İsrail’in ‘İslami Cihad’ı hedef almasının ardından gerilim arttı

İslami Cihad unsurları İsrail’in saldırısının ardından el-Ata’nın evini inceliyor (EPA)
İslami Cihad unsurları İsrail’in saldırısının ardından el-Ata’nın evini inceliyor (EPA)
TT

İsrail’in ‘İslami Cihad’ı hedef almasının ardından gerilim arttı

İslami Cihad unsurları İsrail’in saldırısının ardından el-Ata’nın evini inceliyor (EPA)
İslami Cihad unsurları İsrail’in saldırısının ardından el-Ata’nın evini inceliyor (EPA)

İsrail’in Filistin İslami Cihad Hareketi’nin askeri kanadı Kudüs Seriyyeleri komutanlarından Baha Ebu el-Ata’yı öldürmesine cevaben Gazze Şeridi’nden İsrail’e roketler fırlatılmasıyla bölgede 2014’ten bu yana en büyük gerilim yaşanıyor.
Gazze Şeridi’nde el-Ata hedef alınırken aynı zamanda İslami Cihad Örgütü Siyasi Büro üyesi Ekrem el-Acuri’nin Şam’daki evi de vuruldu.
Söz konusu saldırıda, İran Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı Kudüs Gücü’nün Komutanı Kasım Süleymani ile yakın olan ve İslami Cihad Hareketi’nin İran ile ilişkilerinin ‘koordinatörü’ olarak görülen el-Acuri kurtuldu ancak oğlu da dahil 2 kişi hayatını kaybetti.
İslami Cihad Hareketi’nin askeri kanadı Kudüs Seriyyeleri, el-Ata’nın ölümüne neden olan saldırılara yanıt olarak İsrail’e yaklaşık 200 füze fırlattı. Bu da İsrail’in birçok bölgesinde sirenlerin çalmasına neden oldu.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yaşanan gelişmelerin ardından, “İsrail tırmanış peşinde değil. Ama kendimizi korumak için her şeyi yapacağız. Bu zaman alabilir. İhtiyaç duyulan şey sakinlik” dedi.
Netanyahu, gazetecilere yaptığı açıklamada, İslami Cihad ile çatışmaların uzayabileceğini dile getirdi.
Başbakan Netanyahu ve İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi, bir tırmanış istemediklerini ancak gerektiğinde İsrail ordusunun buna hazır olduğunu vurguladı.
Siyasi kaynaklara göre bu yöndeki bir mesaj Mısır aracılığıyla Hamas liderlerine gönderildi ve İsrail’in suikast politikasına dönmeye karar vermediği, küçük bir operasyon yaptığı ifade edildi.
İsrail ordusu ve İsrail İstihbarat sözcüleri, suikastı haklı çıkarmak için şehit Ebu el-Ata'nın bir biyografisini paylaştı.
Söz konusu biyografide el-Ata’nın İran'ın istekleri doğrultusunda Hamas ile İsrail arasındaki ateşkese karşı savaştığı ve ateşkes ihlallerinden sorumlu ilk kişi olduğu öne sürüldü.
Ayrıca, el-Ata’nın Gazze’deki silah üretiminden, İran füzelerine benzer yerel roket üretiminden sorumlu olduğu ve İsrail’e karşı düzenlenen son operasyonlara liderlik ettiği de savunuldu.
İsrail, el-Ata’ya suikast düzenlediğini açıkça belirtirken, İslami Cihad Hareketi Siyasi Büro üyesi Ekrem el-Acuri’nin Şam’daki evinin hedef alınmasının sorumluluğunu üstlenmedi.
Söz konusu saldırıda el-Acuri kurtuldu ancak içlerinde oğlu Muaz ve İslami Cihad aktivistlerinden Abdullah Yusuf Hasan’ın da olduğu üç kişinin öldü. Acuri’nin torunu Betül ile beraber onlarca kişi de yaralandı.
İsrail tarafından gerçekleştirilen suikastin ardından Gazze Şeridi’nden beklenen yanıt da geldi.
İslami Cihad tarafından İsrail’e fırlatılan 200 roketin çoğuna İsrail’deki Demir Kubbe sistemi müdahale etti. Ancak bazı roketler sistemin radarlarından sıyrılmayı başararak Tel Aviv, Aşkelon, Aşdod ve Gazze’yi çevreleyen şehir ve kasabalara düştü.
İsrailli vatandaşlar panik içerisinde sığınaklara inmek zorunda kalırken, Tel Aviv sokakları yaklaşık iki saat boyunca boş kaldı.
Yüzlerce İsrailli, Gazze yakınlarındaki şehirlerden ve roketlerin düştüğü bölgelerden uzaklara kaçmak zorunda kaldı.
Bölgedeki kutlamalar ve düğünler iptal edilirken, bazı dükkânlar ise kapılarına kilit vurdu.
İsrailli yetkililer, Tel Aviv, Holon, Bat Yam ve Rişon LeTsiyon şehirlerini kapsayan güneydeki Guş Dan bölgesinde eğitime ara verirken, gezilerin iptal edildiğini açıkladı.
İsrail Milli Eğitim Bakanlığı, gelişmeleri takip etmek için kriz masası oluşturduklarını açıklarken, güneyden merkeze kadar olan bölgelerdeki tüm çalışmalarda askıya alındı. Ancak barınakların ya da korunmuş yerlere yakın olan sanayi atölyeleri ve mağazaların açılmasına izin verildi
Tel Aviv’deki Ben Gurion Uluslararası Havalimanı’nda da uçuş aksaklığı yaşandı.
Stadyumlar kapatılırken, bugün yapılacak olan tüm maçlar iptal edildi.
Herhangi bir acil durum beklentisiyle Kfar Saba, Ranana, Netanya ve Herzliya’yı kapsayan, Tel Aviv’in kuzeyindeki Şaron bölgesindeki barınakların açıldığı bildirildi.



