​ LUO, İtalya’ya ait bir İHA’nın Libya topraklarında düşürüldüğünü duyurdu

 Hafter kuvvetlerinin başlattığı son hava saldırısı sonrasında Trablus’un merkezinde yanan bir polis aracı (AFP)
Hafter kuvvetlerinin başlattığı son hava saldırısı sonrasında Trablus’un merkezinde yanan bir polis aracı (AFP)
TT

​ LUO, İtalya’ya ait bir İHA’nın Libya topraklarında düşürüldüğünü duyurdu

 Hafter kuvvetlerinin başlattığı son hava saldırısı sonrasında Trablus’un merkezinde yanan bir polis aracı (AFP)
Hafter kuvvetlerinin başlattığı son hava saldırısı sonrasında Trablus’un merkezinde yanan bir polis aracı (AFP)

İtalya’ya ait insansız hava aracının (İHA) Libya topraklarında düşürüldüğünü açıklayan Mareşal Halife Hafter önderliğindeki Libya Ulusal Ordusu (LUO), Almanya’nın “terörle mücadele ve ülkedeki silahlı milisleri ortadan kaldırma” sloganıyla gelecek ay düzenlemeyi planladığı uluslararası konferansın önemini  küçümsedi.
21 Kasım’da LUO ve Fayiz es-Serrac başkanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) bağlı milisler arasındaki Trablus savaş hız kazanırken savaşın el-Tavişa eksenine doğru ilerlediği, orduya mensup bir grup askerin esir alındığı ve çok sayıda askeri mekanizmanın ele geçirildiği belirtildi. Aynı şekilde UMH güçleri tarafından yürütülen Burkan el-Gadab Operasyonu (Öfke Volkanı) Odası tarafından yayınlanan bildiride UMH güçlerinin ve er-Ramle eksenindeki mevziilerinin güçlendirildiği, bir zırhlı aracın imha edildiği ve ordunun ağır kayıplar verdiği ifade edildi.
Serrac hükümetine yakın medya organlarının saha komutanlarından aktardığına göre LUO’nun Trablus’un güneyindeki er-Ramle ekseninde ilerleme girişimlerine yanıt olarak Yermuk, er-Ramle ve havaalanı yolunda ulusal ordunun mevziilerine yönelik bir hava saldırısı düzenlendi.
Üst düzey bir LUO yetkilisi Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, ordu kuvvetlerinin başta güney banliyöleri olmak üzere Trablus savaşında birçok başarı elde ettiğini belirtti. Orduya bağlı 73. Piyade Tugayı da yaptığı yazılı açıklamada başkent Trablus’taki kuvvetlerine takviyelerin yapıldığını ifade ederken “Birliklerin yeni mevziileri mükemmel. Düşman, tek bir noktaya dahi sızamaz” dedi.
LUO Sözcüsü Tuğgeneral Ahmed el-Mismari yayınladığı bir bildiride geçen çarşamba günü ülkenin batısındaki Tarhuna vilayetinin kuzeyinde, ordu kontrolündeki bir bölgede bir İHA’nın düşürüldüğünü duyurdu. Uçakta İtalya Savunma Bakanlığı’nın logosunun bulunduğu belirtildi.
Mismari, “Trablus’un güneydoğusundaki Tarhuna’nın kuzeyinde bir uçaksavar ile bir İtalyan İHA’sı düşürdük. Bu İHA’nın Libya topraklarının üzerinde uçuş sebebine dair İtalya makamlarından açıklama bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Libya Temsilciler Meclisi, 21 Kasım’da yaptığı açıklamayla İtalya makamlarına “tüm normlara, sözleşmelere ve uluslararası yasalara aykırı olarak Libya’nın egemenliğini ihlal eden” bu olay hakkında resmi bir açıklama yapma çağrısında bulundu. Libya hava sahasının egemenliğinin ihlal edilmesini kınayan Temsilciler Meclisi bu tür eylemlerin Libya halkının çıkarlarına hizmet etmediğini ve Libya’nın iç işlerine müdahale olarak görüldüğünü vurguladı.
