Mısır, Kızıldeniz'in en büyük askeri üssün açılışını gerçekleştirdi

Mısır, Kızıldeniz'in en büyük askeri üssün açılışını gerçekleştirdi
TT

Mısır, Kızıldeniz'in en büyük askeri üssün açılışını gerçekleştirdi

Mısır, Kızıldeniz'in en büyük askeri üssün açılışını gerçekleştirdi

Bölgedeki gerilimler yükselmeye devam ederken Mısır, dün rekor sürede bitirdiği Kızıldeniz'deki en büyük askeri üssün açılışını yaptı. Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Bessam Radi, “Kara, deniz ve havada vurucu askeri güç” olarak nitelediği bu üssün açılışını “Bölgesel ve uluslararası gelişmelerle” ilişkilendirdi.  Berenice Askeri Üssü, Kızıldeniz sahilinde yer alıyor.
Mısır silahlı kuvvetleri, bu ayın başından beri, deniz, hava ve kara askeri tatbikatlara ve farklı bölgelerdeki güçlerin yeniden konuşlandırılması yoluyla geniş bir alarma tanık oluyor. Bu alarm, Doğu Akdeniz bölgesindeki enerji hususunda Türkiye ile artan gerilimlere, Libya'daki ve Mısır'ın Etiyopya ile Nahda Barajı konusundaki tökezleyen müzakerelerine denk geliyor.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, dün, Arap ülkeleri ve çeşitli ülkelerinin huzurunda Berenice Askeri Üssü’nün açılışını gerçekleştirdi. Açılışa Suudi Savunma Bakan Yardımcısı Halid bin Selman, Ermenistan Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan, Abu Dabi Veliaht Prensi ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Silahlı Kuvvetleri Başkomutan Yardımcısı Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan katıldı.
Üssün bu kadar kısa sürede açılışı şaşırtıcıydı. Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Bessam Radi, bu konuda yaptığı açıklamada, “Askeri üssün inşaatı, stratejik güney tarafındaki Mısır askeri kalelerinden birisi olması için rekor süreyle birkaç ay içinde tamamlandı” ifadelerinde bulundu. Bu açılışı bölgesel ve uluslararası gelişmelerle ilişkilendiren Radi, Mısır silahlı kuvvetlerinin uluslararası sıralamadaki yerinin yükseltilmesi arzusuna da değindi.
Açıklamalara göre Mısır, bu üs sayesinde güney kıyılarını emniyet altına almayı, ekonomik yatırımlarını ve doğal kaynaklarını korumayı ve Kızıldeniz'deki güvenlik sorunlarıyla yüzleşmeyi hedefliyor. Aynı zamanda Süveyş Kanalı’na ve ilgili ekonomik alanlara doğru Kızıldeniz'deki hareket ekseni boyunca küresel deniz trafiğini sağlamak da bu amaçlardan bazıları.
150 bin dönümlük bir alana inşa edilmiş olan Berenice, deniz ve hava üssün yanı sıra askeri hastane, savaş ve idari birimler, atış poliganları ve tüm silahların kullanıldığı eğitim alanları kapsıyor. Aynı zamanda içerisinde bir ticari rıhtım, yolcu terminali, ticari malların depolandığı peronlar, konteynırların depolandığı alanlar, Berenice Uluslararası Havaalanı ve deniz suyu arıtma tesisi de yer alıyor.
