Ukrayna’dan İran’a yalanlama: Düşürülen uçak uyarılmadı

Ukrayna Havayollarından bir yetkili, parçalanan uçağın rotasından saptığına dair İran’ın iddialarına yanıt veriyor (AP)
Ukrayna Havayollarından bir yetkili, parçalanan uçağın rotasından saptığına dair İran’ın iddialarına yanıt veriyor (AP)
TT

Ukrayna’dan İran’a yalanlama: Düşürülen uçak uyarılmadı

Ukrayna Havayollarından bir yetkili, parçalanan uçağın rotasından saptığına dair İran’ın iddialarına yanıt veriyor (AP)
Ukrayna Havayollarından bir yetkili, parçalanan uçağın rotasından saptığına dair İran’ın iddialarına yanıt veriyor (AP)

Ukrayna Uluslararası Havayolları (UIA) şirketi, İranlı yetkililerin düşürülen uçağa önceden uyarı yapıldığına dair iddialarını yalanladı.
İran yönetimi, 8 Ocak Çarşamba günü düşürülen yolcu uçağına, yola çıkmadan önce güvenliğine yönelik muhtemel bir tehdit olduğuna ilişkin Tahran İmam Humeyni Havalimanı’ndan bir uyarı yapıldığını iddia etmişti.
İran Ordusu’nun, uçağın Devrim Muhafızları Ordusu’na ait hassas bir askeri noktaya yakın uçtuğuna dair yaptığı açıklamanın ardından UİA Genel Müdürü ve Genel Müdür Yardımcısı Ihor Sosnovsky, Ukrayna Uluslararası Havayolları’nın uçağın normal rotasından saptığına yönelik iddiaları yalanladılar.
İki yetkili, uçakta bulunan kabin ekibinin uygun bir şekilde hareket etmediğine dair işaretler olduğunu söyleyen İran'a karşı kızgınlıklarını ifade ettiler.
Aynı zamanda iki yetkili, İran’ı olayın sorumluluğunu tamamen üstlenmeye davet etti ve İranlı yetkililerin havaalanını kapatması gerektiğini ifade ettiler.
UIA Genel Müdür Yardımcısı Sosnovsky yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Savaşta hareket ettiğinizde istediğiniz şekilde hareket edebilirsiniz ancak yakında siviller vardı ve onların hayatlarını korumanız gerekirdi. Eğer oradan oraya füze atıyorlarsa havaalanını kapatmak zorundalar. Zorundalar. Ardından ne isterlerse yapabilirler.”
Sosnovsky, uçağın 6 bin feet yüksekliğe çıktıktan sonra Hava Trafik Kontrol kulesinin talimatlarına uyarak 15 derece sağa döndüğünü belirtti.
Ukrayna Hükümeti’nin istatistiklerine göre, uçak kazasında aralarında mürettebattaki 9 kişinin de olduğu 11 Ukraynalı hayatını kaybetti. Ukrayna vatandaşlarının yanısıra Uçakta 82 İranlı ve 63 Kanadalının yanı sıra İsveç, Afganistan, Almanya ve İngiltere vatandaşları vardı.
UIA, düşen uçağın kalkış yaptığı sırada Tahran Havaalanı’nın normal bir şekilde çalıştığını söyledi. Şirket başkanı ve CEO’su Yevhenii Dykhne, uçağın geç kalkmasının sebebi hakkındaki sorulara yanıt olarak ise uçağa gereğinden fazla eşya yüklendiği için pilotun bazı çantaların indirilmesine karar verdiğini söyledi.
Ukrayna uluslararası Havayolları'na ait PS752 uçuşu, Tahran'ın İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı'ndan yerel saatle 06:12'de kalktı. Çok kısa bir süre sonra da düştü. İran rejimi olaydan sorumlu olduğunu önce reddetmiş 3 gün sonra uçağın “insani hata” sonucu düşürüldüğünü itiraf etmişti.



İran'ı bombalamak için hangi İsrail savaş uçakları kullanılıyor?

İtalya'daki ortak eğitim sırasında ABD yapımı bir F-35 savaş uçağının önünde poz veren İsrailli pilotlar (İsrail ordusunun internet sitesi)
İtalya'daki ortak eğitim sırasında ABD yapımı bir F-35 savaş uçağının önünde poz veren İsrailli pilotlar (İsrail ordusunun internet sitesi)
TT

İran'ı bombalamak için hangi İsrail savaş uçakları kullanılıyor?

