Hamas, İsrail ile çatışma sahasını Batı Şeria'ya mı kaydırıyor?

Hamas, İsrail karşıtı direnişin artacağını ve direniş sahasının genişleyeceğini vurguluyor (Independent Arabia)
Hamas, İsrail karşıtı direnişin artacağını ve direniş sahasının genişleyeceğini vurguluyor (Independent Arabia)
TT

Hamas, İsrail ile çatışma sahasını Batı Şeria'ya mı kaydırıyor?

Hamas, İsrail karşıtı direnişin artacağını ve direniş sahasının genişleyeceğini vurguluyor (Independent Arabia)
Hamas, İsrail karşıtı direnişin artacağını ve direniş sahasının genişleyeceğini vurguluyor (Independent Arabia)

İzeddin Ebu Ayşe
İsrail ile yapılan çatışmalar nedeniyle Gazze sahasında sükunet gözlemlenen bir şey değil. Batı Şeria da artık İsrail askerleriyle çatışma alanına dönüştü. İsrail güvenlik yetkilileri Batı Şeria’daki Hamas yöneticilerini, Gazze’deki yönetimden aldığı talimat doğrultusunda Batı Şeria’da gerilimi tırmandırmaya çalışmakla suçladı.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre, İsrail, Hamas’ı, Batı Şeria’daki yöneticileri aracılığıyla bölgedeki İsrail askerlerini ve yerleşimlerini hedef alma amacıyla sistematik bir sessizlik içinde çalışmakla suçluyor.
İsrail güvenlik yetkilileri, özellikle Mescid-i Aksa’da yaşanan gerginlik ve Savunma Bakanlığı’nın El-Halil kentindeki Harem-i İbrahim’de değişiklik yapma kararı sonrasında Hamas’ın çatışmanın kurallarını değiştirerek, çatışma sahasını Batı Şeria’ya kaydırdığı görüşünde.
Batı Şeria nispeten sakin
Hamas Hareketi yöneticilerinden Hamad er-Rakb, İsrail’in suçlamalarını yalanlamadı.
Rakb, İsrail'in Batı Şeria'daki genişleme faaliyetlerinin yeni olmadığını belirterek, Hamas'ın Filistin'in her yerinde bir direniş eylemi olarak var olduğunu ve durmadığını söyledi.
İsrail’in suçlamalarına rağmen siyasi gözlemciler, Batı Şeria’yı nispeten sakin olarak gördüklerini, İsrail askerlerine karşı herhangi bir saldırı veya direniş eylemi gerçekleştirilmediğini belirtiyorlar.
Siyasi analist Abdussettar Kasım, İsrail’in Batı Şeria üzerinde ‘yumruğunu sıktığını’ söyledi. Kasım, İsrail’in Batı Şeria’da silahlı grupların üyelerine kontrol ve denetim operasyonları düzenlediğini, gözaltına aldığını, haklarında soruşturma açtığını ve bazen de ev hapsi verdiğini ifade etti.
Kasım, “İsrail’in Batı Şeria’daki tedbirleri, grupların İsrail askerleri ile çatışma gücünü zayıflatıyor. Ama yine de İsrail projelerine karşı gelen ve çoğunlukla da başarılı olan pek çok organize hareket var. Bu da direnişin tüm alanlarda imkanlar dahilinde faaliyet yürüttüğünü gösteriyor” dedi.
Kasım, çatışma sahasının Gazze yerine Batı Şeria’ya kaydırılmasına dair, “İki sahanın da hareketli olması bekleniyor. Özellikle Gazze’ye kıyasla çok daha büyük ihlallerin yaşandığı Batı Şeria sahası” ifadelerini kullandı.
