عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

İslami Cihad yönetimindeki anlaşmazlıklar ateşkesin ihlal edilmesine neden oldu

Dün Batı Şeria'nın El-Halil kenti yakınlarında gerçekleşen protesto. (AFP)
Dün Batı Şeria'nın El-Halil kenti yakınlarında gerçekleşen protesto. (AFP)
TT
TT

İslami Cihad yönetimindeki anlaşmazlıklar ateşkesin ihlal edilmesine neden oldu

Dün Batı Şeria'nın El-Halil kenti yakınlarında gerçekleşen protesto. (AFP)
Dün Batı Şeria'nın El-Halil kenti yakınlarında gerçekleşen protesto. (AFP)

Filistin Yüksek Ulusal Komitesi, 30 Mart 2018'den bu yana ilk kez, haftalık olarak düzenlenen “Büyük Geri Dönüş ve Kuşatmayı Kırma Yürüyüşleri”nin bu cuma günü yapılması planlanan eylemini erteledi. Bunun nedeni İsrail ile İslami Cihad arasındaki ateşkes anlaşmasının ihlali olarak gösterildi. Batı Şeria'da çatışmalar yaşandı. Tel Aviv’deki güvenlik kaynakları, ateşkes ihlali durumunun, İslami Cihad saflarındaki yoğun anlaşmazlıklar sebebiyle yaşandığını duyurdu. İslami Cihad içerisindeki ateşkes karşıtları Hamas'ı bu çatlaktan sorumlu olmakla suçladı. İsrail ordusu, hükümete Gazze’ye yeni olanaklar sağlanması ve Hamas'ı İsrail'e roket atma operasyonlarına katılmadığı için ödüllendirme çağrısı yaptı.
Ateşkes ihlali, Gazze Şeridi'nden beş roket atılmasının ardından yaşandı. Roketlerin üçü açık alana düştü, ikisi ise “Demir Kubbe” tarafından havada imha edildi. İsrail kaynakları, İslami Cihad içerisinde İsrail ile hızlı bir ateşkes anlaşmasını desteklemeyen güçlü bir akım olduğunu aktardı. Bu akım, Mısırlılara ateşkes için arabuluculuk yapma talebinde bulunması sebebiyle İslami Cihad Hareketi Genel Sekreteri Ziyad en-Nahale'ye yüklendi. Söz konusu akımın sembollerinden bazıları Hamas’a yönelik “Hamas’ın İsrail saldırıları karşısındaki tutumu saldırılara seyirci kalmaktır” eleştirisinde bulundu. İslami Cihad’ın içerisinde meydana gelen çatlağın sorumlusu olarak Hamas’ı gösterildi.
İsrail dün şafak vakti İslami Cihad hareketinin mevkilerine düzenlediği şiddetli bombardımanla ateşkes ihlaline cevap verdi. Bu durum “Büyük Geri Dönüş ve Kuşatmayı Kırma Yürüyüşleri”nin ertelenmesine neden oldu. Filistin Demokratik Halk Kurtuluş Cephesi (FDHKC) Siyasi Büro üyesi Talal Ebu Zarifa basına yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Gerginliğin tırmanması ve İsrail’in Gazze’ye saldırılarının devam etmesi nedeniyle Yüksek Ulusal Komitesi, dün, cuma günkü etkinliklerini ‘UNRWA'nın görev süresinin yenilenmesi cuması’ başlığı altında bir sonraki haftaya ertelemeye karar verdi. İsrail'in kuşatılmış Gazze Şeridi'ne karşı saldırısı, Filistin halkının kanının dökülmesi çerçevesinde düzenleniyor.”
Filistin Dışişleri ve Göçmenler Bakanlığı’ndan dün yapılan açıklamada, İsrailli yetkililerin Filistinlilerin “yataklarında olsalar bile” öldürülmelerini talep eden açıklamaları çok sert bir dille kınandı. Bakanlık yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“İsrail suikast politikasına bağlılığını ifade ediyor ve Filistinli vatandaşların yaşamını ve kanını hiçe sayıyor. Bir İsraillinin bir Filistinliye suikast düzenlemesi İsrail, ABD ve bazı Avrupa ülkelerinin propagandasını yaptığı orman kanunlarına göre meşrudur. İsrail bir Filistinliye suikast düzenlediğinde ya da öldürdüğünde bu meşru müdafaa kavramı içine giriyor. Ancak konu Filistin’e gelince meşru müdafaa hakkı diye bir şey kalmıyor ve bu eylem mükemmel bir terör eylemi oluyor. Filistin hükümeti veya hükümet dışı görevlilerden biri İsraillilerin konuştuğu tonda konuşmaya cesaret etse veya İsrail yetkililerinin söylediği aynı sözleri tekrarlamaya kalkışsa, dünya ayağa kalkardı. Sadece İsrailli siyasetçiler veya askeri yetkililer ya da İsrail medyası değil, İsrailliler olmayanlar da... Özellikle ABD’li Siyonist üçlüsü, Kushner, Greenblatt ve Friedman, ABD yönetimi ve diplomatik piramidinin başı… Demokrasi, etik ve birtakım ilkeleri savunan bazı Avrupa ülkeleri de ayağa kalkardı.”