İtalya Savunma Bakanlığı, Libya’daki petrol platformlarının ve balıkçıların güvenliğini sağlamayı amaçlayan Güvenli Deniz Operasyonu’na destek görevi yürüten bir uçağın Libya topraklarında düştüğünü duyurdu. Roma yönetimi yaptığı yazılı açıklamada olayın nedenlerini belirlemek üzere bir soruşturma yürütüldüğünü belirterek “Uçuş planı daha önce Libya yetkililerine bildirilmişti” dedi.
Sosyal medya organlarında payaşılan enkaz görüntülerinde uçağın bir kanadında İtalya Hava Kuvvetleri’nin ambleminin yer aldığı görüldü. Serrac hükümeti haberler hakkında yorum yapmaktan kaçınarak sessizliğini korudu. İtalya’nın Trablus Büyükelçiliği de olay hakkında kısa bir açıklama yapmakla yetinerek gerekli incelemelerin başlatıldığını aktardı.
İtalyan haber ajansı Nova’nın aktardığına göre Tarhuna’daki LUO Komutanı Muhammed el-Kani de açıklamasında “Uçak, takip operasyonu yürütüyor ve sınırlı bir askeri alanda ordu mevziilerini gözetliyordu. Suk el-Ehad (Pazar Çarşısı) bölgesinde Tarhuna şehrinin sınırları yakınlarında alçalırken ordu savunması tarafından vuruldu” ifadelerini kullandı. Kani ayrıca uçağın askeri operasyon alanına gittiğini ifade etti.
Söz konusu İHA, yaklaşık 8 ay önce başkent Trablus’u kurtarma operasyonunun başlamasından bu yana Libya’da düşürüldüğü ilan edilen Batı'ya ait ilk İHA oldu. İtalya, uluslararası açıdan tanınmış Serrac hükümetine destek veren Türkiye’den sonra Libya’da insansız hava aracını kaybeden ikinci ülke oldu.
LUO, Libya krizine çözüm meselesini ele almak üzere gelecek ay Almanya’nın başkenti Berlin’de düzenlenmesi planlanan uluslararası konferansa ise küçümseyerek yaklaştı. LUO, Libya’daki herhangi bir siyasi sürecin, terörizm yok edilmedikçe başarıya ulaşma şansının olmadığını belirttği bildirisinde ordu komutanlığının uluslararası çabalara yönelik tavrını çoktan belirlediğine dikkat çekti. Bildirinin devamında şu ifadelere yer verildi:
“Siyasi bir çözüme engel teşkil eden terör gruplar yok edilmedikçe ve milisler silahsızlandırılmadıkça hiçbir siyasi süreç başarılı olamaz. Bu durum, son televizyon açıklamalarında milislerin mafyaya dönüştüğünü ve devletin kurulmasını engellediklerini belirten UMH Dışişleri Bakanlığı tarafından da onaylandı. Ordu kuvvetleri de bu sebeple Trablus’a yöneldi.”
Devletin yeniden yapılanmasını sağlayan temel kurallar ve egemenlik kararlarına göre güvenlik ve askeri rotada çözüm sağlanmadığı sürece herhangi bir siyasi ve ekonomik rotanın da başarılı olamayacağı belirtilen bildiride “Libya halkı, terörizmin genişlemesinin ve finanse edilmesinin, milislerin güçlendirilmesinin ve ülkeyi yönetme yeteneklerinin arkasındaki güç merkezlerinin geri dönmesine daha fazla tahammül edemez” denildi.



Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü toplantısında: Rus silahlarının etkili olduğu kanıtlandı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün (KGAÖ) genişletilmiş zirve toplantısı öncesinde Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov'u dinliyor, (EPA)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün (KGAÖ) genişletilmiş zirve toplantısı öncesinde Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov'u dinliyor, (EPA)
TT

Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü toplantısında: Rus silahlarının etkili olduğu kanıtlandı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün (KGAÖ) genişletilmiş zirve toplantısı öncesinde Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov'u dinliyor, (EPA)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün (KGAÖ) genişletilmiş zirve toplantısı öncesinde Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov'u dinliyor, (EPA)

Alman Haber Ajansı'nın (DPA) haberine göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) toplantısında Rus silahlarının etkinliği hakkında konuştu.

Rus haber ajansı Interfax'ın aktardığına göre Putin, bugün Kırgızistan'da düzenlenen askeri ittifak toplantısında, "Gerçek muharebe operasyonlarında etkili olduğu kanıtlanmış modern Rus silahları ve teknolojisiyle birleşik silahlı kuvvetleri donatmak için geniş çaplı bir program başlatmayı öneriyoruz" dedi.

Rusya, Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşta düzenli olarak yeni silah sistemleri test ediyor.

Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te konuşan Putin, hava ve savunma kabiliyetlerine odaklanan ortak askeri tatbikatların planlandığını söyledi.

 KGAÖ, Rusya'nın hakim olduğu bir askeri ittifaktır.

Şu anda eski Sovyet cumhuriyetleri olan Tacikistan, Kırgızistan, Kazakistan ve Belarus'u kapsamaktadır.

Ermenistan, Dağlık Karabağ bölgesindeki anlaşmazlıkta Azerbaycan'a yenilmesinin ardından Rusya ile gerginliğin artması üzerine Şubat 2024'te ittifak üyeliğini dondurdu.


Beyaz Saray yakınlarındaki saldırıyı gerçekleştiren Rahmanullah Lakanwal kimdir?

Beyaz Saray yakınlarında iki Ulusal Muhafız mensubunu hedef alan silahlı saldırının gerçekleştiği yerde bekleyen kolluk kuvvetleri (EPA)
Beyaz Saray yakınlarında iki Ulusal Muhafız mensubunu hedef alan silahlı saldırının gerçekleştiği yerde bekleyen kolluk kuvvetleri (EPA)
TT

Beyaz Saray yakınlarındaki saldırıyı gerçekleştiren Rahmanullah Lakanwal kimdir?

Beyaz Saray yakınlarında iki Ulusal Muhafız mensubunu hedef alan silahlı saldırının gerçekleştiği yerde bekleyen kolluk kuvvetleri (EPA)
Beyaz Saray yakınlarında iki Ulusal Muhafız mensubunu hedef alan silahlı saldırının gerçekleştiği yerde bekleyen kolluk kuvvetleri (EPA)

Aralarında AP’nin de bulunduğu Amerikan medya kuruluşları, Beyaz Saray yakınlarında iki Ulusal Muhafız mensubunun vurulmasıyla ilgili olarak aranan şüphelinin Rahmanullah Lakanwal adlı, Eylül 2021’de ABD’ye giriş yapan Afgan kökenli bir kişi olduğunu bildirdi.

ABD güvenlik güçleri, dün Beyaz Saray’dan birkaç sokak ötede iki askere ateş açtığından şüphelenilen kişiyi kısa süre içinde gözaltına aldı. ABD Başkanı Donald Trump, şüpheliyi ‘hayvan’ olarak nitelendirdi.

Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardığına göre saldırı, Beyaz Saray’ın kuzeybatısında, bir metro istasyonu yakınlarında meydana geldi. Olayın ardından kimliği henüz açıklanmayan iki Ulusal Muhafız görevlisinin vurulduğu bildirildi.

Rahmanullah Lakanwal kimdir?

New York Post’un emniyet kaynaklarına dayandırdığı habere göre, saldırganın 29 yaşındaki Afgan vatandaşı Rahmanullah Lakanwal olduğu belirtildi.

Lakanwal’ın 2021 yılında ABD güçlerinin Afganistan’dan çekilmesi sırasında ülkeye giriş yaptığı ifade edildi.

Olayla ilgili güvenlik kaynakları, şüphelinin metro istasyonu yakınında pusuya yattığını ve saat 14.15 sularında önce bir askerin göğsüne ve başına ateş ederek saldırdığını aktardı. Ardından ikinci askeri de vurduğu, bölgede konuşlu üçüncü bir muhafızın müdahalesiyle etkisiz hâle getirildiği kaydedildi.

Saldırganın dört kurşunla vurulduğu, ambulansla yarı çıplak halde hastaneye kaldırıldığı ve olayın münferit bir saldırı olarak değerlendirildiği bildirildi.

Lakanwal’ın ülkede Operation Allies Welcome (Müttefikleri Karşılama Operasyonu) programı kapsamında bulunduğu ve Washington eyaletinin Bellingham kentine yerleştirildiği ifade edildi.

ABD Savaş Bakanı Pete Hegseth, saldırının ardından Başkan Trump’ın başkent Washington’a 500 ek Ulusal Muhafız askeri konuşlandırılması talimatı verdiğini açıkladı. Hegseth, “Bu olay Beyaz Saray’ın birkaç adım ötesinde gerçekleşti. Bu durum böyle devam etmeyecek” dedi.


