​İspanya, Rusya’nın ‘Katalonya bağımsızlık referandumuna’ müdahalesi soruşturuluyor

Katalan lider Kim Tora Katalonya Yüksek Mahkemesi’nde (Reuters)
Katalan lider Kim Tora Katalonya Yüksek Mahkemesi’nde (Reuters)
TT

​İspanya, Rusya’nın ‘Katalonya bağımsızlık referandumuna’ müdahalesi soruşturuluyor

Katalan lider Kim Tora Katalonya Yüksek Mahkemesi’nde (Reuters)
Katalan lider Kim Tora Katalonya Yüksek Mahkemesi’nde (Reuters)

İspanya’da son genel seçimlerde hükümet kurmayı zorlaştıran bir tablo çıkması ve Katalan krizinin devam etmesiyle siyasi gerginlik atmosferi hakim.
Bunlarla birlikte, İspanyollar Ulusal Mahkeme’nin, Sivil Muhafızlar’a bağlı Terörle Mücadele Birimi ile işbirliği içerisinde çok gizli bazı soruşturmaları denetlediği haberleriyle güne uyandı.
Gizli soruşturmalar, Rus askeri istihbaratının,  2017’de Katalonya'nın bağımsızlık referanduma müdahale ederek, İspanya'da siyasi istikrarı bozmaya yönelik faaliyetlerde bulunup bulunmadığını araştırıyor.
Söz konusu haberlere göre soruşturmalarda, Avrupa’yı istikrarsızlaştırma hedefiyle hareket ettiği şüphesiyle bazı Avrupa ülkelerinde soruşturmalara tabi olan Rus askeri istihbaratı içerisindeki ‘Birim 29155’ olarak bilinen gruba odaklanılıyor.
Tamamen gizlilik içinde yürütülen soruşturmalar, Katalonya'daki ayrılıkçı gündemin ardından yaşanan, özellikle de bağımsızlık yanlısı Cumhuriyeti Savunma Komitesi (CDR) tarafından gerçekleştirilen şiddeti takip etmekle görevlendirilen hakim tarafından denetleniyor.
2018’de eski casus Sergey Skripal ve kızının İngiltere’de zehirlenmesinin ardından, İngiliz hükümeti, Rus askeri istihbaratının bu seçkin birimine resmen suçlama yöneltmişti.
Alman istihbaratı, geçtiğimiz Mayıs ayında Katalonya’daki ayrılıkçı harekete Rus desteği olduğuna dair Madrid’e bilgi vermişti.
Almanya Anayasayı Koruma Dairesi (BfV) Direktörü Hans Georg Maassen, Berlin’deki uluslararası bir sempozyumda, “Rusya Katalan ayrılıkçılar gibi radikal örgütler aracılığıyla kamuoyunu etkilemek için gizli operasyonlar yürütme peşinde” ifadelerini kullanmıştı.
İspanya’da Sivil Muhafızlar’a bağlı Terörle Mücadele Birimi tarafından radikal Katalan grupların faaliyetleri hakkında yürütülen son soruşturmalarda, eski Katalan liderlerin Rus istihbarat servisleriyle bağlantılı olduğu tespit edilmişti.
Bu servislerden eski Katalonya özerk hükümetinin lideri Carles Puigdemont’a ‘bağımsızlık ilan etmesi’ yönünde çağrıda bulunan kısa mesajlar gönderildiği belirtilerek, bu adımın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in desteğine sahip olduğu iddia edilmişti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un geçtiğimiz yıl Kasım ayında yaptığı İspanya ziyareti sırasında, manipüle haberlerle mücadele için bir anlaşma imzalanmış, siber güvenliğe yönelik tehditlerle mücadele etmek için ortak bir çalışma grubu kurmaya karar verilmişti.



Netanyahu af konusunda Trump'tan daha fazla yardım istedi

ABD Başkanı Donald Trump, 13 Ekim 2025'te Kudüs'teki İsrail Knesset'inde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşüyor (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, 13 Ekim 2025'te Kudüs'teki İsrail Knesset'inde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşüyor (Reuters)
TT

Netanyahu af konusunda Trump'tan daha fazla yardım istedi

ABD Başkanı Donald Trump, 13 Ekim 2025'te Kudüs'teki İsrail Knesset'inde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşüyor (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, 13 Ekim 2025'te Kudüs'teki İsrail Knesset'inde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşüyor (Reuters)

Axios dün, iki Amerikalı ve bir İsrailli yetkiliye dayandırdığı haberinde, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun pazartesi günü yaptığı telefon görüşmesinde, İsrail cumhurbaşkanından af dilerken ABD Başkanı Donald Trump'tan daha fazla destek istediğini bildirdi.

İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun af talebine ilişkin pazartesi günü yaptığı açıklamada, "Biz sadece devletin çıkarlarını göz önünde bulunduracağız" dedi.

Netanyahu, pazar günü yıllardır süren yolsuzluk davasında Herzog'dan resmen af ​​talebinde bulundu ve ceza yargılamasının İsrail'i yönetme yeteneğini engellediğini, affın ulusal çıkarlara hizmet edeceğini savundu.

İsrail'in kuruluşundan bu yana en uzun süre görev yapan başbakanı olan Netanyahu, rüşvet, dolandırıcılık ve güveni kötüye kullanma suçlamalarını uzun süredir reddediyor.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre avukatları, İsrail Cumhurbaşkanlığı Ofisi'ne yazdıkları mektupta, Netanyahu'nun hala hukuki sürecin kendisinin tamamen beraatiyle sonuçlanacağına inandığını belirtti.