Diğer yandan İsrail medyası, İsrail ordusunun ve İsrail iç istihbarat servisi Şin Bet’in (Şabak) İsrail ile İslami Cihad arasındaki ateşkes anlaşmasından istifade etmek için siyasi düzleme yöneldiğini belirtti. Aynı şekilde İsrail, Mısır arabuluculuğu ile Hamas'a karşı ateşkes anlaşması yapmak için son ve nispeten başarılı bir şekilde gerçekleştirdiği savaş raundunu lehine kullanma yoluna gidiyor. Haaretz gazetesi, İsrail güvenlik yetkililerinin Filistin halkına yöneltilen eleştirileri engellemek için bu savaş raunduna katılmayan Hamas’a siyasi düzlemde ekonomik ve medeni haklar verilmesini tavsiye etti. Haaretz gazetesi son günlerdeki güvenlik görüşmelerine katılan kaynaklardan aktardığı haberinde İsrail Savunma Bakanı Naftali Bennett’in aşırı sağa ait olmasına rağmen teklifle olumlu olarak ilgileniyor. Güvenlik yetkilileri, Hamas'ın İsrail ile iş birliği içinde tasvir edilmemesi için bu konunun temkinli bir şekilde ele alınması çağrısında bulundu.
İsrail Dışişleri Bakanı Yisrael Katz, İsrail'in bazı durumlarda kendisini Hamas'la çıkar toplantısı içinde bulduğunu, İsrailli liderlerin Hamas'ın tutumu sebebiyle şaşırdığını ve bundan da memnuniyet duyduğunu açıkladı. Geçtiğimiz günlerde gerçekleşen kapalı görüşmelere katılan İsrail güvenlik servisinin temsilcileri de şunları ifade etti:
“Hamas’ın bu şekilde hareket etmesinin nedeni sadece İsrail'le yüzleşmekten kaçınmak değil, iç politik hesaplardır. Ancak Hamas uzun süre tarafsız tutumu sebebiyle zorluk çekecek.”
Haaretz gazetesinde yer alan habere göre güvenlik servisinin temsilcileri siyasetçilere Hamas'a yönelik tehdit veya alay içerikli sözler söylemekten kaçınmaları gerektiğini söyledi. Çünkü bu durum Hamas’ı çarpışma çemberinin içine sokabilir. Arap işleri uzmanı İsrailli analist Avi Yeshakov duruma dair şunları söylüyor:
“İsrail ve Gazze arasında yaşanan son gerilim, önceki savaş rauntlarına göre sınırlı. Bu sebeple İsrail kısa bir süre yaşanan son gerilim sebebiyle hiçbir zayiat vermeyecek. Fakat göze çarpan iki özellik neredeyse benzersiz ve tarihi: Birincisi, İsrail ve güvenlik servisi, Hamas ve İslami Cihadı ilk kez açıkça ayırıyor. Şimdiye kadar İslami Cihad tarafından yapılan her saldırıda İsrail, Hamas hedeflerine misilleme yapıyordu. Netanyahu hükümeti İsmail Haniye ve Yahya es-Sinvar'ı Gazze Şeridi'nde gerilimin tırmanmasından ve güvenlik gelişmelerinden sorumlu tuttu. Hamas, 2007'de Gazze’de iktidara geldiğinden beri ilk kez tam tersi bir çizgi benimsedi. Savunma Bakanı Bennett, Başbakan Netanyahu, tüm Likud ve radikal sağ liderleri, ilk kez Sinvar ve Haniye’yi Gazze Şeridi’ndeki güvenlik durumunu korumada ortak sorumlu olarak gördüler. İkinci göze çarpan ve nerdeyse benzersiz ve tarihi nitelikte olan özellike Hamas’ın savaşa katılmayı reddetmesidir. Bu, İsrail ile Hamas arasındaki ve Gazze Şeridi'ndeki örgütler arasındaki ilişkide hem dramatik hem de tarihi bir olay. Batı Şeria'daki Filistin Otoritesi ile karşılaştırılması Hamas’ı öfkelendiriyor. Ancak bu karşılaştırmayı yapmamak da oldukça zor. İkinci İntifada’nın başlarında, Hamas İsrail hedeflerine saldırırken, İsrail’in buna karşılık Gazze Şeridi’ndeki durumdan ‘sorumlu’ tuttuğu Filistin Otoritesi’ne saldırı düzenlediğini hatırlıyorum. Filistin Otoritesi, Hamas'a rağmen çalışmakta zorlanıyordu."

