Geniş para arzı M3 yüzde 25,7 büyüdü

Geniş para arzı M3 yüzde 25,7 büyüdü
TT

Geniş para arzı M3 yüzde 25,7 büyüdü

Geniş para arzı M3 yüzde 25,7 büyüdü

En geniş para arzı M3 Kasım ayında yıllık yüzde 25,7 büyüdü.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2019 yılı Kasım ayı Parasal Gelişmeleri'ni açıkladı. Buna göre, geniş para arzı M3, Ekim 2019 döneminde yıllık yüzde 20,4 büyümenin ardından Kasım 2019 döneminde yüzde 25,7 büyüdü. En dar para tanımı olan M1'in yıllık büyüme oranı ise bir önceki ay gerçekleşen yüzde 28,2'den yüzde 38,1'e yükseldi. Parasal sektör tarafından verilen kredilerin yıllık artış hızı, hanehalkı için Kasım 2019'da bir önceki aya göre artarak pozitif yönde yüzde 11,9 olarak gerçekleşti. Finansal olmayan kuruluşlara verilen krediler ise Ekim 2019'da bir önceki yıla göre yüzde 1,1 artarken, Kasım 2019 döneminde bir önceki yıla göre yüzde 5,9 arttı.
Geniş para arzı bileşenlerinin para arzındaki yıllık büyümeye katkısı incelendiğinde; vadeli mevduatların para arzına en büyük katkıyı sağlayan kalem olduğu, bunu vadesiz mevduatların izlediği görüldü. Kasım 2019'da geniş para arzı M3'de gözlenen yıllık yüzde 25,7 oranındaki büyümede yüzde 17,5 ile vadeli mevduatlardaki artış etkili olmuş, bunu yüzde 5,6 ile vadesiz mevduatlar izlemiş ve diğer kalemlerin katkısı sınırlı düzeyde kaldı.
M3'teki büyümenin karşılık kalemlerine yansıması; yüzde 26,7'ü özel sektörden, yüzde 4,4'i genel yönetimden, yüzde 0,9'i banka dışı finansal kuruluşlardan ve yüzde 1,7'i net dış varlıklardan alacaklarda artış şeklinde oldu. Diğer taraftan diğer kalemler (net) yüzde 8 oranında azalış olarak katkı yaptı.

 


Çin, Fas’taki fabrikalara yatırımları neden artırıyor?

Fas'ın Tanger Med limanı otomobil satışlarında önemli rol oynuyor (Reuters)
Fas'ın Tanger Med limanı otomobil satışlarında önemli rol oynuyor (Reuters)
TT

Çin, Fas’taki fabrikalara yatırımları neden artırıyor?

Fas'ın Tanger Med limanı otomobil satışlarında önemli rol oynuyor (Reuters)
Fas'ın Tanger Med limanı otomobil satışlarında önemli rol oynuyor (Reuters)

Çin, otomotiv sektörü güçlü olan ve Avrupa'yla ticaret anlaşmasına sahip Fas'a yatırımlarını artırıyor.

New York Times'ın (NYT) analizinde, son yıllarda Çinli enerji, elektrikli araç ve batarya üreticilerinin Fas'a 10 milyar dolarlık yatırım yaptığı belirtiliyor. Aralarında batarya üreticisi Gotion High-tech'in de bulunduğu onlarca Çinli firma, Fas'ta otomobil üretimi yapıyor.

Haberde, Fas'ın Avrupa Birliği'yle (AB) serbest ticaret anlaşmasına sahip olduğuna dikkat çekilerek, ABD'yle ticaret savaşında Çin'in buraya yatırımlarını artırdığı ifade ediliyor.

Auto World Journal'a göre Fas, 2023'te Çin, Japonya ve Hindistan'ı geride bırakarak AB'nin önde gelen otomobil ihracatçısı oldu.

Stratejik danışmanlık platformu Multipolarity Report'un kurucusu ekonomist Alexandre Kateb, Pekin'in "Fas'ın temel avantajlarından yararlanmak istediğini" söylüyor.

Kateb, Avrupa ve Afrika'yı birbirine bağlayan Fas'ın son 20 yıldır bir "otomotiv endüstrisi ekosistemi" inşa ettiğini belirtiyor. Ülke, Tanger Med gibi limanları ve araba aküsü üretiminde kullanılan büyük fosfat rezervlerini içeren sofistike bir ulaşım ağına sahip. Ayrıca temiz enerjiye geçiş konusunda da hızlı hareket ediyorlar.

Londra merkezli düşünce kuruluşu Chatham House'tan Ahmed Aboudouh, Meksika'nın ABD'nin gümrük vergilerinden kaçınmak isteyen üreticiler için oynadığı rolü, Fas'ın da Çinli firmalar için üstlenebileceğini belirtiyor.

Diğer yandan ABD Başkanı Donald Trump'ın, Fas'a gümrük vergilerini yükselterek Pekin yönetiminin önünü kesmeye çalışabileceği değerlendirmesi paylaşılıyor.

Aboudouh, Fas'ın Pekin'i "büyük bir ortak olarak gördüğünü" ancak Trump'ın Çin'le ticaret yapan ülkelere baskı uygulama riskinin de farkında olduğunu söylüyor.

Çin'in Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında sağladığı krediler ve yaptığı yatırımlar, Fas'ın ekonomik kalkınmasına güç kattı. Pekin yönetimi, yüksek hızlı tren hattı, güneş enerjisi santralleri ve Tanca'da 10 milyar dolarlık bir teknoloji merkezi gibi projelerle altyapının güçlendirilmesini sağladı.

Ayrıca bu yıl, Nijerya ve Fas arasında planlanan 26 milyar dolarlık doğalgaz boru hattının inşaatına çelik sağlaması için Çinli bir şirketle anlaşıldı.

Independent Türkçe, New York Times, APA News