Kissinger: ABD ve Çin Soğuk Savaş'ın eşiğinde
ABD’nin eski Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, ABD ile Çin arasında yaşanabilecek kaçınılmaz yüzleşme konusunda uyarıda bulundu. Her iki ülkenin dünyanın en büyük ekonomisine sahip olduğunu dile getiren Kissinger, işlerin kontrol edilemez bir hal alması durumunda iki ülke arasındaki çatışmanın Birinci Dünya Savaşı'ndan daha kötü bir hale gelebileceğini belirtti. Ülkelerin Soğuk Savaş'ın eşiğinde olduğu uyarısı yaptı.
ABD ile Sovyetler Birliği arasındaki Soğuk Savaş sırasında her iki gücün nükleer kapasitesini azaltma planının öncelikli olduğuna dikkat çeken Kissinger, iki tarafın dünyadaki her meseleyi aralarında bir anlaşmazlığa dönüştürmeleri durumunda bunun neticelerinin insanlık için oldukça tehlikeli olabileceği değerlendirmesinde bulundu.
Çin’in başkenti Pekin’de katıldığı Yeni Ekonomi Forumu 2019’da konuşan Kissinger konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Bana göre bu gerçek, mevcut gerginlik döneminin siyasi nedenlerini anlamak için gerçek bir çaba sarf etmeyi ve bu sebeplerin üstesinden gelmek için tarafların kararlılığını önemli kılıyor. Bunun için hâlâ çok geç değil.”
96 yaşındaki Kissinger, Pekin’de Bloomberg tarafından düzenlenen bir konferansta geçen yıldan bu yana Washington ve Pekin arasındaki ticari çatışmalarla ilgili endişe duyduğunu belirterek, çatışmanın tırmanmasının önüne geçilmediği takdirde 20'inci yüzyılda Avrupa'da yaşananlardan daha kötü sonuçlarla karşı karşıya kalınabileceğini ifade etti.
Birinci Dünya Savaşı’nın nispeten küçük bir krizin sonucunda patlak verdiğini dile getiren Kissinger konuşmasına şöyle devam etti:
“Silahlar bugün çok daha güçlü. Çatışmanın kontrolden çıkmasına engel olamazsak sonuçlar Avrupa'dakinden daha kötü olabilir. Birinci Dünya Savaşı, tarafların üstesinden gelemediği, nispeten küçük bir kriz sebebiyle patlak vermişti. İki ülke arasında yürütülen ticari müzakerelerin siyasi müzakereler için de bir kapı aralayabileceğini umuyorum.”
1970’lerin ilk yarısında ABD Başkanı Richard Nixon döneminde Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Henry Kissinger “Herkes ticari görüşmelerin başarılı olacağını biliyor. Benim açımdan bu sadece her iki tarafın siyasi müzakere kapısını açmasıyla gerçekleşecek” dedi.
Hong Kong'taki protesto krizine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Kissinger, sorunun müzakereler yoluyla çözülebileceğine inandığını söyledi. Hong Kong’daki huzursuzluğun yeni bir Soğuk Savaş'ın kıvılcımı olup olmayacağı sorusuna ise meselenin müzakerelerle çözüleceğini umduğunu söyleyerek cevap verdi.
Bloomberg, Kissinger’ın konuşmasının Çin Devlet Başkanı Yardımcısı Vang Çişan’ın Next Einstein Forum’daki (NEF) konuşmasından birkaç saat sonra geldi. Çişan konuşmasında, ülkesinin barışa olan bağlılığını vurguladı ve çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalmasına rağmen politika değişikliği yoluyla bununla başa çıkmaya çalışacağını ifade etti. Ayrıca savaş ile barış arasında bir seçim yapılması gerektiği takdirde halkının kesinlikle barıştan yana olacağını belirten Çişan, Soğuk Savaş zihniyetinden vazgeçilmesi gerektiğini vurguladı.
Kissinger 1971 yılında ABD ile komünist Çin arasındaki ilişkiler konusunda görüşmelere başlamak için gizlice Pekin'e gitmişti. Ziyareti sırasında sıcak bir şekilde karşılanan Kissinger, bugün halen Çin'de takdir ediliyor.
Yeni Ekonomi Forumu tarafından düzenlenen tartışma oturumuna katılan isimler arasında Microsoft'un kurucusu Bill Gates ve eski Hazine Bakanı Hank Paulson da vardı. Her iki ülke de aralarındaki ticari anlaşmazlığın yanı sıra Çin'in kendisinin egemenliği altında olduğunu vurguladığı Tayvan ve Güney Çin Denizi başlıklarında stratejik olarak karşı karşıya bulunuyor.
