عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

​LUO ve UMH arasındaki Trablus savaşı, değişken bir atmosfere tanık oluyor

Libya Ulusal Ordusu’nun operasyonları sürüyor (Arşiv- Reuters)
Libya Ulusal Ordusu’nun operasyonları sürüyor (Arşiv- Reuters)
    Kahire/Halid Mahmud
TT
TT

​LUO ve UMH arasındaki Trablus savaşı, değişken bir atmosfere tanık oluyor

Libya Ulusal Ordusu’nun operasyonları sürüyor (Arşiv- Reuters)
Libya Ulusal Ordusu’nun operasyonları sürüyor (Arşiv- Reuters)

Libya Ulusal Ordusu (LUO) ve Ulusal Mutabakat Hükümetine (UMH) bağlı milisler arasında yaklaşık yedi ay önce patlak veren savaş devam ediyor. Ancak sekizinci ayında çatışmalar, başta başkent Trablus’un güneyindeki askeri cepheler olmak üzere UMH tarafından çeşitli bölgelere askeri takviyeler yapılmasına rağmen nispeten sakin.
Fayiz es-Serrac’ın başkanlık ettiği UMH, 10 Kasım’da Mareşal Halife Hafter’in önderlik ettiği LUO güçlerini başkent Trablus’taki sivil bölgeleri hedef almakla suçladı. Başkentin güneyindeki Selahaddin bölgesinde bulunan sivil alanların bombalanması sonrasında iki sivil hayatını kaybetti, çok sayıda sivil de yaralandı. Sağlık Bakanlığı sözcüsü, patlama sonrasında bölgedeki sivil bir hastaneye 2 cansız bedenin ulaştığını doğruladı. Hükümet yanlısı kaynaklar da Hafter’in silahlı saldırıları sonucunda 2 sivilin öldüğünü açıkladı.
Hükümet yanlısı Burkan el-Gadab (Öfke Volkanı) Operasyon Odası, resmi Facebook sayfası aracılığıyla Selahaddin bölgesinde bir baba ve oğlunun ölümüne yol açan Hafter’e bağlı milislerin saldırılarının neden olduğu yıkımın görüntülerini yayımladı.
Çatışmalara rağmen sakinlik sürüyor
Hükümete bağlı milislerin başlattığı saha operasyonu odası amiri Tuğgeneral Ahmed Buşahme, Ramle ve Selahaddin bölgelerinde çatışmaların yaşanmasına rağmen atmosferin nispeten sakin olduğunu belirtti. Buşahme, LUO’nun Suk el-Hamis (Perşembe Pazarı) bölgesinde hava saldırısı gerçekleştirdiğini söylerken, herhangi bir kaybın yaşanmadığını belirtti. Savaş eksenlerindeki durumun kontrol altında olduğunu ifade eden yetkili, hükümet güçlerinin pozisyonlarını koruduklarını ve bazı cephelerde hafif çatışmaların yaşandığını aktardı. Burkan el-Gadap Operasyon Odası da batı askeri bölgesi güçlerinin el-Assah, Rigdalin, Zaltan ve el-Cemil bölgelerinin güvenliğini sağlamak için bölgede devriye gezdiğine dikkati çekti.
Orduya bağlı Ecdebiye operasyonu güçleri, bölgedeki çatışma anlarına ait görüntüleri yayımladı. LUO güçleri, 4 Nisan’dan bu yana Serrac hükümetinin karargâhı olan Trablus’u ele geçirmek amacıyla saldırılarını sürdürüyor. Birleşmiş Milletler’e (BM) göre, çatışmalarda şu ana kadar bin 93 kişi hayatını kaybetti. Yaklaşık 120 bin kişi de evlerini terk etmek zorunda kaldı. Çatışmalar sırasında ayrıca 6 bin kişi yaralandı.
Serrac’tan Merkez Bankası Başkanı’na mektup
UMH, Libya Merkez Bankası Başkanına “sahte para ile mücadele etme, basılmasını ve ihracını engelleme, ticari bankalarda dolaşımını önleme” çağrısında bulundu. Yerel medya organlarına göre Serrac, Merkez Bankası Başkanına bir mektup göndererek, “ulusal para biriminin istikrarını korumak için gerekli tüm yasal önlemleri alma ve geçerli yasal çerçevelerin dışında para basma tehlikesiyle mücadele etme” çağrısı yaptı.
Mektup, hükümet kaynaklarının, “Rusya’da basılan Libya paralarını taşıyan kargolara Malta’daki güvenlik birimleri tarafından el konulduğu” yönündeki açıklaması sonrasında gönderildi. Merkez Bankası ise konuyla ilgili henüz bir açıklama yapmadı.
Öte yandan UMH’ya bağlı Ulusal Petrol Kuruluşu, geçen ay elde edilen gelirlerin geçtiğimiz Eylül ayındaki 1,8 milyar dolarlık gelire kıyasla 2,2 milyar dolara yükseldiğini açıkladı. Kuruluş, yayınladığı bir bildiride, “Gelirler, vergi ve teliflerin yanı sıra ham petrol, hidrokarbonlar, petrol ve petrokimya ürünleri satışlarından elde edilen aidatlardan kazanıldı” denildi. Bildiriye göre Petrol Kuruluşu Başkanı Mustafa Sanaullah, “Ülke içinde kötüye giden güvenlik durumuna rağmen Ulusal Petrol Kuruluşu, satışlarını artırarak ve üretimi koruyarak Ekim ayında gelirlerini artırmayı başardı. Bu gelirler, Libya halkı açısından hayati öneme sahiptir ve petrol arzımızın devam etmesi, şüphe yok ki uluslararası pazarın istikrarına katkı sağlayacak” ifadelerini kullandı.
UNICEF: 15 milyon dolara ihtiyaç var
BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Libya’daki çalışmaları bu yılın sonuna kadar finanse etmek için yaklaşık 15 milyon dolara ihtiyaç duyulduğunu açıkladı. Kuruluşun Libya’daki ofisinden yapılan açıklamada, “UNICEF, hala fon yetersizliğinden mustarip. Mevcut fon açığı, yılsonuna kadar 14,8 milyon dolar” ifadelerine yer verildi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hamas yanlısı bir araştırmacının özür tweeti, destekçileri arasında öfkeye yol açtı

