Türkiye'deki Suriyeli mültecilerden ilk grup Fırat'ın doğusuna döndü

(Reuters-Arşiv)
(Reuters-Arşiv)
TT

Türkiye'deki Suriyeli mültecilerden ilk grup Fırat'ın doğusuna döndü

(Reuters-Arşiv)
(Reuters-Arşiv)

Türkiye’deki onlarca Suriyeli mültecinin Ankara’nın geçtiğimiz ay gerçekleştirdiği operasyon sonrası Suriye’nin kuzeydoğusundaki Rasulayn şehrine döndüğü belirtildi.
Anadolu Ajansı’nın (AA) haberine göre aralarında kadın ve çocukların bulunduğu yaklaşık 70 Suriyeli, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu’nun (SMO - eski adıyla Özgür Suriye Ordusu) gözetimi altında, Suriye'nin Rasulayn şehrine karayoluyla ulaştı.
Bölgeye 2011'den bu yana ülkelerindeki savaştan kaçıp Türkiye'ye sığınan Suriyeli mültecilerden ilk kez geri dönüş oldu. Türkiye, geçtiğimiz ay, Suriye'nin kuzeydoğusuna ‘terörist’ olarak adlandırdığı YPG’yi bölgeden uzaklaştırmak için bir operasyon başlatmıştı.
Ankara, Washington ve Moskova ile YPG'nin sınırda konuşlu olduğu noktaların çoğundan çekilmesini şart koşan anlaşmalar imzalamasının ardından Suriye’nin kuzeydoğusundaki askeri operasyona ara verdi. Operasyon, Ankara'nın Tel Abyad’dan Rasulayn’a 30 kilometre derinlikte ve 120 kilometre uzunlukta sınır şeridini doğrudan kontrol altına almasını sağladı.
Ankara, bu sınır şeridini ‘güvenli bölge’ olarak nitelerken Türkiye’deki 3.6 milyondan fazla Suriyeli mültecinin bir bölümünü gönüllü olarak bu bölgeye yerleştirmeyi umuyor.
Buna karşın bazı sivil toplum kuruluşları, birkaç aydır Türkiye’yi Suriyeli mültecileri savaşa tanık oldukları ülkelerine zorla göndermeye çalışmakla suçluyor. Ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ‘gönüllü’ olarak ülkelerine dönmek isteyen Suriyeli mültecilerin döneceğini birçok kez vurguladı.



Kaynaklar: Trump, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etmek istiyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
TT

Kaynaklar: Trump, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etmek istiyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)

Reuters’a konuşan bilgi sahibi beş kaynak, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin, Azerbaycan ve Orta Asya'daki bazı müttefiklerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etme olasılığını aktif olarak müzakere ettiğini ve bununla mevcut İsrail ile ilişkileri güçlendirmeyi umduğunu bildirdi.

Trump'ın ilk başkanlık döneminde, 2020 ve 2021 yıllarında imzalanan İbrahim Anlaşmaları uyarınca, Müslüman çoğunluğa sahip dört ülke, ABD'nin arabuluculuğuyla İsrail ile diplomatik ilişkilerini normalleştirmeyi kabul etti.

Kimliklerinin açıklanmamasını isteyen kaynaklar, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerinin İsrail ile zaten uzun süredir ilişki içinde olduğunu belirtti. Bu da, anlaşmaların bu ülkeleri de kapsayacak şekilde genişletilmesinin büyük ölçüde sembolik bir adım olacağı, ticaret ve askeri iş birliği gibi alanlarda ilişkilerin güçlendirilmesine odaklanılacağı anlamına geliyor.

Gazze Şeridi'nde artan vefat sayısı, bölgeye yardım girişinin engellenmesi ve İsrail'in askeri operasyonları nedeniyle bölgede yaşanan kıtlık, Arap öfkesini daha da artırdı. Bu durum, İbrahim Anlaşmaları’na daha fazla Müslüman çoğunluklu ülke ekleme çabalarının aksamasını beraberinde getirdi.

Gazze Şeridi’ndeki sağlık yetkilileri, Gazze savaşının on binlerce kadın ve çocuk dahil olmak üzere 60 binden fazla kişinin hayatına mal olduğunu ve bunun dünya çapında öfkeye yol açtığını belirtti. Kanada, Fransa ve Birleşik Krallık son zamanlarda bağımsız bir Filistin devletini tanıma niyetlerini açıkladı.

Üç kaynak, diğer bir ana anlaşmazlık noktasının Azerbaycan'ın komşusu Ermenistan ile olan çatışması olduğunu söyledi. Trump yönetimi, Kafkasya bölgesinde bulunan iki ülke arasındaki barış anlaşmasını İbrahim Anlaşmaları’na katılmak için ön koşul olarak görüyor.

Trump yönetimi yetkilileri, anlaşmaya katılabilecek birkaç ülkenin adını kamuoyuna açıklarken, kaynaklar Azerbaycan'a odaklanan görüşmelerin en organize ve ciddi olanlar arasında olduğunu belirtti. İki kaynak, birkaç ay hatta birkaç hafta içinde bir anlaşmaya varılabileceğini söyledi.

Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, mart ayında Azerbaycan'ın başkenti Bakü'ye giderek Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüştü. Üç kaynak, Witkoff'un en önemli yardımcılarından biri olan Aryeh Lightstone'un bahar aylarında Aliyev ile bir araya gelerek İbrahim Anlaşmaları’nı görüştüğünü belirtti.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre aynı kaynaklar, bu görüşmeler kapsamında Azerbaycanlı yetkililerin komşu Kazakistan da dahil olmak üzere Orta Asya ülkelerindeki muhataplarıyla temasa geçerek, İbrahim Anlaşmaları'nın kapsamının genişletilmesine ne kadar ilgi duyduklarını ölçtüler.

Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Tacikistan ve Kırgızistan'ı içeren Orta Asya'da diğer hangi ülkelerle iletişime geçildiği henüz belli değil.

ABD Dışişleri Bakanlığı, yorum istendiğinde belirli ülkelere değinmedi, ancak anlaşmaların kapsamının genişletilmesinin Trump'ın ana hedeflerinden biri olduğunu bildirdi. Bir ABD'li yetkili, “Daha fazla ülkeyi dahil etmek için çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

Azerbaycan hükümeti ise yorum yapmaktan kaçındı. Beyaz Saray, İsrail Dışişleri Bakanlığı ve Kazakistan'ın Washington Büyükelçiliği de yorum taleplerine yanıt vermedi.