BM’den Sudan’daki savaşın kontrolden çıkmaya başladığı uyarısı

Çad'ın Adre kentinde, Darfur'daki çatışmalardan kaçan Sudanlılar için kurulan geçici barınakların havadan görünümü (Reuters)
Çad'ın Adre kentinde, Darfur'daki çatışmalardan kaçan Sudanlılar için kurulan geçici barınakların havadan görünümü (Reuters)
TT

BM’den Sudan’daki savaşın kontrolden çıkmaya başladığı uyarısı

Çad'ın Adre kentinde, Darfur'daki çatışmalardan kaçan Sudanlılar için kurulan geçici barınakların havadan görünümü (Reuters)
Çad'ın Adre kentinde, Darfur'daki çatışmalardan kaçan Sudanlılar için kurulan geçici barınakların havadan görünümü (Reuters)

Birleşmiş Milletler (BM), Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) Kuzey Darfur eyaletinin yönetim şehri Faşir’in kontrolünü ele geçirmesi ve Kuzey Kordofan eyaletindeki şehirlerde gerginlik ve şiddetin tırmanması üzerine ‘Sudan'daki savaşın kontrolden çıkmaya başladığı’ uyarısında bulundu.

Sudan'daki çatışan taraflar ordu ve HDK ABD, Suudi Arabistan, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) oluşturduğu Dörtlü'nün ateşkes önerisini tamamen göz ardı ederek Kuzey Kordofan eyaletinde güçlerini harekete geçirdi.

Sudan ordusu tarafından kontrol edilen Kuzey Darfur eyaletinin yönetim şehri Ubeyd, dün stratejik öneme sahip bu şehri ele geçirmeye çalışan HDK tarafından gerçekleştirildiği düşünülen kanlı bir saldırıya sahne oldu. BM İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi'ne göre bir cenaze törenine katılan kişileri hedef alan saldırıda yaklaşık 40 kişi öldü, diğerleri ise yaralandı.

BM Genel Sekreteri António Guterres dün yaptığı açıklamada Sudan'daki ‘korkunç krizin kontrolden çıktığını’ belirterek, ‘durumun her geçen gün kötüleştiğini’ söyledi. BM İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi de ‘Kordofan bölgesindeki güvenlik durumunun kötüleşmeye devam ettiğini’ belirtti.

Kaynaklar, son iki hafta içinde bölgede, özellikle Ubeyd şehrinin doğusu ve güneyinde ordu ve HDK’ya ait araçların sayısının arttığını bildirdi.


