​Kissinger: ABD ve Çin Soğuk Savaş'ın eşiğinde

​Kissinger: ABD ve Çin Soğuk Savaş'ın eşiğinde
TT

​Kissinger: ABD ve Çin Soğuk Savaş'ın eşiğinde

​Kissinger: ABD ve Çin Soğuk Savaş'ın eşiğinde

ABD’nin eski Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, ABD ile Çin arasında yaşanabilecek kaçınılmaz yüzleşme konusunda uyarıda bulundu. Her iki ülkenin dünyanın en büyük ekonomisine sahip olduğunu dile getiren Kissinger, işlerin kontrol edilemez bir hal alması durumunda iki ülke arasındaki çatışmanın Birinci Dünya Savaşı'ndan daha kötü bir hale gelebileceğini belirtti. Ülkelerin Soğuk Savaş'ın eşiğinde olduğu uyarısı yaptı.
ABD ile Sovyetler Birliği arasındaki Soğuk Savaş sırasında her iki gücün nükleer kapasitesini azaltma planının öncelikli olduğuna dikkat çeken Kissinger, iki tarafın dünyadaki her meseleyi aralarında bir anlaşmazlığa dönüştürmeleri durumunda bunun neticelerinin insanlık için oldukça tehlikeli olabileceği değerlendirmesinde bulundu.
Çin’in başkenti Pekin’de katıldığı Yeni Ekonomi Forumu 2019’da konuşan Kissinger konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Bana göre bu gerçek, mevcut gerginlik döneminin siyasi nedenlerini anlamak için gerçek bir çaba sarf etmeyi ve bu sebeplerin üstesinden gelmek için tarafların kararlılığını önemli kılıyor. Bunun için hâlâ çok geç değil.”
96 yaşındaki Kissinger, Pekin’de Bloomberg tarafından düzenlenen bir konferansta geçen yıldan bu yana Washington ve Pekin arasındaki ticari çatışmalarla ilgili endişe duyduğunu belirterek, çatışmanın tırmanmasının önüne geçilmediği takdirde 20'inci yüzyılda Avrupa'da yaşananlardan daha kötü sonuçlarla karşı karşıya kalınabileceğini ifade etti.
Birinci Dünya Savaşı’nın nispeten küçük bir krizin sonucunda patlak verdiğini dile getiren Kissinger konuşmasına şöyle devam etti:
“Silahlar bugün çok daha güçlü. Çatışmanın kontrolden çıkmasına engel olamazsak sonuçlar Avrupa'dakinden daha kötü olabilir. Birinci Dünya Savaşı, tarafların üstesinden gelemediği, nispeten küçük bir kriz sebebiyle patlak vermişti. İki ülke arasında yürütülen ticari müzakerelerin siyasi müzakereler için de bir kapı aralayabileceğini umuyorum.”
1970’lerin ilk yarısında ABD Başkanı Richard Nixon döneminde Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Henry Kissinger “Herkes ticari görüşmelerin başarılı olacağını biliyor. Benim açımdan bu sadece her iki tarafın siyasi müzakere kapısını açmasıyla gerçekleşecek” dedi.
Hong Kong'taki protesto krizine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Kissinger, sorunun müzakereler yoluyla çözülebileceğine inandığını söyledi. Hong Kong’daki huzursuzluğun yeni bir Soğuk Savaş'ın kıvılcımı olup olmayacağı sorusuna ise meselenin müzakerelerle çözüleceğini umduğunu söyleyerek cevap verdi.
Bloomberg, Kissinger’ın konuşmasının Çin Devlet Başkanı Yardımcısı Vang Çişan’ın Next Einstein Forum’daki (NEF) konuşmasından birkaç saat sonra geldi. Çişan konuşmasında, ülkesinin barışa olan bağlılığını vurguladı ve çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalmasına rağmen politika değişikliği yoluyla bununla başa çıkmaya çalışacağını ifade etti. Ayrıca savaş ile barış arasında bir seçim yapılması gerektiği takdirde halkının kesinlikle barıştan yana olacağını belirten Çişan, Soğuk Savaş zihniyetinden vazgeçilmesi gerektiğini vurguladı.
Kissinger 1971 yılında ABD ile komünist Çin arasındaki ilişkiler konusunda görüşmelere başlamak için gizlice Pekin'e gitmişti. Ziyareti sırasında sıcak bir şekilde karşılanan Kissinger, bugün halen Çin'de takdir ediliyor.
Yeni Ekonomi Forumu tarafından düzenlenen tartışma oturumuna katılan isimler arasında Microsoft'un kurucusu Bill Gates ve eski Hazine Bakanı Hank Paulson da vardı. Her iki ülke de aralarındaki ticari anlaşmazlığın yanı sıra Çin'in kendisinin egemenliği altında olduğunu vurguladığı Tayvan ve Güney Çin Denizi başlıklarında stratejik olarak karşı karşıya bulunuyor.