Üssün açılışı, Kuzey Mısır'daki Muhammed Necip Askeri Üssü’nün açılmasından iki yıl sonra gerçekleşti. Bessam Radi, açıklamalarına “Bu üs, Mısır silahlı kuvvetlerinin stratejik güney yönündeki tüm görevlere hazır olduğunu beyan etmek için kapsamlı gelişimi ve modernizasyonu stratejisi çerçevesinde inşa edilmiştir” sözlerini ekleyerek devam etti.
Cumhurbaşkanı Sisi’yi açılıştan dolayı tebrik eden Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda şu açıklamalarda bulundu;
“Berenice Askeri Üssü ve sivil havaalanı, Mısır'ın Arap güvenlik sistemindeki ve bölgesel istikrarın sağlanmasındaki kilit rolünü pekiştiriyor. Mısır silahlı kuvvetleri, sadece Mısır'ın hayati bir damarı değil, aynı zamanda tüm Arap dünyasının gücüdür. Güçlü ve gelişmiş silahlı kuvvetleriyle Mısır, bölgedeki istikrarı ve barışı temsil ediyor.”
Prens Muhammed bin Zayed, BAE ve Mısır arasındaki kardeşlik ilişkilerinin, liderlerinin uyumlu vizyonları ışığında, hem stratejik hem de resmi ve halk düzeylerinde derin ve köklü olduğunu belirtti. Aynı zamanda amaç ve kaderin birliğine inanan bu iki ülkenin; bölgesel ve uluslararası meseleler ve zorluklar hakkında sürekli danışma için ortak endişe duyduklarını da vurguladı.
Burada bulunan gelişmiş ekipmanların Mısır askeri yeteneklerini temsil ettiğini belirten Abu Dabi Veliaht Prensi, aynı zamanda bu üs sayesinde Kızıldeniz’deki seyir ve güvenlik özgürlüğünün desteklenmesi yanı sıra iskele, havaalanı ve su arıtma tesisiyle kalkınma projelerinde de hizmet verilmesinden dolayı övgüde bulundu.
Prens bin Zayed, Arap ve Ortadoğu bölgesinin tüm dünyanın güvenliği ve çıkarları için ciddi stratejik bir öneme sahip olduğunu da vurguladı.
Açılışta, Cumhurbaşkanı Sisi ve misafirleri; tüm stratejik yönlerde, Kızıldeniz ve Akdeniz'de günlerdir gerçekleşen “Kadir 2020” askeri tatbikatının kapanışına da şahit oldu. Bu tatbikata Mistral helikopter gemisi, saldırı helikopterleri, savaş gemileri, denizaltılar, yüzergezer kuvvetler, çeşitli görevlerdeki savaşçılar ve hava kuvvetleri de yer aldı.
Mısır ile Türkiye arasında son birkaç aydır Akdeniz’deki gaz ve petrol keşifleriyle ilgili gerginlik yaşanıyor. Türkiye’nin Trablus’taki Libya Hükümeti’yle bir anlaşmaya varması ise hem Libya’daki durumu körüklemiş, hem de bu anlaşmazlıkları devam ettirmişti.  Öte yandan Mısır Petrol Bakanı Tarık el-Molla, dün bir gazeteye yaptığı açıklamada, Mısır’ın ilk kez Akdeniz’de petrol keşfi çalışmaları yapacak olan şirketleri önümüzdeki günlerde açıklayacağını belirtmişti.



