Kadına yönelik şiddette zirve Avrupa ülkelerinin

Kadına yönelik şiddette zirve Avrupa ülkelerinin
TT

Kadına yönelik şiddette zirve Avrupa ülkelerinin

Kadına yönelik şiddette zirve Avrupa ülkelerinin

Dünya Sağlık Örgütünün 2015 araştırmasına göre Türkiye, 1 milyon kişi başına 5 cinayetle, Almanya, Hollanda, Norveç, İsveç ve İspanya ile aynı bantta yer aldı.
Bu rakam İsrail, Ermenistan ve Hırvatistan'da 7; Belçika, Avustralya ve Romanya'da 8 olarak gerçekleşti. Türkiye'de 2015'teki 1 milyon kişi başına 5 cinayet oranı da 2016'da 3.7, 2017'de 4.33 ve 2018 sonu itibarıyla da 3.4'le düştü.
Kadın cinayetlerinin yüksek olduğu ülkelerse Rusya (32), Meksika (35), Brezilya (42) ve Guatemala (72) oldu. Verilere bakıldığında kadın cinayetleri noktasında ülkelerin gelişmişlik seviyelerinin tek başına belirleyici olmadığı, sosyal yapıların, kültürlerin çok farklı sonuçlar doğurabileceği de ortaya çıktı.
Kadına yönelik şiddette zirve Avrupa ülkelerinin
TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu raporuna göre, AB'de 15 yaşından büyük her 3 kadından 1'i, bir erkeğin fiziksel ya da cinsel şiddetine maruz kalıyor. Rapora göre, AB'de kadının en çok şiddet gördüğü ülkeler yüzde 52 ile Danimarka ve yüzde 47 ile Finlandiya. Almanya'da bu oran yüzde 35, İngiltere ve Fransa'da yüzde 44, Hollanda'da ise yüzde 45. Bu rapora göre, Türkiye genelinde yaşamlarının herhangi bir döneminde fiziksel şiddete maruz kalmış olanların oranı ise yüzde 36.
AB'de her 20 kadından 1'i tecavüz mağduru
Avrupa Birliği Temel Haklar Ajansı tarafından 2014 yılında 28 Avrupa Birliği üyesi ülkede 42 bin kadınla yüz yüze gerçekleştirilen araştırmanın sonuçları, bu ülkelerdeki taciz ve tecavüzlerin ulaştığı korkunç boyutu gözler önüne serdi. Buna göre, Avrupa Birliğinde her 20 kadından 1'i tecavüze uğruyor. Araştırmada, kadınların yaygın biçimde cinsel istismara uğradığı ancak bunların çok azının kayıtlara geçtiği de belirtildi. Araştırmadaki bir diğer detaysa, aile içi şiddet vakalarının sadece yüzde 14'ünün, diğer şiddet vakalarının da sadece yüzde 13'ünün rapor edildiği oldu.
Taciz ve tecavüz vakalarında ilk sırada İngiltere var
Avrupa İstatistik Ofisinin (Eurostat) 2017 verilerine göre, taciz ve tecavüz olaylarında zirve İngiltere'nin. Ülkede 2017 yılında 48 bin 122 kadın tecavüze uğradı. Listede 14 bin 899 hadiseyle Fransa ikinci, 7 bin 831 hadiseyle Almanya üçüncü, 6 bin 810 hadiseyle de İsveç dördüncü sırada yer aldı.
Danimarka'da tecavüz neredeyse suç değil
Uluslararası Af Örgütünün verilerine göre de, Danimarka'da 'tecavüz' oldukça sık yaşanıyor ve tecavüzcülere nadiren ceza veriliyor. Bu sebeple de Danimarka'da kadınlar taciz ve tecavüz olaylarını polise bildirmeme eğilimi gösteriyor. Uluslararası Af Örgütü, 2017'de ülkede 25 bine yakın taciz ve tecavüz vakası yaşandığını, bunlardan sadece 890'ının güvenlik güçlerine bildirildiğini, bu olaylardan sadece 535'inin mahkemelerce dava olarak kabul edildiğini ve yalnız 94 saldırganın ceza aldığını bildirdi. Rakamlar diğer Avrupa ülkelerinde de korkunç boyutta. Öyle ki mayıs ayında Almanya ve Belçika'da binlerce kadın taciz ve tecavüzlerin örtbas edilmesine tepki için sokaklara döküldü.
Çocuk istismarında da tepede Avrupa var
Çocuklara yönelik şiddet ve cinsel içerikli yayınlarının 2016 yılı rakamları incelendiğinde ise, çocuk istismarına dair içeriklerin yer aldığı 57 bin 335 internet sitesi tespit edildi. İnternet kurbanlarının yüzde 89'unun kız çocukları olduğu, bu içeriklerin de yüzde 60'ının Avrupa merkezli sunuculardan elde edildiği bilgisine ulaşıldı. Hollanda çocuk istismarı yönelik içerikli görüntülerin en çok yüklendiği ülke olarak öne çıktı.