İsrail’in bir taraftan Hamas’ı suçlarken, Independent Arabia’ya konuşan kaynaklar, İsrail makamlarının Batı Şeria’daki İslami Cihad örgütü yönetici ve kadrolarından 4 kişi hakkında soruşturma başlattığını bildirdi. Söz konusu kişilerin halen gözaltında bulunduğu belirtiliyor.
Güvenlik riskleri
İsrail, Gazze ve Batı Şeria’da güvenlik risklerinin bulunduğunu reddetmiyor ve Batı Şeria’daki çatışmaların Gazze’den daha büyük olduğunu belirtiyor. Ancak sahada meydana gelen olaylar tam tersi sonuçlara işaret ediyor. Nitekim geçen hafta İsrail savaş uçakları Gazze’de farklı bölgeleri bombalamış ve buradaki insanların ölümüne neden olmuştu.
Batı Şeria’da ise İsrail askerlerine karşı şimdiye kadar herhangi bir vur-kaç operasyonu kaydedilmedi. Ancak buna rağmen, İsrail İç İstihbarat Servisi Şin-Bet (Şabak) Başkanı Nadav Argaman, son bir yıl içinde, çoğu silahlı saldırı olmak üzere 560'tan fazla ciddi direniş operasyonu planını engellediklerini açıkladı.
Argaman’ın açıklamasını yorumlayan Hamad er-Rakb, bunun Hamas’ın saldırı düzenlemekte başarılı olduğu aynı zamanda İsrail’in de saldırıları engellemeyi başardığı anlamına geldiğini ancak İsrail Filistin topraklarından çıkarılana kadar İsrail'e karşı direnmekten ve askerleri püskürtmekten vazgeçmeyeceklerini söyledi.
Rakb, Filistin’in her yerinde İsrail’e karşı direnişin olduğunu belirterek, silahlı grupların durumuna bağlı olarak direniş eylemlerinin sıklığında bazen gelgitlerin yaşanabildiğini kaydetti.
Şabak’a göre, 2019 ve 2020’nin ilk haftalarında birçok güvenlik riski meydana geldi. Argaman, Batı Şeria’da 10 intihar eylemi, 4 kaçırma ve 300’ün üzerinde silahlı saldırı girişimini engellediklerini ve böylece yüzlerce İsraillinin hayatını kurtardıklarını belirtti.
Direniş devam edecek
Şabak’ın Batı Şeria’daki operasyonlarını açıklamasından gurur duyan Hamas, direniş eylemlerinin artacağını ve direniş sahasının genişleyeceğini vurguladı. Hamas, İsraillilerin Filistin’den atılarak, başkenti Kudüs olan Filistin Devleti’nin kuruluncaya kadar direnişin devam edeceğini söylüyor.
Hamas yöneticilerinden Rakb, Batı Şeria’daki direnişin büyük darbeler almasına ve baskılara maruz kalmasına rağmen hiçbir zaman durmayacağını belirterek, direniş grupları ve eylemlerinin değil, İsrail’in çaldığı topraklarda bulunmasının suç olduğunu ifade etti.
Sonucu ve yansımaları ne olursa olsun Hamas’ın direniş sözüne bağlı kalacağını söyleyen Rakb, en iyi direniş yolunun silahlı mücadele olduğunu savundu.
İsrail tarafı ise Hamas’ın, Gazze’deki uzlaşı anlaşmasını biran önce yürürlüğe koyması için İsrail makamlarına baskı uygulama çerçevesinde çatışma sahasını Batı Şeria’ya kaydırmaya çalıştığı görüşünde. Şabak yetkilileri de Hamas’ın, çatışma sahasını Batı Şeria’ya kaydırmasının, İsrail askerleri ile silahlı çatışmaya girmek değil, Tel Aviv ile olan gerginliği canlı tutmaya çalıştığını ifade ediyor.



