​Cezayir’deki grevlerin durdurulması için maaşlar arttırıldı

Bedevi hükümeti, artık ikiyüzlü olarak tanımlanabilir (Getty)
Bedevi hükümeti, artık ikiyüzlü olarak tanımlanabilir (Getty)
TT

​Cezayir’deki grevlerin durdurulması için maaşlar arttırıldı

Bedevi hükümeti, artık ikiyüzlü olarak tanımlanabilir (Getty)
Bedevi hükümeti, artık ikiyüzlü olarak tanımlanabilir (Getty)

Ali Yahi
Grevlerini durdurmaları karşılığında hâkimlere ve banka çalışanlarına mesleki ayrıcalıklar tanınmasının ardından, 12 Aralık tarihi yolunda artık Nureddin Bedevi liderliğindeki Cezayir hükümetinin önünde herhangi bir engel bulunmuyor.
İkiyüzlü hükümet
Bedevi hükümetini artık ‘ikiyüzlü’ olarak tanımlamak mümkün. Tek başına yasa çıkartan, birbiri ardına projeleri onaylayan bu hükümet, işlerini tüm engelleri kaldırarak yürütüyor. Bu durumun en bariz örneği, ücretleri ve bazı ayrıcalıkları arttırma taleplerine cevap vererek grevleri önlemesi.
Liman, elektrik ve diğer sektörlerde çalışanlara ek olarak, en son ilkokul öğretmenleri de ücretlerin arttırılması talepleri yerine getirilene kadar haftada üç gün grev yapacaklarını ilan etti. Zira hükümetin hâkim ve bankacılardan korkup boyun eğmesini fırsat bilen öğretmenler, önceki Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika döneminde elde edemedikleri ayrıcalıklar için harekete geçtiler.
İşçilere cevap
Banka ve Sigorta İşçileri Federasyonu, ücretlerin artırılması yönündeki taleplerini garantileyen bir anlaşmanın ardından grevini iptal etti. Federasyon Başkanı Muhammed Zubeyri, APS’ye yaptığı açıklamada, Aralık ayında anlaşmanın uygulanmasına yönelik mekanizmaları şekillendiren bir toplantı yapılacağını belirtti. Zubeyri, söz konusu toplantıda banka çalışanlarının temel taleplerinin gözden geçirileceğini ifade etti.
Banka çalışanlarının taleplerine, bu hayati sektörün durması korkusuyla oldukça çabuk cevap verildi. Ülkenin mahkemelerini felç etmek amacıyla grev yapan hâkimlerin taleplerine de aynı hızla cevap verilmişti.
Baskının artması
Ekonomi uzmanı Cemal Akruf’a göre, Bedevi hükümetinin hareketi, iktidarda bir karışıklık olduğunu doğrular nitelikteydi. Hükümet, baskılar arttıkça kendisini çıkmazın içinde buldu. Akruf, Independent Arabia’dan Ali Yahi’ye yaptığı açıklamada, geçici hükümetin sorumsuzca hareket ederek doğaçlama kararlar aldığını ve bu durumun gelecek hükümete olumsuz yansıyacağını belirtti. Akruf, tüm veri ve rakamların, ülkeyi her an patlatabilecek olan ciddi bir krize işaret ettiğini, ancak hükümetin bunu görmezden gelip ücretleri yükselterek sanki servet içinde yüzüyormuş gibi hareket ettiğini belirtti.
Açıklamalarına devam eden Akruf, tüm bunları, hükümetin seçimlere giden yolu sağlamlaştırmak için sakinleştirici önlemler alması olarak yorumladı. Akruf, hükümetin ülkenin yüksek çıkarları pahasına sosyal barışı satın almasının bir sonraki hükümeti ve başkanı bilinmeyen bir yola sokacağını söyledi.
Hükümetin çelişkileri masum değil mi?
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia kaynaklı haberine göre, Maliye Bakanı’nın meclise sunduğu tasarıda altı çizilen verilere göre, sosyal transferler için bütçenin gözden geçirilmesi, devlet bütçe açığının kapatılması için çalışanlara verilen mali desteğinin azaltılması gerektiği ifade ediliyor. Dolayısıyla söz konusu desteğin devletin omuzlarına yük olduğu, bu yüzden genel sosyal destektense sadece hayati sektörlere destek verilmesi gerektiği belirtildi. Maliye Bakanı aynı zamanda, devlet bütçesindeki açığın yılda yaklaşık bin 500 milyar dinar olduğunu bildirdi.
Maliye Bakanı’nın açıklamaları göz önüne alındığında, Bedevi hükümeti içindeki çelişkilerle beraber, 12 Aralık’ın ardından çalışanlara nasıl bir yanıt verileceği soruları ortaya çıkıyor. Yoksa geçici hükümet, gelecek cumhurbaşkanını kasıtlı olarak kelepçeleyip kendisine boğun eğmesi için başına iş mi açacak?



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.