 Tony Blair, Gazze Barış Konseyi üyelik adayları listesinden çıkarıldı

Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
TT

 Tony Blair, Gazze Barış Konseyi üyelik adayları listesinden çıkarıldı

Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)
Eski İngiliz Başbakanı Tony Blair (Arşiv- AFP)

Financial Times gazetesi, güvenilir kaynaklara dayandırdığı haberinde, İngiltere eski Başbakanı Tony Blair'in Arap ve İslam ülkelerinden gelen itirazlar sonrasında Gazze Barış Konseyi üyeliğine aday listesinden çıkarıldığını bildirdi.

Blair, ABD Başkanı Donald Trump'ın eylül ayı sonlarında İsrail ile Hamas arasındaki savaşı sona erdirmek için 20 maddelik planını açıkladığı sırada konsey üyeliği için belirlenen tek isimdi. Trump, Blair'i "çok iyi bir adam" olarak tanımlamıştı.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’ten aktardığına göre, Blair o dönemde planı "cesur ve akıllıca" olarak nitelendirdi ve ABD başkanının başkanlık edeceği konseye katılmaktan memnuniyet duyacağını ifade etti.

Ancak bazı Arap ve Müslüman ülkeler, kısmen 2003 yılında ABD öncülüğündeki Irak işgaline verdiği güçlü desteğin Ortadoğu'daki itibarına verdiği zarar nedeniyle plana karşı çıktı.

Financial Times, Blair'in bir müttefikinin, eski başbakanın Barış Konseyi üyesi olmayacağını söylediğini aktardı. Müttefik, "Bu konsey mevcut dünya liderlerinden oluşacak ve altında daha küçük bir yürütme kurulu bulunacak" dedi.

Kaynak, Blair'in, Trump'ın damadı Jared Kushner ve ABD başkanının kıdemli danışmanlarından Steve Witkoff'un yanı sıra Arap ve Batı ülkelerinden üst düzey yetkililerle birlikte yürütme kurulunda yer almasının beklendiğini de ifade etti.


Netanyahu, yeni Suriye’yi diplomasiyle değil bombalarla karşılıyor: İsrail, yeni Şam yönetimini barış ortağı değil kontrol edilmesi gereken hedef olarak kodluyor

Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
TT

Netanyahu, yeni Suriye’yi diplomasiyle değil bombalarla karşılıyor: İsrail, yeni Şam yönetimini barış ortağı değil kontrol edilmesi gereken hedef olarak kodluyor

Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)
Başbakan Binyamin Netanyahu, 19 Kasım'da Suriye ile olan tampon bölgeyi, savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde ziyaret etti (İsrail Başbakanlık Ofisi)

Kasım 2025’in yağmurlu bir gecesinde, İsrail ordusunun Ramallah’ın kalbine yönelik baskını sürerken, başkanlık binasına birkaç metre mesafedeki bir noktada oturan üst düzey bir Filistinli yetkili acı bir tebessümle şunu söyledi:
“Şu an Filistin hakkında konuşmak istemiyorum. İsrail’i sömürgeci bir devlet olarak tanımlayan ezber cümleleri de tekrar etmeye niyetim yok. Şu anda konuşmak istediğim şey Suriye.”

Yetkiliye göre Suriye, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun yalnızca gerçek bir barışı istemediğinin değil, komşu devletleri de görmek istemediğinin en açık kanıtı haline geldi. Zira Şam’daki yeni siyasi liderlik, İsrail’e karşı savaş ya da düşmanlık istemediğini açıkça ilan etmiş olmasına rağmen, İsrail Suriye topraklarını son derece sert askerî operasyonlarla ihlal etmeyi sürdürüyor.
Filistinli yetkili şöyle devam ediyor:
“Hamas 7 Ekim 2023’te savaşı başlattı, Hizbullah İsrail’i vurdu, Husiler İran’ın teşvikiyle ‘destek savaşına’ katıldı… Fakat Suriye tam tersine çatışmanın dışında kalmayı seçti; hatta çok daha fazlasını yaptı.”

“İsrail için bir tehdit yok”

Saldırganlığı caydırma operasyonlarının sonrası Şam’da kontrolü devralan yeni yönetim, İsrail dahil komşu hiçbir ülkeye tehdit oluşturmadığını açıkladı.
Bununla birlikte Beşşar Esed rejiminin çökmesi ve İran ekseninin bölgedeki en stratejik üssünü kaybetmesi, Suriye ile İsrail arasında çıkarların kesiştiği yeni bir dönemi mümkün kılabilirdi.

Filistinli yetkili, “İsrailliler sanki bu gerçekleri unuttu. Suriye artık İran milislerinin oyun alanı değil” diyor.

Bu süreçte ABD, Türkiye ve Azerbaycan, iki taraf arasında arabuluculuk yapmaya hazır olduklarını bildirerek, sınırların tamamen güvenli hâle gelmesini sağlayacak güvenlik düzenlemeleri için müzakerelere davet etti. İsrail’in çekincelerine rağmen Suriye, doğrudan görüşmelere dahi razı oldu. Nitekim Dışişleri Bakanı Esad el-Şeybani ile İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer arasında altı toplantı gerçekleştirildi.

