Dünyada en sık kullanılan soyadları haritası yayımlandı

Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)
Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)
TT

Dünyada en sık kullanılan soyadları haritası yayımlandı

Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)
Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)

Günümüzde toplumlar kültürel olarak her zamankinden daha çeşitli ancak soyadlarımız geçmişimiz hakkında çok şey söyleyebilir. 
Dünyada sayısız soyadı olsa da çevrimiçi kredi firması NetCredit her ülkede en yaygın olarak kullanılan soyadlarının yer aldığı bir dünya haritası yayımladı.

Dünyadaki en yaygın soyadları (NetCredit)
5 kategoriye ayrılıyorlar
Soyadları genellikle şu 5 kategoriden birinde yer alıyor: 
1) Toponimik (Konum ya da yer temelli)
2) Meslekle ilgili
3) Kişisel özellik
4) Baba ya da ata kökenli ad
5) Hamiliği belirten isimler
İlk kez Çin'de kullanıldılar
Soyadları ilk kez nüfus sayımına yardımcı olması amacıyla M.Ö. 2582'de Çin'de kullanılmaya başladı ve bu fikir kısa sürede dünya geneline yayıldı.
Ortaçağ boyunca Batı Avrupa'da nüfus arttıkça soyadları insaları birbirinden ayırmak için kullanıldı. 
Günümüzde de birçok kişinin soyadı meslek ya da zanaatıyla ilgili olmayı sürdürüyor. Örneğin NetCredit'in haritasına göre Almanya'da en yaygın soyadı olan "Müller" meslekle ilgili bir soyadı ve değirmenci anlamına geliyor. 
ABD, Kanada, Avustralya ve Britanya gibi İngilizce konuşan ülkelerdeyse en yaygın soyadı "Smith". Bu kelime de demircilik (blacksmith) mesleğini icra edenler için ilk kez soyadı olarak kullanılmıştı. 

ABD'de en çok kullanılan soyadı Smith olarak belirlendi (NetCredit)​
Türkiye'de en yaygın soyadı "Yılmaz"
Haritaya göre Türkiye'de en çok kullanılan soyadıysa kişisel özellik kategorisine giren "Yılmaz".
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün 2019 verilerinde de Türkiye’de en çok kullanılan soyadı Yılmaz olarak belirlenmişti. En çok kullanılan ikinci soyadı Kaya olurken, üçüncü sıraya Demir soyadının yerleştiği görülmüştü. 
İlk 10’da yer alan diğer soyadları sırasıyla Çelik, Şahin, Yıldız, Yıldırım, Öztürk, Aydın ve Özdemir olarak sıralanmıştı.

Türkiye'de en çok kullanılan soyadı Yılmaz (NetCredit)
Çin'de en sık kullanılan soyadıysa "Wang". Çince "Kral" anlamına gelen soyadına dünya genelinde yaklaşık 76 milyon kişinin sahip olduğu düşünülüyor. Bunu Hindistan'da en sık kullanılan soyadı "Devi" takip ediyor. Bu soyadını taşıyan 69 milyon kişi olduğu sanılıyor. 
Rusya'da en çok kullanılan soyadı "Ivanova", Suudi Arabistan'da "Han", İspanya'da "Garcia", Yunanistan'da "Papadapulos", Irak'taysa "Muhammed" olarak belirlendi. 



Şaşırtıcı zeytinyağı araştırması: Diğerlerinden daha fazla kilo aldırıyor

Akdeniz diyetinin temel bir parçası olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmayla ilişkilendiriliyor (Pexels)
Akdeniz diyetinin temel bir parçası olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmayla ilişkilendiriliyor (Pexels)
TT

Şaşırtıcı zeytinyağı araştırması: Diğerlerinden daha fazla kilo aldırıyor

Akdeniz diyetinin temel bir parçası olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmayla ilişkilendiriliyor (Pexels)
Akdeniz diyetinin temel bir parçası olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmayla ilişkilendiriliyor (Pexels)

Zeytinyağında yoğun olarak bulunan bir yağ asidinin, zamanla diğer yağlara kıyasla daha fazla kilo almaya yol açabileceği tespit edildi. Bilim insanları özellikle kalp hastalığı riski taşıyan kişilerin dikkatli olmasını söylüyor.

Akdeniz mutfağının vazgeçilmezi olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmaya katkı sunmasının yanı sıra beyin ve kalp sağlığını desteklemesiyle biliniyor.

Ancak Oklahoma, Yale ve New York üniversitelerinden araştırmacıların yeni çalışmasına göre bu yağı fazla tüketmenin zararlı sonuçları olabilir.

Bir omega-9 yağ asidi olan oleik asit, zeytinyağının ana yağ bileşeni ve kanola, ayçiçeği, avokado yağlarının yanı sıra çeşitli hayvansal yağlarda da bulunuyor. 

Bulguları hakemli dergi Cell Reports'ta yayımlanan çalışmada farelere, hindistancevizi yağı, fıstık yağı, süt, domuz yağı ve soya yağı kullanarak yağ oranı yüksek çeşitli diyetler uygulandı.

Araştırmacılar oleik asidin, iki proteinin aktivitesini değiştirerek yeni yağ hücrelerini oluşturan öncü hücrelerin daha hızlı büyümesine yol açtığını gözlemledi. İncelenen çeşitli yağ asitlerinden sadece oleik asit, vücudun yağ hücresi gelişim yolunu tetikledi.

Makalenin ortak yazarı Dr. Michael Rudolph, "Yağ hücrelerini ordu gibi düşünebilirsiniz" diyerek ekliyor:

Oleik asit verildiğinde, ilk olarak ordudaki 'yağ hücresi askerlerinin' sayısı artıyor ve bu da fazla besin maddelerini depolama kapasitesini artırıyor. Zamanla vücuda alınan besin miktarı yağ hücresi sayısını aşarsa obezite gelişebilir ve bu da kontrol edilmezse kardiyovasküler hastalık veya diyabete yol açabilir.

Öte yandan araştırmacılar oleik asidin daha düşük seviyelerde tüketilmesinin sağlığa faydalı olduğunu da tespit etti. 

Ayrıca çalışmanın fareler üzerinde yapıldığını ve insanlarda aynı etkilerin görülmeyebileceğini belirtmekte de fayda var.

Yine de uzmanlar çeşitli faydalarına rağmen zeytinyağını aşırı tüketmeyi tavsiye etmiyor.

Dr. Rudolph "Bence buradan çıkarılacak ders, ölçülü olmak ve farklı kaynaklardan yağ tüketmek" diyor:

 Oleik asidi nispeten dengeli seviyelerde almak faydalı gibi görünüyor ancak daha yüksek miktarda uzun süre tüketmek zararlı olabilir. Kalp hastalığı riski taşıyan kişilerde yüksek oleik asit seviyeleri iyi bir fikir olmayabilir.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, Daily Mail, New Atlas, Cell Reports