Sonsuzluk Galaksisi, süper kütleli kara deliklerin gizemine ışık tuttu

Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
TT

Sonsuzluk Galaksisi, süper kütleli kara deliklerin gizemine ışık tuttu

Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)
Süper kütleli kara deliklerin daha küçük kara deliklerin birleşimiyle oluştuğu düşünülürken, bilim insanları farklı bir teori ortaya atıyor (Temsili/NASA)

Bilim insanları ilk kez doğrudan bir gaz ve toz bulutunun çökmesi sonucu oluşmuş bir süper kütleli kara delik saptamış olabilir. Sonsuzluk Galaksisi'ndeki bu keşif, evrenin ilk dönemlerine dair merak edilen bir soruya da ışık tutma potansiyeli taşıyor. 

Kara delikler yaşam döngülerinin sonuna gelen büyük kütleli yıldızların süpernova patlamasının ardından kendi üzerine çökmesi sonucu oluşuyor. Süper kütleli kara deliklerse bu daha küçük kara deliklerin zaman içinde birleşmesiyle meydana geliyor.

Öte yandan NASA öncülüğünde geliştirilen James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Büyük Patlama'dan sonraki yaklaşık 500 milyon yıl içinde oluşmuş süper kütleli kara delikler keşfediyor. Böyle bir yapının ortaya çıkması için en az 1 milyar yıl geçmesi gerektiğini düşünen gökbilimciler, son yıllarda bu tuhaflığa bir açıklama getirmeye çalışıyor. 

Öne çıkan teorilerden birine göre bazı süper kütleli kara delikler, devasa bir gaz ve toz bulutunun herhangi bir yıldız üretmeden doğrudan kendi üstüne çökmesiyle meydana geliyor olabilir. 

Ancak bilim insanları daha önce bu senaryoyu destekleyen somut bir kanıt bulamamıştı. 

Yale Üniversitesi'nden Pieter van Dokkum liderliğindeki bir araştırma ekibi, Dünya'dan yaklaşık 8 milyar ışık yılı uzaktaki bir galakside bu kanıtı bulmuş olabilir.

cdfvgbh
James Webb Uzay Teleskobu, Sonsuzluk Galaksisi'nde toplam üç süper kütleli kara delik buldu (NASA/Yale Üniversitesi)

JWST'yi kullanarak galaksiyi gözlemleyen bilim insanları, sonsuzluk işaretine benzeyen bir görüntüyle karşılaştı. Bu nedenle Sonsuzluk Galaksisi adını alan gökadanın, iki galaksinin kafa kafaya çarpışması sonucu oluştuğu için bu şekli aldığı düşünülüyor.

Araştırmacılar şaşırtıcı bir şekilde iki galaksinin birleştiği yerdeki gaz bulutunun içinde süper kütleli bir kara delik tespit etti. Kara deliğin, halihazırda beslendiği bu gaz bulutunda oluştuğu tahmin ediliyor.

Hakemli dergi The Astrophysical Journal Letters'ta 15 Temmuz Salı günü yayımlanan makalenin başyazarı van Dokkum "Devasa bir galaksinin çekirdeği dışında bir kara delik bulmak başlı başına olağandışı bir durum ancak daha da sıradışı olan şey, oraya nasıl geldiği" diyerek ekliyor: 

Muhtemelen oraya öylece varmamış, orada oluşmuş. Ve epey yakın bir zamanda. Başka bir deyişle, bir süper kütleli kara deliğin doğuşuna tanıklık ettiğimizi düşünüyoruz, ki bu daha önce hiç görülmemiş bir şey.

Bilim insanları iki galaksinin çarpışması sırasında yoğun bir gaz düğümü oluştuğunu ve burada Güneş'in 1 milyon katı ağırlığında süper kütleli kara deliğin meydana geldiğini tahmin ediyor.

Ekip teorilerini test etmek için kara deliğin hızıyla, onu çevreleyen gaz bulutunun hızını karşılaştırdı. Bunların birbirine yakın olması, kara deliğin orada oluşma ihtimalini güçlendirdi.

Çalışma ayrıca, çarpışan iki galaksinin çekirdeklerinde de aktif süper kütleli kara delikler bulunduğunu ortaya koydu.

Bunun beklenmediğini belirten van Dokkum, çalışmanın bulgularını şöyle değerlendiriyor:

Doğrudan çökme sonucu bir kara delik bulduğumuzu kesin bir şekilde söyleyemeyiz. Ancak bu yeni verilerin, diğer açıklamalardan bazılarını elerken, yeni doğmuş bir kara delik ihtimalini güçlendirdiğini söyleyebiliriz. Verileri incelemeye ve bu olasılıkları araştırmaya devam edeceğiz.

Independent Türkçe, Space.com, IFLScience, The Astrophysical Journal Letters