‘Şimdi harca, sonra öde’ stratejisi, Starmer hükümetini mali erteleme tuzağına düşürüyor

Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, Londra'daki Avam Kamarası'nda konuşma yapıyor. (Reuters)
Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, Londra'daki Avam Kamarası'nda konuşma yapıyor. (Reuters)
TT

‘Şimdi harca, sonra öde’ stratejisi, Starmer hükümetini mali erteleme tuzağına düşürüyor

Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, Londra'daki Avam Kamarası'nda konuşma yapıyor. (Reuters)
Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, Londra'daki Avam Kamarası'nda konuşma yapıyor. (Reuters)

Birleşik Krallık Maliye Bakanı Rachel Reeves, değer olarak ‘devasa’ ancak yapısı bakımından alışılmışın dışında bir bütçe sundu. Bütçe, geçen yıl yapılan artışa yakın seviyede, 26 milyar sterlinlik (34 milyar dolar) büyük bir vergi artışı içeriyor. Ancak bu bütçe, kısa vadede borçlanmayı artırmaya ve halk arasında popüler olmayan vergi artışlarına dayanırken, harcama disiplinini sağlama önlemlerini parlamentonun son yıllarına erteleyen alışılmadık bir yaklaşıma sahip.

Bu yaklaşım, Birleşik Krallık Finansal Araştırmalar Enstitüsü’nün (IFS) tanımıyla ‘şimdi harca, sonra öde’ stratejisini temsil ediyor. Buna göre, ek harcamalar şu anda yapılırken, gelecekte harcama disiplinini sağlamak ve vergi artışlarını uygulamak için verilen vaatler üzerinden mali denge sağlanması hedefleniyor.

Reeves’in bütçesi tahvil piyasalarını yatıştırmış olabilir, ancak yüksek vergilerin İngilizlerin yaşam standardı üzerindeki etkilerini hafifletmesi veya ülke genelindeki olumsuz ruh halini ve partisinin sıkıntılarını kısa vadede gidermesi pek olası değil. Reeves’in açıkladığı vergi artışları, resmi bütçe tahminlerini hazırlayan kurum tarafından da, yaşam standartları üzerinde ciddi etkiler yaratabileceği uyarısına yol açtı. Ayrıca bütçenin hazırlık sürecindeki kaotik durum (Bütçe Sorumluluk Ofisi’nin, Reeves konuşmasını yapmadan önce tüm temel detayları yanlışlıkla internet üzerinden yayımlaması) İşçi Partisi milletvekillerini hükümetin yönetim kapasitesi konusunda ikna etmedi.

frgt
Birleşik Krallık Maliye Bakanı Rachel Reeves, hükümetin yıllık bütçe sunumu sırasında Londra'daki Avam Kamarası'nda konuşuyor. (AFP)

Bütçe Sorumluluk Ofisi (OBR) Başkanı Richard Hughes bugün, hem Reeves’e hem de Avam Kamarası Maliye Komitesi Başkanı’na yazdığı bir mektupta, OBR’nin Kasım 2025 ekonomik ve mali tahminlerine ‘yanlışlıkla’ 26 Kasım’da erişim sağlanmasına izin verdiğini belirtti.

Vergi dilimlerinin erimesi

OBR’nin tahminlerinde öne çıkan sürpriz, Reeves’in beklenmedik şekilde kamu harcamalarını artırma baskısıyla karşılaşması oldu. Yükselen enflasyon tahminleri, hükümeti sosyal yardım ödenekleri ve devlet emekli maaşları için ayrılan bütçeyi artırmaya ve özel eğitim ihtiyaçlarını finanse etme baskısını tanımaya zorladı.

Ancak durumu dengelemek için bu ek harcamalar, vergi gelirlerindeki artışla karşılandı. Bu artış yeni vergilerden kaynaklanmadı; temel sebep ‘vergi dilimlerinin erimesi’ fenomeniydi. Bu durum, hükümetin vergi dilimlerini dondurduğu sırada, enflasyon nedeniyle nominal ücretlerin artmasıyla, daha fazla kişinin otomatik olarak daha yüksek vergi dilimlerine girmesi anlamına geliyor. Böylece, resmi bir vergi artışı yapılmadan hazine gelirleri artıyor.

Bu dinamikler, Rachel Reeves’in büyük mali zorluğu aşmasını sağladı. Beklenmedik gelirler sayesinde, bütçe için mali rezervi 22 milyar sterline çıkarma kararı aldı. IFS, bu adımı ‘akıllıca’ olarak nitelendiriyor; çünkü 2026 yılında meydana gelebilecek ekonomik şoklara karşı bir güvence sağlıyor.

