Tunus devriminin beşiğinde halk gösterileri patlak verdi

Sidi Bu Zeyd, 2010 olaylarının tekrarını yaşıyor, ama daha kötü yaşamsal ve ekonomik koşullar ışığında (Jilmah News)
Sidi Bu Zeyd, 2010 olaylarının tekrarını yaşıyor, ama daha kötü yaşamsal ve ekonomik koşullar ışığında (Jilmah News)
TT

Tunus devriminin beşiğinde halk gösterileri patlak verdi

Sidi Bu Zeyd, 2010 olaylarının tekrarını yaşıyor, ama daha kötü yaşamsal ve ekonomik koşullar ışığında (Jilmah News)
Sidi Bu Zeyd, 2010 olaylarının tekrarını yaşıyor, ama daha kötü yaşamsal ve ekonomik koşullar ışığında (Jilmah News)

Tunus devriminin beşiği olan Sidi Bu Zeyd vilayetindeki Cilma kasabası, ekonomik sıkıntılardan dolayı protesto gösterilerine tanık oluyor. Protesto gösterileri sırasında eylemciler ve güvenlik güçleri arasında çatışmalar yaşanıyor.
25 yaşındaki Abdulvehhab el-Cilani’nin işsizliği, dışlanmayı ve yoksulluğu protesto etmek için kendini yakmasıyla gösteriler patlak verdi.
Tarih tekerrür ediyor
Tarih, 17 Aralık 2010 tarihinde Sidi Bu Zeyd’de meyve tezgâhına polis tarafından el konulan Muhammed el-Buazizi’nin durumu protesto etmek maksadıyla kendini yaktığı olayı tekerrür ediyor gibiydi. Bu olay, 14 Ocak 2011 tarihinde eski Tunus Başbakanı Zeynel Abidin Bin Ali rejiminin devrilmesiyle sonuçlanan kitlesel halk ayaklanmasına yol açmıştı.
Yaklaşık 9 yıl sonra Sidi Bu Zeyd halkı, aynı kötü ekonomik koşulları ve ülkede peş peşe gelen hükümetlerin verdiği yalan vaatleri protesto etmeye başladı.
Sidi Bu Zeyd  milletvekili Bedreddin el-Kamudi’nin Independent Arabia’dan Huda el-Trablisi’ye yaptığı açıklamaya göre, “Protestolar, geçici işlerde çalışan ve kendi hayatını da ailesinin hayatını da güvence altına alamayan ve nihayetinde kendisini benzinle yakan bir gencin ölümünden sonra başladı” ifadelerini kullandı.
Kamudi, “Sidi Bu Zeyd, daha kötü yaşamsal, ekonomik koşullar ve üniversite mezunları arasındaki yüksek işsizlik oranı ortasında 2010 olaylarının tekrarını yaşıyor. Sidi Bu Zeyd’in bir tarım bölgesi olmasına rağmen köylüler, devrimden bu yana Ummu-l Azam kasabasında tarımsal üretim projesi gibi uygulanamayan kalkınma vaatlerinin yanı sıra devletin başarısız tarım politikası dolayısıyla acı çekmekte ve üretim yapamamaktadır” değerlendirmesinde bulundu.
Halk Temsilcileri Meclisi’ndeki milletvekillerine göre Cilma olayları, ülkenin iç bölgelerindeki kötü koşulların benzerliği nedeniyle diğer bölgelere de yayılabilir. Olaylara karşı güvenlik önlemlerinin başarısızlığının, olayları genişleteceği belirtildi. Güvenlik güçleri, gösterilere müdahaleleri sırasında göz yaşartıcı gaz bombası kullanırken, eylemcilere yönelik gözaltı furyası devam ediyor.
Fırtına öncesi sessizlik
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre, Sidi Bu Zeyd’de sendikacı ve siyasi aktivist Farac el-Tili, şiddet olaylarının yaşandığı bölgeye giden tüm yolların kapatılmasının ardından yaşananları, fırtına öncesi sessizliğe benzetti. Aktivist Tili, öğrencilerin okullarından ayrılması sonrasında protestoların yeniden başlayacağı beklentisiyle şehrin tüm girişlerine çok sayıda güvenlik gücünün konuşlandığını belirtti.
Protesto gösterileri patlak vermesinden sonra güvenlik güçlerine ve ilgili makamlara çağrı da bulunan Cilma kasabasından bir aktivist, olaylar karşısında aklıselim le hareket edilmesi gerektiğini ifade etti.
Siyasi aktivist Necib el-Aşuri de güvenlik organlarının bu protestolarla mücadele şeklini eleştirirken, güvenlik güçlerinin faaliyetlerinin eylemlerin başka bölgelere de sıçramasına yol açabileceğini belirtti. Cilma’da yaşayan Aşuri, akşam vaktinde öfke patlamasının ve protesto eylemlerinin artacağı beklentisiyle salı sabahı çok sayıda güvenlik gücünün bölgelere konuşlandırıldığını dile getirdi.