İsrail kaynaklarına göre Şam, kapsamlı bir anlaşmaya ulaşmak adına büyük esneklik gösteriyor. 1967 ve 2024’te işgal edilen tüm toprakların iadesi karşılığında tam barış anlaşmasına hazır; fakat ara formüller de değerlendiriliyor. Bunlar arasında Golan’ın 15 yıla kadar İsrail’e kiralanması veya 1974 sınırlarına dönüşü öngören bir güvenlik mutabakatı da var.

Aynı kaynaklar,  yeni yönetiminin “İbrahim Anlaşmaları”na katılmaya da sıcak baktığını, bunun İsrail’in 1948’den bu yana hayalini kurduğu tarihi bir açılım olacağını belirtiyor.

İsrail’in karşılığı: İşgal ve hava saldırıları

Tehdit politikasını seçen İsrail, Aralık 2024’ten bu yana yeni yönetimin nefes almasına fırsat vermeden askerî havaalanları ve üsleri hedef alan yaklaşık 500 hava saldırısı düzenledi. Suriye’nin savunma kapasitesinin yüzde 85’ini yok eden İsrail, 450 km²’lik Suriye toprağını işgal ederek genişliği 7 km’yi aşan hat boyunca, Şeyh Cebel'den Dera’ya kadar ilerledi. Bazı bölgelerde 20 km derinliğe kadar kara harekâtı yürüten İsrail 9 askerî üs kurdu.

frgt
Netanyahu, Salı günü Suriye'deki tampon bölgedeki İsrail güçlerini denetledi (AP)

İsrail ayrıca, “Dürzi müttefikleri koruma” gerekçesiyle iç çatışmaları körükledi. Oysa İsrail’deki Dürzi vatandaşlar bizzat İsrail hükümetleri tarafından ayrımcılığa maruz kalıyor.
Tel Aviv yönetimi, Şam’ın yeni liderliğini Nusra Cephesi bağlantıları üzerinden karalamaya çalışsa da, geçen yıllarda bizzat İsrail ordusuna bağlı sahra hastaneleri ve Safed, Hayfa, Tel Aviv’deki çeşitli merkezlerin çok sayıda Nusra üyesini tedavi ettiği biliniyor.

Netanyahu’yu kim durdurabilir?

Son günlerde İsrail’de ortaya çıkan bilgiler, ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail’e ve Netanyahu’ya “Suriye politikasındaki yanlışları” nedeniyle sert bir uyarıda bulunduğunu gösteriyor.
Trump’ın, Suudi Arabistan ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın talebi üzerine, Şam’daki yeni yönetimle daha olumlu bir yaklaşım benimsemeye yöneldiği ifade ediliyor.

frgt
Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Trump ve Eş-Şara'nın Suriye'ye uygulanan yaptırımların kaldırılmasını görüşmek üzere Riyad'da geçen mayıs ayında gerçekleştirdiği toplantıdan bir kare (SPA)

Trump, İsrail’in attığı adımların “yanlış ve mantıksız” olduğunu düşünürken, birçok analist Netanyahu’yu dizginleyebilecek tek gücün Trump yönetimi olduğuna inanıyor.
Ancak bunun sahadaki sonuçlarının görülmesi zaman alabilir. Bu arada şu soru giderek daha sık soruluyor: “İsrail, Suriye ile böyle bir şekilde davranarak bölgesine nasıl bir mesaj veriyor?”


Suriye Dışişleri Bakanlığı SDG'nin, kontrolü altındaki bölgelerde kurtuluş kutlamalarını engellemesine tepki gösterdi

Yerel halkın, devrik Cumhurbaşkanı Beşşar Esed döneminde eski bir güvenlik merkezi olduğunu söylediği Kamışlı'daki bir kafeterya (Reuters)
Yerel halkın, devrik Cumhurbaşkanı Beşşar Esed döneminde eski bir güvenlik merkezi olduğunu söylediği Kamışlı'daki bir kafeterya (Reuters)
TT

Suriye Dışişleri Bakanlığı SDG'nin, kontrolü altındaki bölgelerde kurtuluş kutlamalarını engellemesine tepki gösterdi