Hamas: Refah'taki bir tünelde mahsur kalan Hamas üyelerinin güvenli geçişine ilişkin arabulucularla görüşmeler sürüyor

İsrail ordusu, Gazze'de kontrol ettiği bölgelerle Hamas'ın kontrol ettiği bölgeleri ayırmak için ‘sarı hat’ çizdi (AFP)
İsrail ordusu, Gazze'de kontrol ettiği bölgelerle Hamas'ın kontrol ettiği bölgeleri ayırmak için ‘sarı hat’ çizdi (AFP)
TT

Hamas: Refah'taki bir tünelde mahsur kalan Hamas üyelerinin güvenli geçişine ilişkin arabulucularla görüşmeler sürüyor

İsrail ordusu, Gazze'de kontrol ettiği bölgelerle Hamas'ın kontrol ettiği bölgeleri ayırmak için ‘sarı hat’ çizdi (AFP)
İsrail ordusu, Gazze'de kontrol ettiği bölgelerle Hamas'ın kontrol ettiği bölgeleri ayırmak için ‘sarı hat’ çizdi (AFP)

Hamas Hareketi’nden bir kaynak dün yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi’nin Refah şehrinde bir tünelde mahsur kalan Hamas üyelerinin güvenli olarak çıkışını sağlamak için arabulucularla müzakerelerin sürdüğünü söyledi.

Gazze'den yayın yapan El-Aksa televizyonuna konuşan kaynak, İşgalci İsrail’in Refah’ta tünelde mahsur kalan direnişçilerin ayrılmasına izin verileceği yönünde medyaya bilgi sızdırarak halkı yanıltmaya çalıştığını belirtti.

ABD merkezli haber sitesi Axios'a konuşan Amerikalı ve İsrailli yetkililer, ABD'nin Hamas üyelerine İsrail’in Gazze'de kontrol ettiği bölgelerden Hamas’ın kontrolündeki bölgelere güvenli geçiş imkanı sunduğunu açıkladı.

İsrail basınına göre İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu pazartesi günü, rehinelerin cesetlerini geri almak ve İsrail ordusunun sarı hattın İsrail tarafındaki konumunu güçlendirmek için Refah'ta yeraltında ‘mahsur kalan’ yaklaşık 200 Hamas üyesinin güvenli geçişine izin verilmesini görüştü, ancak henüz bir karar alınmadı.

Başbakan Netanyahu’nun bu adımı değerlendirdiği, ancak hükümet bakanlarının eleştirileri üzerine vazgeçtiği yönündeki haberlerin ortaya çıkmasının ardından üç siyasi kaynak böyle bir bilgi paylaştı.

Netanyahu’nun ofisi, Hamas üyelerinin tünellerden çıkarılması karşılığında başka İsrailli rehinelerin cesetlerinin teslim edilmesi konusunda Hamas ile ‘anlaşma’ yapıldığı iddialarını yalanladı.

İsrailli bir yetkili daha önce yaptığı açıklamada, Netanyahu’nun ‘200 Hamas üyesine güvenli geçiş izni vermeyeceğini’ söyledi. İsrail gazetesi The Times of Israel'e göre bu açıklama, İsrail'in tünellerde saklanan silahlı militanlara İsrail kontrolündeki Refah bölgesinden Hamas'ın kontrolündeki Gazze bölgesine güvenli geçiş izni vermeyi düşündüğü yönündeki haberlerin ardından yapıldı.

İsrail televizyon kanalı Kanal 12, Hamas üyelerinin silahlarını teslim etmeyi kabul etmeleri halinde İsrail'in onlara güvenli geçiş izni vereceğini bildirdi. İsrail ordusundaki kaynaklar, Hamas'ın daha fazla rehine cesedini teslim etmesi halinde tünellerdeki Hamas üyelerinin, Hamas’ın kontrolündeki bölgelere geçişine izin verileceğini söyledi.

İsrailli yetkili, Başbakan Netanyahu’nun Hamas'ın silahsızlandırılması ve Gazze Şeridi'nin askerden arındırılması konusundaki tutumunda kararlı olduğunu vurguladı.