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

İsrail’in Somaliland’da askeri üs kurma girişiminin ardından Mısır’ın muhtemel seçenekleri neler?

İsrail’in Somaliland’da askeri üs kurma girişiminin ardından Mısır’ın muhtemel seçenekleri neler?
TT
TT

İsrail’in Somaliland’da askeri üs kurma girişiminin ardından Mısır’ın muhtemel seçenekleri neler?

İsrail’in Somaliland’da askeri üs kurma girişiminin ardından Mısır’ın muhtemel seçenekleri neler?

Binyamin Netanyahu hükümeti, iç siyasi krizlerden kaçmak amacıyla bölgesel cephelerde gerilimi tırmandırma yarışına girerken, son dönemde Afrika Boynuzu’nda, özellikle de Somaliland’da İsrail kaynaklı “tehlikeli” olarak nitelendirilen hamleler dikkat çekiyor.

Somaliland’da bir İsrail askeri üssü kurulması ihtimali, Mısır ve Arap dünyasının ulusal güvenliğini yeni bir stratejik sınavla karşı karşıya bırakıyor. Kızıldeniz’in girişine yönelik herhangi bir müdahalenin “kırmızı çizgi” olduğu yönündeki resmî ve hukuki uyarılar, bu tür bir adımın bölgeyi daha önce gündeme gelmemiş askerî seçeneklere sürükleyebileceğine işaret ediyor.

Şarku’l Avsat Al Arabiya’dan aktardığı habere göre Askerî tabloyu ayrıntılı biçimde analiz eden Harp Akademileri Yüksek Askerî Çalışmalar Akademisi’nden öğretim üyesi Tümgeneral Usame Mahmud Kebir, yaptığı açıklamalarda, Netanyahu’nun hükümetinin dağılmasını önlemek için siyasi ve askerî gerilimi canlı tutmaya çalıştığını belirtti.

Kebir’e göre İsrail’in uluslararası hukuku ihlal ederek Somaliland’ı bağımsız bir devlet olarak tanıması, üç temel jeostratejik hedefe dayanıyor:

  • Birincisi, Husileri yakın mesafeden tehdit edebilecek bir askerî üs kurmak;
  • İkincisi, Somali’deki Türk çıkarlarını hedef almak;
  • Üçüncüsü ve en tehlikelisi ise Kızıldeniz’in girişindeki deniz trafiğini kontrol ederek Mısır’a baskı uygulamak. Bu durumun Süveyş Kanalı gelirlerini olumsuz etkileyeceğini ve Etiyopya’nın Nahda Barajı dosyasında Kahire’ye karşı siyasi koz kazanmasına hizmet edeceğini vurguladı.

