İsrail, İslami Cihad’la yaşanan çatışmaya dahil olmayan Hamas’ın tutumundan memnun

İsrail’in dün Han Yunus’ta hedef aldığı bir binanın kalıntılar (AFP)
İsrail’in dün Han Yunus’ta hedef aldığı bir binanın kalıntılar (AFP)
TT

İsrail, İslami Cihad’la yaşanan çatışmaya dahil olmayan Hamas’ın tutumundan memnun

İsrail’in dün Han Yunus’ta hedef aldığı bir binanın kalıntılar (AFP)
İsrail’in dün Han Yunus’ta hedef aldığı bir binanın kalıntılar (AFP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yapılan görüşmelerin ardından İsrailli üst düzey bakan, askeri ve istihbarat liderleri, Baha Ebu el-Ata’nın öldürülmesiyle İsrail’in amacına ulaştığını ifade etti. Netanyahu, Gazze’de ateşkesi desteklediklerini belirtirken, bazı İsrailli yetkililer ise İslami Cihad’la yaşanan çatışmalarda gerilimden uzak duran Hamas’ın tutumunu takdir etti.
Filistin İslami Cihad Hareketi Genel Sekreteri Ziyad en-Nahale, dün yaptığı açıklamada, ateşkesin gerçekleştirilmesi için belirlenen bazı şartları bildirdi. Bu şartlar arasında Gazze-İsrail sınırındaki Büyük Geri Dönüş Yürüyüşü protestocularının hedef alınmasının durdurulması ve Gazze kuşatmasının kaldırılması prosedürlerine başlanması da yer alıyor.
Kalabalık topçu kuvvetleri topluluğu ve tank konvoyu fotoğraflarını yayınlayan İsrail, vatandaşlarından sığınaklara yakın yerlerde durmalarını istedi. İsrailli komandolar ise İslami Cihad üyelerinin İsrail şehirlerine sızmasını engelleme görevini üstlendi.
Siyasi kaynakların belirttiğine göre, söz konusu görüşmelere katılan yetkililer, gerilimden uzak duran Hamas’ın tutumunu takdir etti. Bu durumun olağanüstü bir gelişme olduğu düşünülürken, İsrail İç İstihbarat Servisi Şin Bet (Şabak) temsilcilerine göre, Hamas liderlerinin bu konudaki görüşleri birbirinden ayrılıyor. Hamas içerisinde bir tarafta Cihad’ı yalnız bırakmayıp bombalamalara katılmak isteyenler; Hamas lideri Yahya es-Sinvar’ın öncülüğündeki diğer tarafta ise İsrail’in sert cevaplarıyla karşı karşıya kalmamak için tırmanışa katılmaktan uzak durup mevcut politikaya sadık kalan bir kesim bulunuyor. Hamas’ın Cihad’ı dizginlemesini isteyen İsrail, roket atışlarına ortak olmaktan kaçındığı takdirde Hamas ile ateşkes anlaşmasına dair çalışmalar gerçekleştireceğini vurguladı.  
Netanyahu ile birlikte yeni Savunma Bakanı Naftali Bennett, dün İsrail Ordusu Güney Tugayı merkezine gitti. Burada açıklama yapan Netanyahu, “Teröristlerin elebaşları, menzilimizde olduklarını, bize saldırmak isteyen herkes de aynı şekilde menzilimizde olduğunu biliyor. Şuan savaşın zirvesindeyiz, gelecek adımlar üzerinde de anlaştık” dedi.
Netanyahu, güvenlik istişarelerinin sonuçları hakkında şu açıklamalarda bulundu:
“Denklemde bir değişiklik oldu, zira terörist liderler saklandıkları yerlere adeta bir cerrah titizliğiyle ulaşacağımızın idrakindeler. Bu yüzden sivillerin arkasına gizlenerek bize karşı hareket edebileceklerini düşünüyorlar. Denklemdeki bu büyük değişiklik, İsrail’in caydırıcı gücünü ve teröristlerle savaşma kabiliyetini güçlendiriyor. Savaşın zirvesindeyiz ve bunun mümkün olan en kısa zamanda sona ermesini istiyoruz. Tırmanış istemiyoruz ancak İsrail vatandaşlarının güvenliğini sağlamak için ne gerekiyorsa yapacağız. Doğru yolda olduğumuzu düşünüyorum.”
İsrail, Cihad liderlerinin peşinde
Askeri kaynakların açıklamalarına göre, İsrail Hava Kuvvetleri, dün Gazze’nin güneyindeki Ferah şehrinde İslami Cihad’ın bölgesel liderine suikast girişimde bulundu. Ancak söz konusu lider evde değildi. Başka bir kaynak ise tüm Cihad liderlerinin İsrail suikastı tehlikesi altında olduğunu bildirdi. 
İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, Twitter hesabından yaptığı açıklamalarda, ordunun Gazze’nin güneyindeki füze için savaş başlığı üreten bir fabrikayı hedef aldığını belirtti. Adraee, aynı zamanda Cihad’ın Han Yunus tugayının komuta merkezinin ve Cihad’ın füze sisteminde çalışan Adem Ebu Hadayid’in evindeki bir cephanenin ve askeri bir biriminin de hedef alındığını açıkladı.
Adraee ayrıca, İslami Cihad’a ait bir askeri deniz üssüne saldırı düzenlediklerini ifade etti.
Netanyahu’ya yakın bir isim olan Enerji Bakanı Yuval Steinitz de, iki tarafın da uzun süreli bir savaşı devam ettiremeyeceğini ifade etti. Steinitz, “Guş Dan bölgesine daha fazla roket atılması ihtimalini göz ardı edemem ancak Kudüs’ü de hedefleyebilirler. Çok zor bir ikilem içerisindeyiz. Şayet Hamas kenara çekilmeye devam edip Cihad’a engel olmazsa büyük çapta bir saldırı başlatmak zorunda kalacağız” ifadelerini kullandı.
Netanyahu ise dün İsrailli bakanlara durum bilgisi verdiği kabine toplantısında yaptığı açıklamalarda şunları söyledi:
“Ülkemizi savunmaya son derece kararlıyız. Bu roketlerin bizi zayıflatacağına inanıyorlarsa yanılıyorlar. Önlerinde iki seçenek var: saldırıları durdurmak ya da daha çok saldırıyla karşı karşıya gelmek.”
Savunma Bakanı Naftali Bennett ise “Gündüzleri bizi hedef almayı planlayan tüm düşmanlarımıza şunu söyleyebiliriz, onlar için gece asla güvenli olmayacak. Menzilimizdesiniz” ifadelerini kullandı.
Söz konusu açıklamalarda Cihad Hareketi’nin İsrail’in sınıra yakın şehirlerine attığı yaklaşık 200 roketin vatandaşları korkuttuğuna, ancak ciddi yaralanmaların yaşanmadığına dikkat çekildi.



‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
TT

‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)

Son iki gündür Gazze Şeridi'ne ilişkin dosyada ‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’ gibi yeni isimler öne çıkmaya başladı. Bu gelişme, ABD’nin arabuluculuğu ile Arap ve uluslararası desteğe rağmen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin sekteye uğradığı bir dönemde yaşanıyor.

İsrail basınındaki haberlere göre hükümet, ABD’nin kararına boyun eğerek orduya Refah’ın doğusunda ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik saha çalışmalarına başlaması için izin verdi. İlk hazırlıklar kapsamında ağır iş makinelerinin bölgeye sokularak molozların temizlenmesi ve arazinin düzenlenmesi planlanıyor.

İsrail’in geciktirme girişimleri

İsrail medyasında yer alan bilgilere göre Tel Aviv yönetimi, bu çalışmaların henüz geçiş yapılmamış olan anlaşmanın ikinci aşamasına dahil olduğu gerekçesiyle haftalarca süren bir geciktirme çabasına girişti. Ancak Washington’un artan baskıları sonucunda İsrail, planın bir sonraki etabına yönelik hazırlıkları başlatmak zorunda kaldı.

Bu çalışmalar; işgal altındaki topraklarda Refah’ın doğusunda bir insani bölge ve yeni bir kent inşasını içeriyor. Washington yönetimi, söz konusu adımla Filistinlilere ‘umut şehri’ modelini sunmayı ve ‘Hamas’ın kontrolündeki eski, yıkılmış ve karanlık Gazze’nin’ karşısına ‘yeni, modern ve gelişen bir Gazze’ örneği koymayı hedefliyor.

