Peki ya Brexit’ten sonra?

Brexit destekçileri dün parlamento çevresinde kutlamalar düzenledi (Reuters)
Brexit destekçileri dün parlamento çevresinde kutlamalar düzenledi (Reuters)
TT

Peki ya Brexit’ten sonra?

Brexit destekçileri dün parlamento çevresinde kutlamalar düzenledi (Reuters)
Brexit destekçileri dün parlamento çevresinde kutlamalar düzenledi (Reuters)

İngiltere, üç buçuk yıl süren yoğun siyasi tartışmaların ve ekonomik kaygıların ardından dün akşam 23.00’da Avrupa Birliği’nden (AB) resmen ayrıldı.
İngiltere’nin 48 yıllık AB üyeliğinin hüzün ve iyimserlik karışık bir şekilde sona ermesiyle, ülkenin ulusal kimliği, kurumları, hukuki sistemleri, ekonomik sektörleri ve dünyadaki konumu da etkilenecek.
Ayrılık yolunun nihayete erdiği bu vakitte, bazıları rahatlamış hissederken bazıları ise endişeliydi. Peki ya bundan sonra ne olacak? Neler değişecek neler aynı kalacak? Gıda fiyatları yükselecek mi? İngiltere havaalanları ya da ‘Eurostar’ hizmetlerinde bir değişiklik olacak mı? AB ülkelerinde ikamet eden İngilizler ve İngiltere'de ikamet eden Avrupalılar sınır dışı edilecek mi? Peki pasaportlar, sağlık hizmetleri ve ortak eğitim programlarına ne olacak?
Tüm bu sorular ve daha fazlası, önümüzdeki 11 ay boyunca İngiliz ve Avrupalılar tarafından müzakere edilecek. Zirâ iki tarafın Aralık ayında serbest ticaret anlaşması imzalayana kadar sürecek olan bu dönem, geçiş dönemi özelliği taşıyor. Neyin değişeceğine, neyin ise aynı kalacağına dair bazı önemli noktaları Şarku’l Avsat sizler için derledi.
‘Brexit’ Bakanlığı tasfiye edilecek
İngiltere Başbakanı Boris Johnson’un Ofisi, Stephen Barclay’in başkanlığını yürüttüğü ‘Brexit’ Bakanlığı’nın dün tasfiye edileceğini duyurmuştu. İngiltere hükümeti, bakanlık çalışanlarına güvence vererek kendilerine uygun başka pozisyonlar bulmalarına yardımcı olacağını açıkladı.
 
Geçen ay BBC ile röportaj yaptığı sırada Stephen Barclay (AFP)
Pasaportlar

İngiliz makamlar, AB amblemi taşımayan pasaport hazırlamaya başladı. Bu pasaport, İngiltere AB’ye katılmadan önce vatandaşların 1921 yılında taşıdığı mavi ve altın renkli pasaporta benzer şekilde mavi renkte olacak. Mevcut pasaportlar ise süresi dolana kadar yürürlükte kalacak.

İngiliz pasaportuna vurgu yapan ‘Brexit’ muhalifi bir kadın (Reuters)
Artık Avrupa zirveleri yok

İngiltere, artık hiçbir Avrupa zirvesine katılmayacak. Brexit Partisi lideri Nigel Farage önderliğindeki İngiltere temsilcileri ise Avrupa Parlamentosu'ndaki koltuklarına geri dönmeyecek.
Geçiş dönemi süresince İngiltere, seçme veya itiraz etme hakkı olmadan Avrupa kurallarına tâbi olacak.

Nigel Farage’ın Çarşamba günü Avrupa Parlamentosu’ndaki fotoğrafı (AP)
Hatıra para

İngiltere hükümeti, “Bütün milletlerle barış, refah ve dostluk” ibaresinin yer aldığı, AB'den çıkış tarihi olan 31 Ocak 2020'ye özel madeni bir hatıra para bastırdı. İngiltere genelinde yaklaşık 3 milyon paranın tedavüle girmesi, daha sonra ise bu rakama 7 milyon daha eklenmesi bekleniyor.

‘Brexit’ hatıra parası (EPA)
Gıda fiyatları

AB’den ithal edilen gıda fiyatlarında geçiş döneminde bir değişiklik olmayacak. Bu sürenin bitişinin ardından, Avrupa ülkelerinden ithal edilen bazı mallara gümrük vergilerinin uygulanıp uygulanmayacağına tarafların vardığı ticaret anlaşması kapsamında karar verilecek.

İngiltere’deki bir market (Reuters)
İngiliz sterlini

İngiliz sterlini, geçtiğimiz üç yıl boyunca euro ve dolar karşısında zaman zaman yükselip düşmüştü. Ticari müzakerelere kadar bu hareketin devam etmesi bekleniyor.