Taahhütleri aşan vergi paketi

Reeves, iki amaçla vergi artışı yaptı; mali rezervi güçlendirmek ve ek tahmini harcamaları finanse etmek, bunların başında ise evrensel kredi sisteminde iki çocuk sınırının kaldırılması yer alıyor. Ana gelir vergisi oranlarını, katma değer vergisini veya ulusal sigorta katkılarını artırmaktan kaçındı. Bunun yerine, kişisel vergi dilimlerinin dondurulmasını 2030-2031’e kadar üç yıl daha uzatarak milyonlarca kişiyi ya vergi ödemeye ya da daha yüksek gelir dilimine taşımayı seçti. Bu uzatma, ulusal sigorta eşiklerini de kapsayarak İşçi Partisi’nin seçim taahhüdünü ihlal ediyor ve açık bir şekilde ‘çalışanlar’ üzerinde vergi artışı anlamına geliyor. Buna ek olarak, emeklilik katkıları, yatırım gelirleri ve sermaye kazançlarındaki diğer artışlar, tasarruf ve yatırım teşviklerini zayıflatıyor.

Mali disiplinin güvenilirliği

Bu bütçede asıl belirleyici konu, açıklanan mali disiplin paketinin güvenilirliği oluyor. Kesintiler vaat edilmiş olsa da, önümüzdeki üç yılda borçlanmanın hâlâ beklenenden yüksek olması öngörülüyor. Borçlanmanın önceki tahminlerin altına düşmeye başlaması ancak 2029-2030 yıllarında mümkün olacak ve bu tamamen ertelenmiş vergi artışları ile gelecek harcama inceleme döneminde verilen disiplin vaatlerine dayanıyor. Kısa vadede ek borçlanma ve harcama uygulanabilir görünse de, özellikle yaklaşan seçimler öncesi harcama disiplininin sağlanabilirliği büyük ölçüde şüpheyle karşılanıyor. IFS’ye göre bu bütçe, toplam vergi yükünü 2030-2031’de gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 38,3’üne çıkarıyor; bu, mevcut parlamentoda açıklanan vergi artışlarının onlarca yılın en yüksek seviyesi anlamına geliyor.

Kısmi reformlar

Bütçe, bazı olumlu adımlar da içeriyor. Büyük aileleri desteklemek amacıyla iki çocuk sınırının kaldırılması, çocuk yoksulluğunu azaltmaya yönelik etkili bir uygulama olarak öne çıkıyor. Ayrıca özel eğitim harcamalarının aşılması riskinin yerel yönetimlerden merkezi hükümete aktarılması, hükümetin reform yapma teşviklerini artırıyor ve şeffaflığa doğru bir adım olarak değerlendiriliyor. Ancak bütçe, net bir büyüme planı olmaksızın kısa vadeli istikrarı hedefliyor.

axsd
Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer ve Maliye Bakanı Rachel Reeves, hükümetin bütçe sunumu sırasında Avam Kamarası'nda görülüyor. (AFP)

Özetle bu bütçe, Başbakan Keir Starmer liderliğindeki İşçi Partisi hükümetinin karşı karşıya olduğu zor ikilemi gözler önüne seriyor. Hükümet, uzun süren kriz dönemlerinin ardından kamu hizmetlerini yeniden inşa etme ve istikrar sağlama sözü verirken, piyasaları yatıştırmak ve gelirleri güvence altına almak için onlarca yılın en yüksek vergi artışını kabul etmek zorunda kalıyor. Bu adım, kreditörler açısından mali disiplin anlamına gelse de, seçmenler üzerinde büyük bir baskı yaratıyor ve ciddi bir siyasi zorluk oluşturuyor. Ek harcamalar, parti içindeki sol kanadı sakinleştirmek için hızlıca geçirildi, ancak acı veren mali önlemler ve gerçek harcama disiplini gelecek seçimlerden sonrasına ertelendi. Bu ‘ertelenmiş disiplin’ yaklaşımı, partinin güvenilirliğini tehlikeye atıyor ve Starmer’ın vaat ettiği değişimi gerçekleştirme görevini zorlaştırıyor; finansal istikrarın gerçek maliyeti, esas olarak mevcut dönemi takip eden dönemlere bırakılıyor.