Süpersonik 'Tazı' saatte 1010 km hıza ulaştı

Stuart Edmondson (Twitter)
Stuart Edmondson (Twitter)
TT

Süpersonik 'Tazı' saatte 1010 km hıza ulaştı

Stuart Edmondson (Twitter)
Stuart Edmondson (Twitter)

Tazı (Bloodhound) adlı Britanya yapımı süpersonik (sesten hızlı) araç, Güney Afrika'nın kuzeyinde bulunan kurumuş göl yatağında cumartesi günü yapılan test sürüşünde saatte 1010 kilometre hız yaptı. 
Bundan önce sadece 6 kara aracı saate 965 kilometre hızı aşabilmişti.

Tazı’nın başarısı dikkate değer zira araç sadece bir jet motorunun itiş gücüyle çalışıyor. Aracın tasarımı ayrıca bir roket motoruyla çalışmasına da olanak tanıyor. 
Ok şeklindeki araca planlandığı şekilde 2020’de roket motoru takılırsa saatte 1228 kilometre hızdaki mevcut dünya rekorunu egale edebilecek bir pozisyona ulaşabilecek.
Mevcut dünya rekoru 22 yıl önce bir diğer Britanya yapımı araç, Thrust SSC tarafından kırılmıştı. 
"Yeni bir dünya rekoru için harika pozisyondayız"
O dönem Thrust SSC’yi kullanan kişi şu anda Tazı’yı da kullanan Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) pilotu Andy Green’di.
Green “Tazı’nın sağlamlığı ve emniyeti, bir sürücü olarak benim için, geçmişte ve şu anda onu yapan ekibin üyelerinin yıllar boyunca geliştirdiği süren birinci sınıf mühendisliğin bir göstergesi. Saate 965 kilometreye ulaşılmasıyla oluşan verilere göre, gelecek yıl veya takriben yeni bir kara aracı hızı dünya rekoruna odaklanmak için harika bir pozisyondayız” dedi. 

Tazı yüksek hızdaki test sürüşlerini, aşırı derecede düzlük bir çöl olan Güney Afrika’nın kuzeyindeki Hakskeenpan’da gerçekleştiriyor. 
Test sürüşü cumartesi sabahı havanın en serin olduğu zamanda yapıldı. Bu koşullar Tazı’nın sahip olduğu Eurofighter jet motorunun itişini çok hızlı şekilde yapmasını sağlıyor. 
Dünyanın en hızlı kara araçları hangileri?
Tarihte sadece 6 kara aracı saatte 965 kilometrelik hız sınırını aşabildi. Bu araçlar Sonic 1, Blue Flame, Thrust 2, Budweiser Rocket, Sonic Arrow ve Thrust SSC. 
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, saatte 1126 kilometre hızı aşabilense sadece 2 kara aracı var. Bunlarsa Budweiser Rocket ve Thrust SSC.
Tazı’nın bu araçların rekorunu egale edebilmesi büyük oranda maliyetle ilgili bir konu.

Aracın masrafları Yorkshirelı iş insanı Ian Warhusrt tarafından karşılanıyor.  Warhusrt projenin gelecek yılki aşamasında başka sponsorların da yer alacağını açıkladı. 
Norveçli uzay-havacılık şirketi Nammo da Tazı’ya geliştirdiği roketlerden birini yerleştirmek istiyor. Aracın Thrust SSC’nin rekorunu kırabilmesi için bu hız yükselticiye ihtiyacı var. 
BBC’ye konuşan Nammo’nun baş mühendisi Adrien Boiron “Hızınız arttıkça mücadele ettiğiniz temel güç havanın araca karşı gösterdiği direnç oluyor. Direnç de hızın karesiyle orantılı ki bu daha fazla sorun olacağı anlamına geliyor. Tazı’nın iki jet motoru kullanan araçtan daha hızlı olması için bir roket yerleştirilmesini ihtiyacı var” dedi.



Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
TT

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, çığır açan bir gen tedavisi tek bir enjeksiyonla insanlardaki işitme kaybını birkaç hafta içinde tersine çevirebiliyor.

İsveç'in Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar son teknoloji tedavinin, doğuştan sağırlığı veya ileri derecede işitme bozukluğu olan çocuk ve yetişkinlerin işitme yetisini iyileştirdiğini ve klinik bir deneyde 7 yaşındaki bir çocuğun duyma becerisini neredeyse tamamen geri kazandığını açıkladı.

Hakemli dergi Nature Medicine'da detaylandırılan klinik çalışma, OTOF geninin sağlıklı bir kopyasının iç kulağa enjekte edilmesiyle 10 katılımcının tümünün işitmesinin gelişme gösterdiğini ortaya koydu.

Küçük ölçekli deney, OTOF adı verilen bir gendeki mutasyonlar sonucu genetik sağırlık veya ileri seviye işitme bozukluğundan muzdarip kişileri içeriyordu.

Bu mutasyonlar, ses sinyallerinin kulaktan beyne iletilmesinde kilit rol oynayan otoferlin proteininin eksikliğine neden oluyor.

Araştırmacılar tedavinin en çok çocuklarda işe yaradığını belirtse de yetişkinlere de fayda sağlayabileceğini söylüyor.

Deneyde adeno ilişkili virüsün sentetik ve zararsız bir versiyonu kullanılarak düzgün işleyen bir OTOF geni tek bir enjeksiyonla iç kulağa verildi.

Tedavinin etkileri hastaların çoğunda belirgin biçimde görülürken, işitme yetisi sadece bir ay sonra hızla iyileşti.

Araştırmacılar 6 ay sonra tüm katılımcılarda işitmede önemli ölçüde iyileşme kaydedildiğini ve algılanabilir ortalama ses seviyesinin 106 desibelden 52 desibele düştüğünü belirtiyor.

Çalışmada tedaviye en iyi yanıt verenlerin 5 ila 8 yaşındakiler olduğu tespit edildi.

7 yaşındaki bir kız çocuğu işitme yetisini neredeyse tamamen hızla geri kazandı ve 4 ay sonra annesiyle günlük konuşmalar yapabilmeye başladı.

Karolinska Enstitüsü'nden çalışmanın ortak yazarı Maoli Duan, "Bu yöntem ilk kez ergenler ve yetişkinlerde test edildi" diyor.

Katılımcıların çoğunda işitme duyusunun büyük ölçüde iyileşmesi, yaşam kaliteleri üzerinde derin bir etki yaratabilir. Şimdi bu etkinin ne kadar kalıcı olduğunu görmek için bu hastaları takip edeceğiz.

Araştırmacılar ayrıca tedavinin güvenli olduğunu ve iyi tolere edildiğini de saptadı. Katılımcılar 6-12 aylık takip süresinde herhangi bir ciddi yan etki bildirmedi.

En yaygın reaksiyon, bir tür akyuvar olan bağışıklık sistemi nötrofillerinin sayısındaki azalmaydı.

"OTOF sadece başlangıç" diyen Dr. Duan, araştırmacıların GJB2 ve TMC1 gibi diğer yaygın sağırlık genleri üzerinde de çalıştığını ekliyor.

Bunların tedavisi daha karmaşık ancak bugüne kadarki hayvan deneyleri umut verici sonuçlar ortaya koyuyor. Farklı genetik sağırlık türlerinden muzdarip hastaların bir gün tedavi görebileceğine güvenimiz tam.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news