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
TT
TT

Hamas yanlısı bir araştırmacının özür tweeti, destekçileri arasında öfkeye yol açtı

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)

Hamas yanlısı Filistinli bir araştırmacının, hareketin siyasi büro üyelerinden birinden kamuoyu önünde özür dilemesi, özellikle bu özrün söz konusu üyenin siyasi bir açıklamasına yöneltilen eleştirinin ardından gelmesi nedeniyle Hamas destekçileri arasında tepkiye yol açtı.

Katar’da yaşayan ve Hamas’a desteğiyle bilinen Filistinli siyasi araştırmacı Mahmud Hamid el-İle, salı akşamı X platformunda, hareketin yine Katar’da bulunan siyasi büro üyesi Muhammed Nazzal’dan özür diledi. El-İle, özrünü bir ay önce aynı platformda Nazzal’ın Hamas’ın silahları ve Gazze Şeridi’ndeki geleceğine ilişkin açıklamalarının ardından paylaştığı bir mesajda yer verdiği ifade nedeniyle yaptı.

Krizin kökeni, geçen yıl ekim ayında Reuters’ın yayımladığı bir habere dayanıyor. Haberde, Nazzal’a Hamas’ın Gazze Şeridi’nde silah bırakıp bırakmayacağı sorulduğunda verdiği yanıt aktarılmıştı. Nazzal, “Evet ya da hayır diyemem” ifadesini kullanmış, ardından “Silah meselesi genel bir ulusal konudur ve yalnızca Hamas’la ilgili değildir. Sahada silahlı gücü olan başka gruplar da var” demişti.

Bu açıklamalar Hamas içinde geniş çapta tepki çekti. Tepki gösterenler arasında, sözlerin muğlaklığı nedeniyle eleştiriler yönelten araştırmacı Mahmud el-İle de vardı. El-İle, açıklamaların hem siyasi büro üyesi tarafından yapılmış olmasına hem de hareketin farklı kademelerindeki, özellikle Gazze’de yaşayan veya aslen Gazze kökenli olan diğer yöneticilerin tutumlarıyla çelişmesine dikkat çekmişti.

Nazzal’ın sözlerine yönelik itirazların büyümesi üzerine Hamas bir açıklama yayımlayarak beyanların ‘bağlamından koparıldığını’ bildirdi.

Paylaşımına gelen tepkilerin ardından birkaç gün sonra eleştirisini silmek zorunda kalan el-İle, krizin bu noktada sona erdiğini düşünüyordu.

Özrün sebebi neydi?