Yerel halkın, devrik Cumhurbaşkanı Beşşar Esed döneminde eski bir güvenlik merkezi olduğunu söylediği Kamışlı'daki bir kafeterya (Reuters)
Yerel halkın, devrik Cumhurbaşkanı Beşşar Esed döneminde eski bir güvenlik merkezi olduğunu söylediği Kamışlı'daki bir kafeterya (Reuters)

Suriye Dışişleri Bakanlığı'nda Amerikan işlerinden sorumlu yetkili Kuteybe İdlibî, Suriyelilerin, Esed rejiminden kurtuluşunun ve devrilmesinin birinci yıl dönümü dolayısıyla kutlamalar yapmasını, kontrolü altındaki bölgelerde engelleyen Suriye Demokratik Güçleri’ne tepki gösterdi.

İdlibi, Suriyelilerin ulusal tarihlerinde önemli bir anı kutlamalarını engelleyen herhangi bir yapının, demokratik olduğunu veya halkı temsil ettiğini güvenilir bir şekilde iddia edemeyeceğini savundu. Meşru sevinç ifadesinden korkan bir yapı, onlar adına konuştuğunu iddia edemez; özgürlük bölünemez.

SDG cumartesi günü yayınladığı genelgeyle, "Saldırganlığı Caydırma " savaşının zaferinin ve Esad rejimi ile ona bağlı güvenlik ve askeri teşkilatının devrilmesinin birinci yıldönümü olan 7 ve 8 Aralık tarihlerinde zaferin yıldönümü dolayısıyla yapılacak toplantı ve kutlamaları yasakladı.

sdfgr
Suriye Demokratik Güçleri'nin, kontrolü altındaki Suriye bölgelerinde halk kutlamalarını yasaklama kararı

Suriye İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Nureddin el-Baba, SDG'nin rejimin devrilmesini anma kutlamalarını iptal etme kararını eleştirdi. Medya açıklamalarında, yasağın SDG'nin Suriye hükümetine karşı oynadığını iddia ettiği rolü, yani DEAŞ ile mücadeleyi yerine getirmedeki başarısızlığını gösterdiğini belirtti. Baba, SDG'nin "ülkenin kuzeydoğusundaki ulusal gruplardan endişe duyduğunu ve bu kutlamanın, adaletsiz yasalarına ve oradaki Suriyelilere yönelik sınırsız uygulamalarına karşı bir isyana dönüşebileceğinden korktuğunu" ifade etti.

Kararı, "İran ve PKK unsurlarının milisler içinde karar alma süreçlerindeki hakimiyetinin göstergesi" olarak nitelendirdi.

Aktivistler tarafından yayınlanan fotoğraflarda, SDG güçlerinin, kutlama yürüyüşlerini engellemek için Suriye'nin kuzeyindeki Rakka meydanlarına orta menzilli silahlar ve keskin nişancılar konuşlandırdığı görülüyor.

Suriye devriminin başlangıcında kurulan "Rakka Sessizce Katlediliyor" hesabı, SDG'nin dün Rakka ilinin batısındaki Tabka kentinde 13 çocuğu gözaltına aldığını bildirdi. Çocukların çoğu 15 yaş ve altındaydı ve gözaltına alma sebebinin şehir duvarlarına SDG karşıtı yazılar yazılması nedeniyle yapıldığı bildirildi. Hesapta, göz altıların SDG tarafından şehrin çeşitli mahallelerinde düzenlenen bir dizi baskınla eş zamanlı olarak yapıldığı belirtildi.

Aynı bağlamda, sosyal medyadaki Suriye hesapları, SDG'nin son saatlerde Suriye Cezire bölgesinin çeşitli yerlerinde, Haseke ve Kamışlı'da "Suriye hükümetine destek verdikleri ve yabancı kuruluşlarla iş yaptıkları" suçlamasıyla 17 kişiyi hedef alarak yaygın gözaltı operasyonları yürüttüğünü ifade etti.