Ortadoğu’daki kaos Çin’i endişelendiriyor: Rusya’yla boru hattı tekrar gündemde

Sibirya'nın Gücü hattı, Gazprom tarafından 2019'da faaliyete geçirilmişti (Reuters)
Sibirya'nın Gücü hattı, Gazprom tarafından 2019'da faaliyete geçirilmişti (Reuters)
TT

Ortadoğu’daki kaos Çin’i endişelendiriyor: Rusya’yla boru hattı tekrar gündemde

Sibirya'nın Gücü hattı, Gazprom tarafından 2019'da faaliyete geçirilmişti (Reuters)
Sibirya'nın Gücü hattı, Gazprom tarafından 2019'da faaliyete geçirilmişti (Reuters)

İsrail-İran çatışmaları, Çin’in uzun süredir duraklamış olan Sibirya’nın Gücü 2 boru hattı projesini yeniden gündeme almasına yol açtı.

Wall Street Journal’ın haberinde, Çin’in doğalgazının yüzde 30’unu Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi Ortadoğu ülkelerinden sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) halinde ithal ettiği belirtiliyor.

Çin’in özellikle İran’dan gönderilen düşük maliyetli ham petrole büyük ölçüde bağımlı hale geldiği aktarılıyor. İran’ın petrol ihracatının yüzde 90’ından fazlasının Çin’e gittiğine işaret ediliyor.

Ancak son gelişmelerle bölgede artan öngörülemezdik, Çin’i Hürmüz Boğazı üzerinden sevkıyatlara alternatif arayışına soktu. İsrail’le 12 gün süren çatışmalara ABD’nin de dahil olmasıyla Tahran yönetiminin boğazı kapatma tehlikesi doğmuştu. İran henüz bu yönde bir adım atmadı.

Berlin merkezli düşünce kurulu Carnegie Rusya Avrasya Merkezi’nden Alexander Gabuev, “Ortadoğu’daki askeri durumun öngörülemezliği, Çin liderliğine karasal boru hattı arzının jeopolitik faydalarını gösterdi” diyor.

Pekin yönetiminin, uzun süredir askıya alınmış Sibirya’nın Gücü 2 doğalgaz boru hattını yeniden değerlendirdiği belirtiliyor.

Çin’e yılda 50 milyar metreküp doğalgaz taşıma kapasitesine sahip olacak boru hattı projesi, fiyat anlaşmazlıkları başta olmak üzere bazı sorunlar nedeniyle ilerlememişti.

Pekin’in politikası kapsamında tek bir ülkeden yapılan petrol ve doğalgaz ithalatı yüzde 20’yle sınırlandırılıyor ancak Moskova bu oranın üstüne çıkılmasını talep ediyor.

İki ülke arasında kurulan Sibirya’nın Gücü hattı 2019’da devreye alınmıştı. İkinci hattın inşasının yaklaşık 5 yıl sürmesi öngörülüyor.

WSJ, Çin lideri Şi Cinping’in eylülde Rusya’yı ziyaret etmeyi planladığını, boru hattı projesinin detaylarının da gündeme geleceğini yazıyor.  

Diğer yandan Washington’ın, Pekin’le Moskova’nın yakınlaşmasını engellemek isteyeceğine dikkat çekiliyor. Ancak Trump dünkü açıklamasında Çin’in Amerikan ambargosuna rağmen İran’dan petrol almaya devam edebileceğini söyleyerek kafa karışıklığı yaratmıştı. Cumhuriyetçi lider, Pekin yönetimine ABD’den petrol alma çağrısında da bulunmuştu.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Reuters