Ancak özrün yayımlanması, bunun nedenine ilişkin yeni soru işaretleri doğurdu. Daha sonra X platformundaki bazı Hamas yanlısı kullanıcıların paylaşımlarına ve Katar’daki hareket kaynaklarının Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamalara göre, olayın arka planında Muhammed Nazzal’ın attığı adım bulunuyor. Buna göre Nazzal, uzun yıllardır ikamet ettiği Doha’da Katar resmi makamlarına Mahmud el-İle hakkında şikâyette bulunarak, kendisine hakarette bulunduğu ve manevi zarar verdiği iddiasını gündeme getirdi.

ghy
Katar'ın başkenti Doha'da İsrail’in hava saldırısı düzenlediği bina (Reuters)

Kaynaklardan birine göre, pek çok kişi, aralarında bazı üst düzey yöneticiler de olmak üzere, arabuluculuk yaparak anlaşmazlığı çözmeye çalıştı, ancak Nazzal, kendisine yönelik ifadeler nedeniyle X platformu üzerinden kamuoyuna açık bir özür yayınlanmasında ısrar etti. Bu şart yerine getirilince, Nazzal’ın başka bir talepte bulunmaması ve anlaşmazlığın kapanması üzerinde uzlaşıldı. Buna rağmen Nazzal’ın ‘maddi tazminat talebinde ısrar ettiği’ ifade edildi.

Hareketle ilişkili başka kaynaklar ise ‘Mahmud el-İle’nin özrünün krizi çözmek için yalnızca ilk adım olduğunu, sürece müdahil olan bazı kişilerin Nazzal’ın öfkesini yatıştırmak ve onu şikâyeti geri çekmeye ikna etmek amacıyla el-İle’yi bu yöne yönlendirdiğini’ aktardı.

Aktivistler arasında öfke

Hamas’ın içinden ve dışından birçok isim özür meselesine tepki gösterdi. Tepki verenler arasında Filistinli gazeteci Muna Havva da vardı. Havva, sosyal medya hesabında, “Filistin’deki özgürlük hareketlerinin tarihinde, ne yaşanırsa yaşansın, bir liderin kendi mensuplarından birini üçüncü bir tarafa ya da başka bir otoriteye şikâyet ettiği tek bir örnek dahi yoktur. Bu davranış ne ulusal örgütlerin ahlakıyla ne de kabile geleneklerinde kabul gören en basit sığınma kurallarıyla bağdaşır. Utanç verici, acı verici, üzücü” diye yazdı.

Havva bir başka paylaşımında ise şu ifadeleri kullandı: “İsrail’in bugünkü genişlemesi kadar tehlikeli bir dönem görülmedi; tarih de Gazze’de halkımızın yaşadığı kadar vahim bir katliama tanıklık etmedi. Bu felaketin ortasında, halkımızın önde gelen isimlerinden biri, bir gencin attığı bir tweet yüzünden onu başka bir devlete şikâyet ediyor; geçimini ve güvenliğini riske atıyor. ‘Direniş’in liderleri halkımızdan ateş altında direnmelerini isterken, tek bir eleştiri cümlesine dahi tahammül edemiyor.”

Ayrıca Hamas gibi gruplara verdiği destekle bilinen aktivist Cemil Mikdad da konuya ilişkin paylaşım yaptı. Mikdad, “Hamas’tan bir yönetici, Katar’da yaşayan bir Filistinliyi, hakkında Katar mahkemelerinde dava açtıktan sonra uzun bir özür metni yayımlamaya zorladı; üstelik yalnızca kendisini eleştirdiği bir önceki paylaşım yüzünden!” ifadesini kullandı. Mikdad sözlerini şöyle sürdürdü: “Harika gerçekten… Nereye geldik? Halk olarak eleştirme hakkına sahip olduğumuz ve bizi dinlemekle yükümlü olan liderlerimiz, şimdi Arap mahkemelerini bize karşı bir güç olarak kullanıyor. Bu da ne demek oluyor? Siz ne hale geldiniz böyle, cahiller?!”

Hamas’ın silahlı yapısının geleceği, hareketin üst düzey isimlerinin açıklamalarında uzun süredir farklılık gösteren bir başlık olarak öne çıkıyor. Hamas’ın yurt dışı sorumlusu Halid Meşal, geçtiğimiz cumartesi günü İstanbul’da düzenlenen bir panelde, “Hamas’ın ancak bir Filistin devleti kurulması hâlinde silah bırakabileceğini” söyledi.

Buna karşın, Meşal’in açıklamasından yalnızca bir gün sonra, Hamas yetkilisi Basim Naim AP’ye yaptığı değerlendirmede, hareketin kapsamlı bir güvenlik ve siyasi düzenlemenin parçası olmak kaydıyla ‘silahların depolanması ya da dondurulması gibi seçeneklerin görüşülmesine açık olduğunu’ belirtti.