Hamas, anarşi ve casuslukla suçlanan kişilerle savaşıyor

 Haziran ayında Gazze Şeridi'nde gıda yardımı dağıtılan bir alanın yakınında eşek arabasının üzerine uzanmış yaralı bir Filistinli kadın (AP)
Haziran ayında Gazze Şeridi'nde gıda yardımı dağıtılan bir alanın yakınında eşek arabasının üzerine uzanmış yaralı bir Filistinli kadın (AP)
TT

Hamas, anarşi ve casuslukla suçlanan kişilerle savaşıyor

 Haziran ayında Gazze Şeridi'nde gıda yardımı dağıtılan bir alanın yakınında eşek arabasının üzerine uzanmış yaralı bir Filistinli kadın (AP)
Haziran ayında Gazze Şeridi'nde gıda yardımı dağıtılan bir alanın yakınında eşek arabasının üzerine uzanmış yaralı bir Filistinli kadın (AP)

Hamas, dün şafak vakti Gazze Şeridi'nin orta kesiminde büyük bir aşiretin üyelerini, diğer suçlamaların yanı sıra anarşi ve yardım tırlarının yağmalanması olaylarına karıştıkları iddiasıyla öldürdü. Olay, İsrail'in, Hamas ile El Fetih'e bağlı bazı aktivistler ya da bazı Filistinli aileler arasındaki farklılıkları istismar etmeye ve onları Gazze Şeridi'ndeki Hamas yönetimini zayıflatmak için ordusuyla koordineli çalışan silahlı milisler haline gelmiş gibi göstererek kendi çıkarlarına hizmet etmek için kullanmaya çalıştığı bir dönemde meydana geldi.

İsrail, Gazze Şeridi'nde 20 aydır sürdürdüğü savaşın başından bu yana, El Fetih aktivistlerinin ya da Gazze Şeridi'ndeki bazı aşiret üyelerinin Hamas'a yönelik düşmanlıklarını istismar ederek, Hamas'a karşı silahlı gruplar oluşturmaya çalıştı. Ekim 2023'ten bu yana savaşta yaşadığı gerilemelere rağmen Gazze Şeridi'ni yönetmeye devam eden Hamas ise bu yaklaşıma, İsrail'le bağlantısı olduğundan şüphelenilen bir dizi kişiyi infaz ederek karşılık verdi.

Hamas'ın son operasyonunda dün şafak vakti Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta büyük bir aşirete mensup yaklaşık 12 Filistinli öldürüldü. Söz konusu aşiretin üyeleri, Deyr el-Balah'ın doğusunda İsrail güçlerinin konuşlandığı bölgelerde ya da yakınlarında bulunuyordu.

Şarku’l Avsat'a konuşan saha kaynakları, öldürülenlerin bir kısmının son zamanlarda yaşanan anarşinin ve yardım tırlarını yağmalama girişimlerinin arkasında olduklarından şüphelenildiğini bildirdi. Bazılarının ise İsrail için casusluk faaliyeti yürüttüklerini iddia eden kaynaklar, bunun da Hamas kaynakları tarafından doğrulandığını söyledi.