İtalya'daki ortak eğitim sırasında ABD yapımı bir F-35 savaş uçağının önünde poz veren İsrailli pilotlar (İsrail ordusunun internet sitesi)
İtalya'daki ortak eğitim sırasında ABD yapımı bir F-35 savaş uçağının önünde poz veren İsrailli pilotlar (İsrail ordusunun internet sitesi)

İsrail ordusu cuma günü, F-15'ler, F-16'lar ve F-35'ler de dahil olmak üzere hava filosunu kullanarak İran nükleer tesislerini hedef aldı.

İsrail ve İran arasında son dönemde gerilim ve tehditler artıyor. İsrail ordusu İran'daki nükleer tesisleri vururken, Tel Aviv Tahran'ı nükleer silah elde etmek istemekle suçladı.

İsrail Ordu Sözcüsü Effie Defrin Cuma günü yerel saatle sabah 8'de yayınladığı mesajda, “Pilotlarımız İran'ın çeşitli bölgelerindeki askeri hedeflere ve nükleer programla ilgili hedeflere saldırdı ve saldırmaya devam ediyor” dedi. Yükselen Aslan Operasyonu cuma sabahı halen devam ediyordu.

İsrail, İran'ı hedef almak için hava kuvvetlerine başvurdu. İsrail ordusu cuma günkü saldırıda kullanılan uçakların fotoğraf ve videolarını sosyal medya platformu X'te yayınlayarak F-15, F-16 ve F-35 uçaklarının kullanıldığını gösterdi.

sd
İtalya'daki ortak eğitim sırasında ABD yapımı bir F-35 savaş uçağının önünde poz veren İsrailli pilotlar (İsrail ordusunun internet sitesi)

Eski bir askeri pilot ve savunma uzmanı olan Xavier Tytelman, Fransız gazetesi Le Parisien’e verdiği demeçte, “Sahip oldukları üç model F-15, F-16 ve F-35” dedi. Ona göre bu uçaklar, radarlar ve havada yakıt ikmali yapan uçaklar tarafından destekleniyor.

Hava kuvvetlerinin yüzde 60'ı

İsrail, İran'daki yaklaşık 100 hedefi vurmak için 200 savaş uçağı kullandı. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (IISS) tarafından yayınlanan ve CNN tarafından haberleştirilen Askeri Denge 2025 istatistiklerine göre bu sayı İsrail'in savaş kabiliyetine sahip uçaklarının yaklaşık yüzde 60'ını temsil ediyor.

Aynı kaynağa göre İsrail'in 39 adet F-35'i, 75 adet F-15'i ve yaklaşık 200 adet F-16'sı bulunuyor.

cdfvg
İsrailli pilotlar saldırıdan önce F-15 savaş uçağına binmek için yürüyorlar. (İsrail ordusu)

Tytelman, “Bu kadar çok uçağı aynı anda çalıştırabilmek hem teknik hem de lojistik açıdan operasyonel bir başarıdır. Uçak filosunun yaklaşık üçte biri bakım, yükseltme ve geçici arızalar nedeniyle (sürekli olarak) aktif hizmette değil. Filonun neredeyse üçte ikisini bir operasyon için havada tutabilmek, ülkenin potansiyelinin neredeyse yüzde 100'ünün bir göreve gittiği anlamına geliyor. Bu büyük bir olay” ifadelerini kullandı.

dcfvg
İsrail’e ait bir F-16 savaş uçağı

Tytelman, F-35'lerin havalandıktan sonra ‘derinlemesine saldırabilmek için düşman savunmasına nüfuz edebileceğini’ ve özellikle İran radarlarını ya da savunma tesislerini yok etmek için kullanılacağını belirtti.

F-15, İran mevzilerini hedef almak için bir ‘bomba taşıyıcı’ görevi görüyor. F-16 ise ‘çok yönlü ve manevra kabiliyeti yüksek bir savaş uçağı’. ABD Hava Kuvvetleri'nin tanımına göre F-16’lar ‘her türlü hava koşulunda hedefleri belirleyebilir ve alçaktan uçan uçakları tespit edebilir’.

İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) ‘şiddetli misilleme’ ve ‘amansız’ karşılık sözü verdi. Tahran, bazıları Tel Aviv ve Ramat Gan'daki hedefleri vuran füzeler ateşledi.