Euro- İngiliz sterlini
AB ülkelerine seyahat

İngilizlerin AB ülkelerine seyahati ya da buradaki sağlık hizmetlerine erişimi gibi hususlar, geçiş dönemini sona erene kadar olduğu gibi devam edecek. AB; İngiltere, Aralık 2020'den önce topraklarına yerleşen Avrupalıların haklarını garanti ettiği takdirde Avrupa topraklarındaki İngiliz sakinlerin haklarını garanti etme sözü verdi.
Taraflar arasındaki yolcular şuan herhangi bir giriş vizesine ihtiyaçları duymayacak, ancak bu husus yılsonunda değişebilecek.

Fransız sınır polisi, kimlikleri kontrol ediyor (AFP)



Trump: Mamdani'nin New York'taki Yahudi destekçileri "aptal"

ABD Başkanı Donald Trump, 8 Ekim 2025'te Beyaz Saray'da düzenlenen yuvarlak masa toplantısında konuşuyor (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump, 8 Ekim 2025'te Beyaz Saray'da düzenlenen yuvarlak masa toplantısında konuşuyor (AFP)
TT

Trump: Mamdani'nin New York'taki Yahudi destekçileri "aptal"

ABD Başkanı Donald Trump, 8 Ekim 2025'te Beyaz Saray'da düzenlenen yuvarlak masa toplantısında konuşuyor (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump, 8 Ekim 2025'te Beyaz Saray'da düzenlenen yuvarlak masa toplantısında konuşuyor (AFP)

Reuters'ın haberine göre ABD Başkanı Donald Trump, dün yaptığı son açıklamasında, New York Belediye Başkan Adayı Zahran Mamdani'ye oy veren her Yahudi'nin "aptal bir insan" olduğunu söyledi ve Amerikalı Yahudilerin kendi çıkarlarına aykırı oy kullandıklarını ima etti.

Trump, Truth Social'da şöyle yazdı: "Yalancı olduğu kanıtlanan ve Yahudilere karşı nefretini açıkça dile getiren Zahran Mamdani'ye oy veren her Yahudi aptaldır!"

Trump'ın paylaşımı, pazartesi günü yaptığı ve New Yorkluları anketlerde Mamdani'nin gerisinde kalan eski vali Andrew Cuomo'ya oy vermeye çağırdığı yorumların ardından geldi. Ayrıca, Mamdani’nin seçimi kazanması halinde şehre federal fon sağlamayı keseceği tehdidinde bulundu.

 Kendisini Müslüman olarak tanımlayan Mamdani, mevcut İsrail hükümetini eleştiriyor, ancak birçok Cumhuriyetçi liderin kendisine yönelttiği antisemitizm suçlamalarını şiddetle reddediyor.

Görsel kaldırıldı.New York Belediye Başkanlığı için Demokrat aday Zahran Mamdani ve eşi Rama Duwaji, 4 Kasım 2025'te New York'un Queens ilçesindeki Frank Sinatra Sanat Okulu'nda oyunu kullanıyor (AFP)

Trump ve Cumhuriyetçiler, Amerikan Yahudilerinin çoğunluğunun desteğine sahip değil ve bu durum başkanı hayal kırıklığına uğratıyor. Pew Araştırma Merkezi'nin Eylül 2024'te yaptığı bir ankete göre, Trump, Yahudi seçmenler arasında dönemin Demokrat başkan adayı Kamala Harris'in yaklaşık yüzde 32 gerisindeydi.

Trump, geçen yıl seçilmesinden önce düzenlenen İsrail-Amerikan zirvesinde, "Eğer bu seçimi kazanamazsam ve eğer bu gerçekleşirse Yahudi halkının bunda büyük bir rolü olacak, çünkü... halkın (Yahudilerin) yüzde 60'ı rakibe (Kamala Harris) oy verirse, o zaman bence İsrail iki yıl içinde var olmayacak," demişti.


ABD'nin Kentucky eyaletindeki Louisville Havalimanı'nda meydana gelen kargo uçağı kazasında en az 3 kişi öldü,11 kişi de yaralandı

Louisville Uluslararası Havalimanı'ndaki uçak kazasında alev topu yükseliyor, (AP)
Louisville Uluslararası Havalimanı'ndaki uçak kazasında alev topu yükseliyor, (AP)
TT

ABD'nin Kentucky eyaletindeki Louisville Havalimanı'nda meydana gelen kargo uçağı kazasında en az 3 kişi öldü,11 kişi de yaralandı

Louisville Uluslararası Havalimanı'ndaki uçak kazasında alev topu yükseliyor, (AP)
Louisville Uluslararası Havalimanı'ndaki uçak kazasında alev topu yükseliyor, (AP)

Kentucky Valisi Andy Beshear, dün Louisville Uluslararası Havalimanı'ndan Hawaii'ye gitmek için kalkış yapan bir UPS kargo uçağının düşmesi sonucu en az üç kişinin öldüğünü, 11 kişinin de yaralandığını söyledi. Beshear, dün akşam düzenlediği basın toplantısında, "Şu anda en az üç kişinin öldüğüne inanıyoruz. Bu sayının artacağını düşünüyorum. En az 11 yaralı var, bazıları ağır durumda ve tedavi için yerel hastanelere kaldırıldılar" dedi.

ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), dün bir kargo uçağının kalkıştan kısa bir süre sonra Kentucky'deki (ABD'nin orta-doğusunda) Louisville Uluslararası Havalimanı yakınlarında düştüğünü duyurdu. FAA, "UPS'in 2976 sefer sayılı uçuşu yerel saatle yaklaşık 17:15'te düştü" bilgisini vererek, uçağın bir McDonnell Douglas MD-11 olduğunu ve Hawaii'ye gittiğini belirtti.

UPS yaptığı açıklamada, kaza sırasında uçakta üç mürettebat bulunduğunu belirtti, ancak herhangi bir can kaybı veya yaralanma olup olmadığına dair bilgi vermedi. Kaza mahallinden çekilen hava görüntüleri, itfaiye ekiplerinin olaydan kaynaklanan yangını söndürmeye çalışırken, uzun bir enkaz izi bıraktığını ve bölgeden dumanların yükseldiğini gösteriyordu.

Geçen ay, bir kargo uçağı Hong Kong'a inerken pistten çıktı ve kazada havalimanındaki iki yer personeli hayatını kaybetti.


Meksika lideri belediye başkanı cinayetine rağmen geri adım atmıyor

40 yaşındaki Carlos Manzo'nun pazar günü düzenlenen cenaze törenine çok sayıda kişi katıldı (AP)
40 yaşındaki Carlos Manzo'nun pazar günü düzenlenen cenaze törenine çok sayıda kişi katıldı (AP)
TT

Meksika lideri belediye başkanı cinayetine rağmen geri adım atmıyor

40 yaşındaki Carlos Manzo'nun pazar günü düzenlenen cenaze törenine çok sayıda kişi katıldı (AP)
40 yaşındaki Carlos Manzo'nun pazar günü düzenlenen cenaze törenine çok sayıda kişi katıldı (AP)

Meksika'nın batısındaki Michoacan eyaletinin Uruapan kentinde belediye başkanlığı yapan Carlos Manzo'nun cumartesi günü öldürülmesi ülkeyi salladı.

Ölüler Günü kapsamındaki halka açık bir mum yakma etkinliğinde vurulan Manzo, uyuşturucu kaçakçılarıyla mücadele için Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum'dan daha fazla kaynak ayrılmasını defalarca isteyerek dikkat çekmişti. 

Manzo, dikkat çeken kovboy şapkası ve kurşun geçirmez yeleğiyle polisin uyuşturucu baskınlarına katılıyordu. Son aylarda kendi hayatının tehlikede olduğunu vurgulayan videolar paylaşıyordu. 

Geçen sene bir gazeteci, Manzo'yla röportaj yaptıktan hemen sonra vurularak öldürülmüştü. 

Eskiden Sheinbaum'un partisinde siyaset yapan Manzo, 2024'te bağımsız aday olarak seçilmişti. 

Göstere göstere gelen bu cinayetin ardından Sheinbaum'un, sivillere saldıran suçluların öldürülmesi için polise çağrı yapan Manzo'yu eleştirmesi akıllara geldi. 

Sheinbaum ise pazartesi yaptığı açıklamada politikalarından geri adım atmayacağının sinyalini verdi. 

63 yaşındaki solcu lider, 2006-2018'deki hükümetlerin sert politikalarının ülkedeki güvenlik krizini büyüttüğünü savunarak daha şiddetli operasyonların kartel sorununu çözmeye yetmeyeceğini vurguladı.

Donald Trump yönetimi, Meksika'nın kartellerle mücadelede ilerleme kaydetmemesi durumunda ABD ordusunu devreye sokabileceği tehdidini savuruyor. 

Sheinbaum bilgi ve istihbarat paylaşımını kabul edeceklerini ancak ülkesinin içişlerine Washington'ın müdahale etmesine izin veremeyeceklerini de sözlerine ekledi. 

gtgyh
Geçen yıl yüzde 65'le seçilen Carlos Manzo'nun öldürülmesini pazartesi protesto ederken gözaltına alınanlar oldu (Reuters)

Diğer yandan pazar ve pazartesi binlerce kişi, Manzo'nun ölümünü Michoacan'da protesto etti. Sonraki haftalarda başkent Meksiko'da da benzer eylemlerin düzenlenmesi planlanıyor. 

Michoacan ülkenin en vahşi kartelleri için bir savaş alanı haline gelirken Aralık 2006'dan beri Meksika'da 480 bini aşkın cinayet işlendi. 

Independent Türkçe, WSJ, AFP