Mısırlı askerî uzman, Kahire’nin bu girişimleri diplomatik olarak derhal kınadığını, ancak İsrail’in fiilen askerî üs inşasına başlaması halinde sürecin “daha etkili bir aşamaya” evrilebileceğini ifade etti. Kebir, Mısır’ın ulusal güvenliğini ve stratejik kazanımlarını koruyacak yeterli araç ve düzenlemelere sahip olduğunun altını çizdi.

Hukuki ve uluslararası boyuta ilişkin değerlendirmede bulunan uluslararası hukuk profesörü Dr. Muhammed Mahmud Mehran ise, İsrail’in bu adımda ısrar etmesinin “stratejik kırmızı çizginin aşılması” anlamına geleceğini söyledi. Mehran, Al Arabiya.net ve Al Hadath.net’e yaptığı açıklamada, Mısır’ın yalnızca diplomatik seçeneklerle yetinme lüksüne sahip olmadığını; Birleşmiş Milletler Şartı’nın 51. maddesi uyarınca önleyici savunma tedbirleri alma yükümlülüğü doğacağını dile getirdi.

Mehran ayrıca, Somali’nin meşru hükümetiyle Mogadişu’da imzalanan ortak savunma anlaşmaları çerçevesinde Mısır’ın halihazırda bölgede askerî varlık bulundurmasının, Kahire’ye “hukuki ve sahadaki araçlar” sağladığını ve bu sayede gayrimeşru üs kurma girişimlerinin engellenebileceğini belirtti.

Coğrafi mesafenin Mısır Silahlı Kuvvetleri için caydırıcı bir unsur olmayacağını vurgulayan Mehran, Babülmendep’teki hayati çıkarların korunmasının mümkün olduğunu ifade etti.

Mehran, değerlendirmesini şu sözlerle tamamladı: Somaliland’da herhangi bir İsrail askerî varlığı Mısır tarafından tek başına karşılanmayacak; bu adım, 1950 tarihli Arap Ortak Savunma Sistemi ile de karşı karşıya kalacak. Söz konusu sistem, Arap ülkelerini varoluşsal tehditlere karşı ortak hareket etmeye zorunlu kılıyor.

ARAP DÜNYASI

Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu askeri operasyona hazırlık amacıyla Mukalla Limanı’nın tahliyesini istedi

Yemen'deki Mukalla Limanı’nın genel görünümü (Arşiv)
Yemen'deki Mukalla Limanı’nın genel görünümü (Arşiv)
TT
TT

Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu askeri operasyona hazırlık amacıyla Mukalla Limanı’nın tahliyesini istedi

Yemen'deki Mukalla Limanı’nın genel görünümü (Arşiv)
Yemen'deki Mukalla Limanı’nın genel görünümü (Arşiv)

Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu bugün, tüm sivillere Hadramut ilindeki Mukalla Limanı’nı bir sonraki duyuruya kadar derhal tahliye etmeleri çağrısında bulundu. Koalisyon, bu önlemin onların güvenliğini sağlamak amacıyla alındığını vurguladı.

Tahliye talebinin liman çevresinde yapılacak askeri operasyon hazırlıkları ile birlikte can ve mal güvenliğini korumayı amaçladığını açıklayan Arap Koalisyonu, herkesin verilen talimatlara uymasını ve güvenliklerinin sağlanması için iş birliği yapmasını istedi.

Arap Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı Sözcüsü Tümgeneral el-Maliki, Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Dr. Reşad el-Alimi’nin Güney Geçiş Konseyi'ne (GGK) bağlı silahlı unsurların Hadramut’taki sivillere karşı işlediği ciddi ve korkunç insani ihlalleri nedeniyle talebi üzerine sivilleri korumak için acil önlemler alınacağını açıkladı. Bu önlemler, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) gerilimi yatıştırmak, GGK güçlerini geri çekmek, mevzilerini Vatan Kalkanı Güçleri'ne devretmek ve yerel makamların sorumluluklarını yerine getirmelerini sağlamak için yorulmak bilmeden sürdürdükleri ortak çabaların devamı niteliğinde. Arap Koalisyonu güçleri, bu çabaları bozacak her türlü askeri eyleme, sivil hayatları korumak ve Suud Arabistan-BAE’nin çabalarının başarısını sağlamak için doğrudan ve derhal müdahale edileceğini teyit ediyor.