Suriye Cumhurbaşkanı Şara, resmi ziyaret için ABD'de

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (AFP)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (AFP)
TT

Suriye Cumhurbaşkanı Şara, resmi ziyaret için ABD'de

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (AFP)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (AFP)

Suriye resmi haber ajansı SANA, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara’nın dün resmi bir ziyaret kapsamında ABD'ye gittiğini bildirdi. Bir Suriye cumhurbaşkanının Beyaz Saray'a yaptığı ilk ziyaret olacak olan bu tarihi ziyaret sırasında Şara’nın ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi planlanıyor.

ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack'ın açıkladığı gibi bu ziyaret sırasında, Şam'ın Washington liderliğindeki DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyon’a (DMUK) katılmak için bir anlaşma imzalaması bekleniyor.

Suriye’nin 14 yıllık yıkıcı bir savaşın ardından yeniden inşası için finansman aranıyor. Dünya Bankası, yeniden inşanın maliyetinin 216 milyar dolardan fazla olacağını tahmin ediyor.

ABD, Şara’yı Washington ziyaretinden birkaç gün önce ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) tarafından kendisine uygulanan yaptırımların kaldırmasının ardından, cuma günü resmi olarak küresel terörist yaptırım listesinden çıkardı.

Şara, New York'ta düzenlenen BM Genel Kurul toplantılarına katılmak üzere ilk kez ABD'yi ziyaret etti ve burada bir konuşma yaptı, ancak Washington ziyareti Suriye cumhurbaşkanı tarafından gerçekleştirilen ilk ziyaret oldu.

Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump ile Şara'nın Suriye yönetimi ile İsrail arasında doğrudan müzakereleri ele alması bekleniyor.

Trump, geçtiğimiz mayıs ayında Suriye Cumhurbaşkanı Şara’yı, 2020 yılında birçok Arap ülkesinin İsrail ile ilişkilerini normalleştiren Abraham (İbrahim) Anlaşmaları’na katılmaya çağırmıştı.

Şara ise geçtiğimiz eylül ayında İsrail ile yapılan müzakerelerin, İsrail'in Beşşar Esed rejiminin düşüşünden sonra askeri olarak ilerleme kaydettiği Suriye'nin güneyindeki bölgelerden çekilmesi ve hava saldırılarını durdurması şartıyla bir güvenlik anlaşmasına varılmasını amaçladığını açıkladı.


Suriye’den DMUK’a katılması öncesinde DEAŞ’a karşıtı operasyon

Cuma günü Brezilya'da düzenlenen iklim zirvesi sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Şara ve Dışişleri Bakanı Şeybani, Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ile bir araya geldi (Suriye Cumhurbaşkanlığı)
Cuma günü Brezilya'da düzenlenen iklim zirvesi sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Şara ve Dışişleri Bakanı Şeybani, Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ile bir araya geldi (Suriye Cumhurbaşkanlığı)
TT

Suriye’den DMUK’a katılması öncesinde DEAŞ’a karşıtı operasyon

Cuma günü Brezilya'da düzenlenen iklim zirvesi sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Şara ve Dışişleri Bakanı Şeybani, Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ile bir araya geldi (Suriye Cumhurbaşkanlığı)
Cuma günü Brezilya'da düzenlenen iklim zirvesi sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Şara ve Dışişleri Bakanı Şeybani, Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ile bir araya geldi (Suriye Cumhurbaşkanlığı)

Suriye İçişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada DAEŞ ile bağlantılı terörist hücrelerin çökertildiği ve çeşitli illerde çok sayıda DEAŞ üyesinin tutukladığı duyuruldu. Bu operasyon, Cumhurbaşkanı Ahmed Şara'nın Washington'a yapacağı ziyaretin arifesinde, DEAŞ’a karşı yürütülen geniş çaplı kampanya çerçevesinde gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Şara’nın ABD ziyareti sırasında ülkesinin Washington liderliğindeki DAEŞ'la Mücadele Uluslararası Koalisyon’a (DMUK) katılacağını açıklaması bekleniyor.

Şarku’l Avsat’a konuşan Humus’taki güvenlik kaynakları, güvenlik güçlerinin Humus şehri, kırsal bölgesi ve geniş banliyölerinde DEAŞ hücrelerini hedef alan ve Şam ile Halep'in (kuzey) kırsal bölgelerini kapsayan bir operasyon yürüttüğünü bildirdi.

ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Suriye Cumhurbaşkanı Şara'nın pazartesi günü Başkan Donald Trump ile görüşmek üzere Washington'a yapacağı ziyaret sırasında ülkesinin DMUK’a katılacağını açıklamasını beklediğini söyledi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), perşembe günü Suriye Cumhurbaşkanı Şara’yı, DAEŞ ve El Kaide'ye yönelik yaptırımlar listesinden çıkardı. ABD Dışişleri Bakanlığı bunu ‘Suriye'nin siyasi tarihinde yeni bir sayfa açtığının ve giderek daha fazla kabul gördüğünün güçlü bir siyasi işareti’ olarak değerlendirdi. BMGK, kayıp Amerikalıları aramak ve terör ve uyuşturucuyla etkili bir şekilde mücadele etmek için yoğun çaba sarf eden yeni Suriye yönetiminin çabalarını övdü.