İsrail, planın ikinci aşamasında atılacak bu tür adımların Refah Sınır Kapısı’nın açılmasına yol açacağı, ayrıca Gazze Şeridi’nin başka bölgelerinden çekilmeyi ve yerlerine uluslararası güçlerin konuşlanmasını gerektireceği gerekçesiyle itiraz etti. Söz konusu ülkeler, İsrail’in taleplerini karşılamanın zorluğu ve bölgedeki işgal koşulları nedeniyle kuvvet göndermeyi reddetti.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in bu tutumu üzerine Washington yönetimi Tel Aviv’i süreci oyalamakla suçladı ve çok uluslu güce katılmaktan çekilen ülkelerin sorumluluğunu İsrail’e yükledi. Bu baskının ardından İsrail geri adım atarak yeni kentin inşasına başlanmasını kabul etti.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, İsrail’in ‘gelecek hafta bölgede geniş çaplı moloz temizliği başlatmak üzere ağır iş makinelerini Refah’a sokmaya hazırlandığını’ ve bunun ‘Hamas unsurlarından arındırılmış yeni insani bölgenin oluşturulması’ amacıyla yapıldığını bildirdi.

Silahlı milislerden destek

Habere göre İsrail ordusu, ‘İsrail’le koordineli çalışan silahlı milislere’ atılacak adımlar konusunda bilgi verdi. ABD planına göre bir sonraki aşama, ‘İsrail’in kısmen kontrol ettiği bölgelerde yabancı bir askeri gücün faaliyete geçmesini’ öngörüyor.

i24NEWS ise İsrail ordusunun Refah’ın doğusunda Filistinliler için ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik geliştirme çalışmalarına fiilen başladığını bildirdi. Kanal, bölgede gelecek hafta kapsamı genişletilecek hazırlıkların sürdüğünü, bunların ‘moloz ve patlayıcı kalıntılarının temizlenmesini’ içerdiğini aktardı.

sdfrt
Gazze Şeridi'nin Refah kentindeki İsrail askerleri (Arşiv – Reuters)

Maariv gazetesinin haberine göre, Refah’ta faaliyet gösteren Yaser Ebu Şebab milisleri, söz konusu yeni kentin bulunduğu bölgede İsrail güçlerinin temsilcileriyle ve ayrıca İsrail’in güneyindeki Kiryat Gat’ta bulunan ABD komuta merkezi adına bölgede bulunan sivil temsilcilerle birlikte görülmeye başladı.

Kabinede itirazlar

Siyasi kaynaklar, İsrail’in bu adımına kabinenin büyük bölümündeki bakanların karşı çıktığını, hatta tepkinin öfkeye dönüştüğünü aktardı. Bakanların, İsrail’in ‘sarı hat üzerinde inşaat yaparak Gazze çevresindeki yerleşimleri tehlikeye atmaması gerektiğini’ savunduğu belirtildi. Bazı sağ görüşlü medya organları haberi ‘utanç’ başlığıyla duyurdu.

Başbakan Netanyahu ise kararını savunarak hazırlık çalışmalarının ‘tünellere büyük miktarda beton dökme ve geniş bölgeleri izole etme’ işlemlerini içerdiğini söyledi. Netanyahu, söz konusu adımların ‘Hamas’ın askeri altyapısını yok etme yönündeki İsrail çıkarlarına hizmet ettiğini’ ifade etti.

gthy
Başbakan Binyamin Netanyahu, Ocak 2025'te İsrail kabine toplantısına başkanlık ediyor. (DPA)

Netanyahu, uluslararası güce katılmaktan vazgeçen Arap ve İslam ülkelerinin tutumunun Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in ABD yönetiminin taleplerine yanıt vermesi ve Washington’la çatışmaya girmemesi gerektiğini kaydetti.

Filistin Yönetimi ve Hamas’ın itirazları

Filistin Yönetimi, İsrail’in ‘Gazze’yi yeniden inşa’ başlığı altında yürüttüğü çalışmalara karşı çıkıyor. Yönetim, farklı düzeylerde yaptığı açıklamalarda bu dosyadaki rolünü korumakta kararlı olduğunu ve Arap planına desteğini sürdürdüğünü vurguluyor.

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa, perşembe günü bir İtalyan heyetini kabul ederken yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi için bir yeniden imar ve toparlanma planımız var. Bu planın bir icra programı bulunuyor ve Arap ile İslam ülkeleri tarafından benimsendi. Uluslararası toplum da New York Bildirgesi aracılığıyla destek veriyor. Kardeş Mısır’la birlikte Kahire’de bir yeniden imar ve toparlanma konferansı düzenlemek için çalışıyoruz” dedi.