Arap Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı'nın meşru Yemen hükümetine yönelik sürekli desteğini ve kararlı tutumunu teyit eden Tümgeneral Maliki, herkesi ulusal sorumluluklarını yerine getirmeye, itidal göstermeye ve güvenlik ve istikrarı korumak için barışçıl çabalara yanıt vermeye çağırdı.

ARAP DÜNYASI

Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu’ndan Mukalla Limanı’na gelen askeri teçhizata “sınırlı” saldırı

Arap Koalisyonu tarafından yayınlanan ve sınırlı saldırının hedef alınan askeri teçhizatı belgeleyen videodan bir kare
Arap Koalisyonu tarafından yayınlanan ve sınırlı saldırının hedef alınan askeri teçhizatı belgeleyen videodan bir kare
TT
TT

Yemen'de meşru hükümete destek veren Arap Koalisyonu’ndan Mukalla Limanı’na gelen askeri teçhizata “sınırlı” saldırı

Arap Koalisyonu tarafından yayınlanan ve sınırlı saldırının hedef alınan askeri teçhizatı belgeleyen videodan bir kare
Arap Koalisyonu tarafından yayınlanan ve sınırlı saldırının hedef alınan askeri teçhizatı belgeleyen videodan bir kare

Yemen'de meşru hükümete destek veren Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı, Mukalla Limanı’nda dışarıdan verilen askeri desteği hedef alan ‘sınırlı’ bir hava saldırısı düzenlediğini duyurdu.

Arap Koalisyonu Ortak Kuvvetler Komutanlığı Sözcüsü Tümgeneral el-Maliki, yaptığı açıklamada, “Geçtiğimiz cumartesi ve pazar günü, iki geminin Koalisyon Ortak Kuvvetler Komutanlığı'ndan resmi izin almadan Fuceyra Limanı’ndan Mukalla Limanı’na girerken görüldü. İki geminin mürettebatı, izleme sistemlerini devre dışı bıraktı ve çatışmayı körüklemek amacıyla Yemen'in doğu illerindeki (Hadramut ve el-Mahra) Güney Geçiş Konseyi (GGK) güçlerini desteklemek için büyük miktarda silah ve savaş aracı indirdi. Bu eylem, ateşkese ve barışçıl bir çözüm arayışına karşı yapılmış açık bir ihlaldir. Aynı zamanda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 2216 sayılı kararı da ihlal edilmiştir.” İfadelerini kullandı.

Tümgeneral Maliki, Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi’nin Arap Koalisyonu güçlerine yönelik Hadramut ve el-Mahra’daki sivilleri korumak için gerekli tüm askeri önlemleri alması yönündeki talebine dayanarak güvenliği ve istikrarı tehdit eden bu silahların oluşturduğu tehlike ve gerginlik çerçevesinde bu kararı aldıklarını açıkladı.

Arap Koalisyonu Hava Kuvvetleri, bu sabah, Mukalla Limanı’nda iki gemiden indirilen silah ve savaş araçlarını hedef alan sınırlı bir askeri operasyon gerçekleştirdi. Bu operasyon, uluslararası insani hukuk ve geleneksel kurallar çerçevesinde ve hiçbir yan hasar meydana gelmeyecek şekilde belgelendikten sonra gerçekleştirildi.

Tümgeneral Maliki, Arap Koalisyonu’nun Hadramaut ve el-Mahra'da gerilimi azaltmaya ve sükuneti sağlamaya devam edeceğini, meşru Yemen hükümeti ve koalisyonla koordinasyon sağlanmadan herhangi ülkenin Yemen’deki herhangi bir gruba askeri destek sağlamasını engelleyeceğini, böylece Suudi Arabistan ve Arap Koalisyonu’nun güvenlik ve istikrarı sağlama ve çatışmanın yayılmasını önleme çabalarının başarıya ulaşmasının amaçlandığını vurguladı.