İsrail'in Hamas'la mücadele etmek için desteklemeye çalıştığı, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ın bazı bölgelerinde, İsrail'in tamamen işgal ettiği ve sakinlerini yerinden ettiği bölgelerde bulunan Yaser Ebu Şebab silahlı grubu gibi pek çok benzer vaka olduğu açık. Filistin Yönetimi, Ebu Şebab'ın kendisiyle olan ilişkisini reddetmiş olsa da Ebu Şebab, Filistin Yönetimi'ne atıfta bulunarak defalarca ‘Filistin meşruiyeti’ altında faaliyet gösterdiğini iddia etti.

Yedioth Ahronoth gazetesinde yayınlanan bir habere göre İsrail ordusu, Gazze ve Han Yunus'ta faaliyet gösteren ve üyeleri El Fetih üyesi ya da Filistin Yönetimi güvenlik servisleri mensubu olan iki silahlı grupla koordinasyon kurmaya başladı. Bu gruplar Gazze Şeridi'ndeki Hamas yönetimini zayıflatmak amacıyla mali destek alıyor.

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta yiyecek almaya çalışan Filistinli çocuklar, 30 Haziran (AFP)Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta yiyecek almaya çalışan Filistinli çocuklar, 30 Haziran (AFP)

Haberde Rami Halas adlı bir kişinin liderliğindeki silahlı grubun, Gazze şehrinin Şucaiye mahallesinde faaliyet gösterdiği ve mahalle içindeki Hamas mensuplarına karşı operasyonlar düzenlediği, ikinci grubun ise Yaser Hanidek tarafından yönetildiği ve Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta faaliyet gösterdiği belirtildi.

Haberde bu iki grubun İsrail'den silah ve insani yardım desteği aldığı, üyelerinin ise Filistin Yönetimi'nden maaş aldığı iddia edildi.

Söz konusu haber üzerine Yaser Hanidek bir video yayınlayarak, İsrail'in iddialarını yalanladı ve kendisine yöneltilen suçlamaları reddettiğini vurgulayarak halen Han Yunus'ta olduğunu, normal bir şekilde çalıştığını, anarşiyi reddettiğini, direnişin yanında yer aldığını ve direnişin sırtında bir hançer olmayacağını söyledi. Bununla birlikte, iki kardeşinin ölümüne neden olan ailevi anlaşmazlıkların kendisini silahlanmaya ittiğini belirterek, İsrail, El Fetih ya da Filistin Yönetimi'nin herhangi bir kurumuyla hiçbir bağı olmadığını açıkladı.

Öte yandan, tanınmış Halas ailesi vatanseverlik dışı her türlü eylemi reddeden bir açıklama yayınlayarak, Filistinlilerin genel tutumunun dışındaki her türlü davranışı reddettiklerini vurguladı.

Bu ailenin mensuplarınn çoğu El Fetih'e mensup, ancak aralarında Hamas ve İslami Cihad Hareketi üyeleri de var.

Gazze Şeridi’ndeki İçişleri ve Ulusal Güvenlik Bakanlığı Ebu Şebab'a teslim olması için 10 gün süre vermiş, ‘vatana ihanet’, ‘casusluk’, ‘silahlı hücre kurmak’ ve ‘silahlı isyan’ ile suçlamış, teslim olmaması halinde gıyabında yargılamakla tehdit etmişti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bir aydan uzun bir süre önce İsrail'in Hamas'a muhalif silahlı grupları desteklediğini itiraf etmişti.

Hamas sık sık kamuoyu önünde İsrail'i Gazze Şeridi'ndeki kaosun arkasında olmakla suçluyor ve daha önceki açıklamalarına göre ‘vatandaşların güvenliğine müdahale etmeye cesaret eden herkese karşı demir yumrukla saldıracağını’ vurguluyor.

Hamas, Gazze Şeridi'ndeki büyük kaos ortamında güvenlik durumunun kontrolünü yeniden ele geçirmek için ateşkesten faydalanıyor ki bunu, iki aydan fazla süren bir önceki ateşkes sırasında da yapmıştı. Hareket son zamanlarda silahlı adamlara, tüccarlara, çetelere, hırsızlara ve İsrail'le iş birliği yapanlara karşı daha kapsamlı güvenlik operasyonları düzenlemeye ve bu kişileri infaz etmeye ya da yaralamaya başladı.