sürekli ihlal etmesi nedeniyle yerlerinden edilen yaklaşık 90 bin kişi, Lübnan'ın güneyindeki sınır köylerinden iki yıl sonra yeni evlerine yerleşti ve iş yerlerini oraya taşıdı.

Yerlerinden edilenlerden bazıları güneydeki şehir ve köylerde, diğer bir grup ise Beyrut'un güney banliyölerine ve bölgelerine taşınmış, bir kısmı da başkente yakın Lübnan Dağı banliyölerinde yaşamayı tercih etmiştir.


Onuncu kez... Netanyahu hükümeti, yabancı basının Gazze'ye giriş yasağının uzatılmasını talep etti

Filistinli sivil savunma personeli, cumartesi günü Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta yıkılan bir evin enkazını kaldırarak Filistinli cesetleri arıyor (EPA)
Filistinli sivil savunma personeli, cumartesi günü Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta yıkılan bir evin enkazını kaldırarak Filistinli cesetleri arıyor (EPA)
TT

Onuncu kez... Netanyahu hükümeti, yabancı basının Gazze'ye giriş yasağının uzatılmasını talep etti

Filistinli sivil savunma personeli, cumartesi günü Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta yıkılan bir evin enkazını kaldırarak Filistinli cesetleri arıyor (EPA)
Filistinli sivil savunma personeli, cumartesi günü Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta yıkılan bir evin enkazını kaldırarak Filistinli cesetleri arıyor (EPA)

İsrail hükümeti, uluslararası medyanın Gazze Şeridi'ne özgür ve bağımsız erişimine izin verilmesi için Yabancı Basın Birliği tarafından verilen dilekçeye yanıt verme süresinin uzatılması talebini dün Batı Kudüs'teki Yüksek Mahkemeye üst üste onuncu kez resmi olarak iletti.

Gazze savaşının başlangıcından bu yana, İsrail'deki Yabancı Muhabirler Birliği'ni ve yüzlerce uluslararası medya kuruluşunu temsil eden Tel Aviv'deki Yabancı Basın Birliği, saha gazetecilerini Gazze Şeridi'ne ve savaştan etkilenen diğer Filistin ve hatta İsrail bölgelerine getirmeye çalıştı; ancak İsrail yetkilileri, yabancı gazetecilerin yanı sıra İsrailli gazetecilerin de girişinin ordu tarafından düzenlenen ve sıkı askeri refakat ve yayınlanmadan önce gazetecilik materyallerinin askeri sansüre tabi tutulması zorunluluğunu içeren koşullar altında gerçekleştirilen sınırlı turlarla sınırlandırıldığı istisnai durumlar dışında, sürekli olarak reddetti.

Savaşın başlamasından birkaç ay sonra, dernek İsrail mahkemelerine başvurmak zorunda kaldı ve hükümetten gazetecilerin askeri refakat olmadan Gazze'ye bağımsız olarak girmelerine izin vermesini talep etti. Ancak mahkeme, askeri operasyonları gerekçe göstererek bu talebi reddetti.

Geçtiğimiz ağustos ayında Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'ne düzenlenen İsrail baskınında öldürülen beş gazeteciden birinin naaşını taşıyanlar... (AFP)Geçtiğimiz ağustos ayında Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'ne düzenlenen İsrail baskınında öldürülen beş gazeteciden birinin naaşını taşıyanlar... (AFP)

Eylül 2024'te yeni bir dilekçe sunuldu ve bunun üzerine mahkeme hükümete gazetecilerin erişimine izin verecek bir plan sunması kararını verdi. Ancak hükümet, konuyu atlatmanın başka bir yolunu buldu ve mahkemeden kararın ertelenmesini ve daha fazla süre verilmesini defalarca talep etti.Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre bunu şimdiye kadar 10 kez yaptı.

Mahkeme, ertelemeyi kabul ederek İsrail'i yatıştırmaya çalışıyor gibi görünüyordu. Bu yaklaşım, İsrail politikasını bağımsız haberciliği engellemeye yönelik sistematik bir girişim olarak gören uluslararası medya çevrelerinde geniş çaplı öfkeye yol açtı.