Hamas’ın siyasi büro üyelerinden Husam Bedran ise salı günü yaptığı açıklamada, sürecin ikinci aşamaya geçmesinin ‘İsrail’in ihlalleri durdurmasına’ bağlı olduğunu ifade etti. Öte yandan Hamas’ın birçok lideri ve sözcüsü, aralarında Halil el-Hayye ve Hazım Kasım’ın da bulunduğu isimler, hareketin ikinci aşamaya geçmeye ‘hazır olduğunu’ vurgulayan açıklamalarını sürdürdü.

ARAP DÜNYASI

Amerika Birleşik Devletleri'nin Gazze'de yakın zamanda ikinci aşamanın yaşanacağına dair beklentileri

Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
TT
TT

Amerika Birleşik Devletleri'nin Gazze'de yakın zamanda ikinci aşamanın yaşanacağına dair beklentileri

Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)

ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz dün Kudüs'te yaptığı açıklamada, Başkan Donald Trump'ın Gazze barış planının ikinci aşamasına ilişkin gelişmeler hakkında "yakında" duyurular beklediğini belirterek, Washington'un Hamas'ın yeniden yapılanmasına izin vermeyeceğini vurguladı.

Waltz, planın ana bileşenlerinin, hizmetleri yönetecek teknokrat bir Filistin yönetimi, ilgili tarafların maliyetleri karşılamasını sağlayacak bir finansman mekanizması ve son olarak uluslararası bir istikrar gücü olduğunu açıkladı.

ARAP DÜNYASI

İsrail, Gazze'ye gönderilecek yardımlar için Ürdün ile olan sınır kapısını yeniden açtı

Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
TT
TT

İsrail, Gazze'ye gönderilecek yardımlar için Ürdün ile olan sınır kapısını yeniden açtı

Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)

İsrail ve Filistinli yetkililer AFP'ye verdikleri demeçte, İsrail'in, Gazze'ye yardım taşıyan kamyonlar için Ürdün ile işgal altındaki Batı Şeria arasındaki Kral Hüseyin Köprüsü (Allenby Köprüsü) sınır kapısını, kapanmasından yaklaşık üç ay sonra dün yeniden açtığını söyledi.

İsrail, eylül ayında Ürdünlü bir sürücünün sınırda ateş açarak iki İsrail askerini öldürmesinin ardından sınır kapısını kapatmıştı. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre birkaç gün sonra, sınır kapısı bireysel geçişlere yeniden açıldı, ancak savaşın harap ettiği Gazze Şeridi'ne yönelik insani yardımlara kapalı kaldı.

İsrail hükümetinin Topraklardaki Hükümet Faaliyetleri Koordinatörlüğü (COGAT) sözcüsü, "Allenby Köprüsü sınır kapısı bugün açıldı ve kamyonlar Allenby Köprüsü'nden Gazze'ye geçiyor" dedi. Adının açıklanmasını istemeyen bir Filistinli yetkili de sınır kapısının yeniden açıldığını doğruladı.

Yetkilinin açıklamasına göre, salı günü çimento ve yapım malzemesi taşıyan 96 kamyonun geçişine izin verildi. Dün ise insani yardım taşıyan 20 kamyon bu sınır kapısından giriş yaparken, inşaat sektörü için kumun da bugün girişine izin verilmesi bekleniyor.

Sınır kapısının kapatılmasından bu yana Ürdünlü yetkililer, Batı Şeria'nın kuzeyindeki Şeyh Hüseyin sınır kapısından Gazze'ye yardım ulaştırabildiklerini söylüyor. Salı günü bir İsrailli yetkili, Ürdün'den Allenby Köprüsü sınır kapısından mal ve yardım transferinin yakında yeniden başlayacağını söyledi.

Yetkili şöyle devam etti: “Gazze Şeridi'ne giden tüm yardım kamyonları, kapsamlı bir güvenlik kontrolünden geçtikten sonra, refakat ve güvenlik eşliğinde seyahat edecek… Ürdünlü sürücüler ve kargolar için güvenlik kontrolü ve kimlik doğrulama prosedürleri sıkılaştırıldı. Geçişi güvence altına almak için özel güvenlik güçleri görevlendirildi.”

Ürdün Vadisi'ndeki sınır geçişi, Batı Şeria'dan Filistinlilerin İsrail topraklarına geçmeden ayrılmalarına olanak tanıyan tek geçiş noktasıdır.

İsrail, özel izinleri olmadığı sürece Filistinlilerin havaalanlarından geçmesine izin vermiyor.