Rusya ile yakınlaşan Hafter ABD’yi dinlemiyor

​General Halife Hafter
​General Halife Hafter
TT

Rusya ile yakınlaşan Hafter ABD’yi dinlemiyor

​General Halife Hafter
​General Halife Hafter

Libya Ulusal Ordusu’nun (LUO) Komutanı General Halife Hafter, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın başkent Trablus’ta Fayiz es-Serrac’ın başkanlık ettiği Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) bağlı güçlere yönelik bir dizi büyük çaplı kara ve hava harekâtını durdurması talebini görmezden geldi.
Dün LUO tarafından yapılan açıklamada, “askeri birliklerin düşmanın savunma hatlarını imha ettiği ve milis gruplarının geri çekilmesine yol açan şiddetli çatışmalardan sonra Afrika uyruklu dokuz paralı askerin ele geçirildiği” belirtildi. Açıklamada, askerlerin Bingazi şehrine nakledilene kadar askeri polisin gözetiminde olacakları kaydedildi.
LUO açıklamasında, “Trablus'un güneyinde bulunan Selahaddin bölgesinin tüm sakinlerine, çatışma alanlarına yaklaşmamaları ve kendi güvenlikleri için düşman mevzilerinden, mühimmat depolarından uzak durmaları” çağrısında bulundu.
ABD’den Hafter’e çağrı
Buna karşılık ABD, başkent Trablus'taki savaşı durdurması için bir kez daha Hafter’e çağrıda bulundu. Dün ABD’nin Trablus Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamaya göre, Libya'daki ABD Misyonu Başkan Yardımcısı Joshua Harris, ABD’nin, LUO’ya Trablus saldırısına son vermeleri çağrısında bulunduğunu söyledi. Ayrıca Harris, Rusya'nın Libya halkının iradesine karşı mücadeleyi sömürme girişimleri karşısında ABD'nin Libya egemenliğine ve toprak bütünlüğüne destek verdiğini belirtti.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo 7 Nisan’da saldırıya derhal son verilmesi çağrısında bulundu. Fakat daha sonra Hafter ile iletişime geçen ABD Başkanı Donald Trump, onun terörizmle mücadele ve petrol kaynaklarını korumadaki rolünü teslim ederek, Libya'nın istikrarlı bir demokratik siyasi sisteme geçişi için ortak bir vizyon hakkında konuştu. Diplomatlar bunu, Washington’un Hafter’i destekleyebileceğine yönelik bir işaret olarak görüyorlar.
Öte yandan Fransa’ya bir ziyaret gerçekleştiren UMH Başkanlık Konseyi Başkanı Serrac’ın Yardımcısı Ahmed Matik, hükümetinin başkent Trablus’u savunma ve sivilleri koruma gücüne sahip olduğuna dair güvence verdi.
Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi Gassan Selame ve Alman yetkililer, Libya’daki krizin ele alınacağı yaklaşmakta olan uluslararası konferansa uluslararası güçleri toplamak için zamana karşı yarışıyorlar. Selame, petrol zengini ülkedeki krize bir çözüm bulmak amacıyla Almanya tarafından üç aydır hazırlıkları yapılan konferans için Libyalı tarafların hazır olduğunu açıklamış ve bu konferansın amacının Güvenlik Konseyi'nin daimi üyelerinin kriz konusundaki tutumlarını restore etmek olduğunu ifade etmişti.
Bazı komşu ülkeler, konferansa katılımın ABD, İngiltere, İtalya, Fransa, Çin, Rusya, Türkiye, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile sınırlı olacağını söyleyen basındaki haberlerin ardından kendilerinin dışlandıkları böyle bir durumdan duydukları rahatsızlığı dile getirdiler. Buna karşılık BM Temsilcisi Selame ise Almanya’nın katılımcı sayısının az olması konusunda ısrar ettiğini ve sadece bölgesel kuruluşların davet edilmesi yönünde talepte bulunduğunu belirtti.
Şarku’l Avsat’a konuşan Libya Temsilciler Meclisi Muhammed İbrahim Tamer, davet edilmemeleri durumunda gereken tutumu benimseyeceklerini belirterek, “Berlin konferansının sonuçlarının meclisten meşruiyetini alması gerekiyor. Aksi takdirde kriz daha da kötüye gidecek. Büyük güçler bunun farkında ve bence meşruiyet alma konusunda istekliler” ifadelerini kullandı.
Uluslararası arena tarafından desteklenen UMH’ye bağlı Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Bakan Muhammed Tahir Siyala’nın başkanlığındaki hükümet heyetinin, ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Ortadoğu Direktörü Victoria Coates ile bir araya geldiği ve yapılan toplantıda güvenlik durumundaki gelişmeler ile siyasi sürecin yeniden başlatılması meselelerinin ele alındığı kaydedildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Rusya'yı Libya'daki çatışmayı kendi çıkarları için kullanmakla itham ederken, Rusya Federasyon Konseyi Uluslararası İlişkiler Komisyonu Başkan Yardımcısı Vladimir Jabarov ise yaptığı açıklamada bu ithamların asılsız olduğunu söyledi.
Öte yandan Cezayir ve Tunus konferansta hazır bulunmalarını gerektiğini dile getirdiler. Tunus Dışişleri Bakanı Hamis el-Cihinavi, Alman mevkidaşı Heiko Maas'a, konferansa katılımlarının, ortak güvenlik boyutu da dahil olmak üzere pek çok konuda bir gereklilik olduğunu söyledi.
Eski diplomat Abdülaziz Rehabi de benzer bir tutum benimseyerek, Cezayir’in konferansa davet edilmemesinin kabul edilemez olduğunu ve komşu ülkelerin dışlanması durumunda ulaşılacak herhangi bir çözümün eksik kalacağını belirtti.