ABD Başkanı Donald Trump'ın arabuluculuğuyla sağlanan ateşkesin 10 Ekim'de yürürlüğe girmesinin ardından eleştiriler yoğunlaştı ve yabancı basının erişim talebi daha da acil hale geldi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, konuyu yakın zamanda iki kez ele aldı. Fox News'e verdiği bir röportajda, orduya bu konuya "hazırlıklı olması" talimatı vereceğini söyledi.

İsrail Yabancı Basın Birliği, özellikle mahkemenin görünüşte "hoşgörülü" tavrından dolayı bu politikadan "derin hayal kırıklığı" duyduğunu ifade etti.

Filistinli Gazeteciler Sendikası bu yasağı "İsrail'in Gazze ve Batı Şeria'daki suçları hakkındaki gerçeği gizleme politikasının ayrılmaz bir parçası" olarak görüyor.

Sendika başkanı Nasır Ebu Bekir'e göre, 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze'de İsrail'in eliyle yaşananlar "tarihteki en büyük gazeteci katliamı"dır.

Açıklamasında, yaklaşık bin 500 Filistinli gazetecinin şu anda bombalamalar altında çalışmaya devam ettiğini, yüzlercesinin yaralandığını ve yaklaşık 200'ünün İsrail tarafından tutuklandığını, ayrıca birçok medya kuruluşunun da İsrail tarafından tahrip edildiğini belirtti.


Batı Şeria'da 19 yerleşim yerinin inşasına onay verilmesi ve Gazze'deki ihlallerin devam etmesi

Batı Şeria'da 19 yerleşim yerinin inşasına onay verilmesi ve Gazze'deki ihlallerin devam etmesi
TT

Batı Şeria'da 19 yerleşim yerinin inşasına onay verilmesi ve Gazze'deki ihlallerin devam etmesi

Batı Şeria'da 19 yerleşim yerinin inşasına onay verilmesi ve Gazze'deki ihlallerin devam etmesi

İsrail güvenlik kabinesi dün işgal altındaki Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim yerinin inşasını onayladı. Aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich bu adımı "tarihi" olarak nitelendirdi ve amacının "Filistin devletinin kurulmasını engellemek" olduğunu söyledi. Bu açıklamayla birlikte son üç yılda onaylanan yerleşim yeri sayısı 69'a yükseldi. Bu durum, Gazze Şeridi'nde İsrail'in devam eden ihlalleriyle eş zamanlı olarak geldi. Dün Gazze şehrinin doğusundaki Şucaiyye mahallesinde bir bombalı saldırıda 3 Filistinli öldü, 2 kişi de silahlı saldırıda yaralandı; biri aynı mahallede, diğeri ise Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de. Batı Şeria'da ise iki ayrı olayda İsrail ordusunun ateşiyle bir çocuk ve bir genç öldürüldü.

“Gazze Anlaşması” ile ilgili olarak, İsrail'den sızan bilgiler, Gazze Şeridi'nde İsrail kontrolündeki ve Hamas'ın bulunmadığı “Sarı Hat” bölgesinin silahsızlandırılmasına ve anlaşmanın ikinci aşamasından ayrı, kısmi bir yeniden yapılanmanın önünün açılmasına işaret ediyor. Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlar, bunu arabulucular ve Hamas üzerinde, kontrolündeki bölgelerde silahsızlanma sürecini hızlandırmak için uygulanan bir baskı taktiği olarak değerlendirdi.

Bu gelişme, “Gazze Anlaşması”na arabuluculuk eden Dörtlü grubun Amerikan kenti Miami'de düzenlediği ve tüm tarafları yükümlülüklerini yerine getirmeye ve itidal göstermeye çağıran, ayrıca ikinci aşamanın uygulanmasını hızlandırmak için önümüzdeki haftalarda istişarelerin devam edeceğini açıklayan toplantıdan birkaç gün sonra gerçekleşti.