Bilinen en eski satranç taşı, İslam coğrafyasında bulundu

Satrancın Hindistan’da en az bin 400 yıl önce ortaya çıktığı düşünülüyor (John Peter Oleson)
Satrancın Hindistan’da en az bin 400 yıl önce ortaya çıktığı düşünülüyor (John Peter Oleson)
TT

Bilinen en eski satranç taşı, İslam coğrafyasında bulundu

Satrancın Hindistan’da en az bin 400 yıl önce ortaya çıktığı düşünülüyor (John Peter Oleson)
Satrancın Hindistan’da en az bin 400 yıl önce ortaya çıktığı düşünülüyor (John Peter Oleson)

Arkeologlar, 1991’de İslamiyet’in erken dönemlerindeki bir ticaret merkezinde bulunan avuç içi büyüklüğünde kumtaşı nesnesinin, bilinen en eski satranç taşı olduğunu düşünüyor.
Ürdün'de bulunan yaklaşık bin 300 yıllık taşın, üst kısmındaki boynuz benzeri iki çıkıntı nedeniyle “kale” olduğu düşünülüyor. Çünkü bu taş, bölgedeki diğer alanlarda bulunan ve satrançtaki “kale”yi temsil eden diğer taşlara benziyor. Ancak Kanada'daki Victoria Üniversitesi'nden Arkeolog John Oleson’a göre bu diğer taşlar, en az bir yüzyıl sonrasına tarihleniyor.
Independent Türkçe'de yer alan Science Alert kaynaklı haberde oymaya dair analizlerini 21 Kasım'da Amerikan Doğu Araştırmaları Okulları’nın yıllık toplantısında sunan Oleson’n görüşlerine yer verildi. Oleson, “Dikdörtgen ve yayvan şekliyle üst kısmındaki boynuz benzeri çıkıntıları Nebati sunaklarını çağrıştırsa da İslamiyet’İn erken dönemlerinde kullanıan satranç taşlarıyla paralellikleri çok daha ikna edici” diye konuştu.
Satrançtan daha basit masa oyunlarının, Avrasya'da yaklaşık 4 bin yıl öncesine dayandığını belirten Oleson’a göre günümüze ulaşan yazılı kayıtlar, satrancın Hindistan’da en az bin 400 yıl önce ortaya çıktığını gösteriyor. Oyunun tüccarlar ve diplomatlar aracılığıyla Batı’ya taşındığı düşünülüyor.
ScienceNews’te yer alan haberde bir zamanlar büyük ticaret yoluda yer alan Humayma'daki kazıda bulunan taşın, 680 ila 749’a tarihlendiği belirtildi.
“Satranç, erken İslam dünyasında çok popülerdi” diyen Oleson, oyunun farklı kesimlerden insanları bir araya getirdiğini ifade etti. Oleson’a göre İslami metinler, o dönemde Hristyan ve Müslümanlar, fakirler ve zenginler arasında satranç maçları yapıldığını gösteriyor.

 


Çin bağlantılı hackerlar, Tayvan’ın çip endüstrisini hedef alıyor

Çinli hackerların, Tayvan'daki çip sektörüne yönelik saldırıları artırdığı aktarılıyor (Reuters)
Çinli hackerların, Tayvan'daki çip sektörüne yönelik saldırıları artırdığı aktarılıyor (Reuters)
TT

Çin bağlantılı hackerlar, Tayvan’ın çip endüstrisini hedef alıyor

Çinli hackerların, Tayvan'daki çip sektörüne yönelik saldırıları artırdığı aktarılıyor (Reuters)
Çinli hackerların, Tayvan'daki çip sektörüne yönelik saldırıları artırdığı aktarılıyor (Reuters)

Çin bağlantılı bilgisayar korsanları, Tayvan’ın yarı iletken çip endüstrisini hedef alıyor.

Reuters’ın aktardığına göre, bu yıl mart ile haziran arasında Çin’le bağlantılı olduğu savunulan üç siber casusluk grubu, Tayvan’daki yarı iletken sanayisini hedef alan saldırılar gerçekleştirdi.

Sözkonusu grupların saldırılarda çip tasarımı, üretimi ve tedarik zincirine dair hassas verileri çalmayı amaçladığı yazılıyor.

Siber güvenlik firması Proofpoint’in paylaştığı verilerde, hangi şirketlerin hedef alındığına dair bilgi verilmiyor. Ancak analizde, küçük ölçekli şirketlerden küresel çapta faaliyet gösteren firmalara kadar 15 ila 20 kuruluşun saldırıya uğradığı belirtiliyor.

Proofpoint'ten Mark Kelly, “Geçmişte hiç hedef alınmamış kuruluşlara saldırı düzenlendiğini gördük” diyor.

Hackerların “yemleme” (phishing) diye de bilinen, kullanıcıların kimlik bilgilerini çalmaya yönelik saldırılar düzenlediği ifade ediliyor. Bilgisayar korsanları, Tayvan’daki üniversitelere ait e-posta adresleriyle sahte iş başvuruları gönderiyor. Gönderilen PDF dosyalarında virüslü bağlantılar bulunuyor.

Bir Amerikan bankasında çalışan ve Tayvan’daki çip sektörü üzerine yoğunlaşan yatırım analistlerine de saldırı düzenlendiği aktarılıyor. Hackerların sahte bir yatırım firması adına analistlere ulaşıp iş teklif ettiği belirtiliyor. 

Tayvanlı siber güvenlik firması TeamT5, Çinli hackerların çip altyapısına zarar vermek için saldırılarını artırdığını bildiriyor.

Çin’in Washington Büyükelçiliği’nden gönderilen açıklamada, siber saldırıların “Çin dahil tüm ülkelerin karşı karşıya kaldığı ortak bir tehdit” olduğu ifade ediliyor. Pekin yönetiminin “her türlü siber saldırı ve siber suça karşı kararlı mücadele ettiği” belirtiliyor. 

Independent Türkçe, Reuters, Straits Times