Azerbaycan'da doğrudan Suriye-İsrail görüşmesi

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Bakü'de bir araya geldi. (AP)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Bakü'de bir araya geldi. (AP)
TT

Azerbaycan'da doğrudan Suriye-İsrail görüşmesi

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Bakü'de bir araya geldi. (AP)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Bakü'de bir araya geldi. (AP)

Suriyeli bir yetkili, Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'nın Azerbaycan'ın başkenti Bakü'ye yaptığı ziyaret çerçevesinde İsrailli bir yetkiliyle görüştü. Şam'dan bilgi sahibi bir kaynağa göre, Esed rejiminin devrilmesinin ardından İsrail güçlerinin Suriye'nin güneyine girmesi konusunun ele alındığı görüşmeye eş-Şera katılmadı.

Şam'daki diplomatik bir kaynak dün, Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'nın Azerbaycan ziyareti çerçevesinde Bakü'de Suriyeli bir yetkili ile İsrailli bir yetkili arasında doğrudan bir görüşme gerçekleştiğini bildirdi.

Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre eş-Şera, Bakü'ye resmi bir ziyarette bulunarak Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüştü. Azerbaycan, Suriye'ye Türkiye üzerinden gaz ihraç etmeye başlayacağını duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre isminin açıklanmaması kaydıyla konuşan bilgi sahibi bir kaynak yaptığı açıklamada, Suriyeli bir yetkili ile ismi açıklanmayan İsrailli bir yetkili arasındaki görüşmeyi doğruladı, ancak Suriye Cumhurbaşkanı'nın bu görüşmeye katılmadığını söyledi.

Diplomatik kaynağa göre, görüşmelerde Suriye'deki yeni İsrail varlığı ele alındı. Bu, İsrail güçlerinin yedi aydan uzun bir süre önce Beşşar Esad rejiminin devrilmesinden bu yana Suriye'nin güneyine sızdığı bölgeleri kapsıyor.

Şam resmi olarak doğrudan görüşmeler yapıldığını duyurmasa da, Tel Aviv'in geçen yılın sonunda Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin ardından Suriye'nin askeri cephaneliğine yüzlerce saldırı düzenlemesi ve ülkenin güneyine girmesinin ardından artan gerilimi kontrol altına almayı amaçladığını söylediği İsrail ile dolaylı görüşmeler yapıldığını kabul etti.

Şam, İsrail ile dolaylı müzakerelerin hedefini, çatışmaların durdurulması ve iki taraf arasındaki askerden arındırılmış bölgenin bir Birleşmiş Milletler (BM) gücü tarafından denetlenmesi açısından 1974 tarihli Ayrılma Anlaşması'na geri dönülmesine bağlıyor.

Bu ayın başlarında Suriye, anlaşmaya geri dönülmesi için Washington ile iş birliği yapmaya hazır olduğunu açıkladı.

Suriye devlet televizyonunun resmi bir kaynaktan aktardığına göre İsrail, Dışişleri Bakanı Gideon Saar tarafından yapılan açıklamalarda hem Suriye hem de Lübnan ile ilişkileri normalleştirmeye ilgi duyduğunu ifade etti. Ancak Şam, İsrail ile bir barış anlaşması imzalanması yönündeki açıklamaları ‘erken’ olarak nitelendirdi.

Geçtiğimiz pazartesi günü Lübnan'ı ziyaret eden ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, ‘Suriye ile İsrail arasında diyaloğun başladığını’ ifade etti.

Eş-Şera mayıs ayında Riyad'a yaptığı ziyaret sırasında ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmüştü. Trump o dönemde eş-Şera'nın normalleşmeye açık olduğunu söylemiş ve gazetecilere eş-Şera'nın istikrar sağlandığında İbrahim Anlaşması'na katılmaya açık olduğunu belirtmişti.

Eş-Şera iktidara geldiğinden bu yana Suriye'nin komşularıyla bir gerginlik ya da çatışma istemediğini vurgulamış ve daha sonra uluslararası topluma İsrail'e saldırılarını durdurması için baskı yapması çağrısında bulunmuştu, zira iki taraf 1948'den bu yana resmi olarak savaş halinde.