Washington: Sudan'daki durum ‘çok karmaşık’, ancak barışı sağlamaya ‘kararlıyız’

Sudan'ın batısındaki el-Faşir'de Hızlı Destek Kuvvetleri'ne (HDK) atfedilen suçları protesto etmek için Omdurman’da düzenlenen gösterilere katılan bölge sakinleri (AFP)
Sudan'ın batısındaki el-Faşir'de Hızlı Destek Kuvvetleri'ne (HDK) atfedilen suçları protesto etmek için Omdurman’da düzenlenen gösterilere katılan bölge sakinleri (AFP)
TT

Washington: Sudan'daki durum ‘çok karmaşık’, ancak barışı sağlamaya ‘kararlıyız’

Sudan'ın batısındaki el-Faşir'de Hızlı Destek Kuvvetleri'ne (HDK) atfedilen suçları protesto etmek için Omdurman’da düzenlenen gösterilere katılan bölge sakinleri (AFP)
Sudan'ın batısındaki el-Faşir'de Hızlı Destek Kuvvetleri'ne (HDK) atfedilen suçları protesto etmek için Omdurman’da düzenlenen gösterilere katılan bölge sakinleri (AFP)

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Washington'un Sudan'daki çatışmayı sona erdirmek için diğer ülkelerle iş birliği yaptığını doğruladı. Bu açıklama, geçen hafta paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) bir şehri ele geçirirken toplu katliamlar yaptığına dair haberlerin ardından geldi.

Leavitt dün düzenlenen basın toplantısında, “ABD, Sudan'daki korkunç çatışmaya barışçıl bir çözüm bulmak için aktif olarak çaba sarf ediyor. Arap ortaklarımızla düzenli temas halindeyiz ve bu çatışmanın barışçıl bir şekilde sona ermesini istiyoruz... Ancak gerçek şu ki, sahadaki durum oldukça karmaşık” ifadelerini kullandı.

Diğer yandan Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) savcıları pazartesi günü, Sudan'ın el-Faşir kentinde toplu katliam ve tecavüz iddialarına ilişkin kanıt topladıklarını açıkladı.

Mücadeleye devam

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre, Sudan Savunma Bakanı Hasan Kabrun dün, Güvenlik ve Savunma Konseyi'nin ABD'nin ateşkes önerisini görüşmesinin ardından ordunun HDK ile mücadelesine devam edeceğini bildirdi.

Kabrun, devlet televizyonunda yayınlanan konuşmasında, “Barışın sağlanması için gösterdiği çabalar ve önerilerinden dolayı Trump yönetimine teşekkür ederiz... Sudan halkının savaş hazırlıkları devam ediyor” şeklinde konuştu.

Hartum'da yapılan konsey toplantısının ardından Kabrun, “Savaş hazırlıklarımız meşru bir ulusal haktır” ifadesini kullandı.

ABD'nin ateşkes önerisiyle ilgili ayrıntılar ise açıklanmadı.

Son iki yılda on binlerce kişinin hayatını kaybetmesine ve milyonlarca kişinin yerinden edilmesine neden olan savaş, son günlerde Sudan'ın yeni bölgelerine yayıldı ve insani felaketin daha da kötüleşeceğine dair endişeleri artırdı.

Son aylarda Afrika ve Ortadoğu'daki diğer çatışmalarda arabuluculuk yapan Donald Trump liderliğindeki ABD yönetimi, Sudan'da ateşkes sağlanması için çaba gösteriyor.

Ordu yanlısı yetkililer, çatışma sona erdikten sonra kendilerini ve HDK’yi siyasi geçiş sürecinin dışında bırakacak bir ateşkes önerisini daha önce reddetmişti.

Son görüşmeler, sahada gerginliğin artmasının ardından geldi. HDK, batıdaki Darfur'da ordunun son kalesi olan el-Faşir'i ele geçirdikten sonra görünüşe göre Kordofan bölgesinde bir saldırı başlatmaya hazırlanıyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Başdanışmanı Massad Boulos, pazar günü Kahire'de Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ile, pazartesi günü ise Arap Birliği ile görüşmelerde bulundu.

Görüşmeler sırasında Abdulati, ‘ülke genelinde ateşkesin sağlanmasının ve kapsamlı bir siyasi sürecin başlatılmasının önünü açacak insani bir ateşkese ulaşmak için çabaların birleştirilmesinin önemini’ vurguladı.

Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt ile bir araya gelen Boulos, ona ‘Sudan'da savaşı durdurmak, yardımları hızlı bir şekilde ulaştırmak ve ülkede iç siyasi süreci başlatmak için son dönemde yapılan çabalar hakkında ayrıntılı bir açıklama’ yaptı.