Hamas, söz konusu projeyi ‘İsrail’in ateşkes anlaşmasını açık biçimde ihlal etmesini gerekçelendirmeye yönelik yeni bir aldatmaca’ olarak nitelendirdi. Hareket, yayımladığı açıklamada, “İsrail’in anlaşmayı çiğnediğini ve günlük ihlallerle daha ilk aşamayı ortadan kaldırdığını” belirtti.

Geçtiğimiz salı günü konuya ilişkin bilgi veren Mısırlı bir kaynak, Gazze’nin erken toparlanması ve yeniden inşasına yönelik Kahire Konferansı’nın kasım ayı sonunda yapılmasının planlandığını ancak toplantının erteleneceğini söyledi. Kaynak, “Konferans ay sonunda düzenlenmeyecek; biraz gecikmesi muhtemel. Özellikle şu anda paralel bir çaba yürütülüyor. Görünen o ki ABD, Refah’la ilgili kendi özel girişimini planlıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu açıklama, İsrail’in kontrolündeki bölgelerde oluşturulması öngörülen ‘yeşil bölgeye’ işaret olarak yorumlandı.

Gazze İnsan Hakları Merkezi, ateşkesin başlamasından bu yana geçen 47 günde İsrail tarafından işlenen ihlallerde 350 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Ölenler arasında 130 çocuk ve 54 kadın bulunuyor.

Merkez, aynı dönemde günlük ortalama 11’i aşan 535 ihlal kaydettiğini bildirerek ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk andan itibaren ihlallerin sürdüğünü vurguladı.

Açıklamada, İsrail’in insani yardım girişlerini kısıtladığı, günde yalnızca 211 kamyonun geçişine izin verdiği, oysa 600 kamyona izin verildiği yönünde iddialarda bulunduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’in üzerinde mutabık kalınan çekilme haritasına uymadığı ve sivil bölgelere yönelik ateş kontrolünü sürdürerek zaman zaman bölgeye girdiği belirtildi.


İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)

Suriye kaynakları, İsrail devriyesinin bölgeye girmesi sonrası çatışma çıktığını; hava saldırılarının ardından yoğun sivil göç yaşandığını bildirdi.

Suriye medyası, Şam’ın güneyindeki Beyt Cin kasabasına düzenlenen İsrail baskının  ve hava saldırısının ayrıntılarını açıkladı. Suriye kaynakları, saldırılarda en az 9 kişinin öldüğünü aktardı.

Suriye’nin “El-İhbariyye” kanalı, kasabanın İsrail savaş uçaklarının yoğun bombardımanına hedef olduğunu, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu bildirdi.

Açıklamalara göre olay, İsrail’e ait bir askeri devriyenin bölgeye kara yoluyla girmesi, sakinlerle çatışma yaşanması ve devriyenin geri çekilmesi sonrası hava saldırılarının başlamasıyla tırmandı. Bölge üzerinde İsrail uçaklarının yoğun şekilde uçtuğu belirtildi.

Saldırıların ardından Beyt Cin’de büyük bir sivil göç hareketi yaşandı; çok sayıda kişi çevre kasabalara yöneldi.


Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
TT

Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)

aIrak'ın kuzeyindeki Süleymaniye'de bir doğalgaz sahasının insansız hava aracıyla (İHA) bombalanması öfkeli tepkilere yol açtı ve ABD'nin silahlı gruplara uyarıda bulunması ve hükümetin faillerin yakalanması için harekete geçmesiyle sonuçlandı.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne göre çarşamba akşamı Dana Gas tarafından işletilen Khor Mor gaz sahasını hedef alan bir İHA saldırısı, elektrik santrallerine gaz arzının tamamen kesilmesine neden oldu. ABD'nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya, saldırıyı "düşmanca dış amaçlarla hareket eden yasadışı grupları" gerçekleştirmekle suçladı.

Savaya, Bağdat'ı "bu saldırının sorumlularını tespit etmeye ve adalete teslim etmeye" çağırdı ve "tam egemen bir Irak'ta bu tür silahlı gruplara yer olmadığını" vurguladı.

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur ​​Barzani ise Washington'a "sivil altyapıyı korumak için gerekli savunma ekipmanını sağlama" çağrısında bulundu. Barzani, "Bu tür saldırıların faillerinin geçmişte olduğu gibi cezadan kaçmaması gerektiğini" vurguladı.

Saldırıyı henüz üstlenen olmadı ancak Irak yetkilileri dün saldırıyı araştırmak üzere bir komite kurulduğunu duyurdu ve askeri bir sözcü de saldırıda yer alanların "cezalandırılacağına" söz verdi.