ABD, Gazze’ye insani yardım konusunda İsrail ile koordinasyon halinde

Gazze'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yardım tırlarına doğru koşan Filistinliler (AP)
Gazze'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yardım tırlarına doğru koşan Filistinliler (AP)
TT

ABD, Gazze’ye insani yardım konusunda İsrail ile koordinasyon halinde

Gazze'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yardım tırlarına doğru koşan Filistinliler (AP)
Gazze'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yardım tırlarına doğru koşan Filistinliler (AP)

İsrailli bir güvenlik yetkilisi dün yaptığı açıklamada, ABD güçlerinin İsrail ile birlikte Gazze Şeridi'ne insani yardımların ulaştırılmasını denetlediğini ve ABD Başkanı Donald Trump'ın ateşkes planı çerçevesinde yardım operasyonlarını koordine ettiğini söyledi.

ABD merkezli Washington Post gazetesi cuma günü, Gazze'ye insani yardımların girişini İsrail yerine ABD öncülüğündeki Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi'nin denetleyeceğini bildirdi.

Gazete, ABD’li bir yetkili ve bilgili kaynaklara dayandırdığı haberinde İsrail'in sürecin bir parçası olduğunu, ancak Gazze'ye hangi yardımların nasıl gireceğine Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi'nin karar vereceğini aktardı.

İsrailli güvenlik yetkilisi, İsrail güvenlik kurumlarının politika belirleme, denetim ve izleme süreçlerine katılmaya devam edeceğini, kararların ortaklaşa alınacağını ve koordinasyon komitesinin entegrasyonunun halihazırda devam ettiğini söyledi.

ABD’nin Kudüs'teki Büyükelçiliğiden bir sözcü Reuters'a yaptığı açıklamada, ABD'nin ‘Başkan Trump’ın tarihi barış planının uygulanmasına yönelik sonraki adımlar konusunda İsrail ve bölgedeki ortaklarıyla yoğun bir şekilde çalıştığını’ söyledi. Sözcünün açıklamasına göre bu çalışma, insani yardımın acil dağıtımının koordinasyonu ve ayrıntıların kesinleştirilmesini de içeriyor.

Sözcü, ABD'nin Gazze'ye insani yardım desteği için Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi'ne ‘diğer bağışçılar ve katılımcı ülkelerden gelen artan katkılardan’ memnun olduğunu belirtti.

Yardımlar yetersiz

İsrail ile Hamas Hareketi bir ay önce ABD Başkanı Trump'ın barış planının ilk aşaması için anlaşmaya vardı. Bu aşama, 7 Ekim 2023'te Hamas üyelerinin sınır ötesi saldırısının ardından Gazze'de patlak veren yıkıcı iki yıllık savaşı sona erdirdi.

Yine bu ilk aşamada hayatta kalan İsrailli rehineler serbest bırakıldı ve diğerlerinin cenazeleri Filistinli tutukluların serbest bırakılması karşılığında teslim edildi.

Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi, ekim ayı sonlarında İsrail'in güneyinde faaliyete geçti. ABD Merkez Komutanlığı'na (CENTCOM) göre merkezin görevleri arasında insani yardım akışına yardımcı olmak ve Gazze'de güvenlik istikrarını sağlamak yer alıyor.

Ateşkes, geçtiğimiz ağustos ayında kıtlığın teyit edildiği ve 2,3 milyonluk nüfusunun neredeyse tamamının evlerini kaybettiği bu yoğun nüfuslu bölgede yardımların ulaşmasını sağlaması gerekiyordu.

Ancak, insani yardım kuruluşları geçtiğimiz hafta Gazze'ye ulaştırılan yardımların çok az olduğunu bildirdi.

İsrail, ateşkes anlaşması kapsamında yükümlülüklerini yerine getirdiğini belirtirken barış anlaşması, her gün ortalama 600 kamyonun Gazze'ye malzeme taşımak üzere giriş yapmasını öngörüyor.

Reuters, 23 Ekim'de Washington'ın insani yardım sağlamak için yeni önerileri değerlendirdiğini bildirmişti.

İsrailli yetkili, ABD'nin uluslararası toplumla koordinasyonu yöneteceğini, ancak yardım gönderen sivil toplum kuruluşları listesi ve İsrail'in hem sivil hem de askeri kullanımları olduğunu düşündüğü ve çift kullanımlı olduğunu öne sürdürdüğü ürünlerin girişine yönelik kısıtlamalara devam edeceğini söyledi.