Netanyahu, partisi Likud'dan yayımladığı kısa video açıklamasında, "Avukatlar bugün af talebini cumhurbaşkanına ilettiler ve ülkenin çıkarlarını önemseyen herkesin bu adımı desteklemesini bekliyorum" ifadelerini kullandı.


Peru'da bir başkan adayı aracına düzenlenen silahlı saldırıdan sağ kurtuldu

Peru'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sağcı aday Rafael Belaunde (AP)
Peru'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sağcı aday Rafael Belaunde (AP)
TT

Peru'da bir başkan adayı aracına düzenlenen silahlı saldırıdan sağ kurtuldu

Peru'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sağcı aday Rafael Belaunde (AP)
Peru'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sağcı aday Rafael Belaunde (AP)

Peru’da sağcı cumhurbaşkanı adayı Rafael Belaunde, dün Lima'nın güneyindeki Cerro Azul bölgesinde aracına ateş açılmasından yara almadan kurtuldu.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığı habere göre Polis Şefi General Oscar Arriola, gazetecilere yaptığı açıklamada, Halkın Özgürlüğü Partisi liderinin aracını hedef alarak, "Bir motosikletten ateş açıldığını" belirtti.

Polis, X platformunda yayınlanan açıklamasında, saldırıda yaralanan olmadığını vurguladı.

Yetkililer ayrıca, Belaunde’nin şoförünün de saldırıdan yara almadan kurtulduğunu doğruladı.

Arriola, sağcı liderin polise "tehdit almadığını" söylediğini belirtti.

Belaunde, 12 Nisan'da yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday. 50 yaşındaki Belaunde 1963-1968 ve 1980-1985 yılları arasında ülkeyi yöneten eski devlet başkanı Fernando Belaunde'nin torunu.


İran’da gençler toplumu değiştiriyor: 40 yılın en büyük dönüşümü

İran'daki sosyal dönüşümün Tahran yönetimindeki muhafazakarları rahatsız ettiği belirtiliyor (Reuters)
İran'daki sosyal dönüşümün Tahran yönetimindeki muhafazakarları rahatsız ettiği belirtiliyor (Reuters)
TT

İran’da gençler toplumu değiştiriyor: 40 yılın en büyük dönüşümü

İran'daki sosyal dönüşümün Tahran yönetimindeki muhafazakarları rahatsız ettiği belirtiliyor (Reuters)
İran'daki sosyal dönüşümün Tahran yönetimindeki muhafazakarları rahatsız ettiği belirtiliyor (Reuters)

Uzmanlara göre İran'da son 40 yılın en büyük toplumsal değişimlerinden biri yaşanıyor. 

New York Times'ın (NYT) haberinde, gençlerin başını çektiği dönüşüm kapsamında son dönemde binlerce kişinin katıldığı açık hava pop konserleri ve kadınların saçı açık şekilde erkeklerde dans ettiği eğlenceler düzenlendiği yazılıyor. 

Sokak müzisyenleri ve hip-hop dansçılarından sabah yoga grupları ve sanat festivallerine kadar özellikle Tahran'da çeşitli organizasyonların yapıldığına dikkat çekiliyor. 

Başkente ek olarak bazı etkinliklerin Şiraz, İsfahan, Yezd gibi çeşitli şehirlere de yayıldığı aktarılıyor. Hatta çöldeki bazı bölgelerde özel rave partileri düzenlendiği belirtiliyor.

İranlı sosyolog Fadime Hassani, gençlerin "ikili hayat yaşamak istemediğini" özel ve kamusal alan arasındaki ayrımların gittikçe bulanıklaştığını söylüyor: 

Son 40 yılda İran kültürünün büyük bir kısmı özel alanlarda, yani evlerde, partilerde ve kısıtlı ortamlarda varlığını sürdürdü. Ancak bugün aynı değerler, duygular ve yaşam tarzları kamusal alanda da yeniden üretiliyor.

Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, seçim kampanyasında daha fazla sosyal özgürlük vaadinde bulunmuştu. NYT'nin analizinde hükümetin gençlerin liderliğindeki dönüşümü "bastırmaktan çekindiği veya buna gücünün yetmediği" yorumu yapılıyor. 

22 yaşındaki Mahsa Emini'nin başörtüsü kurallarına uymadığı iddiasıyla gözaltına alınıp işkence sonucu öldürülmesiyle İran'da 2022'de patlak veren protesto dalgası da hatırlatılıyor. Kuraklık, ekonomik kriz ve haziranda 12 gün süren İsrail-İran savaşının etkilerinden toparlanmaya çalışan Tahran yönetiminin, benzer bir tepkiyle karşılaşma endişesiyle etkinliklere karşı sert önlemler almadığı yazılıyor. 

Diğer yandan muhafazakarların değişimden rahatsız olduğuna da dikkat çekiliyor. NYT'nin İran medyasından aktardığına göre İstihbarat Bakanlığı, sosyal kurallardaki gevşemeye ve kadınların başörtüsünden uzaklaşmasına dair ülkenin dini lideri Ali Hamaney'e rapor sundu. Hamaney'in de "gençlerin ve kadınların hizaya getirilmesi" talimatı verdiği öne sürülüyor. 

Independent Türkçe, New York Times, Iran Wire